We moeten in de neerlandistiek zo snel mogelijk af van het gebruik van het woord ‘Nederlands’, schrijft professor Moderne Nederlandse Letterkunde Geert Buelens in zijn artikel ‘Pleidooi voor een neerlandistiek zonder centrum’, gepubliceerd in het Vlaams-Nederlandse tijdschrift de lage landen. Een mooi pleidooi, maar hoe breng je dat in de praktijk? En wat betekent dit voor al die neerlandistiek-vakgroepen buiten het taalgebied die vanuit meer dan 40 verschillende landen hun eigen perspectief op het onderwerp ontwikkeld hebben? En hoe kunnen media en uitgeverijen van Nederlandstalige literatuur zich hiertoe verhouden, die ook hun eigen rol spelen in het geheel? We onderzoeken het in een onlinedebat tijdens de Week van het Nederlands.
Deelnemers
- Geert Buelens (professor moderne Nederlandse Letterkunde, Universiteit Utrecht)
- Jolanda Vanderwal Taylor (professor Nederlands en Duits, University of Wisconsin-Madison)
- Eric Mijts (docent, Universiteit van Aruba en voorzitter van de Caribische Associatie voor Neerlandistiek)
- Katrijn Van Hauwermeiren (hoofdredacteur Nederlandstalige literatuur bij uitgeverij De Bezige Bij)
- Tessa Leuwsha (schrijver, documentairemaker en liaison officer voor het Prins Bernhard Fonds in Suriname en het fonds van De Nederlandsche Bank, m.b.t. de doorwerking van het slavernijverleden).
Moderator: Wim Vandenbussche (Vrije Universiteit Brussel; bestuursvoorzitter IVN).
Dit online debat wordt georganiseerd door de Internationale Vereniging voor Neerlandistiek in samenwerking met de lage landen, met financiële steun van de Taalunie. Het maakt deel uit van de IVN-reeks Voortvarend Nederlands Virtueel, waarmee we actuele ontwikkelingen in het neerlandistiek-onderzoek en -onderwijs bespreken.
Wil het Nederlands langzaam zelfdoding plegen?
Ik zie een dissertatie voor me van een ‘englandicus’ aan de University of Utrecht, die in het jaar 2100 zal promoveren op ‘Mortuary language and literature in the ‘lage landen’ in the 21st century . A history of the process of wiping out the Dutch language.’
Mortuair is een term die verwijst naar praktijken en rituelen die betrekking hebben op het overlijden van de Nederlandse taal in in de Lage Landen. Of verloedert deze eerbiedwaardige benaming van Nederland tot puur onderkast? Wij hebben het over het euthanaseren van het Nederlands door dit laatste woord te willen afschaffen; door steeds meer Engels toe te laten op onze ‘alma maters’; door steeds minder lesuren Nederlands op scholen te geven; door het verwaarlozen van spelling en grammatica op pabo’s en basisscholen.
Ik ben een 77-jarige neerlandicus. Ik “heb daarom de taal / in haar schoonheid opgezocht / hoorde daar dat zij niet meer menselijks had / dan de spraakgebreken van de schaduw / dan die van het oorverdovend zonlicht”.
Ik zou die video wel willen nakijken! Zou dat nog mogelijk zijn?
Interessante kwestie, ik zou die video wel willen zien.
De IVN heeft de video nadat wij ernaar verwezen verplaatst. Hij is nu te zien, en laat geloof ik zien waarom de andere reacties die hier verschijnen zo bizar zijn. Althans, er is voor mij geen duidelijk verband om ook naar het Nederlands buiten Nederland te kijken en de oproep om het Nederlands af te schaffen en/of te vervangen door het Engels.
Geachte redactie,
Door de presentatie van de korte aankondigingstekst voor het debat zónder de video werd ik op het verkeerde been gezet.
Ik dacht dat het woord ‘Nederlands’ werd gecancelled. Je weet het maar niet tegenwoordig.
De reactie met de woorden ‘heel bizar’ vind ik daarom onprettig.
Met vriendelijke groet,
Hubert Peters
Het is altijd grappig om te zien dat mensen van alles gaan beweren zonder enige (voor)kennis en als ze daar op aangesproken worden heel zielig gaan doen (“vind ik onprettig”).
We moeten in de neerlandistiek zo snel mogelijk af van het gebruik van het woord ‘Nederlands’
Deze zin, de eerste natuurlijk, want waarom verder lezen, zorgt dat zowel Peters als Vandeputte het niet kunnen laten om te reageren.
Hebben ze de video gezien, hebben ze het artikel in De Lage Landen gelezen? Nee natuurlijk niet. En ze hebben natuurlijk ook niet gezien dat het om het gebruik van dat ene woord in de wetenschap der Neerlandistiek gaat, of misschien ze wilde dat niet zien.
Meneer Peters als u onzin uitkraamt moet u ook op de blaren zitten. Wat u schreef is bizar en dat is nog veel te aardig opgemerkt,
U werd niet op uw verkeerde been gezet, u hebt niet goed gelezen. En uw reactie daarna maakt al helemaal duidelijk wat voor oude witte man u bent. Iedereen die de term gecancelled (sic) serieus gebruikt, en dat doet u, is een prototype Boomer, daar helpt geen Lucebert meer aan.
Heet dit tegenwoordig een debat, iemand ‘ad personam’ bejegenen? Wat heeft de verwijzing naar ‘witte man’ ermee te maken? Goedkoop en plat.
Simia in pelle leonis. Acta est fabula.
Ik noem u een oude witte man omdat u dat bent. Misschien bent u beter bekend met Latijnse uitdrukkingen dan met het Nederlands dat tegenwoordig gesproken en geschreven wordt.
Om u te helpen, van Dale schrijft: “prototype van de blanke man van middelbare leeftijd of ouder met een conservatief wereldbeeld, die niet (of onvoldoende) openstaat voor een diverse en inclusieve samenleving”
Geen idee wat ad personam en Simia in pelle betekenen, ga het ook niet opzoeken, misschien probeert u mij nu uit te schelden, weet dan dat het niet gelukt is.
Terug naar het debat:
U leest de eerste zin van dit bericht, die eerste zin leest u niet goed en komt daarna met een onzinnig verhaal. De heer Marc van Oostendorp noemt dit bizar, geheel terecht. En u komt dan met een zwakte bod. Ik werd op het verkeerde been gezet, schrijft u. De schuld geheel buiten u zelf leggen (dat is, niet exclusief, al een kenmerk van die oude witte man), want de zin is gewoon helemaal juist maar u heeft hem heel graag anders willen lezen en dat ook gedaan. Want dat blijkt wat erna komt “Ik dacht dat het woord ‘Nederlands’ werd gecancelled. Je weet het maar niet tegenwoordig.”
In uw eigen kring zal deze zin het vast en zeker heel goed doen maar daarbuiten wordt ie feilloos herkent als boomer-gedrag. U heeft niet door hoe makkelijk u voor de buitenwereld te herkennen bent als een oude witte man, u denkt dat u boven op de actualiteit zit met uw gecanceld maar helaas.
Probeer eens toe te geven dat u fout zat, dat u de eerste zin verkeerd hebt gelezen en dat uw verhaal over een toekomstige dissertatie nergens opslaat.
In de ontwikkelingspsychologie herkent Erikson 8 stadia, u bent al in dat laatste aangekomen. Ik citeer: De laatste levensfase kan ofwel kalm en vredig zijn, ofwel vol radeloosheid en rusteloosheid. Dat hangt helemaal af van het verloop van de zeven voorgaande stadia. Op oudere leeftijd hoort iemand in staat te zijn om zijn of haar leven te evalueren, met realiteitszin en een gerijpt begrip van de wereld en zichzelf.
Succes.
Ik sluit hiermee de discussie.