Laten we het nog eens over modale partikels hebben, die moeilijk te beschrijven en te begrijpen woordjes die van een lomp bevel een beleefde suggestie kunnen maken, zoals Ga zitten tegenover Ga maar zitten of van een onbeleefde vraag een beleefde Mag ik naar de WC?Mag ik misschien even naar de WC? of van een botte mededeling een uitspraak die ruimte suggereert … [Lees meer...] overGebruik nou toch eens modale partikels!
Neerlandistiek voor de klas
Vlaams Talenplatform presenteert rapport ‘Naar een talenonderwijs in topvorm’
Donderdagnamiddag (22/9) stelt het Vlaams Talenplatform het rapport “Naar een talenonderwijs in topvorm” voor aan de Commissie Onderwijs van het Vlaams Parlement. Dat is het resultaat van een grootschalige enquête, afgenomen bij meer dan duizend talenleerkrachten uit Vlaanderen en Brussel. Het Talenplatform, waarin de universitaire talenopleidingen zich verenigen, presenteert … [Lees meer...] overVlaams Talenplatform presenteert rapport ‘Naar een talenonderwijs in topvorm’
Het spanningsveld tussen tekstlengte en marktaandeel
Gesprek op school In mijn vorige blogbericht uitte ik mijn verbazing over het feit dat Cito in een reclamefolder voor hun nieuwe leerlingvolgsysteem Leerling in Beeld als pluspunt van hun toetsen begrijpend lezen ‘kortere teksten’ noemde. Het gebruik van korte teksten staat haaks op wat je leest over begrijpend lezen en het belang om met kinderen langere, rijke … [Lees meer...] overHet spanningsveld tussen tekstlengte en marktaandeel
Mag young adult-literatuur op de leeslijst?
Persbericht Stichting Lezen De meerderheid van de docenten Nederlands staat leerlingen toe om young adult-boeken te lezen voor hun leeslijst in de bovenbouw van havo (78%) en vwo (63%). Dit blijkt uit een onlangs afgeronde studie van promovenda Linda Ackermans van de Radboud Universiteit onder 158 docenten Nederlands. Young adult-boeken vergroten de leesmotivatie van … [Lees meer...] overMag young adult-literatuur op de leeslijst?
Naar begrijpender lezen
Op het onderwijsplatform LitLab.nl bieden we sinds het voorjaar van 2021 een nieuwe werkvorm aan: de Staaltjes. Daarmee kunnen leerlingen uit de onderbouw vmbo-tl, havo en vwo vaardigheden uit het begrijpend lezen leren combineren met leesvaardigheden die in het literatuuronderwijs voorop staan. Dat betekent dat ze een tekst zowel analytisch als herkennend en belevend leren … [Lees meer...] overNaar begrijpender lezen
Brandaan in de onderbouw: lessenreeks voor klas 3 (h/v)
Luister, het verhaal vangt aan met deze woorden begint Willem Wilminks hertaling van een tekst die we nu waarderen als ‘een van de bijzonderste verhalen die de middeleeuwen ons hebben nagelaten,’ aldus Frits van Oostrom. De reis van Sint Brandaan is een wonderbaarlijk en speels verhaal dat je prima met een onderbouwklas kunt lezen, bespreken en beleven. De … [Lees meer...] overBrandaan in de onderbouw: lessenreeks voor klas 3 (h/v)
Samen Lezen
Het nuttige met het aangename verenigen. Dat is wat elke leraar nastreeft. Een leuke les – bepaald niet saai dus – waar een leerling ook nog eens iets van opsteekt. Grote kans dat die zich niet alleen de les zelf beter herinnert, maar ook dat het geleerde beter beklijft. Lezerscollectief Een mooi voorbeeld was Sagaam – ik heb er een aantal … [Lees meer...] overSamen Lezen
25 november 2022: Literatuur in de klas
Netwerk Didactiek Nederlands nodigt u uit op de jaarlijkse didactische conferentie op 25 november 2022 in De Boogkeers 5, 2000 Antwerpen. Thema: Literatuur in de klas.Doelpubliek: Lerarenopleiders Nederlands, vakdidactici Nederlands, pedagogisch begeleiders, beleidsmedewerkers in het domein Nederlands, betrokkenen bij eindtermen en leerplannen Nederlands.Sprekers: Elke … [Lees meer...] over25 november 2022: Literatuur in de klas
11 november 2022: Symposium ‘De grenzen van literatuur’
Wat als we leerlingen in de lessen verhaalanalyse zelf inspraak geven in de teksten waarop de literaire theorie wordt toegepast? Kun je literaire begrippen oefenen aan de hand van een jeugdthriller, en werkt het motiverend voor leerlingen in 4 havo en 4 vwo als de genres die zij graag lezen een plaats krijgen in de lessen verhaalanalyse? Zulke vragen stonden centraal in het … [Lees meer...] over11 november 2022: Symposium ‘De grenzen van literatuur’
Nieuw leermiddel over Anna Bijns
Anna Bijns (1493-1575) staat bekend als de eerste feministische schrijfster uit onze literatuur. Ze schreef refreinen, de favoriete dichtvorm van de rederijkers, maar ze kon geen lid worden van een rederijkerskamer, omdat ze een vrouw was. De twee belangrijkste thema’s van haar teksten zijn: de opkomst van het protestantisme, waarvan ze een grote tegenstander was, en de … [Lees meer...] overNieuw leermiddel over Anna Bijns
Vlaamse taalleerkracht wil erkenning en meer ruimte om de lat hoger te leggen
Het Vlaams Talenplatform pakt deze week uit met de resultaten van een grootschalige bevraging van de Vlaamse taalleerkracht. Meer dan 1029 Vlaamse taalleraren gaven hun mening over onderwerpen zoals de eindtermen, toetsen, lesmateriaal en professionalisering, met één constante: de lat moet hoger voor talen. De taalleerkracht toont zich gemotiveerd en gebrand op autonomie, … [Lees meer...] overVlaamse taalleerkracht wil erkenning en meer ruimte om de lat hoger te leggen
Theatertechnieken in de klas
In Ja, boeien! beschrijft Maike Pollaert hoe je met theatertechnieken de aandacht van de hele klas vasthoudt. Een originele insteek die dicht bij Pollaert ligt, aangezien ze onderwijskundige en theaterregisseur is. Haar boek is opgedeeld in drie vragen: is het de moeite waard om mijn les te volgen? Heb ik de regie en ben ik geloofwaardig? En komt mijn boodschap goed … [Lees meer...] overTheatertechnieken in de klas
Gedichten lezen als een persoonlijk avontuur
Recensie van Plezier in poëzie van Judit Gera en Jos Kleemans Grofweg een derde van de docenten die in Nederland poëzieonderwijs geeft, vindt zelf dat ze over onvoldoende kennis van het genre beschikken. Dat tweette poëzierecensent en universitair docent Nederlandse letterkunde Jeroen Dera onlangs. Uit Geert Buelens’ ‘Verdediging van de Poëzie’ is op te maken dat het erin … [Lees meer...] overGedichten lezen als een persoonlijk avontuur
Waarom de uitspraak van Aendekerk mij zo frustreert
Het moest even bezinken, de uitspraak van CPNB-directeur Aendekerk dat ‘de verplichte leeslijst’ (met boeken zoals Het bittere kruid van Marga Minco), in staat is om ‘vakkundig alle leesplezier’ eruit te ‘rammen’ bij leerlingen. De uitspraak riep een enorme frustratie bij me op, waar ik niet meteen de vinger op kon leggen. Ook na haar excuses, die (overigens zeker terecht) … [Lees meer...] overWaarom de uitspraak van Aendekerk mij zo frustreert
Scholierenverhaal: De brug
Dit jaar organiseerden de vereniging Levende Talen Nederlands, de Schrijfakademie van de Universiteit Utrecht, het Willem Frederik Hermans Instituut en de redactie van Neerlandistiek een schrijfwedstrijd voor scholieren, geïnspireerd door citaten van Willem Frederik Hermans zoals die het afgelopen jaar op Neerlandistiek verschenen. De komende drie dagen publiceren we de … [Lees meer...] overScholierenverhaal: De brug
Weet gij hoe de distributieriem vervangen dient voor een perfecte kleptiming?
De Vlaamse dichter en docente Ruth Lasters maakt zich al enkele jaren druk over een inderdaad belangrijke kwestie: het verschil tussen A en B. Kinderen worden wanneer ze 12 zijn geclassificeerd als A-leerling (dan gaan ze de theoretische kant op) of als B-leerling. Lasters wijst op de symbolische waarde van die labels: B is in onze samenleving en ons taalgebruik meestal toch … [Lees meer...] overWeet gij hoe de distributieriem vervangen dient voor een perfecte kleptiming?
Vakdidactische Inspiratiereeks Nederlands
Back Street: een literair avontuur voor Young Adults
Persbericht Literatuurmuseum Jongeren lezen steeds minder. Hoe wek je dan toch hun aandacht voor literatuur? Met de nieuwe tentoonstelling Back Street geeft het Literatuurmuseum hierop een antwoord. Jongeren ontdekken, beleven en maken verhalen om zo de kracht van literatuur te ervaren. Jongeren vanaf 14 jaar dompelen zich onder in een andere wereld. … [Lees meer...] overBack Street: een literair avontuur voor Young Adults
Leesplezier met Het bittere kruid van Marga Minco
‘Ik was kwaad. Iedereen wilde vergeten.’ Dat zegt Marga Minco (1920) in een interview in NRC over haar boeken, die allemaal over de Tweede Wereldoorlog gaan. Ze werd in 2019 geïnterviewd omdat ze op 99-jarige leeftijd de P.C. Hooftprijs had gekregen voor haar oeuvre. ‘Marga Minco heeft binnen de Nederlandse cultuur op onovertroffen wijze de vervolging en vernietiging van de … [Lees meer...] overLeesplezier met Het bittere kruid van Marga Minco
Schrijfakademie: nieuwsbrief en interviews met 216 scholieren
Binnenkort begint Schrijfakademie.nl met het versturen van een nieuwsbrief. Mocht u geïnteresseerd zijn, kunt u zich aanmelden bij student-assistent Daan van den Broek (d.j.vandenbroek@uu.nl). Schrijfakademie.nl is een een zich nog ontwikkelende, gratis website die beoogt het schoolvak Nederlands praktischer en creatiever te maken en lees- en schrijfonderwijs meer met … [Lees meer...] overSchrijfakademie: nieuwsbrief en interviews met 216 scholieren
‘Alles komt evenwel goed’ – Heeft Sara Burgerhart echt een gelukkig einde?
Receptie, interpretatie en didactiek van de eerste Nederlandse youngadultroman De Historie van mejuffrouw Sara Burgerhart (1782) van Betje Wolff en Aagje Deken wordt vaak afgedaan als een huwelijksverhaal met een gelukkig einde. Daarmee wordt de angel uit deze roman gehaald, die je ook als #metoo-verhaal avant la lettre kunt beschouwen. De gestolde en brave receptie nodigt … [Lees meer...] over‘Alles komt evenwel goed’ – Heeft Sara Burgerhart echt een gelukkig einde?
7 september – 19 oktober 2022: Nascholing voor docenten ‘Poëzie en media in het voortgezet onderwijs’
Vraag een willekeurige persoon om te beschrijven wat een gedicht is, en de kans is groot dat het woord ‘papier’ valt. Dat is ook niet zo gek, want een aanzienlijk deel van de Nederlandstalige poëzie verschijnt in papieren dichtbundels en bloemlezingen. Toch is het terrein vele malen breder: poëzie vind je ook op podia, in digitale media, op gebouwen en zelfs op lichamen van … [Lees meer...] over7 september – 19 oktober 2022: Nascholing voor docenten ‘Poëzie en media in het voortgezet onderwijs’
Gezelle voor een nieuwe generatie lezers
Als ik mensen spreek over mijn project, om oude teksten met jonge lezers te lezen, is Guido Gezelle de dichter die mij het meest aanbevolen wordt. Gezelle is volgens veel volwassen lezers dus uitermate geschikt voor kinderen en jongeren. Wat valt er te beleven aan zijn gedichten, en wat maakt ze geschikt voor jonge lezers? Ik geloof niet in een canon als statische lijst van … [Lees meer...] overGezelle voor een nieuwe generatie lezers
Represent Zuiderzee
De betekenis van plaats en je (niet) thuis voelen in hiphop en de Zuiderzeeballade In hiphopteksten worden veel ‘thuisplaatsen’ verbeeld. Hiphopartiesten en -collectieven als Hef, Broederliefde, Killer Kamal en Smib verwijzen bijvoorbeeld naar Spangen, Woensel-Noord en de Bijlmer. Ze geven ook in hun bandnaam (denk aan Osdorp Posse) en in interviews blijk van hun relatie … [Lees meer...] overRepresent Zuiderzee
De ogen van de slaaf
Over Wie schön weiß ich bin, Slaaf kindje slaaf en Hoe mooi wit ik ben van Dolf Verroen In Hoe mooi wit ik ben van Dolf Verroen krijgt Maria een tot slaaf gemaakte jongen cadeau voor haar twaalfde verjaardag. Zij wordt de eigenaar van de zevenjarige Koko, een jongen die zijn ouders niet kent en alleen weet dat hij ‘van de markt’ komt. Het hele verhaal, dat veertig korte … [Lees meer...] overDe ogen van de slaaf
