Bij Brave New Books is een heruitgave van de roman Het Eerste Principe van Hans Steengracht (een pseudoniem van A.D. van der Gon Netscher) verschenen. De Nerée-biograaf Sander Bink verzorgde de tekst van deze geïllustreerde heruitgave en voorzag het geheel van een uitvoerige kunst- en literair-historische inleiding.
In deze sleutelroman uit 1903 staat een groepje op een kolonie wonende jonge moderne kunstenaars en bohemiens centraal. De hoofdpersoon Van Welderen is gebaseerd op de kunstenaar Carel de Nerée tot Babberich. Zijn verfijnde oeuvre behoort, samen met dat van Jan Toorop en Thorn Prikker, tot het mooiste dat de Nederlandse (symbolistische) kunst van rond 1900 heeft voortgebracht.
In Het Eerste Principe wordt de kunstenaar neergezet als een egocentrische, haast satanische ‘foute man’ die een ongewenst, en héél vreemd, kind verwekt bij de kunstenares uit het clubje. Hoewel de roman vanwege het ‘on-Hollandse’ en ‘decadente’ karakter en het scabreuze onderwerp destijds stof deed opwaaien was hij al snel vergeten. Dat hij over De Nerée ging was bekend aan mensen uit zijn kringen maar werd eveneens al snel vergeten. Maar als geen andere Nederlandse roman uit de tijd geeft Het Eerste Principe een inkijkje in de mystieke artistieke wereld van de modernste kunst rond 1900.
Het Eerste Principe | Brave New Books | paperback | 231 pag. | € 22,50 | ISBN: 9789464184914
Berthold van Maris zegt
Deze in eigen beheer uitgegeven heruitgave van een onbekende roman van rond 1900 maakt mij enorm nieuwsgierig. Gaat het om een curiosum dat alleen verteerbaar is voor wie geinteresseerd is in het symbolisme en het flirten met decadentie rond 1900 of is dit een roman die ook nu nog werkt? Wie weet er meer over dit boek? Is het goed geschreven?
Wouter van der Land zegt
@Berthold van Maris,
Het boek staat op Delpher:
https://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMSFUBA02:000009154
Er staat voor stijlliefhebbers veel fraais in, zoals:
‘Waar niemand op lette, was, dat van-Welderens oogen blonken als twee lumineuze vaal-groene, vaalblauwe basilisken-glanzen, maar vreemd staand in een gezicht van lood-grauwe, doodelijke bleekheid.’
en
‘Na een poos bedaarde het snikken van Dorine, en toen, plotseling, hield het in-eens op. Haar gezicht was onherkenbaar verwrongen en rood-opgezwollen. Boven de dicht-geknepen oogleden waren leelijke blauwig-violette vleesch-bobbels om de wenkbrauwen gekomen; haar anders mooie fijne lippen waren zwarterig-paars en pijnlijk verwrongen omgekruld.’
Verder zo te zien inderdaad een interessante blik in de kunstscene van toen. Natuurlijk zal die nieuwe papieren uitgave fijner zijn, maar je kunt het werk dus ook digitaal inzien.
Wat knaagt is dat het pseudoniem net niet als deelanagram uit ‘A.D. van der Gon Netscher’ is te halen. Terwijl dat toch de waarschijnlijke herkomst lijkt.
Sander zegt
Ik heb hem helemaal herspeld, herschreven zelfs, zodat ie ook voor niet historisch-taalkundigen gewoon leesbaar is.
Sander zegt
Ik weet alles van het boek. Meer (= alles) in het voorwoord. Een oordeel kan je altijd het beste zelf vormen. Kopen dus. (Antwoord: ja, echt belachelijk goed geschreven).
Berthold van Maris zegt
Bedankt. Ik heb wat fragmentjes op Delpher gelezen. Heeft cultboek-potentie, zo te zien.
Berthold van Maris zegt
Herspeld, dat snap ik. Maar herschreven? Mag dat?
sander zegt
Ja. Mag. Koop het anders en lees mijn zéér uitvoerige wetenschappelijk beargumenteerde & gedocumenteerde voorwoord.
sander zegt
Ja. Mag. Koop het anders en lees mijn zéér uitvoerige wetenschappelijk beredeneerde en gedocumenteerde voorwoord.
Berthold van Maris zegt
Als je het hertaald hebt, moet je dat er ook bij vermelden vind ik. Ik zie dat nu nergens staan in deze boekaankondiging.
Sander zegt
Koop het nou maar gewoon. Dan worden al uw vragen beantwoord!
Sander zegt
Daarnaast is Nederlandse literatuur al vrijwel onleesbaar en die 19e-eeuwse shit al helemáál niet zonder herspelling. Men windt zich bv. op over dat ‘men geen Couperus meer leest’ en ondertussen blijft men het met dubbele oo’s en onbegrijpelijke ouderwetse woorden herdrukken voor een daardoor ongeïnteresseerd potentieel publiek. Doe. Normaal. Dude. Het ís al taai en saai enzo. Gappie.