Hoe kan het onderzoek en onderwijs binnen de neerlandistiek het hele taalgebied bestrijken, niet alleen Nederland, maar ook Vlaanderen, Suriname en de Antillen? Dat onderzoeken de Internationale Vereniging voor Neerlandistiek en tijdschrift de lage landen in een onlinedebat op 5 oktober tijdens de Week van het Nederlands. Te gast zijn Geert Buelens, Jolanda Vanderwal Taylor, Katrijn Van Hauwermeiren en Tessa Leuwsha.

“We moeten in de neerlandistiek zo snel mogelijk af van het gebruik van het woord ‘Nederlands’”, schrijft professor Moderne Nederlandse Letterkunde Geert Buelens in zijn artikel ‘Pleidooi voor een neerlandistiek zonder centrum’, gepubliceerd in het Vlaams-Nederlandse tijdschrift de lage landen.

Het Nederlands is namelijk veel meer dan alleen de taal van de natiestaat Nederland. De positie en geschiedenis van deze taal verschillen sterk naargelang de plek waar ze wordt gesproken: een vanzelfsprekende landstaal in Nederland, een grotendeels bevochten cultuurtaal in Vlaanderen en een door de kolonisator opgelegde taal in Suriname en de Antillen.

Daardoor heeft de literatuur in al die gebieden ook een apart karakter. De Vlaamse literatuur ontwikkelde zich in een dialoog met zowel de Franstalige als de Nederlandse. In dekoloniserende naties heeft literatuur vaak emanciperende functies die ze elders niet heeft.

Het onderwerp van onderzoek en onderwijs in de neerlandistiek moet dus breder en diverser, volgens Buelens, en we moeten andere woorden gebruiken om het over onze taal en literatuur te hebben.

Een mooi pleidooi, maar hoe breng je dat in de praktijk? En wat betekent dit voor al die neerlandistiek-vakgroepen buiten het taalgebied die vanuit meer dan veertig verschillende landen hun eigen perspectief op het onderwerp ontwikkeld hebben? En hoe kunnen media en uitgeverijen van Nederlandstalige literatuur zich hiertoe verhouden?

Dat onderzoeken de lage landen en de IVN in het onlinedebat ‘Een neerlandistiek die niet alleen ‘Nederlands’ is, hoe breng je dat in de praktijk?’.

Dit webinar past in de reeks Voortvarend Nederlands Virtueel, die actuele ontwikkelingen in de neerlandistiek belicht en gefinancierd wordt door de Taalunie.

Bevestigde sprekers: Geert Buelens (Universiteit Utrecht), Jolanda Vanderwal Taylor (University of Wisconsin-Madison), Katrijn Van Hauwermeiren (hoofdredacteur Nederlandstalige literatuur bij uitgeverij De Bezige Bij), Tessa Leuwsha (schrijver, documentairemaker en cultureel attaché aan de Nederlandse ambassade in Paramaribo)

Moderator: Wim Vandenbussche (Vrije Universiteit Brussel; bestuursvoorzitter IVN).

Datum en tijd: donderdag 5 oktober 2023, 15:00 – 16:30 uur.

Plaats: online, via het YouTube-kanaal van de IVN

Aanmelden kan via deze link

Praktisch: het webinar is gratis te volgen. Je ontvangt de link naar de livestream door je aan te melden (zie hierboven). De webinars worden uitgezonden via een livestream op YouTube. Je kunt vragen stellen of reageren via de chatfunctie. Je bent als kijker niet zelf te zien of horen. Je hoeft niets te downloaden of installeren.

In het najaar organiseren de IVN en de Taalunie nog vijf webinars in oktober, november en december. Meer info daarover vind je op de website van de IVN.