Op vrijdag 15 en zaterdag 16 maart speelt bij theatergezelschap Tryater in Leeuwarden It lêste wurd, een eigenzinnige performance over taal. Regisseur en bedenker Romke Gabe Draaijer maakt het samen met streektaal- en dialectsprekers uit Fryslân. ‘We belibje yn dit stik it ferstjerren fan it Frysk; de lytse farianten brokkelje as earste ôf. Wat misse we as it der net mear is, de taal echt ferdwynt? Dêr giet it oer.’

Phōnē

It lêste wurd is onderdeel van Phōnē, het grote internationale minderheidstalentheaterproject van zeven Europese gezelschappen, getrokken door Tryater en ondersteund door de Europese Unie. Naast het Fries zijn onder meer het Gaelic, het Jiddisch en het Kven vertegenwoordigd. Ieder gezelschap maakt in eigen land een voorstelling over de kleine taal waarin zij opereren. In juli komen de makers bijeen in Brüneck (Tirol), waar met (amateur)spelers uit de lokale voorstellingen aan een nieuwe, meertalige uitvoering gewerkt wordt.

Bijzetting met humor

In tien repetities werkt maker Draaijer met sprekers van een Friese taalvariant (bijvoorbeeld het Bildts of het Woudfries) naar de humoristische voorstelling van maart toe, gebracht als een soort bijzetting van de taal. De kleinere talen brengen een laatste groet, de bezoeker achterlatend met vragen over en wensen voor de taal die onder druk staat. Voorafgaand aan het maakproces ging de regisseur in gesprek met experts uit het Friese taalveld, onder meer van de Fryske Akademy en de Afûk.

Ryk oan ferskaat

Romke Gabe Draaijer: ‘Ik woe hiel graach wat dwaan mei dat grut ferskaat oan útspraken, dialekten en streektalen dy’t we yn it Fryske taalgebiet hawwe. Hoe bysûnder is dat? Eltse fariant hat ek wer syn eigen spesifike wurdskat en siswizen, moai om dêrmei te boartsjen en sa júst ek sjen te litten hoe ryk we binne op dat mêd. En sa noch mear te fielen wat der ferlern giet as we in taal loslitte, mei alle globalisearring en eksterne ynfloeden fan hjoeddedei.’

Kaarten

It lêste wurd begint beide avonden om 20.00 uur, in het gebouw van Tryater aan Oostersingel 70 in Leeuwarden. Kaarten zijn verkrijgbaar via de website.