Dat Chatgpt ( Verwijderde link ) een wonderbaarlijke stap vooruit betekent in de talige uitingen die met software gegenereerd worden, is al duidelijk geworden uit de recente zeer lezenswaardige bijdragen op neerlandistiek.nl van Margot van Mulken (27 december) en van Nicoline van der Sijs (29 december). Dat leerlingen en studenten al snel doorhebben hoe ze hun schrijfwerk in het Nederlands, en ook in het Engels, Duits, Frans en zelfs Latijn en Grieks, voor een flink deel met Chatgpt kunnen laten doen, valt bijvoorbeeld te lezen in de Volkskrant van 28 december. Maar wat betekent dat voor de toekomst van het schrijfonderwijs in het secundaire en tertiaire onderwijs?

Dit is wat Chatgpt er zelf over zei, in antwoord op mijn vraag "Can you tell me in dutch what the influence of Chatgpt on writing education will be?" (dat 'in Dutch' helpt om een conversatie in het Nederlands te laten ontstaan):

"Het is moeilijk om te voorspellen wat de invloed van ChatGPT op de schrijfonderwijs zal zijn, omdat ChatGPT een nieuwe technologie is die nog niet veel gebruikt wordt in het onderwijs. ChatGPT is een chatbot die gebruikmaakt van een machine learning-algoritme om te communiceren met mensen en om te antwoorden op vragen. Het kan mogelijk gebruikt worden in het onderwijs om leerlingen te helpen bij het verbeteren van hun schrijfvaardigheden, bijvoorbeeld door hen te helpen bij het formuleren van zinnen of het corrigeren van spelfouten. Het is echter belangrijk om te onthouden dat ChatGPT geen vervanging is voor menselijke begeleiding en dat het belangrijk is om leerlingen ook te blijven helpen met persoonlijke feedback en begeleiding van een leraar of mentor."

Toen ik Chatgpt een tweede kans gaf, met de opdracht 'regenerate' kwam er een antwoord dat in grotendeels identiek was met het eerste. Het laatste stukje was echter wat anders: 

"[..] Het is echter belangrijk om te onthouden [..] dat het belangrijk is om ook andere schrijfstrategieën en -technieken te leren en te oefenen."

Op mijn vraag welke schrijfstrategieën en -technieken dat dan zouden zijn, kwam deze reactie:

"Er zijn veel verschillende schrijfstrategieën en -technieken die leerlingen kunnen helpen bij het verbeteren van hun schrijfvaardigheid. Hier zijn enkele voorbeelden:

Om maar vast een voorzet te geven in reactie op mijn laatste vraag (Is het vergroten van de eigen schrijfvaardigheid van leerlingen en studenten überhaupt een onderwijsdoel dat we moeten blijven nastreven?), dit is wat ChatGPT er zelf over zegt:

"Hoewel ChatGPT kan helpen bij het genereren van teksten die natuurlijk en gemakkelijk te lezen zijn, is het nog steeds belangrijk om te leren hoe je zelf goede teksten kunt schrijven. Schrijfvaardigheid is inderdaad een cruciale vaardigheid in bijna alle beroepen en opleidingen, omdat het helpt om je ideeën duidelijk en overtuigend over te brengen.

Er zijn verschillende redenen waarom het belangrijk is om te leren hoe je zelf goede teksten kunt schrijven, ook al is ChatGPT beschikbaar:

1. Creativiteit: Hoewel ChatGPT goede teksten kan genereren op basis van contextuele aanwijzingen, kan het moeilijk zijn om de creativiteit en originaliteit van menselijke schrijvers te evenaren. Door te leren hoe je zelf teksten kunt schrijven, kan je leren om je eigen ideeën te ontwikkelen en te expressen op een unieke manier.

2. Flexibiliteit: ChatGPT is bedoeld om teksten te genereren die natuurlijk en gemakkelijk te lezen zijn, maar het is niet altijd in staat om aan specifieke vereisten of doelgroepen te voldoen. Door te leren hoe je zelf teksten kunt schrijven, kan je leren hoe je aan deze vereisten kunt voldoen en hoe je je teksten kunt aanpassen aan verschillende doelgroepen.

3. Communicatie: Schrijfvaardigheid is niet alleen belangrijk voor het schrijven van teksten, maar ook voor het communiceren in het algemeen. Door te leren hoe je zelf teksten kunt schrijven, kan je ook leren hoe je je ideeën op een duidelijke en overtuigende manier kunt presenteren aan anderen, bijvoorbeeld tijdens een presentatie of een vergadering."

In dat antwoord van ChatGPT kan ik me wel vinden. Een intrigerende kwestie die we niet te lang voor ons uit kunnen schuiven, blijft wel hoe het schrijfvaardigheidsonderwijs het best kan worden ingericht nu leerlingen en studenten met groot gemak ChatGPT kunnen gebruiken en de produkten niet gevoelig zijn voor plagiaatcontrole, . Naar mijn idee kan dat niet zonder dat het schrijfproces van de leerlingen en studenten elke keer weer op de voet wordt gevolgd. Maar is daar voldoende tijd en ruimte voor in het onderwijs? Of moeten we terug naar het opstel dat met pen en papier in het klaslokaal wordt geschreven?

@carel-jansen De meeste schriftelijke werkstukken (met name bachelor- en masterscripties, die toch een belangrijk onderdeel van de gehele toetsing vormen) worden door studenten thuis geschreven. Daar kun je plagiaatcontrole op toepassen, maar feitelijk is er geen enkele controle dat de student het werkstuk geheel zelfstandig geschreven heeft. Studenten raadplegen natuurlijk behalve schriftelijke bronnen ook personen, die zij bijvoorbeeld om feedback vragen, of ze schakelen professionele bureaus in die helpen (in het beste geval) met het aanbrengen van structuur, of die taalgebruik of formulering verbeteren. Zolang je dat allemaal niet toetst hoeft dat niet erg te zijn, maar als je leerdoel is dat een student zelfstandig moet kunnen structureren of formuleren lijkt zo'n werkstuk niet goed geschikt om dat te toetsen. Ook zonder ChatGPT is dat al een probleem.

Ik snap wat je zegt Peter-Arno, maar wordt het probleem dat je schetst niet serieus verergerd door de plotselinge verschijning van ChatGPT? En vooral: langs welke weg zouden we in de richting van een oplossing kunnen komen als we de studenten willen leren structureren, argumenteren, formuleren en spellen? Dat lijken mij nog steeds nastrevenswaardige onderwijsdoelen.

Bezien in het licht van de voortdurende discussie rond 'vorm of vent', vormt ChatGPT – wellicht onbewust – de ultieme vorm-proponent, zij het ook een beetje lafjes (maar akelig vasthoudend). Die observatie is evenwel onnut voor diegenen in het schrijfonderwijs die vorm en vent sowieso niet kunnen onderscheiden. In elk geval is ChatGPT veelal herkenbaar aan de vele, vaak schaamteloos gedebiteerde onwaarheden, al heeft men ook daar ChatGPT niet voor nodig, die komen immers gratis bij elk gebrek aan schrijftalent.

@carel-jansen Ja dat ben ik graag met je eens, maar we zouden de hype moeten aangrijpen door die hele problematiek te bekijken. Ik heb die kwestie van die schrijfbureaus al eens proberen aan te kaarten, maar ik stuitte op lauwe reacties: het zou allemaal wel meevallen, de docenten zouden hun studenten kennen en een scriptie zou van een gespecialiseerd niveau zijn dat dit soort fraude onwaarschijnlijk zou zijn.

Overigens: als je dertig leerlingen dezelfde opdracht geeft en ze doen hem allemaal met ChatGPT, bij hoeveel gaat de automatische plagiaatcontrole dan aanslaan?

Ik ben een beetje beduusd. In de kern komt de discussie neer op of een tekst 'menselijk' of 'ICT-gestuurd' is. Deels lijkt mij dat niet uit te maken. Toch gooi ik er een gedachte in: de ICT is gemakkelijk te analyseren, de waarschijnlijke realiteit niet.

CREDIT FRANCE: De financiële onderneming die gespecialiseerd is in alle domeinen van het krediet. Wij zijn er om de armsten te ondersteunen en in de strijd tegen de armoede bieden wij leningen aan op korte, middellange en lange termijn.
Wij bieden leningen aan particulieren en bedrijven en serieuze mensen die op zoek zijn naar een lening om hun projecten te financieren met een rentevoet van 2% per jaar ongeacht het gevraagde bedrag op de snelste en meest betrouwbare manier. Neem contact met ons op voor tevredenheid, Mail: poulaintherese4@gmail.com