| Subject: | Neder-L, no. 9302.a |
| From: | Ben Salemans |
| Reply-To: | Elektronische distributielijst voor de neerlandistiek |
| Date: | Thu, 4 Feb 93 01:38:56 MET |
| Content-Type: | text/plain |
********************* *-------------------------- Neder-L, no. 9302.a --------------------------* | Onderwerpen: | | =========== | | (1) Med: 9302.01: Overzicht tijdschriften (n.a.v. 9301.11) | | (2) Med: 9302.02: Forum der Letteren in ts-overzicht (nav 9301.11) | | (3) Med: 9302.03: Informatie over AANS | | (4) Med: 9302.04: Vergadering Werkverband Geschiedenis van de Taal- | | kunde op 19-2-93; lezingen R. de Bonth en F. Vonk | | (5) Lit: 9302.05: R. van Horik, Van beeldpunt tot betekenis, | | Scanning en optische tekenherkenning; NHDA te Leiden | | (6) Lit: 9302.06: G. Claassens, De Middelnederlandse Kruisvaartromans | | | | Neder-L 'mail'-tips: | | =================== | | Neder-L-informatie opvragen: stuur mail naar listserv@nic.surfnet.nl | | met daarin de boodschap: GET NEDER-L INFO | | Oude Neder-L-berichten opvragen: stuur mail naar listserv@nic.surfnet.nl| | met daarin een boodschap als: GET NEDER-L LOG9206 | | (resultaat: logboek met Neder-L-berichten van juni '92 wordt gestuurd)| | Bijdrage voor Neder-L opsturen: stuur mail naar neder-l@nic.surfnet.nl | *-------------------------- --------------------------* *********************
(1)-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=
Date: Thu, 28 Jan 1993 19:51 MET
From: Ben Salemans
Subject: Med: 9302.01: Overzicht tijdschriften (n.a.v. 9301.11)
Beste Neder-L-abonnees,
Er hebben zich al enkele abonnees aangemeld die de inhoud van tijdschriften op het terrein van de neerlandistiek aan Neder-L willen doorgeven. Dat zijn op dit moment:
- Matthias Huening: Forum der Letteren
- Willem Kuiper: Spektator
- Peter-Arno Coppen: Gramma/TTT
- Paul Wackers: Reinardus; Millennium (voor zover er artikelen in deze tijdschriften te melden zijn die interessant zijn voor de neerlandistiek)
Een aardige start. Maar ik mis nog wel enige tijdschriften: TNTL, de Nieuwe Taalgids, Spiegel der Letteren, Literatuur, Leuvense Bijdragen e.d. (vul zelf maar aan…..; zelf verslind ik Quaerendo en De Boekenwereld, maar die zijn wellicht te boekgericht).
Kortom mensen, werk aan de winkel. (Groningers, waar blijven jullie?) Neem een tijdschrift onder uw hoede. Echt veel werk hoeft dat toch niet te kosten? Zo’n tijdschrift verschijnt pak-‘m-beet vier a vijf keer per jaar. Bedenk verder dat onze collegae-neerlandici in verre oorden u dankbaar zullen zijn. En, geef toe, zo’n tijdschriften-overzicht is toch ook voor neerlandici in Nederland en Belgie erg handig, ook al zal het niet kunnen concurreren met BNTL: het tijdschriften-overzicht van Neder-L zal alleen actueler zijn.
In uw curriculum vitae misstaat de vermelding ‘redacteur Neder-L, eerste elektronisch tijdschrift voor de neerlandistiek’ natuurlijk nooit! 😉
Het is mijn bedoeling om aan het eind van elke maand een apart Neder-L-bulletin te wijden aan het tijdschriftenoverzicht. Dan staan alle tijdschriftgegevens overzichtelijk bij elkaar.
In Neder-L no. 9301.b meldde ik al welke gegevens bij de beschrijving van de inhoud van een tijdschrift zouden moeten worden opgenomen. In het volgende bericht geeft Matthias Huening de aftrap. Richt u zich naar zijn model, dat m.i. voor zich spreekt. (Matthias, ik heb minimale veranderingen in je bericht aangebracht; hopelijk geen bezwaar.)
Vriendelijk verzoek: laat de regels niet langer zijn dan ca. 65 tekens. Anders maken de Neder-L-pagina’s zo’n overvolle indruk.
Afijn, ik wacht jullie aanmeldingen en eventuele tips af.
Met vriendelijke groet,
Ben Salemans
(2)-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=
Date: Thu, 28 Jan 1993 13:50 MET
From: Matthias Huening MHUNING@rulcri.LeidenUniv.nl
Subject: Med: 9302.02: Forum der Letteren in ts-overzicht (nav 9301.11)
Prima idee, zo’n tijdschriftenoverzicht. Ik zit in de redactie van Forum der Letteren en wil dat tijdschrift daarom graag voor mijn rekening nemen. Hieronder alvast een overzicht van het laatste nummer.
groet, Matthias
Matthias Huening, vg. Nederlands, RUL. Leiden, 28-1-93.
FORUM DER LETTEREN
jaargang 33, nummer 4, dec. 1992
1) Eric Vos
Tekst, beeld en ruimte: enkele methodologische problemen bij de bestudering van intermediale relaties.
p. 241-257.
(semiotiek, concrete poezie)
2) Anneke Nunn
Een modulair model voor spelling en fonologie.
p. 258-274.
(theoretische verantwoording van de relatie tussen uitspraak en spelling)
3) Mieke Bal
De grenzen van wetenschappelijkheid.
p. 275-283.
(recensie-artikel n.a.v.: U. Eco, ‘The Limits of Interpretation’ en U. Eco e.a., ‘Interpretation and Overinterpretation’)
4) Saskia van As
Doubletten en het Humboldtiaans principe: het geval ‘nu/nou’. p. 284-301. (semantisch-syntactische analyse van de relatie tussen’ nu’ en ‘nou’ in het licht van het ‘een-vorm-een-betekenis’-principe)
5) Recensies:
- J. de Caluwe, `Nederlandse nominale composita in functionalistisch perspectief’. (door A. van Santen)
- F. de Glas, `Nieuwe lezers voor het goede boek: de Wereldbibliotheek en Ontwikkeling / De arbeiderspers voor 1940.’ (door P. de Vroomen)
- T. Givon, `Syntax: A Functional-Typological Introduction II.’ (door A. Siewierska)
- A. Fokkema, `Postmodern Characters. A Study of Characterization in British and American Postmodern Fiction.’ (door A.H. den Boef)
- S.C. Dik, `Nederlandse Functionele Grammatica in Prolog.’ (door M. Grootveld)
- M. Berendsen, `Reading Character in Jane Austen’s Emma.’ (door A. Fokkema)
- P.V. Zima, `Literarische Aestetik.’ (door M. Schipper)
(3)-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=
Date: 29 Jan 1993 14:28:16 U
From: "Martha Brogan" Martha_Brogan@QUICKMAIL.CIS.YALE.EDU
Subject: Med: 9302.03: Informatie over AANS
AANS (American Association for Netherlandic Studies) is a national university-level organization that promotes the study of the language, literature, history, art history and general culture of the Low Countries.
It held its sixth biennial Interdisciplinary Conference on Netherlandic Studies in June 1992. It publishes the series “Publications of the American Association for Netherlandic Studies” (PAANS), (University Press of America), and the semiannual “AANS Newsletter.”
The current officers are President, Margriet Lacy, Dean’s Office, LAS, Butler University, 4600 Sunset Avenue, Indianapolis, IN 46208, phone: 317-283-9678; Secretary, William Z. Shetter, Indiana Univ.; and Newsletter Editor, Thomas F. Shannon, UC Berkeley. (It also has a Treasurer, Member-at-large, and Board of Directors.)
Prof. Shannon is teaching in Groningen this year, so Ton Broos of the University of Michigan is the interim newsletter editor. Ton said that he subscribes to NEDER-L. He can be reached at: ton.j.broos@um.cc.umich.edu. AANS has about 250 U.S. members and 100 foreign (Canada, Nths, Belgium, England, Germany, South Africa) members.
Its counterparts include CAANS (Canadian Assoc. for the Advancement of Netherlandic Studies), ADULT (Assoc. of Dutch Language Teachers, Great Britain), and the IVN. Let me know if you want additional information.
Yours truly,
Martha L. Brogan,
Social Sciences Bibliographer,
Yale University Library
(4)-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=
Date: Mon, 01 Feb 93 16:29:52 MET
From: Roland de Bonth U216012@HNYKUN11.bitnet
Subject: Med: 9302.04: Vergadering Werkverband Geschiedenis van de Taalkunde op 19-2-93; lezingen R. de Bonth en F. Vonk
Beste Neder-l-abonnee,
Op vrijdag 19 februari a.s. houdt het Werkverband Geschiedenis van de taalkunde zijn zestiende vergadering. De bijeenkomst zal plaatsvinden aan de KU Nijmegen, in het Erasmusgebouw, Erasmusplein 1, Nijmegen op de 18e verdieping in zaal 18.02. Belangstellenden zijn van harte welkom. De agenda van deze vergadering, die om 13.30 u begint, ziet er als volgt uit:
- Opening
- Twee lezingen
- Drs. Roland de Bonth (KUN) `Balthazar Huydecoper en de rijmkroniek van Klaas Kolijn’;
- Dr. Frank Vonk (RUU) `Vergelijkende en algemene taalwetenschap in Utrecht: een overzicht’.
Theepauze
- Mededelingen, verslagen en lopende zaken
- Plaats en datum van de volgende bijeenkomst
- Wat verder ter tafel komt en rondvraag
- Sluiting
Hieronder volgen de samenvattingen van de beide lezingen:
- Roland de Bonth: Balthazar Huydecoper en de rijmkroniek van Klaas Kolijn.
Ruim driekwart eeuw verkeerden de achttiende-eeuwse geschiedschrijvers in de ban van de rijmkroniek van Klaas Kolijn. Met de ontdekking van deze tekst meende men de oudste in de volkstaal geschreven kroniek in handen te hebben gekregen. Op een enkeling na was iedereen stellig overtuigd van de echtheid ervan en men sprak dan ook vol lof over deze twaalfde-eeuwse geschiedkundige bron. Het was Balthazar Huydecoper die in zijn vermaarde Rijmkronijk van Melis Stoke (1772) met zowel taalkundige als historische argumenten aantoonde dat die rijmkroniek het werk moest zijn van een bedrieger van later datum.
In deze lezing probeer ik antwoord te geven op de vraag hoe het mogelijk was dat de achttiende-eeuwers zich zo makkelijk in het ootje hebben laten nemen door Klaas Kolijn. Aan de hand van enkele voorbeelden zal ik duidelijk maken dat met name de gebrekkige kennis van het Middelnederlands daarbij van grote invloed is geweest.
- Frank Vonk: Vergelijkende en algemene taalwetenschap in Utrecht: een overzicht.
Met het Academisch Statuut van 1921 werd algemene taalwetenschap een officieel onderdeel van het talencurriculum van de Nederlandse universiteiten en werden er formeel colleges in dit vak verzorgd. Er werden (bijzondere) leerstoelen opgericht en handboeken geschreven. Kortom: taalkundigen werden genoodzaakt zich in een nieuw onderzoeksgebied in te werken. Het ligt nu voor de hand dat algemene taalwetenschap onder invloed van Ferdinand de Saussures Cours de la linguistique generale (in 1916 postuum door Ch. Bally en A. Sechehaye samengesteld en gepubliceerd) ingang vond in de talenstudies. En menig artikel in de jaren twintig en dertig wijst ook in die richting (bijv. ”Spraak en taal” of ”Taal en Spraak”, resp. van P. Gerlach Royen en M.J. Langeveld).
Maar hier zit in zoverre een addertje onder het gras, dat de talenstudies in de negentiende en begin twintigste eeuw duidelijk op het taalwetenschappelijk onderzoek in Duitsland waren georienteerd, waar al veel langer een onderzoekstraditie op het gebied van ”allgemeine Sprachwissenschaft” of ”allgemeine Sprachkunde” bestond. Zo richtte bijvoorbeeld in 1880 Friedrich Techmer (1843–1891) een Internationale Zeitschrift fur Allgemeine Sprachwissenschaft (1884–1890) op — dat echter met het heengaan van de redacteur verdween. Men kan zich nu echter afvragen of hier inderdaad onder algemene taalwetenschap werd verstaan wat sedert 1921 in Nederland hieronder werd verstaan. En vond er in Nederland op taalwetenschappelijk gebied in de jaren twintig inderdaad een herorientatie plaats op basis van Saussures Cours?
Veel publicaties, zelfs tot diep in de jaren vijftig, lijken verder te gaan op de leest van de negentiende-eeuwse vergelijkende taalkunde, die ook het zwaartepunt vormde in Techmers Zeitschrift. Op basis van deze overwegingen lijken noch de gecompileerde Cours noch de Duitse ”allgemeine Sprachwissenschaft” kandidaten voor de inhoud van het ”vak” ATW.
In mijn voordracht wil ik proberen om wat dieper op deze problematiek in te gaan en me daarbij vooral te concentreren op — en te beperken tot — de situatie in Utrecht tussen 1920 en 1960.
Met vriendelijke groeten
Roland de Bonth
Vakgroep Nederlands
KU Nijmegen
Postbus 9103
6500 HD NIJMEGEN
tel.: 080 — 616273
e-mail: u216012@hnykun11
(5)-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=
Date: Tue, 02 Feb 1993 12:11 MET
From: Ben Salemans
Subject: Lit: 9302.05: R. van Horik, Van beeldpunt tot betekenis, Scanning en optische tekenherkenning; NHDA-Leiden.
(Bij Subject ziet u een nieuwe code staan: ‘Lit’, wat de afkorting is van vakliteratuur. Ben S.)
(Ingezonden mededeling)
*--------------------------------------------------*
| Boeksignalement: |
| Rene van Horik, Van beeldpunt tot betekenis, |
| Scanning en optische tekenherkenning van gedrukt |
| historisch bronnenmateriaal; Achtergronden en |
| mogelijkheden. Amsterdam University Press, 1992. |
| 155 pag., ing., ISBN 90-5356-028-9, fl. 39.50. |
*--------------------------------------------------*Een computer die teksten kan lezen, neemt veel werk uit handen. Door middel van optische tekstherkenning kunnen teksten en tabellen sinds enkele jaren automatisch worden ingevoerd in computerbestanden. Met behulp van deze ‘Optical Character Recognition’ (OCR) programma’s die momenteel op de markt zijn, wordt gedrukt standaardmateriaal bijna foutloos herkend. Veel van deze commerciele software is echter alleen ontwikkeld voor de kantooromgeving en voor moderne documenten.
Historische bronnen, en oude literaire en niet-literaire teksten daarentegen zorgen door hun ouderdom voor specifieke problemen. Wat te doen met de bijzondere letterkorpsen waarin bijvoorbeeld een en hetzelfde teken verschillende letters kan voorstellen? Hoe is de weinig consistente lay-out van historische documenten te herkennen? En op welke manier gaan we de tand des tijds te lijf die de herkenbaarheid van het gedrukte materiaal sterk verminderde door vocht verkleuring van het papier en inwerking van de drukinkt waardoor het gedrukte door de pagina heen is gedrongen?
Het expertisecentrum Nederlands Historisch Data Archief te Leiden onderzocht of OCR kan worden toegepast bij de conversie van een aantal historische bronnen. Zowel zestiende-eeuwse drukken als illegale Nederlandse kranten uit de Tweede Wereldoorlog werden derhalve bij het onderzoek betrokken. ‘Van beeldpunt tot betekenis’ bevat de resultaten van dit belangwekkende onderzoek. Een onderzoek dat uniek is, doordat vakliteratuur over dit onderwerp vrijwel ontbreekt.
Auteur Rene van Horik sloeg met succes een brug tussen de informatica-techniek enerzijds en de ambachtelijke, geschiedkundige techniek anderzijds. Dit boek is dan ook bij uitstek belangrijk voor historici, onderzoekers van oude teksten (waaronder neerlandici) en informatici. Bovendien zullen bibliothecarissen en conservators van zowel universitaire als openbare bibliotheken veel gebruikswaarde hechten aan ‘Van beeldpunt tot betekenis’.
Het boek kan worden besteld bij de boekhandel of rechtstreeks bij de uitgever: Amsterdam University Press, Antwoordnummer 10275, 1000 PA Amsterdam. Prijs: fl. 39,50 (exclusief fl. 7,50 verzendkosten per zending; verzending naar het buitenland zal iets duurder zijn).
Enkele gegevens over het Nederlands Historisch Data Archief:
Postadres : p/a Vakgroep Geschiedenis, RU Leiden,
Postbus 9515, 2300 RA Leiden
Bezoekadres : Doelensteeg 16 (kamer 024), Leiden
Telefoon : #31-71-272742
Fax : #31-71-272615
E-mail : NHDA@RULLET.LEIDENUNIV.NL
Het NHDA geeft o.a. een gratis nieuwsbrief, ‘NHDA Nieuws’, uit. Als u deze nieuwsbrief wilt ontvangen, dient u een bericht te sturen naar het vermelde postadres van het NHDA (t.a.v. Nieuwbrief). Meld dat u de NHDA Nieuwsbrief wilt ontvangen; vergeet niet uw naam, (eventueel) instituut waaraan u verbonden bent, adres, postcode, plaats en telefoonnummer op te geven.
(6)-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=
Date: Wed, 03 Feb 1993 18:20 MET
From: Ben Salemans
Subject: Lit: 9302.06: G. Claassens, De Middelnederlandse Kruisvaartromans
(ingezonden, ge-OCR-de, mededeling)
*------------------------------------------------------*
| Boeksignalement: |
| G.H.M. Claassens |
| DE MIDDELNEDERLANDSE KRUISVAARTROMANS |
| Amsterdam 1993 |
| XII + 479 blz., ill., gebonden, met stofomslag |
| in full-colour, gedrukt op zuurvrij papier, |
| ISBN 90-72872-07-X. |
| |
| |
|Prijs tot 1 juli 1993 f 95,-, daarna f 107,50. (Bij |
|bestellingen buiten Nederland f 105,- resp. f 117,50).|
|Verschijnt 25 februari 1993 (als deel 4 in reeks: |
|Thesaurus, ISSN 0923-8271.) |
*------------------------------------------------------*De Middelnederlandse kruisvaartromans hebben met de Middelnederlandse Arturromans gemeen dat er ten opzichte van de Oudfranse traditie zowel minder als meer Middelnederlandse teksten zijn. Er is slechts een Middelnederlandse kruisvaartroman in complete staat, als incunabel, overgeleverd: “Dystorie van Saladine”. De oudere handschriftelijke overlevering bestaat alleen uit fragmenten, die overigens wel de rijk geschakeerde traditie van kruisvaartromans in het Middelnederlands laten zien.
Er zijn fragmenten van teksten die aantoonbaar direct uit het Oudfrans vertaald werden: “Godevaerts Kintshede”, de “Roman van Antiochie” en “Boudewijn van Seborch” gaan terug op “Les Enfances Godefroi”, het “Chanson d’Antioche” en “Baudouin de Sebourc”. De “Roman van Saladin” is ongetwijfeld ook een vertaling uit het Oudfrans, maar de bewaarde Franstalige teksten zijn allemaal jonger dan het Middelnederlandse fragment. Van de “Roman van Cassant” mogen we aannemen dat het een vertaling uit het Oudrans is, maar van een directe bron is geen snipper teruggevonden. Het bestaan van de Oudfranse bron kan uit verwijzingen afgeleid worden, van de tekst zelf is alleen het Middelnederlandse fragment bewaard gebleven. Daarnaast is er ook een fragment bewaard gebleven van wat –naar alle waarschijnlijkheid– een oorspronkelijk Middelnederlandse kruisvaartroman genoemd moet worden. In de Bastaard-“Godevaert” wordt de stof van de “Enfances Godefroi” bewerkt en gecombineerd met gegevens die uit de kronikale traditie afkomstig zijn.
In dit boek staat de eigenzinnige traditie van Middelnederlandse kruisvaartromans centraal, in de onderlinge samenhang van de verschillende teksten, maar ook tegenover de Oudfranse traditie.
In Hoofdstuk 1 wordt kort de geschiedenis van het onderzoek belicht, gevolgd door een overzicht van de methodologische uitgangspunten.
In Hoofdstuk 2 komen de Oudfranse teksten uitvoerig aan bod. In dit overzicht, gebaseerd op de teksten zelf en op 150 jaar romanistiek onderzoek, blijkt ook dat de Middelnederlandse vertalingen geen ‘quantite negligeable’ zijn in het internationale onderzoek. Door de Middelnederlandse teksten in het onderzoek te betrekken, kunnen theorieen omtrent de Oudfranse traditie genuanceerd worden of zelfs drastisch bijgesteld.
In Hoofdstuk 3 worden alle overgeleverde Middelnederlandse fragmenten afgedrukt, in zowel een diplomatische als een kritische uitgave, beide voorzien van uitgebreide toelichtingen. De edities worden voorafgegaan door studies van handschriftelijke overlevering, ontstaans- en receptiegeschiedenis, bronnenonderzoek en vertaal- en bewerkingstechniek.
Hoofdstuk 4 bevat beschouwingen over “Dystorie van Saladine” en de “Ridder metter Swane”. Waar eerstgenoemde incunabel nog steeds een kruisvaartroman genoemd mag worden, is dat voor de laatstgenoemde tekst bezwaarlijk te handhaven.
In Hoofdstuk 5 staat de vraag naar het genre centraal. Tegen een brede achtergrond van kruistochtteksten in verschillende talen worden de contouren van een episch subgenre geschetst, waarbij in korte vergelijkingen met bijvoorbeeld Artur- en Karelepiek vragen naar de ontwikkeling van volkstalige literatuur in het algemeen geformuleerd worden.
De uitgave wordt gecompleteerd door een Franse samenvatting, een overzicht van de historische achtergrond van de kruistochten, een bibliografisch overzicht van de handschriften van Oudfranse kruisvaartepiek, een index nominum op de Middelnederlandse teksten, een bibliografie en een algemene index.
Deze uitgave betekent een nieuw hoofdstuk in de geschiedschrijving van de Middelnederlandse letterkunde.
----------------------BESTELBON-(uit-Neder-L)---------------------- Ondergetekende Datum ............ Naam .............................................................. Adres ............................................................. Postcode .... .. Plaats ...................................... bestelt: .... ex. G.H.M. Claassens, De Middelnederlandse Kruisvaartromans. ISBN 9072872-07-X. Prijs tot 1 juli 1993 f 95,00 inclusief BTW en verzendkosten. Na 1 juli 1993 f 107,50. Bij bestellingen buiten Nederland zijn de prijzen f 105,- resp. 117,50 (inclusief BTW en verzendkosten). .... ex............................................................ Deze bon zenden aan: Schiphouwer en Brinkman Handtekening Kikkenstein 210 1104 AJ Amsterdam ............ -------------------------------------------------------------------
-Einde-------------------- Neder-L, no. 9302.a --------------------------
Laat een reactie achter