Rijm en ritme zijn in het (literatuur)onderwijs vaak ondergeschoven kindjes – het blijft vaak wat saaie, noodzakelijke techniek van rijmschema’s en versvoeten. Terwijl er zoveel over te zeggen, te vragen en te onderzoeken is; terwijl je zoveel kunt leren over taal en over literatuur door aan de slag te gaan met de klank van taal. Waar komen rijm en ritme precies … [Lees meer...] overDocentontwikkelteam: Rijm en ritme in taal – meld je nu aan!
Neerlandistiek voor de klas
Poëzie is overal
Zondag werd de Brainwash Talk over poëzie van dr. Kila van der Starre op NPO2 (Human) uitgezonden en de opname is nu hier terug te kijken. Van der Starre vertelt over de positie van poëzie in de samenleving en geeft veel voorbeelden. Wat kun je ermee in de klas? Het fragment uit het begin van de lezing komt uit het prachtige gedicht 'Madelief' van Ingmar Heytze, uit … [Lees meer...] overPoëzie is overal
Waarom digitale literatuur in het literatuuronderwijs thuishoort
In het nieuwste nummer van Tijdschrift voor Nederlandse Taal- en Letterkunde breken Siebe Bluijs, Jeroen Dera & David Peeters een lans voor digitale literatuur in het literatuuronderwijs. Dit artikel is gratis online te lezen via aup-online.com. … [Lees meer...] overWaarom digitale literatuur in het literatuuronderwijs thuishoort
Nederlandsch hertaelt junior – De uitslag
Op 19 april 2021 schreef ik voor Neerlandistiek een bijdrage onder de titel Nederlandsch hertaelt junior. Het was een vertaalwedstrijd – beter gezegd een hertaalwedstrijd – voor leerlingen uit het voortgezet onderwijs. Voor deze eerste editie moesten middelbare scholieren een 21e-eeuws gedicht van de huidige Dichter des Vaderlands – Lieke Marsman – herspellen en … [Lees meer...] overNederlandsch hertaelt junior – De uitslag
Een onderschikkend voegwoord plakt niet twee zinnen aan elkaar
In nummer 7/8 van Onze Taal staat in het rubriekje 'Hoe leg je dat uit?' het volgende: Verder kan 'of' een hoofdzin en een bijzin aan elkaar verbinden; dan is het een onderschikkend voegwoord. [...]- We weten niet of hij komt.- Hij vroeg of ik meeging. Onze Taal is niet de eerste die beweert dat onderschikkende voegwoorden een hoofdzin en een bijzin aan elkaar plakken. … [Lees meer...] overEen onderschikkend voegwoord plakt niet twee zinnen aan elkaar
Waarom popartiesten ervoor kiezen om in dialect te zingen
Van smartlap tot boerenpummelrock (I) Deze tekst is het resultaat van de Olympiade van PlusNederlands, die dit jaar in aangepaste vorm doorging. Leerlingen konden individueel deelnemen aan een Onderzoekslab, waarbij ze onder begeleiding van een of meerdere onderzoekers van een Nederlandse of Vlaamse universiteit met een eigen project aan de slag gingen. Tom … [Lees meer...] overWaarom popartiesten ervoor kiezen om in dialect te zingen
22 september 2021: Vakdidactisch Netwerk Nederlands Utrecht
Na een succesvol eerste jaar organiseert het Vakdidactisch Netwerk Nederlands Utrecht ook komend schooljaar bijeenkomsten voor alumni, stagebegeleiders en overige docenten uit de regio Utrecht. We trappen af met een bijeenkomst op woensdag 22 september van 16.00 tot 19.00 uur, op locatie in Utrecht. Deze heeft twee doelen: laagdrempelige ontmoeting met vakgenoten en … [Lees meer...] over22 september 2021: Vakdidactisch Netwerk Nederlands Utrecht
De studie Nederlands niet voor bèta’s? Onzin!
Mijn vwo-diploma is binnen en iedereen vraagt wat ik volgend jaar ga studeren. Als ik antwoord ‘Nederlands!’, kijken mensen mij onbegrijpend aan. Niet omdat ze de studie niet kennen, maar omdat ze zich niet voor kunnen stellen waarom ik dat zou willen doen. Mijn vakkenpakket bestaat immers vooral uit exacte vakken. Scheikunde, wiskunde, biologie en natuurkunde… Daar past een … [Lees meer...] overDe studie Nederlands niet voor bèta’s? Onzin!
Vlogboek – Tip Marugg / Elisabeth van Nimwegen / Said El Haji
In deze video bespreekt Jörgen de volgende drie boeken: Tip Marugg - De morgen loeit weer aan Elisabeth van Nimwegen - De smaak van ijzer Said El Haji - De dagen van Sjaitan … [Lees meer...] overVlogboek – Tip Marugg / Elisabeth van Nimwegen / Said El Haji
Leesonderwijs stimuleren
“Een school is niet een eiland in de samenleving” . Robert Koobs is docent Nederlands en de drijvende kracht op zijn school als het gaat over het stimuleren van het leesonderwijs. Het leesonderwijs is heel belangrijk voor een groter doel. Leerlingen leren zichzelf kennen en door te lezen leer je je verplaatsen in een ander personage, een andere cultuur, een andere … [Lees meer...] overLeesonderwijs stimuleren
Vlogboek – Zwarte romantiek
In de eerste helft van de 19e eeuw schrijven sommige romantische auteurs onheilspellende verhalen met een opvallende fascinatie voor het duistere en het onverklaarbare. Deze periode wordt in Nederlandse literatuurgeschiedenissen vaak geduid als de zwarte romantiek. Duik met Vlogboek in deze verhalen vol duivels, geestverschijningen, vampieren, ruïnes, kerkhoven en gruwelijke … [Lees meer...] overVlogboek – Zwarte romantiek
Nieuwe TLPST verschenen
TLPST is een maandelijkse nieuwsbrief van de lesmethode Natuurlijk Nederlands van uitgeverij Noordhoff en het Genootschap Onze Taal en presenteert iedere maand lesbrieven naar aanleiding van actuele onderwerpen over taal. Deze maand twee onderwerpen voor de bovenbouw havo/vwo: dubbele straatnamen in dubbele plaatsnamen en Chinezen in de westerse wereld die niet langer een … [Lees meer...] overNieuwe TLPST verschenen
Nimma: Eindexamens moeten doorgaan
Studenten Nederlandse Taal en Cultuur in Nijmegen hadden de opdracht om een betoog te maken volgens de regels van de retorica. Hier is het resultaat van Irene Driessen, Lisa Weller en Minou Michink. Nimma! is een serie filmpjes van de afdeling Nederlands van de Radboud Universiteit in Nijmegen. … [Lees meer...] overNimma: Eindexamens moeten doorgaan
Strip-o-graphic door Daniëlle van den Heuvel
Onlangs bracht het Meesterschapsteam Nederlands Bewuste geletterdheid in perspectief uit. In deze tekst hebben we onze visie op het schoolvak Nederlands verder hebben uitgewerkt en de verbanden tussen kennis, vaardigheden en inzichten verder geconcretiseerd. Omdat we enthousiast zijn over deze visie en deze ook bij leerlingen onder de aandacht willen brengen, hebben we in de … [Lees meer...] overStrip-o-graphic door Daniëlle van den Heuvel
Jozef en zijn jas
De Bijbel is zonder enige twijfel het meest vertaalde boek ter wereld. Van de volledige tekst zijn vertalingen in ongeveer 700 talen bekend. Verwonderlijk is dat niet. De meeste mensen zullen het Hebreeuws, Aramees en Grieks onvoldoende machtig zijn om de Bijbel in die grondtalen te lezen. De Hernse Bijbel uit 1361 was de eerste tamelijk complete vertaling in de volkstaal. … [Lees meer...] overJozef en zijn jas
‘Aanrecht’
Woorden temmen in de klas Met de reeks ‘woorden temmen’ geef je in een handomdraai een nieuwe impuls aan je poëzieonderwijs. Ter gelegenheid van de tweede druk van ‘Van kop tot teen met Charlotte Van den Broeck en Jeroen Dera’ publiceert Neerlandistiek ervaringsverhalen van docenten die de reeks inzetten in hun klas. Vandaag: het verhaal van Robert Jan de Paauw, … [Lees meer...] over‘Aanrecht’
1 en 2 april 2022: Neerlandistiekdagen 2022
Op vrijdag 1 en zaterdag 2 april 2022 vindt de tweede editie van de Neerlandistiekdagen plaats. Na de succesvolle dagen in Leiden zetten we deze jonge traditie voort in Groningen. Op 1 april wisselen we met vakgenoten uit het hoger en wetenschappelijk onderwijs van gedachten. Op zaterdag 2 april vieren we het vak met een publieksdag op het Stadslyceum met docenten Nederlands en … [Lees meer...] over1 en 2 april 2022: Neerlandistiekdagen 2022
Masterclass Grammatica: niet corrigeren maar redeneren
Op 8 februari 2021 verzorgde ik op verzoek van Boom uitgevers een masterclass over grammaticaonderwijs, onder de titel 'Niet corrigeren maar redeneren'. Ik bespreek de frustratie die veel docenten ervaren bij de ontleedlessen: Veel onzekerheid, weinig uitleg, veel oefenen, weinig inzicht. Snelle oplossingen, weinig redenering. Met een meer redenerende aanpak kun je hier iets … [Lees meer...] overMasterclass Grammatica: niet corrigeren maar redeneren
Winnaars profielwerkstukprijs 2021 bekend
Levende Talen Nederlands bekroont profielwerkstukken over taalontwikkeling en leesmotivatie De profielwerkstukwedstrijd 2021 van Levende Talen Nederlands is gewonnen door leerlingen van het Comenius College (Hilversum) en van het Minkema College (Woerden). Zij schreven knappe en relevante werkstukken over woordenschatontwikkeling van leerlingen in groep 3 en over de dalende … [Lees meer...] overWinnaars profielwerkstukprijs 2021 bekend
Eindexamen: terug naar 1947?
Eergisteren postte een docent in de Facebookgroep Leraar Nederlands een scan van een eindexamen Nederlands voor MMS (Middelbare Meisjesschool) uit 1947. Ze voorzag dit van het bijschrift: ”Lijkt me veel leuker om na te kijken.” Het bewuste examen start met: “Maak een opstel over één der negen volgende onderwerpen of voldoe aan de opdracht onder nr. 10.” De negen onderwerpen … [Lees meer...] overEindexamen: terug naar 1947?
Oproep voor docenten: Van oppervlakkige lezers diepe lezers maken!
Deelnemende scholen gezocht voor digitale lessenserie over tekstbegrip Hoe kun je met leerlingen nadenken over wat diep tekstbegrip is, en hoe ze zelf diep begrip bij een tekst laten opbouwen? Wij – Patrick Rooijackers (UU), met Gerdineke van Silfhout, Huub van den Bergh en Erwin Mantingh – ontwierpen daarvoor een digitale, wetenschappelijk gevalideerde lessenserie voor … [Lees meer...] overOproep voor docenten: Van oppervlakkige lezers diepe lezers maken!
De Jonge Jury: van leesbevordering tot pulppromotie
In de strijd tegen ontlezing worden op de basisschool en in de onderbouw geen eisen gesteld aan de kwaliteit van de te lezen boeken. Integendeel, met overheidsgeld wordt hypercommerciële pulp aan leerlingen opgedrongen. De prijs van de Jonge Jury fungeert daarbij als vliegwiel. Yra van Dijk en Marie-José Klaver lazen de genonimeerden voor de shortlist van dit jaar en alle … [Lees meer...] overDe Jonge Jury: van leesbevordering tot pulppromotie
11 juni 2021: Online Seminar Onderzoekend lezen van korte verhalen
Of leraren Nederlands er nu blij mee zijn of niet, het vak wordt vrijwel altijd aangewezen als de plek waar ontlezing bestreden zou moeten worden. Dat is nogal een taak voor een discipline die ook andere grote opdrachten heeft. Veel docenten zetten daarom vooral in op leesplezier, zeker in de onderbouw, en laten leerlingen zelf kiezen wat ze lezen. Lang niet altijd leidt dat … [Lees meer...] over11 juni 2021: Online Seminar Onderzoekend lezen van korte verhalen
Waarom wij Nederlands anders aanbieden
In deze aflevering van 'Tiepies Nederlands!' praten Jacco Reitsma en Derwent Christmas over de onderwijsvernieuwingen binnen het vak Nederlands die ze met hun collega's op het Bornego College hebben doorgevoerd. Voorbij komen studiepleinen, modulair werken, werklessen, instructielessen en 'Lezen om te...' Met dit gesprek hopen ze andere docenten Nederlands te inspireren om met … [Lees meer...] overWaarom wij Nederlands anders aanbieden
Red het onderwijs: verbeter kwaliteit en positie van de docent! Een gesprek met Theo Witte
Ad Verbrugge in gesprek met vakdidacticus Theo Witte over het vak van de leraar. … [Lees meer...] overRed het onderwijs: verbeter kwaliteit en positie van de docent! Een gesprek met Theo Witte
