Waarom zou je een briefroman uit de achttiende eeuw lezen als eenentwintigste-eeuwse scholier? Volgens Esmée wil je die leeservaring niet missen, omdat je met ‘een andere kijk op het leven’ geconfronteerd wordt. In vwo 4 behandelde ik dit jaar een deel van onze lessenreeks over Sara Burgerhart, waarna een aantal leerlingen (leesgierige meisjes) ervoor koos om het hele boek te lezen. We maakten gebruik van de hertaling van Tonnus Oosterhoff. Esmée is een van de meisjes die Sara Burgerhart helemaal lazen, thuis en in de leesmomenten in de les. Lees haar recensie hier.

Sara Burgerhart. Een literatuurstuk dat je gelezen moet hebben! De titel van het boek trekt je waarschijnlijk niet onmiddellijk aan, maar geloof me, dit prachtstuk wil je niet missen. 

Sara Burgerhart gaat over een meisje van wie haar ouders allebei overleden zijn. Sara woont bij haar tante, Suzanna Hofland, waar ze graag weg wil. Als ze hoort dat er een plekje in een dameshuis beschikbaar is, neemt ze die kans met beide handen aan. Eenmaal daar aangekomen, geniet ze van de vrijheid en de dingen die de wereld haar te bieden heeft. Ze raakt bevriend met haar huisgenoten, andere mensen en ontdekt meerdere plekken. Ze ziet sommige mensen niet zoals ze echt zijn, ondanks dat de eigenares van het dameshuis haar hiervoor meerdere keren waarschuwt. Hierdoor belandt ze op een gegeven moment in een zeer nare situatie. 

Ik vond Sara Burgerhart een verrassend gevoelig boek met veel gemixte gevoelens, omdat elk personage zijn of haar eigen gevoelens en kijk op het leven heeft. Aan het begin is het nog wel veel introductie van alle personages. Bijvoorbeeld, aan het einde van de allereerste brief staat: “Het ga je goed, leef vrolijk, en een groet van je toegenegen voogd, Abraham Blankaart.” Het begrijpen wat de relaties en de verhoudingen tussen bepaalde mensen zijn, maakt het begin van het boek het lastigste deel om doorheen te komen. Wanneer je hier voorbij bent, gaat het wel heel snel.

De andere kijk op het leven zorgde er bij mij voor dat ik sommige personages niet helemaal begreep, omdat hun kijk op het leven anders is dan die van mij. Aan de andere kant maakt dit het wel leuk om hun brieven te lezen, want het laat je denken op een andere manier dan je gewend bent. Dit zorgde ervoor dat ik niet hele lange stukken kon lezen, omdat je vaak moet veranderen van personage en dus ook van gedachtegang.

Hoe verder je in het boek bent, hoe soepeler het lezen gaat. Sara Burgerhart is een briefroman en bestaat dus uit brieven die de personages schrijven en ontvangen. Ik vond het een amusante manier van lezen, die ik nog nooit eerder had gezien. Door de brieven kom je het verhaal te weten vanuit veel verschillende perspectieven. De brieven vertellen het verhaal!

De historie van mejuffrouw Sara Burgerhart gaat over de ontwikkeling van Sara en al de dingen die ze mee maakt in haar leven. Het doel van de schrijvers, Betje Wolff en Aagje Deken, was om de meisjes van Nederland raad te geven. Het heeft een opvoedkundig doel. Dus je kan het zien als een soort handleiding voor hoe  meisjes zich moesten gedragen om een normaal leven te kunnen leiden.

Dit boek is vooral een aanrader als je wil terug duiken in de tijd en wil lezen hoe het er voor meisjes toen uitzag en wat er over hen gedacht werd. Loop niet, maar ren naar de bibliotheek bij jou in de buurt om Sara Burgerhart nu te lenen!

Deze recensie is gepubliceerd met toestemming van de auteur, waarvoor dank!
Dit stuk verscheen eerder op Klassiekers in de klas