Afgelopen weekend gaf ik een lezing in kleine kring bij de zuidelijke afdeling Maatschappij der Nederlandse Letterkunde. Daar besprak ik een fenomeen dat in de Amerikaanse politiek en journalistiek niet onopgemerkt is gebleven: de manier waarop president Trump soms als hij zich verspreekt met een simpel talig truukje doet alsof hij helemaal geen fout maakte. Op momenten dat … [Lees meer...] overTrump maakt geen fouten
Een goed begin is het halve werk
Door Lucas Seuren Tijdens een bijeenkomst van de American Sociologal Association merkte de huidige voorzitter op dat mensen die zich bezighouden met ethnomethodologie en conversatieanalyse maar gek bezig zijn; wat boeien die kleine details als openingen van gesprekken nu werkelijk? Het is een opmerking die uiteraard niet in goede aarde viel onder mijn collega’s, en met goede … [Lees meer...] overEen goed begin is het halve werk
Politiek correcte spreekwoorden
Door Lucas Seuren Als veganist is het leven niet altijd eenvoudig; hoe vaak ik wel niet moet uitleggen dat ook zonder dierlijke producten ik aan mijn eiwitten, B12, en ijzer kom. Het helpt dan ook niet als organisaties als PETA af en toe op bezoek komen en het doen voorkomen alsof we allemaal van lotje getikt zijn. Nu heeft de organisatie blijkbaar ook een taalpolitie in … [Lees meer...] overPolitiek correcte spreekwoorden
Waarom zijn we bang voor telefoongesprekken?
Door Lucas Seuren De telefoon is niet meer uit het dagelijks leven weg te denken. Toch bellen we steeds minder. Veel taken waarvoor we vroeger zouden bellen regelen we nu online: reserveringen maken in een restaurant, een afspraak maken bij de kapper, een klacht indienen omdat je gloednieuwe pan stuk is, etc. Mensen zouden bang zijn om te bellen, een gevoel dat ik herken. Ik … [Lees meer...] overWaarom zijn we bang voor telefoongesprekken?
Houden ‘Conversation superstars’ zich aan gespreksnormen? (7/7)
Door Lucas Seuren De wereld is vol adviesboeken over hoe je een goed gesprek kunt voeren. Dit is met name handig voor de mensen onder ons die moeite hebben om met vage kennissen of wildvreemden een gesprek te voeren. Maar wat me keer op keer opvalt is dat veel van die adviezen loodrecht staan op de praktijk; daarmee wil ik niet zeggen dat het slechte adviezen zijn—al zitten … [Lees meer...] overHouden ‘Conversation superstars’ zich aan gespreksnormen? (7/7)
Houden ‘Conversation superstars’ zich aan gespreksnormen? (6/7)
Door Lucas Seuren De wereld is vol adviesboeken over hoe je een goed gesprek kunt voeren. Dit is met name handig voor de mensen onder ons die moeite hebben om met vage kennissen of wildvreemden een gesprek te voeren. Maar wat me keer op keer opvalt is dat veel van die adviezen loodrecht staan op de praktijk; daarmee wil ik niet zeggen dat het slechte adviezen zijn—al zitten … [Lees meer...] overHouden ‘Conversation superstars’ zich aan gespreksnormen? (6/7)
Houden ‘Conversation superstars’ zich aan gespreksnormen? (5/7)
Door Lucas Seuren De wereld is vol adviesboeken over hoe je een goed gesprek kunt voeren. Dit is met name handig voor de mensen onder ons die moeite hebben om met vage kennissen of wildvreemden een gesprek te voeren. Maar wat me keer op keer opvalt is dat veel van die adviezen loodrecht staan op de praktijk; daarmee wil ik niet zeggen dat het slechte adviezen zijn—al zitten … [Lees meer...] overHouden ‘Conversation superstars’ zich aan gespreksnormen? (5/7)
Gespreksnormen: van alledag tot debat
Door Lucas Seuren Eerder schreef ik een kort stukje over de normen van nieuwe media, met name Tinder. De reactie die ik kreeg merkte terecht op dat veel van de gespreksnormen die ik noemde helemaal niet zo duidelijk naar voren komt in politeke debatten in politiek Den Haag: “Van luisteren naar elkaar is geen enkele sprake, meer van het willen overtuigen van het eigen gelijk en … [Lees meer...] overGespreksnormen: van alledag tot debat
Houden ‘Conversation superstars’ zich aan gespreksnormen? (4/7)
Door Lucas Seuren De wereld is vol adviesboeken over hoe je een goed gesprek kunt voeren. Dit is met name handig voor de mensen onder ons die moeite hebben om met vage kennissen of wildvreemden een gesprek te voeren. Maar wat me keer op keer opvalt is dat veel van die adviezen loodrecht staan op de praktijk; daarmee wil ik niet zeggen dat het slechte adviezen zijn—al zitten … [Lees meer...] overHouden ‘Conversation superstars’ zich aan gespreksnormen? (4/7)
De normen van nieuwe media
Door Lucas Seuren De gesprekken die we elke dag voeren zijn – ook al voelt dat misschien niet zo – goed georganiseerd. We hebben duidelijke normen op basis waarvan we structuur tot stand brengen. Ik luister als jij praat; ik geef antwoord als je mij een vraag stelt; de manieren waarop we problemen oplossen zijn afgesteld op het soort probleem; enzovoorts. Dat die structuur … [Lees meer...] overDe normen van nieuwe media
Houden ‘Conversation superstars’ zich aan gespreksnormen? (3/7)
Door Lucas Seuren De wereld is vol adviesboeken over hoe je een goed gesprek kunt voeren. Dit is met name handig voor de mensen onder ons die moeite hebben om met vage kennissen of wildvreemden een gesprek te voeren. Maar wat me keer op keer opvalt is dat veel van die adviezen loodrecht staan op de praktijk; daarmee wil ik niet zeggen dat het slechte adviezen zijn—al zitten … [Lees meer...] overHouden ‘Conversation superstars’ zich aan gespreksnormen? (3/7)
Houden ‘Conversation superstars’ zich aan gespreksnormen? (2/7)
Door Lucas Seuren De wereld is vol adviesboeken over hoe je een goed gesprek kunt voeren. Dit is met name handig voor de mensen onder ons die moeite hebben om met vage kennissen of wildvreemden een gesprek te voeren. Maar wat me keer op keer opvalt is dat veel van die adviezen loodrecht staan op de praktijk; daarmee wil ik niet zeggen dat het slechte adviezen zijn—al zitten … [Lees meer...] overHouden ‘Conversation superstars’ zich aan gespreksnormen? (2/7)
Houden ‘Conversation superstars’ zich aan gespreksnormen? (1/7)
Door Lucas Seuren De wereld is vol adviesboeken over hoe je een goed gesprek kunt voeren. Dit is met name handig voor de mensen onder ons die moeite hebben om met vage kennissen of wildvreemden een gesprek te voeren. Maar wat me keer op keer opvalt is dat veel van die adviezen loodrecht staan op de praktijk; daarmee wil ik niet zeggen dat het slechte adviezen zijn—al zitten … [Lees meer...] overHouden ‘Conversation superstars’ zich aan gespreksnormen? (1/7)
Taalvermogen, taalsysteem, en taalgebruik
Door Lucas Seuren Aan het begin van mijn promotie ging ik voor een studieverblijf naar York; ik wilde meer leren over klankleer en de rol die het heeft in taalgebruik. Ik werkte daar samen met dr. Traci Walker, een vooraanstaand interactioneel taalkundige, met andere woorden, iemand die bestudeert hoe taalstructuren in taalgebruik worden vormgegeven en betekenis krijgen. … [Lees meer...] overTaalvermogen, taalsysteem, en taalgebruik
We kunnen niet zonder taal
Door Lucas Seuren Het was deze week weer zo ver: een zelfbenoemd expert legde aan mij en iedereen wie het wilde horen uit dat communicatie zo bijzonder is, omdat het voor 65% non-verbaal is. Eens in de zoveel tijd kom ik die stelling tegen—het cijfer varieert nogal, maar het is altijd meer dan de helft—en elke keer vraag ik me weer af waarom mensen het geloven. Ik ben nog … [Lees meer...] overWe kunnen niet zonder taal
Verdwenen zijn de taal- en letterkunde bij NWO
Door Lucas Seuren Deze week kondigde NWO vol trots de lijst met VENI-toekenningen voor 2018 aan. Ruim €38 miljoen werd verdeeld over 154 talentvolle, jonge onderzoekers. Zij krijgen op die manier drie jaar om hun onderzoeksvoorstel uit te werken en hun plannen te verwezenlijken. Het is een geweldige kans voor wetenschappers aan het begin van hun carrière; drie jaar waarin ze … [Lees meer...] overVerdwenen zijn de taal- en letterkunde bij NWO
Zo kom je onder die verkeersboete uit
Door Lucas Seuren Toen ik nog een ongemotiveerde tweedejaarsstudent was, fietste ik met wat mede-studenten over de Groningse Vismarkt. We waren onderweg naar een feest, het was donker, en ik had geen licht. Op een afstandje zag ik twee agenten te paard, en ik realiseerde me gelijk dat ze mij ook gezien hadden. Ik fietste dus door in de wetenschap dat ik staande gehouden zou … [Lees meer...] overZo kom je onder die verkeersboete uit
Het sikje van Ronaldo
Door Lucas Seuren Het WK voetbal is in volle gang en dat kan ik natuurlijk niet zomaar negeren. Het ligt voor de hand om te praten over de bijzondere taalconstructies van de commentatoren; mijn favoriete uitspraak komt van de Belgische tv waar Messi tijdens de wedstrijd tegen Kroatië omschreven werd als een treurende tuinkabouter. Maar dat ligt allemaal zo voor de hand. In … [Lees meer...] overHet sikje van Ronaldo
Hoe maak je carrière in de wetenschap?
Door Lucas Seuren Het is niet iedereen gegeven: een carrière in de wetenschap. Dat merkte ik al voordat ik begon te promoveren. Weliswaar had ik met succes een onderzoeksmaster afgerond, maar het bleek lastig om een universiteit te vinden die mijn interesses wilde financieren. Uiteindelijk was pas mijn vijfde poging succesvol. En daarmee ben ik zeker geen uitzondering. Wie na … [Lees meer...] overHoe maak je carrière in de wetenschap?
Een compliment verdient een dankjewel, of niet?
Door Lucas Seuren Totaal ongerelateerd aan de recent verschenen studie over de frequentie, of beter gezegd infrequentie, waarmee we in het dagelijks leven dankjewel zeggen, publiceerde de Amerikaanse nieuwsblog Slate vorige week een artikel, waarin de auteur bespreekt hoe lastig complimenten zijn. Vrouwen krijgen regelmatig te horen dat ze gewoon moeten leren complimentjes te … [Lees meer...] overEen compliment verdient een dankjewel, of niet?
Waar is mijn bedankje?
Door Lucas Seuren Menig krant besteedde er vorige week aandacht aan: Een groep taalkundigen en antropologen van, onder andere, het Max Planck Instituut in Nijmegen had in verschillende culturen onderzocht hoe vaak mensen in alledaagse situaties met vrienden en familie een teken van dankbaarheid geven als een verzoek werd ingewilligd. Hun antwoord: zelden! In het Engels en het … [Lees meer...] overWaar is mijn bedankje?
Wie mag wanneer praten in een groep?
Door Lucas Seuren Al onze gesprekken zijn gestructureerd via een systeem van beurtwisseling: (i) we praten om de beurt, (ii) waarbij stiltes tussen beurten kort zijn. Hoe krijgen we dat voor elkaar? In een-op-een gesprekken is dat redelijk simpel. Op elk punt waar een beurt grammaticaal, prosodisch, en pragmatisch mogelijk compleet is, is er ruimte voor beurtoverdracht. Met … [Lees meer...] overWie mag wanneer praten in een groep?
Praten met robots dankzij Google
Door Lucas Seuren De afgelopen decennia heb ik regelmatig claims gezien dat computers spoedig probleemloos kunnen communiceren met mensen, en dat we het niet eens meer door zullen hebben als we met een AI praten. Maar tot op heden waren dialoogsystemen absoluut niet in staat om de Turingtest te doorstaan; we maken nog altijd eenvoudig onderscheid tussen een menselijke … [Lees meer...] overPraten met robots dankzij Google
Schrijf vraag en antwoord op
Door Lucas Seuren Enkele maanden terug betoogde Marc van Oostendorp hier dat leden van de promotiecommissie hun vragen niet langer van te voren zouden mogen opschrijven. Hoewel het bedenken van een goede vraag namelijk lastig is, bevinden de hoogleraren en universitair docenten zich in een bevoorrechte positie ten opzichte van de promovendus: het is immers de promovendus die … [Lees meer...] overSchrijf vraag en antwoord op
Stilte zegt meer dan genoeg
Door Lucas Seuren Wie taal bestudeert denkt er vaak niet aan om te kijken naar stilte. In stilte gebeurt immers niks. Het is niet voor niets dat gesprekspartners proberen stiltes te voorkomen—en daar zijn ze bijzonder succesvol in. Maar juist omdat stiltes zo ongewenst zijn, kunnen ze betekenisvol zijn. In de conversatieanalyse weten we al sinds de late jaren 70 dat zelfs een … [Lees meer...] overStilte zegt meer dan genoeg
