• Door naar de hoofd inhoud
  • Skip to secondary menu
  • Spring naar de eerste sidebar
  • Spring naar de voettekst
Neerlandistiek. Online tijdschrift voor taal- en letterkunde

Neerlandistiek

Online tijdschrift voor taal- en letterkundig onderzoek

  • Over Neerlandistiek
  • Contact
  • Search
    Generic filters
  • Homepage
  • Categorie
    • Neerlandistiek voor de klas
    • Vertelcultuur
    • Naamkunde
  • E-books
  • Neerlandistische weblogs
  • Archief
    • 10 jaar taalcanon
    • 100 jaar Willem Frederik Hermans
  • Jong Neerlandistiek
  • Forum

Vertelcultuur

Hoe maak je een volksverhalenboek?

28 mei 2023 door Imre Koekenbier, Jens Klein en Myrthe Osse Reageer

Een onderzoeksatelier voor de studie Nederlandse Taal en Cultuur in Groningen Een vrouw met een kindHet vertelseltje begint;Een koe met een kalf,Het vertelseltje is half... Het versje hierboven is afkomstig uit De schone prinses, die nooit gelachen had uit 1889, een versie van het redelijk bekende sprookje Zwaan Kleef Aan. Deze versie van het sprookje is gepubliceerd in … [Lees meer...] overHoe maak je een volksverhalenboek?

Het complot van bloeddorstige reptielen: een eeuwenoud antisemitisch narratief

12 februari 2023 door Imme Schalij 3 Reacties

Op donderdag drie november 2022 maakte de gemeente van Amsterdam bekend dat de Britse complotdenker David Icke Nederland niet in mocht komen. Icke zou spreken op een demonstratie van ‘Samen voor Nederland’, die eerder al werd verplaatst van de Dam naar het Museumplein vanwege veiligheidsoverwegingen. De IND stelde, in samenspraak met de politie en de NCTV, dat Icke een gevaar … [Lees meer...] overHet complot van bloeddorstige reptielen: een eeuwenoud antisemitisch narratief

Gruwel en Gein in Groningen

29 januari 2023 door Arjan Sterken Reageer

Trilbil en Duivelsdrek: 17 oude Groninger sprookjes van Trijntje Soldaats en haar toehoorders Daar waren eenmaal twee zoons en zij heetten Gerrit en Kornelis, en toen stierf hunnen moeder in 1801, en toen kwam Trijntje Soldaats in hunnen dienst en zij zeide hen vertellings en Gerrit die schreef deze Vertellings op in een oud kasboektje en doe werd dat door schriftje … [Lees meer...] overGruwel en Gein in Groningen

De dokter en de bananenschil: de complexiteit van moppen en humor

5 januari 2023 door Theo Meder Reageer

In Neerlandistiek schreef Nicoline van der Sijs onlangs over Chattie (leuke naam, die houden we erin), onder andere over zijn onvermogen om moppen te tappen. Het begrip “mop” is Chattie weliswaar niet geheel onbekend, maar hij weet geen humor te genereren die door mensen als (enigszins) leuk wordt ervaren. Op Nicolines verzoek om eens “een mop over een poes” te vertellen, nam … [Lees meer...] overDe dokter en de bananenschil: de complexiteit van moppen en humor

Trilbil en duivelsdrek

18 december 2022 door Mathijs Sanders 1 Reactie

Een van de mooiste onderdelen van onze Groningse opleiding Nederlands zijn de onderzoeksateliers. In het tweede jaar werken studenten in kleine groepen telkens een half jaar mee aan het onderzoek van een van hun docenten. Vaak gaat het om onderzoek in samenwerking met maatschappelijke partners. Wederkerigheid is belangrijk: ook onderzoek in opdracht veronderstelt voortdurende … [Lees meer...] overTrilbil en duivelsdrek

Verschenen: Trilbil en Duivelsdrek. 17 oude Groninger sprookjes…

8 december 2022 door Redactie Neerlandistiek 4 Reacties

In 1801 verloren de jonge Groninger broertjes Gerrit en Kornelis Arends hun moeder. De eenvoudige naaister Trijntje Wijbrands, alias Trijntje Soldaats, vertelde tijdens de klusjes sprookjes. Gerrit, 11 jaar oud, schreef ze met een ganzenveer op in een ongebruikt kasboekje van zijn vader; hij noemde het zijn “Vertelsel Boektje”. De verhaaltjes zijn opgetekend in een … [Lees meer...] overVerschenen: Trilbil en Duivelsdrek. 17 oude Groninger sprookjes…

Tussen hemel en aarde: vreemde ervaringen in Nederlandse musea

8 december 2022 door Kelly Willersen Reageer

2010, Leeuwarden. Twee beveiligers komen elkaar tegen in de kelder van de Kanselarij, een van de gebouwen waarin destijds het Fries Museum huisde. Het is bijna sluitingstijd en het museum is leeg op de medewerkers na. Terwijl de beveiligers de laatste minuten van hun werkdag doden met een praatje, zien ze opeens vanuit hun ooghoeken beweging. Ze draaien zich om, klaar om een … [Lees meer...] overTussen hemel en aarde: vreemde ervaringen in Nederlandse musea

Wie is de auteur van Jan Stront?

20 november 2022 door Merel Balt 2 Reacties

In 1684 verscheen zonder vermelding van auteur of uitgever De doorluchtige daden van Jan Stront, opgedragen aan het Kackhuys. Gedrukt voor de liefhebbers. In deze pornografische roman speelt het personage Jan Stront de hoofdrol. In de roman is te lezen hoe Jan Stront aan zijn naam is gekomen, hoe hij opgroeit en hoe hij zich vervolgens als student in plaats van met studeren … [Lees meer...] overWie is de auteur van Jan Stront?

Heet van de naald?

20 augustus 2022 door Theo Meder 3 Reacties

Verhalen over ‘needle spiking’ waarschuwen voor de gevaren van het uitgaansleven In de lente van 2022 gaan er in Nederland verhalen rond over ‘needle spiking’: mensen, en met name jonge vrouwen, worden in het uitgaansleven geprikt en gedrogeerd met injectienaalden. De bewijzen dat dit werkelijk op grote schaal gebeurt, zijn uiterst schaars: camerabeelden leveren niets op, … [Lees meer...] overHeet van de naald?

De postzegels van het Vrouwtje van Stavoren (2022)

9 juli 2022 door Theo Meder 4 Reacties

Vorig jaar besloten de samenwerkende postbedrijven in Europa om voor 2022 een serie postzegels uit te geven rond het thema ‘volksverhalen en mythen’. Op zichzelf is dat een wat vreemd thema want mythen zijn ook volksverhalen – het klinkt voor mij althans een beetje als het thema ‘voertuigen en fietsen’ of ‘huisdieren en katten’. Maar afijn, elk land moest uitkomen met zijn … [Lees meer...] overDe postzegels van het Vrouwtje van Stavoren (2022)

Een en al agency

16 mei 2022 door Marie-José Klaver 1 Reactie

Dappere discursieve meisjes in de sprookjes van Pim Lammers Waar blijft de feministische progressieve prins? vraagt Celeste van Veenen in haar tweede artikel over sprookjesbewerkingen (Neerlandistiek, 15 mei 2022). In de pas verschenen sprookjes over Roa van Pim Lammers wil de prinses helemaal geen prins, ze wil een prinses. Zelf is ze trouwens veel liever een ridder dan … [Lees meer...] overEen en al agency

Gezocht: moderne, progressieve, feministische prins

15 mei 2022 door Celeste van Veenen 6 Reacties

Female agency in moderne sprookjes In het eerste deel van dit artikel is er een onderzoek gedaan naar de hoeveelheid agency die vrouwen hebben in de traditionele sprookjes. Er kon geconcludeerd worden dat over het algemeen vrouwen in die sprookjes maar weinig agency hebben, hoewel er zeker uitzonderingen te vinden zijn. Vrouwen kunnen vaak niet zelf hun echtgenoot kiezen, … [Lees meer...] overGezocht: moderne, progressieve, feministische prins

Van karikatuur tot hoofdfiguur

29 april 2022 door Jolanda Veen Reageer

Over de portrettering van de zwarte mens in kinderliteratuur Jammer, dat de blanke mensen niet op ons eiland komen, anders…’ ‘Anders aten we ze op!’, roepen de nikkers, die rond de hut van het opperhoofd zitten. ‘Blanke mensen smaken fijn’, zegt het opperhoofd. Hij likt zijn lippen eens af. Deze passage komt uit het kinderboek Oki en Doki bij de nikkers (1957), waarin … [Lees meer...] overVan karikatuur tot hoofdfiguur

Aangeboden: mooie, jonge, gehoorzame prinses

17 april 2022 door Celeste van Veenen 8 Reacties

De koning van ons land is zeer om geld verlegen. Hij heeft laten bekend maken: wie hem een kamer vol geld kan bezorgen, mag met zijn eenige dochter trouwen. (Het wonderpaardje) Het is een van de meest stereotype motieven in sprookjes: de koning die zijn dochter uithuwelijkt. Af en toe heeft de prinses zelf nog iets in te brengen, maar meestal besluit de koning wie de hand … [Lees meer...] overAangeboden: mooie, jonge, gehoorzame prinses

Mag het een wondertje meer zijn?

7 april 2022 door Selma Visscher Reageer

Regionale identiteiten in het toneelwerk van Anjoël Valo Vroom en vrijgevochten Een heel enkele Limburger zal haar nog kennen, Anjoël Valo. Ze was een twintigste-eeuwse toneelschrijfster, die zich toelegde op het Limburgse dilettantentoneel. Anjoël Valo was haar pseudoniem, dat ze construeerde van de eerste twee letters van haar echte naam Anny Jozina Elizabeth van … [Lees meer...] overMag het een wondertje meer zijn?

Beauty in Darkness

13 maart 2022 door Léon Mulder Reageer

A comparative study of Juraj Herz’s The Virgin and the Monster and its literary sources “Je suis votre miroir, la Belle.Réfléchissez pour moi.Je réfléchirai pour vous.” “I am your mirror, Beauty.Reflect for me.I will reflect for you.”Jean Cocteau, La Belle et la Bête (1970, 134-35) A thick, grey fog drifting through a leafless, dark forest.A caravan of horse-drawn … [Lees meer...] overBeauty in Darkness

Het verzonken Oud-Staavren van Piet Paaltjens

9 maart 2022 door Henk Hiensch 2 Reacties

In het jaar 1867 schreef de Nederlandse dichter Piet Paaltjens, een pseudoniem (of zelfs alter ego) van François Haverschmidt, zijn beroemde en melancholische dichtbundel Snikken en Grimlachjes. In deze bundel zit een zestal gedichten dat bij elkaar hoort: de Friesche poëet, geschreven in 1852. Daarin lezen we hoe een diepbedroefde dichter in een vlaag van depressie van de … [Lees meer...] overHet verzonken Oud-Staavren van Piet Paaltjens

‘Sy drincken bloet; dat seit die jeeste’

17 november 2021 door Guus van der Peet 2 Reacties

WikiLeaks wekte al de schijn, dat ze kinderen bestelden net als bij de pizzalijnEen pedonetwerk wereldwijd, vraag niet hoeVia Hillary Clinton tot de Oranjes aan toeWelkom op het allerleipste festivalJe hebt geen kaartje nodig, want je bent er alDit is de val van de cabalWhere we go one, we go all Aldus rapt Lange Frans in het vorig jaar uitgebrachte nummer ‘Lockdown’. … [Lees meer...] over‘Sy drincken bloet; dat seit die jeeste’

De sage en het Veluwse landschap

16 oktober 2021 door Björn Broekert, Derk Jan Stobbelaar en Freek Rurup 3 Reacties

Sagen kunnen zich aan bepaalde plekken en landschappen hechten. Ze bezielen als het ware de geografie. Het vertellen over dit immaterieel erfgoed legt een onzichtbare landschapsdimensie bloot – die van de lokale verbeelding en plekherinnering. Björn Broekert, student Bos- en Natuurbeheer bij Van Hall Larenstein in Velp, deed in opdracht van netwerkorganisatie Veluwe-op-1 … [Lees meer...] overDe sage en het Veluwse landschap

Terug dankzij QAnon: de moderne sage van de Soevereine Mens en de Geboortetrust

6 juli 2021 door Otto S. Knottnerus 4 Reacties

Laten we hem An Dré noemen. Ik ontmoette hem voor het eerst in het antikraakpand in het Hoge Noorden waar ik in 2011 terecht kwam. Een parmantig mannetje van 27 met een stevig accent, die bij ons was komen wonen om aan de verplichte tewerkstelling in eigen woonplaats te ontkomen. Na een mislukte carrière als bouwvakker, militair en pakketbezorger stortte hij zich op middelbare … [Lees meer...] overTerug dankzij QAnon: de moderne sage van de Soevereine Mens en de Geboortetrust

Van heksenprocessen en onttoveringsdeskundigen

23 juni 2021 door Willem de Blécourt 3 Reacties

“Is de eigentijdse toverij hetzelfde verschijnsel als de Bijbelse toverij? En zo ja, hoe moet de rechtsgang dan zijn?” Met deze vroegmoderne vragen begint Jan Stronks zijn boek over toverij in Nederland. Zij kaderen het werk in, te meer omdat het vragen waren die meest door theologen werden gesteld. Van deze groep geleerden kan men allerminst verwachten dat zij de eerste vraag … [Lees meer...] overVan heksenprocessen en onttoveringsdeskundigen

Actanten in Middelnederlandse Stichtelijke Exempelen

28 februari 2021 door Anne van Tuijl Reageer

In het boek Structural Semantics beschrijft Algirdas Greimas een algemeen structuralistisch model waarmee karaktertypen in fictieve verhalen kunnen worden bepaald (Greimas, 1983, 207). Greimas noemt deze karaktertypen actanten. In zijn actantenmodel gaat hij uit van zes actanten. Hij zet deze zes actanten met elkaar in verbinding door de binaire tegenstelling 'subject - object' … [Lees meer...] overActanten in Middelnederlandse Stichtelijke Exempelen

Over kannibalen verhalen

9 februari 2021 door Theo Meder 4 Reacties

Het fenomeen kannibalisme kan teruggevonden worden in alle soorten volksverhalen: sprookjes, sagen, legenden, moppen en broodjeaapverhalen. Het onderwerp kannibalisme maakt indruk, maar in een grote database als de Nederlandse Volksverhalenbank met ruim 48.000 vertellingen, worden er uiteindelijk maar 61 gevonden – dat is 0,1%. Wat hebben de verhalen te vertellen over … [Lees meer...] overOver kannibalen verhalen

Hoe een schilderij in taal tot leven kan komen

8 februari 2021 door Marc van Oostendorp 3 Reacties

Als ik één recent taalkundig proefschrift zou moeten aanraden aan een neerlandicus die eigenlijk meer geïnteresseerd is in literatuur, zou het Bringing Stories to Life zijn, dat Thijs Trompenaars vorige week in Nijmegen verdedigde – nota bene niet eens bij Nederlands, maar bij Taalwetenschap (zijn promotor was Helen de Hoop). Zoals uit de titel al een beetje blijkt, gaat het … [Lees meer...] overHoe een schilderij in taal tot leven kan komen

Vluchtelingen in de Liederenbank, deel 3, Joseph Schmidt

20 november 2020 door Ellen van der Grijn 1 Reactie

In de jaren 30 van de 20e eeuw kwamen veel emigranten, op de vlucht voor het nationaal-socialisme, naar Nederland. Hier probeerden zij hun carrière voort te zetten. Dat gold in het bijzonder voor degenen die werkzaam waren in de amusementssector. Hun producties vonden gehoor bij het Nederlandse publiek. Ik onderzoek, mede aan de hand van de Nederlandse Liederenbank, wat hun … [Lees meer...] overVluchtelingen in de Liederenbank, deel 3, Joseph Schmidt

Volgende »

Primaire Sidebar

Gedicht van de dag

Jean Pierre Rawie • Insomnia

het lager doel waartoe je mocht geraken;
en waaraan zelfs geen dood een eind kon maken,
ons beider onverbrekelijk conflict.

➔ Lees meer

Bekijk alle gedichten

  • Facebook
  • Twitter
  • YouTube

Agenda

3 juli 2023: bijeenkomst Vakdidactisch Netwerk Nederlands Utrecht

3 juli 2023: bijeenkomst Vakdidactisch Netwerk Nederlands Utrecht

8 juni 2023

➔ Lees meer
8 juni 2023: CLARIAH Lunch Lecture: Image recognition techniques for early modern prints

8 juni 2023: CLARIAH Lunch Lecture: Image recognition techniques for early modern prints

7 juni 2023

➔ Lees meer
15-22 juli 2023: Zomerlief gaat vreemd

15-22 juli 2023: Zomerlief gaat vreemd

7 juni 2023

➔ Lees meer
➔ Bekijk alle agendapunten

Neerlandici vandaag

geboortedag
1854 Gerardus Bolland
1954 Jaap Engelsman
sterfdag
1976 Foort Dominicus
➔ Neerlandicikalender

Media

Muziek gezongen in Schevenings dialect

Muziek gezongen in Schevenings dialect

9 juni 2023 Door Redactie Neerlandistiek Reageer

➔ Lees meer
Podcast: Leve(n) lezen met Jan Postma

Podcast: Leve(n) lezen met Jan Postma

7 juni 2023 Door Marit Evers en Nynke de Haan Reageer

➔ Lees meer
Humor en dialect

Humor en dialect

6 juni 2023 Door Marc van Oostendorp Reageer

➔ Lees meer
➔ Bekijk alle video’s en podcasts

Footer

Neerlandistiek

Elektronisch tijdschrift voor de Nederlandse taal en cultuur sinds 1992.

ISSN 0929-6514
Bijdragen zijn welkom op
redactie@neerlandistiek.nl
  • Homepage
  • E-books
  • Neerlandistische weblogs
  • Over Neerlandistiek
  • De archieven
  • Contact
  • Facebook
  • Twitter
  • YouTube

Inschrijven voor de Dagpost

Controleer je inbox of spammap om je abonnement te bevestigen.

Copyright © 2023 · Magazine Pro on Genesis Framework · WordPress · Log in

  • Homepage
  • Categorie
    • Voor de klas
    • Vertelcultuur
    • Naamkunde
  • Archief
    • 10 jaar taalcanon
    • 100 jaar Willem Frederik Hermans
  • E-books
  • Neerlandistische weblogs
  • Jong Neerlandistiek
  • Forum
  • Over Neerlandistiek
  • Contact
  • Search
    Generic filters