| Subject: | Neder-L, no. 9309.b |
| From: | Ben Salemans |
| Reply-To: | Elektronisch tijdschrift voor de neerlandistiek |
| Date: | Sun, 19 Sep 1993 21:48:55 MET |
| Content-Type: | text/plain |
********************* *-------------------------- Neder-L, no. 9309.b -----------ISSN-0929-6514-* | Onderwerpen: | | =========== | | (1) Rea: 9309.06: Meervouden familienamen (n.a.v. Vra: 9309.02) | | (2) Med: 9309.07: Hofwyck-herdenkingsviering op 2 oktober 1993 | | (3) Med: 9309.08: STDH-studiedag op 17 december 1993 | | (4) Med: 9309.09: Congres Nederlands <---> Buitenlands op 20 november | | 1993 | | (5) Vac: 9309.10: Vacature bij LVVN: 8 uur per week secretariaatswerk | | (6) Col: 9309.11: Column Coppen: Linguistisch miniatuurtje <3> | | (7) Rea: 9309.12: Opsomming van 'mijn' Nederlandse e-teksten | | (n.a.v. Vra: 9305.01 van Theo Meder) | | | | Neder-L-tips: | | ============= | | Algemene informatie opvragen over Neder-L: stuur mail naar | | listserv@nic.surfnet.nl met daarin de boodschap: GET NEDER-L INFO | | Abonnement nemen op Neder-L: stuur mail naar listserv@nic.surfnet.nl | | met als boodschap: SUB Neder-L | | Oude Neder-L-berichten opvragen: stuur mail naar listserv@nic.surfnet.nl| | met daarin een boodschap als: GET NEDER-L LOG9206 | | (resultaat: logboek met Neder-L-berichten van juni '92 wordt gestuurd)| | Gopher-toegang tot Neder-L: alle oude en nieuwe Neder-L-bulletins zijn | | via Gopher in te zien op gopher.nic.surfnet.nl, in de directory | | SURFnet informatie/LISTSERV archieven (nic.surfnet.nl)/NEDER-L | | Neder-L wordt ook verspreid via de Internet newsgroup bit.lang.neder-l | | Bijdrage voor Neder-L opsturen: stuur mail naar neder-l@nic.surfnet.nl | | (dit geldt ook voor Internet-gebruikers die bijdragen willen leveren) | *-------------------------- --------------------------* *********************
(1)-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=
Date: Tue, 14 Sep 1993 10:09:11 +0100 (METDST)
From: Ton van der Wouden <vdwouden@let.rug.nl>
Subject: Rea: 9309.06: Meervouden familienamen (n.a.v. Vra: 9309.02)
Roland de Bonth stelt in Neder-l 9309.a een vraag over het meervoud van achternamen, met name als zij op s uitgaan. Hier wat gedachten daarover.
Vooropgesteld zij, dat ik (opgegroeid in Krimpenerwaard en Alblasserwaard in het Zuiden van Zuid-Holland) nog zelden heb nagedacht over het aangeroerde probleem. Het viel mij evenwel op dat in elk geval een variant ongenoemd is gelaten: onder meer in de ‘nettere’ kringen in den Haag en omstreken heeft, bij bepaalde soorten namen, de volgende variant volgens mij de voorkeur:
(1) komen de Harinxmaatjes vanavond nog?
(2) de Dijkmannetjes zijn er niet: die zitten in Nice
(3) moeten we de Bolhuisjes uitnodigen?
In plaats van De Bonth’s (4) klinken de volgende varianten mij net zo goed in de oren:
(4) De Van Dijkjes komen vanavond
(4′) De Van Dijkjes komen vanavond
(4”) De Van Dijken komen vanavond
In sommige gevallen waarin de naam een consonantcluster met een s is, is die variant m.i. uitgesloten:
(5) *De Albersjes komen vanavond
Ook bij mijn eigen achternaam vind ik hem niet fraai:
(6) De Van der Woudens komen vandaag en de Van Zoestjes komen morgen
(6′) *De Van der Woudentjes komen vandaag en de Van Zoestjes komen morgen
Dus het zou ook aan de lettergreep op schwa kunnen liggen. En inderdaad:
(7) *De Le Coultretjes kwamen met zijn zessen
(8) *Wat hebben we van de Pietersentjes gekregen?
Ondersteuning voor de hypothese dat het inderdaad de schwa is en niet het complexe cluster op s: de volgende variant is, hoewel lastig uitspreekbaar, acceptabel:
(9) De Zwartsjes komen vanavond, dus haal maar flink wat in huis.
Anderzijds heb ik ook weer geen moeite met de volgende:
(10) Verwacht jij de Des Tombetjes nog?
Tot zover deze variant. Nu mijn oordelen over de gegeven voorbeelden:
De Van Dijken
?De Van Dijks
De Van Mechelens
*De Van Mechelen
*De Van Mechelenen
De De Groots
De De Groten
De Smuldersen
*De Smulders
De Pietersen (van Pieters)
*De Pietersen (van Pietersen)
De Pietersens (van Pietersen)
De Sengersen
*De Sengers
De Wecxen
*De Wecx(s)
De Steijns
De Steijnen
De Klompen
*De Klomps
De Mintens
*De Minten
*De Mintenen
De Strikken
?De Striks
Tot zover
Groningen,
Ton van der Wouden
(2)-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=
Date: Tue, 14 Sep 1993 09:49:12 +0100 (MET)
From: KOREVAAR@rulcri.LeidenUniv.nl
Subject: Med: 9309.07: Hofwyck-herdenkingsviering op 2 oktober 1993
Herdenkingsviering Hofwijck.
De Vereniging Hofwijck herdenkt op 2 oktober a.s. dat 350 jaar geleden het buiten Hofwijck te Voorburg door Constantijn Huygens voltooid werd en dat 80 jaar geleden de Vereniging Hofwijck werd opgericht (tot behoud van de bedreigde en verwaarloosde buitenplaats).
Op het programma staan:
13.00 uur: beiaardconcert
13.30 uur: welkomstwoord door dr. A.C.G.M. Eyffinger
13.45 uur: muziek van Constantijn Huygens door het ensemble Camerata Trajectina
14.00 uur: eerste J.A. Worp-lezing door drs. A. Leerintveld (‘Huygens over hovelingen’)
15.00 uur: lezing van mw. drs. G. Kuiper, conservator van Hofwijck, over Hofwijck als buitenhuis en museum
15.30 uur: muziek van Constantijn Huygens door het ensemble Camerata Trajectina
15.45 uur: lezing van prof. dr. C.D. Andriesse over de bezigheden van Christiaan Huygens op Hofwijck
16.30-18.00 uur: receptie.
Een en ander vindt plaats in de Oude Kerk te Voorburg (Herenstraat 77); de receptie is in Hofwijck (beide dicht bij het Station Voorburg).
Alle belangstellenden zijn van harte welkom.
Dag, Korrie
(3)-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=
Date: Tue, 14 Sep 1993 13:38:52 +0000 (GMT)
From: Hans.B.Voorbij@let.ruu.nl
Subject: Med: 9309.08: STDH-studiedag op 17 december 1993
================================================================== = = = Stichting Tekstcorpora en Databestanden in de Humaniora (STDH) = = = = = = Tekstcorpora: bouwen en analyseren = = = = 17 december 1993 = = = = Universiteit Utrecht = = = ==================================================================
Op vrijdag 17 december 1993 organiseert de Stichting Tekstcorpora en Databestanden in de Humaniora (STDH) een landelijke studiedag die gewijd zal zijn aan het bouwen en analyseren van tekstcorpora. De studiedag is bedoeld voor diegenen die enige ervaring hebben met het opzetten en werken met tekstcorpora.
De nadruk zal liggen op principes van het uniformeren, coderen en eenduidig maken van informatie in tekstcorpora. De methoden die men daarvoor bij corpora van uiteenlopende talen heeft gebruikt, blijken meer dan eens ook in andere taalgebieden te kunnen worden toegepast. Er zullen computer-demonstraties met operationele corpora worden gegeven.
Voordrachten:
o Drs. O. Huber (Faculteit der Letteren, Vrije Universiteit Amsterdam)
Woordgebaseerde codering van corpora van ongestandaardiseerd taalgebruik
o H. van den Berg (Faculteit der Godgeleerdheid, Universiteit Utrecht)
Tekstverwerking en computer-ondersteunde analyse van Oud-Egyptische hierogliefen-teksten
o Dr. H. Gaylord (Vakgroep Alfa-Informatica, Rijksuniversiteit Groningen)
The future of electronic text
o Prof. dr. E. Talstra (Faculteit der Godgeleerdheid,Vrije Universiteit Amsterdam)
Naar een databank van tekst-syntactisch geanalyseerde Hebreeuwse tekst
o Drs. J. van der Voort van der Kleij (Instituut voor Nederlandse Lexicologie, Leiden)
Automatisch lemmatiseren van Nederlandse tekstcorpora
o Dr. W.J.J. Honselaar (Slavisch Seminarium, Universiteit van Amsterdam)
De opzet van een Russisch tekstcorpus
Kosten: fl. 15,00 per persoon. Hiervoor ontvangt u koffie, thee, een eenvoudige lunch en een samenvatting van de voordrachten. Betaling aan de zaal.
Plaats: Universiteit Utrecht, Faculteit der Letteren, CIM-gebouw, Kromme Nieuwe Gracht 80.
Tijd: 17 december 1993, 10:00 u. precies; registratie en koffie vanaf 9.15 u.
S.v.p. aanmelden voor 17 november 1993, mede in verband met de lunch.
Aanmelden/informatie bij:
Universiteit Utrecht
Vakgroep Computer en Letteren
t/a Mw. Y. van der Valk
Achter de Dom 22-24
3512 JP Utrecht
tel.: 030-536426
Email: STDH@let.ruu.nl
Vermeld s.v.p. uw adresgegevens
Achtergrondinformatie:
Onder tekstcorpora wordt verstaan: grote verzamelingen van talige gegevens in computerverwerkbare vorm, die zorgvuldig zijn samengesteld speciaal met het doel te voorzien in de behoefte aan empirische gegevens van een scala van wetenschappelijke onderzoekingen.
De Stichting Tekstcorpora en Databestanden in de Humaniora, opgericht 21 december 1990, heeft als doel het onderzoek op het gebied van de tekstcorpora en databestanden in de humaniora te bevorderen en de kennis op dit gebied te verbreiden. De Stichting stimuleert en coordineert aktiviteiten als corpus-onderzoek, alsmede de aanleg, uitbreiding en verrijking van tekstcorpora en het ontwikkelen van (met name softwarematige) hulpmiddelen daarvoor.
Hans Voorbij
(4)-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=
Date: Wed, 15 Sep 1993 09:05:13 +0100 (MET)
From: KOREVAAR@rulcri.LeidenUniv.nl
Subject: Med: 9309.09: Congres Nederlands <---> Buitenlands op 20 nov. 93
Congres Nederlands <—> Buitenlands.
Op zaterdag 20 november 1993 organiseert de Landelijke Vereniging van Neerlandici (LVVN) het congres ‘Nederlands <—> Buitenlands’, over het vertalen uit en in het Nederlands.
In een relatief klein taalgebied als het onze hebben we veel te maken met vertalingen, zowel van het ‘buitenlands’ in onze moedertaal als van het Nederlands in buitenlandse talen. Het gaat daarbij om allerlei soorten teksten, van gebruiksaanwijzingen tot literaire teksten. Met name Nederlandse literatuur wordt steeds vaker vertaald in steeds meer talen. In de studie Nederlandse Taal- en Letterkunde komt dit aspect van taal en literatuur weinig aan de orde. Daarom organiseert de LVVN deze dag voor haar leden en andere geinteresseerden, zoals vertalers een studenten vertaalkunde.
In het programma komen na enkele theoretische onderwerpen diverse praktische aspecten van het vertalen aan de orde. Achtereenvolgens komen in een achttal lezingen aan bod:
- Vertaaltheorie
De tegenstellingen die het gebruik van de termen ‘vertaalwetenschap’,’vertaaltheorie’ en ‘vertaalkunde’ veelal oproepen, zijn eigenlijk onhoudbaar en achterhaald. - Vertaalgeschiedenis
Welke opvattingen had men in de achttiende en negentiende eeuw over vertalen? - De vertaler
Een literair vertaler heeft te maken met enkele fundamentele, steeds terugkerende problemen. - Vertaalprijzen, vertaalpolitiek
Stimuleert de overheid vertalingen uit het Nederlands wel voldoende? Welke vertaalprijzen zijn er, hoe worden ze toegekend? - Automatisering van vertalingen
Er wordt een overzicht gegeven van de huidige stand van de techniek en de toepassingsmogelijkheden van het machinaal vertalen. - Juridisch vertalen
Taalgebieden vallen niete altijd samen met rechtsgebieden. Dit geeft aanleiding tot interpretatiemoeilijkheden. Een en ander wordt geillustreerd met meertalige voorbeelden uit de Europese regelgeving. - Ondertiteling versus nasynchronisering
Een voor- en tegenstander zetten hun visie op de praktijk van het ondertitelen van buitenlandse t.v.-programma’s uiteen.
PROGRAMMA
Dagvoorzitter: prof. dr. W.A.J. Smedts, bestuurslid LVVN
09.30 Ontvangst
10.00 Opening door prof. dr. W.G. Klooster, voorzitter LVVN
10.05 Mw. prof. dr. K.M. van Leuven-Zwart – Vakgroep Vertaalwetenschap UvA
‘Vertaalwetenschap, vertaaltheorie, vertaalkunde: wie van de drie?
10.35 Mw. dr. L.G. Korpel – anglist
”Aan eenen vreemden leiband’: het vertalen en de ontwikkeling van de Nederlandse taal en cultuur (1760-1820)’
11.05 Koffiepauze
11.30 Ernst van Altena – vertaler
‘Vertalen, een te vol kofferwoord’
12.00 Drs. F. Ligtvoet – Nederlands Literair Produktie- en Vertalingenfonds
‘Nederlands vertaalbeleid in het buitenland’
13.30 Prof. ir. S.P.J. Landsbergen – Instituut voor Perceptie Onderzoek
‘Machinaal vertalen in Nederland’
14.00 H. Brouckaert – Seminarie ‘Vertalen op Europees Niveau’ van de Katholieke Universiteit Leuven
‘Problemen van de juridische vertaling’
14.30 Theepauze
15.00 Prof. dr. J. Lambert – Departement Literatuurwetenschap, Katholieke Universiteit Leuven
‘Het andere Nederlands: onze moedertaal van vreemde oorsprong’
Prof. dr. P.C. Paardekooper – Vakgroep Nederlands, Rijksuniversiteit Leiden
‘Nederlanders als verstziende liplezers’
15.30 Discussie
16.00 Borrel
Het congres wordt gehouden in het Centraal Faciliteitengebouw van de Faculteit der Letteren van de RU Leiden, Cleveringaplaats 1. Deelnamekosten: fl. 30,- voor leden LVVN; fl. 15,- voor studentleden LVVN; fl. 50,- voor niet-leden; fl. 25,- voor studenten. Koffie, thee en lunch zijn bij deze kosten inbegrepen.
Programma met aanmeldingsstrook wordt u op verzoek toegestuurd.
Inlichtingen:
LVVN, Postbus 11398, 1001 GJ Amsterdam; of: Korrie Korevaart, RU Leiden
(tel. 071-272130/142894).
(5)-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=
Date: Wed, 15 Sep 1993 08:32:26 +0100 (MET)
From: KOREVAAR@rulcri.LeidenUniv.nl
Subject: Vac: 9309.10: Vacature bij LVVN: 8 uur per week secretariaatswerk
De Landelijke Vereniging van Neerlandici (LVVN) zoekt voor 8 uur per week een nauwgezet iemand voor secretariaatswerkzaamheden. Liefst wonend in Amsterdam, tegen een vergoeding van fl. 200,- per maand. Werkplek: UvA, Spuistraat 134, Amsterdam. Inlichtingen bij: Guido Leerdam (tel. 020- 6829398; ’s avonds) of Korrie Korevaart (tel. 071-272130/142894).
Korrie Korevaart
(6)-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=
Date: Thu, 16 Sep 93 11:38:39 MET
From: "Coppen, Peter-Arno" <U250005@HNYKUN11>
Subject: Col: 9309.11: Column Coppen: Linguistisch miniatuurtje <3>
LINGUISTISCH MINIATUURTJE <3>
Zoals een jachthond plotseling aanslaat wanneer hij wild ruikt, zo verstijft de taalkundige af en toe bij de waarneming van een interessant taalfeit. Het is niet meteen zo dat met een taalkundige geen normaal gesprek te voeren is, maar die sluimerende waaksheid voor het meta-niveau van de conversatie vormt een inherent onderdeel van de linguistische constitutie.
In een item van het radiojournaal hoorde ik eens een nieuwslezer de volgende zin gebruiken: “Er waren honderden mensen die hun disks zagen worden vernietigd”. Alhoewel het item over de opmars van de computervirussen handelde, is dit afgrijselijke feit verder aan mij voorbij gegaan. Mij interesseerde vooral de vraag als gevolg van wat voor virus “zagen worden vernietigd” zo gek klinkt. Waarom klinkt “vernietigd zagen worden” zoveel beter?
Er bestaat een zeer omvangrijke literatuur over de werkwoordelijke eindgroep in het Nederlands. Alleen al in de afgelopen 15 jaar zijn honderden pagina’s over dit onderwerp geschreven die ik vast niet allemaal gelezen heb. Misschien heeft iemand de oplossing voor ons probleem al eens gevonden, maar dat is me dan ontgaan.
Laten we er eens van uitgaan dat onze gewraakte constructie een passiefconstructie is (van “mensen zagen dat iemand (of: iets hun disks vernietigde”). In dat geval hebben we te maken met een werkwoordelijke eindgroep met zelfstandig werkwoord “vernietigd”, hulpwerkwoord “worden” en het werkwoord “zagen” dat zich oppervlakkig gezien gedraagt als een hulpwerkwoord (vgl. “zodat ze het virus de disks hebben zien vernietigen”). Groepsvormend noemt de ANS dat. In normale constructies is het nu zonder twijfel ongemarkeerd om het zelfstandige werkwoord achteraan te plaatsen, en de hulpwerkwoorden daarvoor, met voorop de persoonsvorm (“zal hebben kunnen komen”, “wil worden gekust”, “zal zijn blijven slapen”). Er is mij eigenlijk slechts 1 uitzondering bekend, en die betreft de voltooide tijd van het passieve hulpwerkwoord: *”hij is worden gekust”. Maar dit lijkt een gevolg van de onmogelijkheid om het voltooid deelwoord “geworden” midden in de werkwoordelijke eindgroep tot een infinitief te maken (hulpwerkwoorden op deze plaats mogen niet de vorm van een voltooid deelwoord aannemen). Liever laten we “geworden” weg, of we zetten het geforceerd achteraan: ?”hij is gekust geworden”. Maar in onze constructie is er helemaal geen sprake van een voltooide tijd, en iets als *”zagen vernietigd geworden” klinkt helemaal nergens naar.
Deze vaststelling van de door de theorie opgeleverde feiten leidt in ieder geval tot een verklaring van het optreden van de constructie “zagen worden vernietigd”; blijkbaar is dit de standaardvolgorde bij constructies met hulpwerkwoorden. Maar waarom klinkt het dan niet zo goed?
Een mogelijke richting waarin de verklaring gezocht zou kunnen worden is de volgende: constructies met groepsvormend “zien” en “horen” kunnen twee vormen aannemen: “hij zag van Basten scoren” versus “hij zag een doelpunt maken”, en “hij hoorde Pavarotti zingen” versus “hij hoorde een aria zingen”. In de eerste variant zien we het onderwerp van de ingebedde bijzin expliciet vermeld, in de tweede in plaats daarvan het lijdend voorwerp. Een lijdend voorwerp op de plaats van een onderwerp, dat lijkt wel passief! Een extra aanwijzing daarvoor is dat we de tweede variant kunnen aanvullen met een door-bepaling: “hij zag een doelpunt maken door van Basten” en “hij hoorde een aria zingen door Pavarotti”.
Als de constructie met “zien” nu al een inherente passiefbetekenis heeft, dan ligt het voor de hand dat het hulpwerkwoord “worden” volstrekt overbodig is en dus gek klinkt. Hiermee hebben we verklaard waarom “zagen worden vernietigd” fout is. Maar nu zouden we verwachten dat “vernietigd zagen worden” even gek is. Waarom is dit nu weer veel beter?
Het enige antwoord kan zijn: de constructie “vernietigd zagen worden” is helemaal geen passiefconstructie, het is een naamwoordelijk gezegde met “worden” als koppelwerkwoord. Vervang “vernietigd” door “onklaar” en “worden” door “raken”, en de plaatsing is exact hetzelfde: “onklaar zagen raken”, *?”zagen onklaar raken” en *”zagen raken onklaar”.
Samengevat: “zagen worden vernietigd” is een verkeerde volgorde in een naamwoordelijk gezegde, als gevolg van een onjuiste interpretatie van “vernietigd” als voltooid deelwoord, waardoor “worden” ten onrechte als hulpwerkwoord gezien wordt. Deze onjuiste interpretatie van op werkwoorden lijkende predikaatsnomina is al eerder gesignaleerd door Jan van Bakel (met voorbeelden als “dat zij daarmee zijn behept”). In dit geval is de fout echter meer verborgen, omdat de passiefinterpretatie in eerste instantie hout snijdt. Er kan echter geen twijfel over bestaan dat een lijdende vorm bij de hulpwerkwoorden “zien” en “horen” al impliciet aanwezig is. Daarom is passief eigenlijk onmogelijk, naamwoordelijk gezegde eigenlijk verplicht, en de gewraakte volgorde eigenlijk fout. Maar alleen het taalkundige instinct slaat heel eventjes op tilt.
Peter-Arno Coppen
(7)-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=
Date: Sun, 19 Sep 93 20:45:00 MET
From: Ben Salemans <U216013@HNYKUN11.URC.KUN.NL>
Subject: Rea: 9309.12: Opsomming van 'mijn' Nederlandse e-teksten (n.a.v. Vra: 9305.01 van Theo Meder)
Beste Theo (Meder),
Als ik het goed heb begrepen, ben jij voor de de NWO-stichting Literatuurwetenschap bezig met een inventarisatie van beschikbare Nederlandse teksten in elektronisch computerformaat. Daarover berichtte je in Neder-L (zie artikels 9305.01 en 9306.05). Zoals je weet, heb ik een bescheiden verzameling van dat soort teksten. Zowel literaire als taalkundige teksten. Naar de naam van je opdrachtgever te oordelen, zul je vooral zijn geinteresseerd in een lijst van beschikbare Nederlandstalige literaire teksten in e-vorm. Maar neerlandici willen natuurlijk ook elektronische versies van taalkundige, filologische (etc.) geschriften hebben!
Hieronder vind je een korte, puntgewijze opsomming van mijn bezit aan e-teksten. Mijn is eigenlijk — om eens een tegenwoordig verboden woord te noemen — een te groot woord. De meeste teksten zijn van Frans Schaars en mij samen. Sommige teksten heb ik van derden gekregen, ter bewerking (Guido de Baere, Thom Mertens). En wie zich bijvoorbeeld de rechtmatige eigenaar van de elektronische Lancelot-compilatie mag noemen, weet ik niet precies. Ik meen dat ik over de beste versie beschik (van KUN-origine; Jan van Bakel en later Paul Wackers). Om het kort te houden: beschouw de volgende lijst van e-teksten dus maar als een opsomming van teksten waarover ik kan beschikken.
Misschien verbaast het jou en de Neder-L-lezers dat ik niet via PTT-‘slakkepost’ (‘snail-mail’) of directe elektronische post (‘e-post’; ‘e-mail’) aan jou doorgeef welke e-teksten ik bezit of kan bezitten. Welnu, ik hoop via dit bericht in Neder-L te bewerkstelligen dat Neder-L-lezers alsnog aan jou doorgeven welke e-teksten in hun ‘bezit’ is. Ze weten je wel te vinden op je e-adres:
meder@rullet.LeidenUniv.nl
De volgende teksten zijn, min of meer, binnen mijn handbereik:
- Taalkundige teksten (‘grammaticale geschriften’):
. Moonen 1703, Twe-spraack 1584, Leupenius 1653, Van Heule 1625, Van Heule 1633, Elzevier 1781, Nijloe 1703, De Hubert 1624, Ampzing 1628, Hooft 1635, Kok 1649, Van der Schuere 1612, De Heuiter 1581, Radermacher 1588, Sewel (in voorbereiding), Montanus (idem), a Winschooten 1683 (idem; van Jelle Philippi). Andere grammaticale teksten volgen, maar zijn nog niet beschikbaar. De aanwezige taalkundige teksten zijn verschenen in de papieren reeks ‘Alfabetische concordanties van Vroegnieuwnederlandse Grammaticale Geschriften’ van mij en Frans A.M. Schaars; uitgeverij Quarto, thans te Assen. Voor nadere bibliografische details moet je de OPC van de Nijmeegse UB maar eens raadplegen. Over het gegeven dat concordanties, inclusief de tekstweergaven, in papieren formaat mogelijk niet meer bijdetijds zijn, wil ik het hier niet hebben.
. Tip: graag wijs ik je op het Neder-L-artikel 9212.05 (‘RLIN-info over Nederlandse teksten in elektronische vorm’) van Annelies Hoogcarspel van het Center for Electronic Texts in the Humanities (CETH). Zij noemt de volgende Nederlandstalige e-teksten:
a. Eindhoven corpus of contemporary Dutch computer file / compiled by Werkgroep Frequentie-onderzoek van het Nederlands ; deposited by Willem Meijs.
b. Brink, Jan ten, 1834-1901. Schets eener geschiedenis der Nederlandsche letterkunde. Leeuwarden, H. Suringar, 1867-69.
c. Jansz, P. (Pieter), 1820-1904. Supplement op het Javaansch-Nederduitsch handwoordenboek van Gericke-Roorda. Samarang: G.C.T. van Dorp, 1883.
d. Toorn, Johannes Ludovicus van der, 1846-1909. Minangkabausch-Maleisch-Nederlandsch woordenboek, bewerkt door J. L. van der Toorn. Uitgegeven door het Koninklijk instituut voor de taal-, land- en volkenkunde van Nederlandsch-Indi_e te ‘s-Gravenhage. ‘s-Gravenhage, M. Nijhoff, 1891.
e. Gysseling, Maurits. Corpus-Gysseling / compiled by Stichting Instituut voor Nederlandse Lexicologie (INL). — 1978. 1 data file (193,000 logical records). (Nadere informatie bij jou om de hoek, Theo, bij het INL.) - Literaire teksten:
. Alle 32 toneelstukken van Vondel uit de periode 1612-1668, min of meer naar de WB-editie, gebruikt voor de Vondel-concordantie van mij en Frans Schaars m.m.v. ondermeer Roland de Bonth; voor meer exacte bibliografische gegevens over deze en andere concordanties plus tekstweergaven verwijs ik door naar o.a. de OPC van de UB van de KUN.
. Proza-teksten van Vondel: P. Vigilius Maroos Lantgedichten (1646? ik heb het jaartal niet direct voorhanden; in elk geval conform de WB-uitgave); P. Virgilius Maroos Eneas 1646, waarvan een concordantie plus tekstweergave is verschenen (oei, op dit moment kan ik mijn elektronische versie van de Proza-Eneas nergens op schijf vinden!); Q. Horatius Flaccus’ Lierzangen (1653).
. Lancelot-compilatie.
. 14 verschillende tekstversies van Lanselot van Denemerken; ik hoop dit jaar eindelijk mijn briljante 😉 proefschrift te voltooien over de automatische opstelling van de stamboom van deze tekstversies.
. 30 liedteksten van het meerstemmige Maastrichtse liedboek uit 1554; over enige tijd zal ik in Neder-L deze liedteksten publiceren.
. De werken van Jan van Ruusbroec (4-delige editie, uitgegeven door het Ruusbroec-genootschap te Antwerpen bij Lannoo te Tielt, tweede herziene druk, 1944-1948); gekregen van Guido de Baere om er voor hem een concordantie van te maken.
. Diverse, nog nader te inventariseren, teksten van Hendrik Mande, die mij werden geschonken door Thom Mertens.
. Tip: Mikel Kors beschikt over de e-tekst van de Middelnederlandse vertaling van Gerlach Peters’ Soliloquium. Ik heb Mikel geholpen bij de vervaardiging van de concordantie op die tekst, verschenen te Nijmegen in 1990.
. Tip: A.M. Duinhoven heeft diverse elektronische tekstversies van Beatrijs, Karel ende Elegast (etc.?).
. Tip: Wim Husken, Bart Ramakers en Frans Schaars publiceren een reeks bronnenuitgaven van de boeken der Haarlemse rederijkerskamer ‘de Pellicanisten’, in het kort aangeduid als de ‘Trou Moet Blijcken’-teksten (zie: Neder-L-artikel 9303.04). Dit materiaal vormt een perfecte basis voor de uitbreiding van Maks Rhetoricaal Glossarium. Uit een gesprek met Schaars bleek mij dat hij en zijn companen die teksten niet zo maar en gratis ter beschikking zullen stellen aan de neerlandici-gemeente. (Ik hoop ooit nog eens in samen met de genoemde drie idealisten een woordenlijst of glossarium te vervaardigen van de Trou Moet Blijcken-teksten!)
. Tip: Paul Wackers beschikt waarschijnlijk wel over Reynaert- teksten in e-formaat.
. Tip: Geert Claassens (zie Neder-L-artikel 9302.06) beschikt over de nodige Middelnederlandse teksten en tekstfragmenten.
. Tip: Corpus Gysseling; zie hierboven.
. Tip: Ton Broos meldde in november 1992 in Neder-L (zie artikel 9211.21) dat de Stichting Jacob Campo Weyermans te Amsterdam de tekst van ‘Echo des Werelds (1726)’ op floppy distribueert voor f 12,50. Misschien zijn er inmiddels ook ook andere teksten op flop?
. Tip: heb je eraan gedacht prof. P.J. Buijnsters te benaderen? Wellicht heeft hij interessant e-materiaal?
. Tip: prof. Ria Janssen-Sieben (Brussel) heeft wellicht de nodige e-teksten in de aanbieding?
. Tip: natuurlijk heb je al Willem Kuiper, bron der e-bronnen, benaderd?
Het is jou en mij opgevallen dat er vooral oudere Nederlandse teksten beschikbaar zijn in e-formaat. Hoe korter we bij onze tijd komen, des e-teksten voorhanden lijken te zijn. Heeft bijvoorbeeld niemand Mulatuli’s Max Havelaar in e-formaat? Dan zou die zoon van Hugo Brandt Corstius weer gewoon zijn huiswerk kunnen maken in plaats van de woorden ‘dit’ en ‘dat’ in de Max Havelaar voor vaders te moeten onderstrepen. 😉
Met vriendelijke groet,
Ben Salemans
P.S.: separaat stuur ik je via Tante Pos nog enkele stukken over een op te richten NCT (Nederlands ComputerTekstencentrum); daarbij zit ook mijn oude NWO-subsidie-aanvraag voor zo’n tekstencentrum.
-Einde-------------------- Neder-L, no. 9309.b --------------------------
Laat een reactie achter