| Subject: | Neder-L, no. 0004.a |
| From: | BJP Salemans |
| Reply-To: | Elektronisch tijdschrift voor de neerlandistiek |
| Date: | Sun, 9 Apr 2000 23:47:21 +0200 |
| Content-Type: | TEXT/PLAIN |
********************* *-Achtste-jaargang--------- Neder-L, no. 0004.a -----------ISSN-0929-6514-* | | | ************************************************************ | | * Neder-L, elektronisch tijdschrift voor de neerlandistiek * | | ************************************************************ | | | | Onderwerpen in dit bulletin: | | ============================ | | (1) Rub: 0004.01: Evenementenagenda, met: | | - 'De avond van het spannende boek', ma 10 april 2000 | | (A'dam) | | - Middag met Hans Maarten van den Brink, zo 14 mei | | 2000 (A'dam) | | - Excursie 'Het Amsterdams Hoerdom', zo 28 mei 2000 | | (A'dam) | | - Tentoonstelling over Fernand Baudin, vr 14 april - | | za 27 mei 2000 (Brussel) | | - Tentoonstelling over de Chroniques de Hainaut, vr | | 14 april - za 27 mei 2000 (Brussel) | | - Tentoonstelling 'Literatuur met een Doel', vr 14 | | april - zo 10 september 2000 (Den Haag) | | (2) Rub: 0004.02: Hora est!: promotie A.J. van den Bos op ma 10 april | | 2000 te Nijmegen | | (3) Vac: 0004.03: Vacature voor wetenschappelijk assistent aan de | | Universiteit van Leipzig (deadline: vr 5 mei 2000) | | (4) Med: 0004.04: Tijdschrift Meander zoekt redacteuren | | (5) Web: 0004.05: Tijdschrift Trefwoord verder als e-zine | | (6) Web: 0004.06: 'Dichter in het web': poeziesite voor scholieren | | (7) Med: 0004.07: KB Den Haag zet twee miljoen krantenpagina's op | | microfilm | | (8) Ten: 0004.08: Tentoonstelling 'Jacob van Lennep (1802-1868), vijand | | van ledigheid' van za 29 april t/m zo 17 september | | 2000 te Den Haag | | (9) Sym: 0004.09: LVVN-lezing door Henk Boeke over lezen, schrijven en | | uitgeven op Internet op za 15 april 2000 te Utrecht | |(10) Sym: 0004.10: Colloquium 'Vertaling & Verbeelding' op wo 3 mei 2000 | | te Gent | |(11) Art: 0004.11: Artikel: Jan Noordegraaf. Noam Chomsky en zijn | | Nederlandse uitgevers. Twee retouches | |(12) Informatie over Neder-L | | | *-------------------------- -------------9-april-2000-* *********************
(1)-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=
Date: Wed, 05 Apr 2000 23:58:26 +0200
From: P.J. Verkruijsse <piet.verkruijsse@hum.uva.nl>
Subject: Rub: 0004.01: Evenementenagenda
=================
Evenementenagenda
=================
AMSTERDAM, Bethanienklooster, Barndesteeg 6b (bij Nieuwmarkt).
‘De avond van het spannende boek’, maandag 10 april 2000, 20.00 uur.
- Onder de titel ‘Durf jij nog te lezen?’ organiseert de studievereniging HELIOS van het onderwijsinstituut Neerlandistiek van de Universiteit van Amsterdam de avond van het spannende boek. Gespreksleider is Rudolf Geel en verder zijn aanwezig Vrij Nederland-criticus Eric Slot, theoreticus Hans van den Bergh en de schrijvers Tomas Ross en Ren’e Appel. Toegangsprijs voor HELIOS-leden NLG 2,50; voor niet-leden NLG 5,00.
AMSTERDAM, De Burcht, Henri Polaklaan 9, +31-(0)20-6241166, fax 6237331.
Middag met H.M. van den Brink, zondag 14 mei 2000, 14.00 uur.
- Schrijver en journalist Hans Maarten van den Brink, momenteel hoofdredacteur VPRO-tv, vertelt over zijn schrijverschap en zijn meest recent verschenen roman ‘Hart van glas’. Toegangsprijs NLG 10,00. Reserveren gewenst.
AMSTERDAM, De Burcht, Henri Polaklaan 9, +31-(0)20-6241166, fax 6237331.
Excursie ‘Het Amsterdams Hoerdom’, zondag 28 mei 2000, 11.00 uur.
- Historica Lotte van de Pol vertelt over de geschiedenis van de
prostitutie in Amsterdam in de 17e en 18e eeuw naar aanleiding van
haar boek ‘Het Amsterdams hoerdom; prostitutie in de 17e en 18e eeuw’.
Vertegenwoordigers van de vakbond voor prostituees, De Rode Draad,
zullen vertellen over de actuele situatie in het wallengebied. Hierna
volgen een lunch en een stadswandeling door het wallengebied met
aandacht voor architectuur, wonen en werken. Deelnameprijs NLG 60,00.
Start op alternatieve locatie: inlichtingen op bovenstaand
telefoonnummer.
BRUSSEL, Koninklijke Bibliotheek van Belgie, Schenkingenzaal, Kunstberg, +31-(0)2-5195355.
Tentoonstelling over Fernand Baudin, 14 april – 27 mei 2000, 09.00 – 16.50 uur (gesloten op zondagen en op 24 april en 1 mei).
- Expositie over Fernand Baudin, typograaf; een leven in dienst van de lezer. Baudin is als docent werkzaam geweest in Brussel en Antwerpen en als boekontwerper voor gerenommeerde uitgeverijen.
BRUSSEL, Koninklijke Bibliotheek van Belgie, Nassaukapel, Kunstberg, +31-(0)2-5195355.
Tentoonstelling over de Chroniques de Hainaut, 14 april – 27 mei 2000, 12.00 – 16.50 uur (gesloten op zondagen en op 24 april en 1 mei).
- Expositie over het prachtige 15e-eeuwse handschrift, geschreven voor Filips de Goede, dat in verband met een restauratie tijdelijk uit de band gehaald is. Zodoende kan een dertigtal miniaturen uit deel 1 tegelijkertijd getoond worden.
DEN HAAG, Letterkundig Museum, Prins Willem-Alexanderhof 5, +31-(0)70-3339666, fax 3477941.
Tentoonstelling ‘Literatuur met een Doel’, 14 april – 10 september 2000.
- Tentoonstelling over Schrijvers over Voetbal. De opening vindt plaats op dinsdag 14 april 2000 om 16.30 uur met de presentatie van het Schrijversprentenboek ‘Literatuur met een doel’ en het boekje ‘Literatuur langs de lijn’. Aanwezig zijn o.a. Bart Chabot, Jan Kal en Elly de Waard.
(2)-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=
Date: Wed, 05 Apr 2000 23:58:26 +0200
From: P.J. Verkruijsse <piet.verkruijsse@hum.uva.nl>
Subject: Rub: 0004.02: Hora est!: promotie A.J. van den Bos op ma 10
april 2000 te Nijmegen
=========
Hora est!
=========
Maandag 10 april 2000, 13.30 uur, Aula Katholieke Universiteit Nijmegen, Comeniuslaan 2.
Mevrouw A.J. van den Bos: ‘Petronella Moens (1762-1843), de Vriendin van ’t Vaderland’.
Promotoren prof. dr. J.A.H.G.M. Bots en prof. dr. J.J.V.M. de Vet.
Inl. 024-3612156 en fax 024-3567956.
Wie zich verdiept in de Nederlandse cultuur van de late achttiende eeuw, zal tot de conclusie komen dat literaire en wetenschappelijke genootschappen zeer bepalend waren voor dit tijdperk. Vrouwelijke deelname hieraan was uitzonderlijk. De blinde predikantsdochter Petronella Moens (1762-1843) vormde de spil van menige vriendenkring en kende letterkundigen als Betje Wolff en Aagje Deken, Willem Bilderdijk en Hendrik Tollens. De onderwerpen van gesprek in genootschapsbijeenkomsten, vriendschappelijke discussies en in brieven aan tijdgenoten worden in deze cultuurhistorische studie belicht. Omdat Petronella Moens voor de ‘nieuwsgaring’ afhankelijk was van haar familie en vrienden, kan haar grote en gevarieerde oeuvre, waarin politieke, godsdienstige en opvoedkundige onderwerpen aan de orde komen, gezien worden als een spiegel van haar tijd. Naast een biografische schets bevat deze studie ook een bibliografische handreiking.
(3)-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=
Date: Fri, 31 Mar 2000 19:19:50 +0200
From: Frans Hinskens <hinskens@rz.uni-leipzig.de>
Subject: Vac: 0004.03: Vacature voor wetenschappelijk assistent aan de Universiteit van Leipzig (deadline: vr 5 mei 2000)
================
Vacature Leipzig
================
An der Philologischen Fakultaet, Institut fuer Germanistik/Abt. Niederlandistik, ist zum 1. August 2000 folgende Stelle zu besetzen:
Wissenschaftliche/r Assistent/in
(befristet)
BesGr. Cl
Aufgaben:
- Dienstleistungen in Lehre und Forschung
- Forschungstaetigkeit im Rahmen der Vorbereitung auf eine Habilitation
Voraussetzungen:
- einschlaegiger Hochschulabschluss
- qualifizierte Promotion auf dem Gebiet der niederlaendischen oder allgemeinen Sprachwissenschaft
- einschlaegige Lehrerfahrung
- gute Deutschkenntnisse
- Teamfaehigkeit sowie Faehigkeit zu interdiszipfinaerer Kooperation erwuenscht
Bewerbungsunterlagen mit den ueblichen Unterlagen werden bis 5. Mai 2000 erbeten an:
Universitaet Leipzig
Dekan der Philologischen Fakultaet
Herrn Professor Dr. Wolfgang F. Schwarz
Briihl 34-50, 04109 Leipzig
Die Universitaet Leipzig ist bemueht, Frauen im Rahmen der gesetz1ichen Vorschriften besonders zu foerdern, und bittet deshalb qualifizierte Frauen nachdruecklich, sich zu bewerben, Schwerbehinderte Bewerber/innen werden bei gleicher Eignung, bevorzugt beruecksichtigt.
(4)-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=
Date: Sat, 01 Apr 2000 18:36:57 +0200
From: Rob de Vos <rdv@meander.italics.net>
Subject: Med: 0004.04: Tijdschrift Meander zoekt redacteuren
=========================
Meander zoekt redacteuren
=========================
Meander, http://meander.italics.net, is een literaire site die sinds 1995 bestaat. Naast veel poezie worden in Meander verhalen, en artikelen over literaire onderwerpen geplaatst. Daarnaast vind men op de site digitale kaarten, heel veel links, enzovoort.
Onze e-mailuitgave, de Meanderkrant op Zondag, wordt wekelijks verzonden aan nu al meer dan 2600 abonnees. De krant bevat behalve gedichten ook nieuws over poezie, recensies van nieuwe dichtbundels, etc. Zie: http://meander.italics.net/moz/
We zijn begonnen als een podium voor amateurschrijvers, maar onze opzet is inmiddels breder geworden. We maken een serieus maar niet al te zwaarwichtig tijdschrift dat interessant moet zijn voor iedereen die van literatuur en dan vooral van poezie houdt.
Begin dit jaar zijn we begonnen aan een reeks met afleveringen van de e-mailkrant rondom een hedendaagse dichter, zoveel mogelijk met nieuw werk, en in samenwerking met de auteur. Tot nu toe verschenen edities rondom: H.C. ten Berghe, Tonnus Oosterhoff, Erik Menkveld, Willem van Toorn en Patty Scholten. Een editie met werk van Gerrit Krol zal binnenkort verschijnen.
Om de kwaliteit van de Meanderkrant op Zondag en de site Meander ook in de toekomst te kunnen handhaven, en waar mogelijk nog te verbeteren, heeft Meander een aantal nieuwe medewerkers nodig. Om te beginnen redacteuren.
REDACTEUREN
Taken
- gezamenlijk met de collega-redacteuren maandelijks een selectie maken uit de aan Meander aangeboden kopij;
- meedenken en meepraten over Meander als geheel;
- een van de Meanderrubrieken (recensies, artikelen, interviews, etc.) tot haar of zijn bijzondere verantwoordelijkheid rekenen.
Vereisten
- uiteraard affiniteit met literatuur;
- het contact tussen de medewerkers verloopt grotendeels via internet, maar redacteuren moeten bereid zijn enkele malen per jaar aan een vergadering deel te nemen.
Beloning
Het werk wordt verricht op vrijwillige basis. Wat Meander biedt is de mogelijkheid om mee te werken aan een site en een e-mailkrant die, wat Nederlandstalige literatuur betreft, een belangrijke plaats op internet innemen. De Meanderkrant op Zondag is een van de wijdst verspreide publicaties over poezie in het Nederlands taalgebied.
We streven naar een team met een evenwichtige leeftijdsverdeling, naar een evenwicht tussen vrouwen en mannen, en tussen Vlamingen en Nederlanders.
Interesse?
Stuur een e-mail waarin je iets over jezelf vertelt naar Rob de Vos, rdv@meander.italics.net en vermeld a.j.b. je telefoonnummer en de uren waarop je bereikbaar bent.
(5)-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=
Date: Mon, 20 Mar 2000 09:55:08 +0100
From: Rob Tempelaars, via Tanneke Schoonheim <schoonheim@inl.nl>
Subject: Web: 0004.05: Tijdschrift Trefwoord verder als e-zine
===========================
Trefwoord verder als e-zine
===========================
Begin 1999 besloot de Sdu om de uitgave van Trefwoord, het enige Nederlandse vakblad voor lexicografen en liefhebbers van woordenboeken, met onmiddellijke ingang stop te zetten. Omdat het tijdschrift slechts circa 130 abonnees had, was het volgens de uitgever niet langer verantwoord de uitgave te continueren. Pogingen van de redactie om het tijdschrift elders onder te brengen of via subsidieregelingen in leven te houden, liepen op niets uit. Daarmee zou na 7 jaar een definitief eind gekomen zijn aan het in binnen- en buitenland alom geprezen vaktijdschrift.
De Fryske Akademy bleek gelukkig bereid Trefwoord als Internettijdschrift op haar website op te nemen, en de technische ondersteuning te geven die daarvoor nodig is. Dit gebeurt onder verantwoordelijkheid van Anne Dykstra, die toegetreden is tot de redactie van het tijdschrift. Sinds november 1999 bloeit het tijdschrift weer en… als nooit tevoren.
Het karakter van Trefwoord is niet veranderd. Een verschil met het papieren tijdschrift is uiteraard wel dat het niet meer eenmaal per jaar verschijnt, maar dat er maandelijks stukken op het net gezet worden, met daarbij de indicatie: ‘nieuw!’. Belangstellenden kunnen zich opgeven voor automatisch bericht zodra er iets nieuws verschijnt. Een tweede, niet onbelangrijk verschil is dat ons tijdschrift voor alle belangstellenden gratis toegankelijk is.
Er zullen oude stukken – uiteindelijk zelfs indien mogelijk alle oude nummers – op het net gezet worden, voorzover de auteurs daarmee akkoord gaan. Het register op Trefwoord 1 t/m 13 zal op de website komen, met links naar stukken die eveneens op de site staan.
U kunt de eerste stukken van Trefwoord bewonderen op:
http://www.fa.knaw.nl/Site/NEDERLANDS/04_PUBLIK/04_publikset.htm
Door de knop Trefwoord te klikken komt u bij de opgenomen artikelen terecht. Uiteraard betreft het hier nog een proef. De website van het elektronische tijdschrift (e-zine) Trefwoord zal voorlopig nog in opbouw zijn en in een later stadium zal bekeken worden of continuering van het tijdschrift in elektronische vorm haalbaar is.
Als u gratis abonnee wilt worden, kunt u uw reactie kunt u sturen naar:
Anne Dykstra – adykstra@fa.knaw.nl, Fryske Akademy, P.O. Box 54,
8900 AB Ljouwert, Tel. +31-(0)58-2343056.
De e-mailadressen van de overige redactieleden zijn:
Roland de Bonth: r.debonth@inter.nl.net
Nico Groen: nico.groen@wxs.nl
Tanneke Schoonheim: schoonheim@inl.nl
Nicoline van der Sijs: nvdsijs@euronet.nl
Rob Tempelaars; tempelaars@inl.nl
Ter publicatie aangeboden materiaal kan op diskette of via e-mail gestuurd worden naar het redactiesecretariaat. Het redactiesecretariaat blijft voorlopig bij:
Nicoline van der Sijs, LEd Language Editing, HoogHiemstraplein 103, 3514 AX Utrecht, tel. 030 2769218, fax 030 2760219.
Hieronder volgt een overzicht van de inmiddels op de Trefwoord-site te vinden artikelen. De artikelen zijn geordend op de datum van publicatie op het net, beginnend met de meest recente.
Trefwoord, elektronisch tijdschrift voor lexicografie
Overzicht van de maanden november 1999 tot maart 2000
Tanneke Schoonheim, Instituut voor Nederlandse Lexicologie
Maart 2000:
- Marc De Coster.
Hi ha hondenlul. - Jan van Donselaar.
Planten- en dierennamen uit Suriname in de Grote Van Dale (13e uitgave, 1999) – hun verspreiding en datering. - Frits van der Kuip. Fries in het WNT.
Februari 2000:
- Truus Kruyt.
Elektronische woordenboeken en tekstcorpora voor Europese taaltechnologie. (Eerder verschenen in Trefwoord 12 (1998).) - Truus Kruyt.
Het WNT: een schitterende diamant in een elektronische schatkamer. (Eerder verschenen in Trefwoord 13 (1999).) - Rob Tempelaars.
De voornaamste verschillen tussen de oude en de nieuwe cd-rom van het WNT. - <Door: Marijke van der Wal:> M.C. van der Toorn (e.a.): Geschiedenis van de Nederlandse Taal. Amsterdam, 1996.
- <Door: Rob Tempelaars:> Let op: Nota Bene is uit!
(Signalement van Nicoline van der Sijs en Jaap Engelsman: Nota Bene. De invloed van het Latijn en Grieks op het Nederlands. Den Haag, 2000.)
Januari 2000:
- Jan Noordegraaf.
L.A. Te Winkel en de brooddronken jongelui. - Ewoud Sanders.
Aangehaald in de Grote Van Dale.
(Eerder verschenen in NRC Handelsblad 27 september 1999.) - Ewoud Sanders.
Enkele beroemde Nederlandse lexicografen met een groot portret van Johan Hendrik van Dale (1828-1872), maker van een half woordenboek en aandacht voor De eerste vrouwelijke lexicograaf.
(Johan Hendrik van Dale (1828-1872) eerder verschenen in Trefwoord 3 (1992) en in ‘Woordenboeken en hun makers’ (1998).) - Ewoud Sanders.
Mengelwerk.
(Het oudste Nederlandse woordenboek, het grootste woordenboek, humoristische woordenboeken, herdrukte en onvoltooide woordenboeken). - Ph. D. Breuker, D. Gorter en J. F. Hoekstra.
Lexicography and lexicology.
(Verschenen in: Frisian. Orientation in Frision studies. (1996)). - <Door: A. Weijnen:> Joep Kruijsen en Nicoline van der Sijs (red.): Honderd jaar stadstaal. Amsterdam/Antwerpen, 1999.
December 1999:
- Lo van Driel en Jan Noordegraaf.
Erflaters van de Nederlandse taalkunde – De Vries, Te Winkel en hun Woordenboek. - Jan Posthumus.
Woordenboekcriminaliteit.
(Eerder verschenen in De Woordenaar 1997-1998). - D.J. van Schalkwyk.
Beplanning en bestuur – die mees verwaarloosde aktiwiteite in die leksikografie.
(In Engelse versie verschenen in Lexikos 9 (1999).)
November 1999:
- Anne Dykstra.
Iets over de lexicografie van het Westerlauwers Fries van 1800 tot heden.
(Eerder verschenen in Trefwoord 9 (1994).) - Anne Dykstra.
J.H. Halbertsma, J. Grimm en Matthias de Vries over sexualia in het woordenboek.
(Eerder verschenen in Trefwoord 7 (1994).) - Rob Tempelaars.
Per definitie merkwaardig. Een bloemlezing van opmerkelijke definities (1515-1996).
(Eerder verschenen in Trefwoord 12 (1998).) - Rob Tempelaars.
Wat u altijd al had moeten weten over de cd-rom van het WNT, maar …
(Eerder verschenen in Trefwoord 12 (1998).)
(6)-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=
Date: Sat, 1 Apr 2000 00:02:08 +0100
From: Louis Stiller <album@euronet.nl>
Subject: Web: 0004.06: 'Dichter in het web': poeziesite voor scholieren
==================
Dichter in het web
==================
Vandaag, 1 april 2000, is ‘Dichter in het web’ geopend, een flash website die leerlingen in de bovenbouw laat kennismaken met de wondere wereld van de poezie. De site geeft informatie over vorm en inhoud, en over historische en biografische achtergronden van specifieke gedichten.
‘Dichter in het web’ gaat van start met vier gedichten: Wim Bronzwaer, Enno Endt, Gillis Dorleijn en Louis Stiller voerden de redactie over respectievelijk Herman Gorters ‘In de zwarte nacht is een mensch aangetreden’, Martinus Nijhoffs ‘Impasse’, Huub Beurskens’ ‘Krullen in de avondlucht’ en Paul van Ostaijens ‘Mobile’. ‘Dichter in het web’ zal jaarlijks worden aangevuld met nieuwe gedichten, en moet zo uitgroeien tot een uitgebreide en unieke bloemlezing van de Nederlandstalige poezie.
‘Dichter in het web’ is gebaseerd op de proef-cd-rom die in juni 1997 tijdens het Poetry International Festival is gepresenteerd onder de naam ‘Via poetica’. De site is toegankelijk voor leerlingen, docenten en ouders via Kennisnet: http://dichterinhetweb.kennisnet.nl en voor belangstellenden via Poetry International: http://www.poetry.nl/dichtweb
Interessant aan de site is dat zij volledig gebruik maakt van de multimedia-mogelijkheden van het world wide web, doordat zij geheel in Macromedia Flash is gemaakt. Een groot aantal onderdelen, zoals de dichtersbiografie, klank en versvorm, gedicht-voorlezen en ‘muislezen’, maakt volop gebruik van klank, beeld en animatie. Voor leraren is er een aparte sectie met lesideeen binnen de site opgenomen.
Informatie: Poetry International: http://www.poetry.nl/, Tatjana Daan, poetry@luna.nl, Louis Stiller: album@euronet.nl
(7)-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=
Date: Mon, 27 Mar 2000 17:44:42 +0200
From: Barbara de Goederen <barbara.degoederen@kb.nl> en Eveline Berghuis <eveline.berghuis@kb.nl>
Subject: Med: 0004.07: KB Den Haag zet twee miljoen krantenpagina's op microfilm
=========================================================
KB Den Haag zet twee miljoen krantenpagina’s op microfilm
=========================================================
Op maandag 27 maart tekende de Koninklijke Bibliotheek een contract met het microverfilmingsbedrijf Microformat Systems te Lisse voor de verfilming van zo’n twee miljoen pagina’s van landelijke dagbladen uit de afgelopen anderhalve eeuw.
Het gaat bijzonder slecht met kranten. Het papier verkruimelt. In bibliotheken is 50 procent van de kranten al niet meer te raadplegen, terwijl er juist bijzonder veel belangstelling voor bestaat. Het programma Metamorfoze besteedt nu veel geld aan conservering van kranten, boeken en handschriften, maar er is veel meer nodig. Daarom is in het kader van de Cultuurnota 2001-2004 een nieuwe subsidie aangevraagd.
De krant van vandaag brengt het nieuws, de krant van gisteren is geschiedenis, de krant van jaren geleden is al bijna vergaan. De inhoud van de krant heeft eeuwigheidswaarde, maar hij wordt gedrukt voor gebruik op ‘e’en dag. Na gelezen te zijn, verdwijnt hij in de papierbak. Af en toe knippen we dat ene bijzondere bericht of die geboorteadvertentie uit, om dat in een plakboek te laten vergelen. Wie terug wil duiken in de tijd is meestal aangewezen op een bibliotheek of archief. Steeds vaker echter moeten die instellingen hun bezoekers teleurstellen met de mededeling dat de gezochte krant er wel is, maar niet ingezien mag worden, omdat het papier te zwak is geworden.
Sinds 1997 voert de KB voor vele bibliotheken, archieven en andere culturele instellingen een landelijke conserveringsprogramma uit met de naam Metamorfoze (met een z, naar de roman van Couperus). Het doel is zoveel mogelijk handschriften, boeken, tijdschriften en kranten, die verloren dreigen te gaan doordat het papier uit elkaar valt, op microfilm te zetten.
E’en van de meest bedreigde materiaalsoorten is die krant. Al vele jaren worden kranten daarom op microfiches gezet. Dit betrof dan altijd een enkele titel uit het bezit van ‘e’en instelling, vaak niet compleet. Een van de vernieuwende aspecten van het huidige project is dat ernaar gestreefd wordt een titel zo compleet mogelijk te maken, door op zoek te gaan naar aanvullingen bij beschadigingen of ontbrekende afleveringen. Er wordt daarom samengewerkt met gemeentearchieven, universiteitsbibliotheken, het Nederlands Instituut voor Oorlogsdocumentatie en het Internationaal Instituut voor Sociale Geschiedenis, die hun collecties welwillend voor dit project ter beschikking stellen.
Ook wordt er, ten opzichte van eerdere verfilming, strenger gelet op de kwaliteit. Het is immers de bedoeling dat de microfilms het origineel kunnen vervangen, dus de leesbaarheid en houdbaarheid van de films moeten optimaal zijn.
Tenslotte wordt ook rekening gehouden met toekomstige ontwikkelingen. Op dit moment worden er proeven gedaan met het digitaliseren van de microfilms. Deze techniek moet nog verder ontwikkeld worden, maar zal op den duur leiden tot het toegankelijk maken van gedigitaliseerde kranten op het internet.
De twee miljoen pagina’s die nu worden verfilmd, zijn de meest bedreigde. Het zijn ongeveer 70 bekende en minder bekende titels uit de afgelopen anderhalve eeuw, waaronder enkele uit de Tweede Wereldoorlog. Hierna wacht nog een veelvoud van dat aantal kranten op verfilming: naast landelijke dagbladen ook regionale, week- en maandbladen. De KB hoopt dan ook dat de ervaringen die nu worden opgedaan op het gebied van behoud van het papieren erfgoed in de toekomst kunnen worden benut. De KB heeft voor de conservering van de resterende kranten, maar ook voor andere papieren documenten, een aanvraag ingediend in het kader van de Cultuurnota 2001-2004.
(8)-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=
Date: Sun 2 Apr 2000 00:08:08
From: Ben Salemans <salemans@baserv.uci.kun.nl>
Subject: Ten: 0004.08: Tentoonstelling 'Jacob van Lennep (1802-1868), vijand van ledigheid' van za 29 april t/m zo 17 september 2000 te Den Haag
====================================================================
Tentoonstelling ‘Jacob van Lennep (1802-1868), vijand van ledigheid’
====================================================================
Van 29 april tot en met 17 september is in het Letterkundig Museum de tentoonstelling ‘Jacob van Lennep (1802-1868), vijand van ledigheid’ te zien.
In 2000 wordt gedurende het gehele jaar door vele landelijke culturele instellingen en musea aandacht besteed aan de herdenking van de negentiende eeuw. Hiertoe is een aparte stichting ‘De negentiende eeuw’ opgericht. De tentoonstelling in het Letterkundig Museum over een markante literator uit de inmiddels voor-vorige eeuw sluit hier goed op aan.
Jacob van Lennep heeft zijn leven niet verdaan. Hij was al als kind, en hij bleef dat zijn leven lang, ‘een groot vijand van ledigheid’, aldus zijn biograaf en kleinzoon M.F. van Lennep. Deze instelling, en zijn talent voor het efficient indelen van zijn tijd, heeft ertoe geleid dat hij een druk maatschappelijk leven wist te combineren met het schrijverschap, met het begeleiden en ondersteunen van aankomende auteurs en met het bezorgen van de volledige werken van Vondel.
Aan alle facetten van zijn leven wordt op de tentoonstelling, die uit drie delen bestaat, aandacht besteed. Op de eerste plaats natuurlijk aan Van Lenneps literaire werk: poezie, toneel en (historische) romans. Te zien zijn onder meer handschriften, zeldzame boekuitgaven, affiches en originele contemporaine illustraties van David Bles en W. de Famars Testas, maar ook door hemzelf gemaakte tekeningen met grappige bijschriften. Ook persoonlijke eigendommen worden getoond: het rozetje van de Orde van de Nederlandse Leeuw dat hij vanaf 1831 in het knoopsgat van zijn revers heeft gedragen, een zilveren schaal met inscriptie, een biljartkeu (zonder pomerans) en een door zijn negenjarige kleinzoon Max, zijn latere biograaf, op het sterfbed afgeknipt haarlokje. Gegraveerde, gelithografeerde en geschilderde portretten, alsook zeldzame foto’s geven een beeld van de ontwikkeling van zijn uiterlijk.
Jacob van Lennep speelde een belangrijke rol in het maatschappelijk leven van zijn dagen. Na zijn studie rechten, begonnen in Amsterdam en voltooid in Leiden (hij promoveerde in 1824) was hij enkele jaren ambteloos. Eind 1826 werd hij benoemd tot secretaris van de curatoren van het Athenaeum Illustre en de Latijnse scholen in zijn geboorteplaats, de eerste van een reeks betrekkingen die hij vervulde. Daarna was hij onder andere rijksadvocaat en lid van de Tweede Kamer der Staten-Generaal. Van zijn erelidmaatschap van de Rederijkerskamer Van der Palm getuigt het geexposeerde blauw-witte lint met medaille. Hij zat in de commissie voor de oprichting van een standbeeld voor Tollens en voor Vondel, maar was ook een van de drijvende krachten van de commissie voor de aanleg van een waterleiding vanuit de duinen naar Amsterdam. Deze bemoeienis wordt gesymboliseerd door een flesje met duinwater uit 1853, met op het etiket de naam J. van Lennep.
Van Lennep hielp en steunde verschillende auteurs, zowel financieel als in literair opzicht. Zo zorgde hij ervoor dat Gerrit van de Linde Jz. (de latere Schoolmeester) na zijn vlucht naar Londen een nieuwe carriere kon opbouwen en wist hij hem over te halen de gedichten te publiceren die hij in de hem toegezonden brieven verwerkte. Na Van de Lindes dood stelde hij de bundel ‘Gedichten van den Schoolmeester’ samen. Voor Eduard Douwes Dekker (Multatuli) zocht en vond hij een uitgever voor diens ‘Max Havelaar’, een boek waarvan hij het belang onmiddellijk inzag.
‘Jacob van Lennep (1802-1868), vijand van ledigheid’ van 29 april tot en met 17 september 2000, Letterkundig Museum. Openingstijden: di tot en met vr van 10 tot 17 uur, za en zo van 12 tot 17 uur. Prins Willem Alexanderhof 5, 2595 BE Den Haag (nabij Station cs). Internet: http://www.letmus.nl/.
(9)-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=
Date: Tue, 4 Apr 2000 14:10:49 +0200
From: Guido Leerdam <su022271@wolmail.nl>
Subject: Sym: 0004.09: LVVN-lezing door Henk Boeke over lezen, schrijven en uitgeven op het Internet op za 15 april 2000 te Utrecht
============================================
Lezen, schrijven en uitgeven op het Internet
============================================
LVVN-lezing door Henk Boeke: ‘Lezers worden schrijvers en schrijvers worden lezers; over lezen, schrijven en uitgeven op het Internet’.
Wat is nu precies het verschil tussen ‘gewoon’ en digitaal uitgeven? Een boek of een tijdschrift faciliteert eenrichtingsverkeer, terwijl het Internet juist zo bijzonder is vanwege de mogelijkheid om echte communicatie tot stand te brengen tussen de auteur aan de ene en de lezer aan de andere kant. Een elektronisch uitgever kan zichzelf dus meer beschouwen als een begeleider van virtuele gemeenschappen dan een leverancier van informatie.
De lezing wordt georganiseerd door de Landelijke Vereniging van Neerlandici (LVVN).
Datum: zaterdag 15 april 2000
Vanaf: 15.00 uur
Plaats: Utrecht (De exacte plaats wordt spoedig in de web-versie van dit artikel vermeld; de redactie van Neder-L.)
De toegang voor niet-leden is NLG 10,-.
Henk Boeke (‘Werken met …’) is gespecialiseerd in de communicatieve aspecten van informatietechnologie. Hij is werkzaam als elektronisch uitgever, adviseur en concept-ontwikkelaar, en fungeert als projectleider voor diverse World Wide Web-projecten.
Aanmelding per e-mail: g.leerdam@dienst.vu.nl of
guido.leerdam@wolmail.nl
(10)=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=
Date: Sun 2 Apr 2000 00:08:30
From: Ben Salemans <salemans@baserv.uci.kun.nl>
Subject: Sym: 0004.10: Colloquium 'Vertaling & Verbeelding' op wo 3 mei 2000 te Gent
====================================
Colloquium ‘Vertaling & Verbeelding’
====================================
Ter gelegenheid van de Keizer Karel-herdenking en de 20e verjaardag van het verdrag inzake de Nederlandse Taalunie organiseren de Provincie Oost-Vlaanderen en de Mercator Hogeschool – Departement Vertaalkunde een colloquium over
Vertaling & Verbeelding
De creativiteit van de literaire vertaler
Het colloquium vindt plaats op woensdag 3 mei 2000 in het Provinciaal
Administratief Centrum, W. Wilsonplein 2, te Gent.
Het centrale thema van het colloquium is de creativiteit van de literaire vertaler. Alle sprekers zijn gerenommeerde literaire vertalers die literatuur vertaald hebben in of uit het Nederlands, Duits, Engels, Frans, Spaans, Russisch of Japans. Dat zijn ook de talen die aan het organiserende Departement Vertaalkunde worden onderwezen.
Het colloquium buigt zich over twee vragen.
Hoe draagt de literaire vertaler, geconfronteerd met literaire teksten waarvan hij in zijn eigen taal geen directe equivalenten vindt, bij tot het herscheppen en verrijken van zijn moedertaal?
Welke rol speelt de vertaler in de beeldvorming van de Nederlandstalige cultuur en literatuur in het buitenland?
Programma
09.30 Ontvangst en koffie
10.00 Verwelkoming namens het Provinciebestuur
Inleiding door Johan Thielemans, coordinator
10.15 Openingslezing door Frans Denissen
11.00 Vertalers over hun vertaalwerk in het Nederlands
Drie parallelle workshops met:
E-N Frank Albers (William Shakepeare, ‘Hamlet’, ‘Titus Andronicus’)
S-N Barber van de Pol (Miguel de Cervantes, J.l. Borges, Julio Cortazar)
R-N Kees Verheul (Osip Mandelstam, Iosif Brodski, Platonov)
12.00 Vertalers over hun vertaalwerk in het Nederlands
Drie parallelle workshops met:
F-N Martin de Haan (Michel Houellebecq, Benjamin Constant)
D-N Jan Gielkens (Gunter Grass, Georg Buchner)
J-N Luk Van Haute (Kenzaburo oe)
13.00 Lunch
14.30 De beeldvorming van de Nederlandstalige cultuur en literatuur in het buitenland; een panelgesprek met Carel ter Haar
(Duitsland), Philippe Noble (Frankrijk), Irina Michajlova (Rusland)
Moderator: Johan Thielemans
16.00 Vertalers over hun vertaalwerk uit het Nederlands
Vier parallelle workshops met:
N-F Philippe Noble (Cees Nooteboom, Harry Mulisch, Leon de Winter)
N-E David Colmer (Bart Moeyaert, Benno Barnard)
N-S Maria L. Van Wijk (Hugo Claus)
N-R Irina Michajlova (J. Huizinga, Kees Verheul, A.F.Th. Van der Heijden)
17.00 ‘Ten Oorlog / Schlachten’ van Tom Lanoye; een panelgesprek met de Duitse vertalers Klaus Reichert en Rainer Kersten.
Moderator: Geert van Istendael
18.00 Receptie
Het inschrijvingsgeld bedraagt BEF 1000 (lunch en koffie inbegrepen); BEF 200 voor studenten die deelnemen aan de lunch. Voor studenten die niet deelnemen aan de lunch is de inschrijving gratis.
U schrijft het inschrijvingsgeld over op rekening nummer 091-0116627-62 van de Mercator Hogeschool (Abdisstraat 1, 9000 Gent) met vermelding “Vertaling en Verbeelding”
Voor meer informatie kunt terecht bij het Departement Vertaalkunde Mercator, Moersstraat 138D, 9000 Gent
tel.: +32-(0)9-2440520; +32-(0)9-2440521
e-mail: dep.tt@mercator-hs.be
--Inschrijfformulier-------------------------------------------------- Voornaam: Naam: Organisatie: Functie: Adres: Tel/fax: E-mail: - neemt deel aan het colloquium 'Vertaling en Verbeelding' van woensdag 3 mei 2000 in het Provinciaal Administratief Centrum te Gent, en schrijft het inschrijvingsgeld over op rekening nummer 091-0116627-62 van de Mercator Hogeschool (Abdisstraat 1, 9000 Gent) met vermelding "Vertaling en Verbeelding". - neemt deel aan de volgende workshops (telkens een aanduiden per kolom): 11.00 u 12.00 u 16.00 u o F. Albers (E-N) o M. de Haan (F-N) o Ph. Noble (N-F) o B. van de Pol (S-N) o J. Gielkens (D-N) o D. Colmer (N-E) o K. Verheul (R-N) o L. Van Haute (J-N) o M. Van Wijk (N-S) o I. Michajlova (N-R)
Inschrijving tot 10 april, per post (Mercator Hogeschool, Departement Vertaalkunde, Meersstraat 138D, 9000 Gent) of per fax (+32-(0)9-2440521) met deze antwoordkaart, of per e-mail op het adres: dep.tt@mercator-hs.be
(11)=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=
Date: Sat, 01 Apr 2000 12:48:57 +0200
From: Jan Noordegraaf <noordegj@let.vu.nl>
Subject: Art: 0004.11: Artikel: Jan Noordegraaf. Noam Chomsky en zijn Nederlandse uitgevers. Twee retouches
==========================================================
Jan Noordegraaf.
Noam Chomsky en zijn Nederlandse uitgevers. Twee retouches
==========================================================
1. ‘Een vuile houten wand’
Rond 1960 was er in Amsterdam een groepje taalkundig geinteresseerden dat zich actief bezig hield met de exegese van het vroege werk van de Amerikaanse linguist Noam Chomsky (1928). Het ‘Kryptanalytisch Genootschap’, zo noemde dit gezelschap zich nadat Anton Reichling (1898-1986), de Amsterdamse hoogleraar Algemene Taalwetenschap, in een Groningse lezing de transformationeel-generatieve grammatica als “kryptanalytisch formalisme” had getypeerd. De leden van het Amsterdamse taalkundig gezelschap, onder wie A. Kraak en W.G. Klooster, traden in correspondentie met Chomsky en vroegen hem waar toch het grote boek bleef waarvan Robert Benjamin Lees (1922-1996) in 1957 in Language al een “preview” had gegeven. Ze doelden hiermee op Chomsky’s The Logical Structure of Linguistic Theory, een werk “now in preparation”, zoals Lees (1957:375) in noot 1 van zijn artikel had opgemerkt. Chomsky antwoordde dat het werk alleen nog op microfilm beschikbaar was en hij stuurde een exemplaar van de film naar Amsterdam. “Maandenlang werd de microfilm geprojecteerd ‘op een vuile houten wand van een zolder’ (Kraak, interview)1* en uitgetikt door Ina Schermer, Rudolf de Rijk en Pieter Seuren”, aldus Rob Doeve, aan wiens doctoraalscriptie uit 1987, De ontvangst van de tgg in Nederland, ik deze anekdote ontleen (Doeve 1987:24).
The Logical Structure of Linguistic Theory is zoals bekend een nogal omvangrijk boek en het is niet onbegrijpelijk dat de Technology Press van het MIT, die het manuscript in 1956 kreeg aangeboden, er mede om die reden van afzag dit “comprehensive and detailed” werk van een nog vrij onbekend auteur te publiceren (Chomsky 1975:3; cf. Murray 1999a:262).2 Maar het zou onjuist zijn om te denken dat Chomsky zijn boek niet bij een uitgeverij had kunnen onderbrengen.3
Onlangs is er namelijk door Murray op gewezen dat twee Nederlandse uitgevers indertijd bereid waren om LSLT uit te geven. Belangrijk bewijsstuk is de luchtpostbrief van Noam Chomsky aan Cornelis van Schooneveld (1921) van 12 september 1957, die door Murray (1999a:263; 1999b:349) in extenso wordt geciteerd. Chomsky reageert daarin verheugd op het aanbod van Van Schooneveld, de man van de Haagse uitgeverij Mouton, om “my long manuscript” te publiceren. Maar, schrijft Chomsky dan, “I have a tentative agreement with North Holland to publish it, if it meets their length requirements (i.e., if it is shortened sufficiently)”.4* Verschillende malen daarna is er, zeker van de kant van Mouton, bij Chomsky op aangedrongen om het manuscript nu eens in te leveren. Het is Chomsky in de jaren 1958-1959 gewoon niet gelukt om het complete manuscript op een adequate en bevredigende manier te reviseren en persklaar te maken. Najaar 1959 gaf hij het revisiewerk op en liet het manuscript voor wat het was (Chomsky 1975:4). Pas in 1975 verscheen de versie 1955-1956 in boekvorm, bij een uitgeverij in New York.
Laten we zeggen dat het niet aan de Nederlandse uitgevers gelegen heeft dat er begin jaren zestig op een Amsterdamse zolder veel en lang getikt moest worden.
2. De ‘release’ van Syntactic Structures
“In 1956, at the suggestion of Morris Halle, I showed some of my lecture notes for an undergraduate course at MIT to Cornelis Van Schooneveld, the editor of the Janua Linguarum series of Mouton and he offered to publish them. A slightly revised version appeared in 1957, under the title Syntactic Structures (SS)”. Aldus Chomsky (1975:3).5 Een paar jaar geleden plaatste hij een nogal relativerende kanttekening bij dit gebeuren:
At the time Mouton was publishing just about anything, so they decided they’d publish it along with a thousand other worthless things that were coming out. That’s the story of Syntactic Structures: course notes for undergraduate science students published by accident in Europe
(Dillinger & Palacio 1997:162-163).
Maar wanneer verscheen Syntactic Structures nu precies ? Ik stel deze vraag in verband met de publicatie van Lees’ review article in Language, een stuk dat volgens Chomsky (1975:3) “almost simultaneously” van de pers kwam. Of zoals Newmeyer het zegt: “Early in 1957, Noam Chomsky’s Syntactic Structures was released by Mouton in The Hague. But it did not share the fate of most first books by unknown authors distributed by obscure publishers. Within weeks, Robert B. Lees’s review of it appeared in the journal Language.” (Newmeyer 1980:19). Voor alle duidelijkheid: het nummer waarin Lees publiceerde, was de derde aflevering (juli-september 1957) van Language 33. Maar wat bedoelt Newmeyer nu met “early in 1957” ? Een aantal bladzijden verder in zijn boek noteert hij: “By May of 1957, Syntactic Structures was off the presses” (1980:35). Op gezag van Van Schooneveld gaat Murray (1999b:345) er evenwel van uit dat dat Syntactic Structures “was published in November or December 1957”.
Maar iedere Nederlandse taalkundige kan weten dat Van Schooneveld even in de war geweest moet zijn. Zonneveld (1982:205-207) heeft er immers eens op geattendeerd dat Syntactic Structures al op 20 juli 1957 besproken werd in de NRC, en wel door de latere Utrechtse hoogleraar Algemene Taalwetenschap, H. Schultink (1924). Zonneveld merkt als bijzonder detail nog op dat het Anton Reichling (1898-1986) is geweest die Schultink “op het spoor bracht van Syntactic Structures door hem aan te raden dat aardige boekje eens door te nemen”. Hij vertelt er niet bij dat dit gebeurde toen Schultink, toentertijd promovendus van de Leidse hoogleraar E.M. Uhlenbeck (1913), zich op 15 maart 1957 ’s morgens om 10.00 u. ten huize van Reichling had vervoegd (Amsteldijk 86 III in Amsterdam) voor een algemeen orienterend taalkundig gesprek in verband met z’n dissertatie.6 Wellicht had Reichling, review editor van het internationale taalkundige tijdschrift Lingua, niet lang tevoren een exemplaar van Syntactic Structures toegestuurd gekregen. Schultink volgde het hooggeleerd advies op, vroeg een presentexemplaar aan bij Mouton, kreeg dat in mei binnen7 en publiceerde een bespreking in zijn NRC-taalkunderubriek van 20 juli 1957. Gegeven het verhaal over Reichlings suggestie is Newmeyers “by May of 1957” niet erg to the point.
Echt goed gezocht naar de juiste datum hebben de Amerikaanse collega’s niet. Een blik in het Nieuwsblad voor de boekhandel van 1957 verschaft immers uitkomst. In nummer 7 van jaargang 124 van dit blad staat Syntactic Structures op bladzijde 129 vermeld bij de nieuw verschenen boeken. Het is het nummer van donderdag 14 februari 1957, en daarmee lijkt me Murray’s (1999b:345) suggestie dat Lees’ recensie “may be the only prepublication book review that appeared in Language during the 1950s” voldoende ontkracht.
Het is dus correct wat Lees op 22 februari 1957 schreef aan Bernard Bloch (1907-1965), de Chomsky welgezinde redacteur van Language, namelijk dat Syntactic Structures was “released […] just last week”.8 In diezelfde brief vertelde Lees ook: “My review should be finished within a week or so, but I could send you a carbon of most of a preliminary draft”. Hij stuurde zijn besprekingsartikel uiteindelijk in op 26 april 1957, en het uitvoerige stuk9 kreeg prompt een prominente plaats in een van de volgende nummers van Language.10 Zoveel lijkt me uit de brief aan Bloch wel duidelijk dat Lees heeft kunnen beschikken over een versie of een kopie van Chomsky’s typoscript.11 Op basis daarvan kon hij het besprekingsartikel schrijven dat hij tijdens een LSA meeting al bij Bloch had aangekaart (cf. Murray 1999b:345-346).
“I expect that there would have been little notice in the profession had it not been for a provocative and extensive review article by Robert Lees”, merkte Chomsky (1975:3) later op. In 1957 kon zijn internationale carriere haar hoge vlucht beginnen – with a little help of my friends.12
Literatuur
- Chomsky, Noam (1957). Syntactic Structures. The Hague: Mouton.
- Chomsky, Noam (1975 [1956]). The Logical Structure of Linguistic Theory (with a new Introduction). New York: Plenum.
- Chomsky, Noam (1997). “Knowledge of History and Theory Construction in Modern Linguistics”. Chomsky no Brasil / Chomsky in Brazil. Revista de Documentacio de Estudos em Ling”u’istica Te’orica e Aplicada (D.E.L.T.A.) 13, No. Especial: 103-122.
- Dillinger, Mike & Adair Pal’acio (1997). “Generative Linguistics: Development and Perspectives. An interview with Noam Chomsky”. Chomsky no Brasil / Chomsky in Brazil. Revista de Documentacio de Estudos em Ling”u’istica Te’orica e Aplicada (D.E.L.T.A.) 13, No. Especial: 159-194.
- Doeve, Rob (1987). De ontvangst van de TGG in Nederland. Doctoraalscriptie Nederlandse taalkunde, Vrije Universiteit Amsterdam. Ongepubl.
- Harris, Zellig S. (1957). “Co-occurrence and transformation in linguistic structuren”. Language 33: 283-340.
- Koster, J. & H.J. Verkuyl (1988). “Het wisselen van de wacht: de opkomst van de generatieve grammatica in Nederland”. Lezing 40e Nederlandse Filologencongres, Leiden 17 december 1988. Ongepubl.
- Lees, Robert B. (1957). Review of Chomsky 1957. Language 33: 375-407. (Repr. in On Noam Chomsky: Critical Essays ed. by Gilbert Harman Garden City, New York: Anchor Books 1974, 34-79).
- Murray, Stephen O. (1999a). “How The Logical Structure of Linguistic Theory Didn’t Get Published During the 1950s or 60s”. The Emergence of the Modern Language Sciences: Studies on the transition from historical-comparative to structural linguistics in honour of E.F. Konrad Konrad Koerner. Ed. by John E. Joseph, Hans-Josef Niederehe & Sheila Embleton. Amsterdam & Philadelphia: John Benjamins 1999. Vol. I, 261-266.
- Murray, Stephen O. (1999b). “More on gatekeepers and Noam Chomsky’s writings of the 1950’s”. Historiographia Linguistica 26: 343-353.
- Newmeyer, Frederick J. (1980). Linguistic Theory in America. The First Quarter-Century of Transformational Generative Grammar. New York etc.: Academic Press.
- Oostendorp, Marc van (1999). “Honderd jaar revolutie. Taalwetenschap in de twintigste eeuw”. Taalboek van de eeuw onder redactie van Peter Burger & Jaap de Jong. Den Haag: Sdu Uitgevers / Antwerpen: Standaard Uitgeverij, 121-135, 238-239.
- Seuren, Pieter A.M. (1971). “Chomsky, man en werk”. De Gids 134: 298-308.
- Zonneveld, Wim (1982). “De moderne taalwetenschap, in het bizonder in Nederland”. Forum der Letteren 23: 201-217.
Noten
- Het interview met Kraak was er een uit de reeks vraaggesprekken die ooit door J. Koster en H.J. Verkuyl gehouden zijn met een aantal Nederlandse en enkele buitenlandse taalkundigen (zie Koster & Verkuyl 1988). De gesprekken zijn op cassetteband opgenomen, maar nog niet openbaar gemaakt.
- Zoals Chomsky het enkele jaren geleden zag: “Initially, it was about 800 pages long and was completely unpublishable. It was only written for a few friends. My wife and I ran it off a mimeograph machine (there was no xerox at the time), making about 30 copies, and gave it out to a few friends who were interested in this strange topic” (Dillinger & Pal’acio 1997: 162).
- Ik neem aan dat Seuren in 1971 een indertijd algemeen gangbare opvatting verwoordde toen hij over LSLT schreef: “De omvang van het werk, alsmede het technische karakter van de tekst en de ongewoonheid van de theorie in het licht van toen gangbare linguistische publikaties maakten dat het werk nooit gepubliceerd werd: de uitgevers durfden het risico niet aan” (Seuren 1971:299). Dat de Nijmeegse emeritus inmiddels tot andere inzichten is gekomen, blijkt wel uit de opmerkingen over deze kwestie in zijn recente Western Linguistics. An Historical Introduction, Oxford: Blackwell 1998, p. 244.
- In 1985 liet Chomsky in een brief aan Murray weten dat hij nimmer gehoord had van “the alleged offers to publish LSLT” (Murray 1999b:348).
- In 1971 kon Seuren de lezers van De Gids nog de volgende, meer “romantische voorstelling” (Doeve 1987:140) van zaken geven:
In die tijd [1955 of 1956] bezocht een vertegenwoordiger van de firma Mouton, de Haagse uitgeverij, het MIT en werd daar in contact gebracht met de jonge Chomsky. Chomsky had de aantekeningen voor zijn college taalkunde op zijn bureau liggen, en de man van Mouton vroeg of hij deze misschien even in mocht zien. Chomsky haalde de schouders op en zei dat het waarschijnlijk van geen belang was voor een uitgever. Hij had de hoop op uitgave van zijn taalkundig werk opgegeven (Seuren 1971:299).
Wat Morris Halle (*1923) betreft: die publiceerde in 1956 zijn met Roman Jakobson (1896-1982) geschreven Fundamentals of Language bij Mouton, als eerste deeltje van de serie Janua Linguarum. - H. Schultink, pers. comm.
- Schultink noteerde op de Franse titelpagina van zijn exemplaar: “mei 1957”.
- Murray (1999b:345) gaat aan deze opmerking voorbij en kiest voor de versie-Van Schooneveld. Vandaar zijn conclusie dat Lees’ review “has to have been submitted before Syntactic Structures was published”.
- De bespreking was “quite long”, erkende Lees in zijn begeleidende brief aan Bloch, maar de lengte ervan werd naar zijn mening gerechtvaardigd door “the great importance of the reviewed work” (Murray 1999b:346).
- Het boekje Fundamentals of Language van Roman Jakobson en Morris Halle, deel 1 van de serie Janua Linguarum (‘s-Gravenhage 1956), werd door Martin Joos (1907-1978) in hetzelfde nummer van Language gerecenseerd. Deze bespreking kreeg een duidelijk minder strategische plaats toebedeeld (p. 408-415).
Merk op dat Zellig S. Harris (1909-1992) op de hoogte was van (het verschijnen van) Lees’ recensie. In zijn artikel “Co-occurrence and transformation in linguistic structure”, dat in dezelfde aflevering van Language verscheen, verwijst hij in noot 1 (1957:283-284) naar Syntactic Structures, “reviewed by Lees in this number of Language”. H. Schultink attendeerde me op deze noot. - Zo was hij ook “privileged” geweest “to read a first version of the larger work”, i.e. LSLT (Lees 1957:375).
- “[C]ollegataalkundigen zagen niets in zijn [= Chomsky’s] theorie”, schrijft Van Oostendorp (1999:121). Niet alle collega’s dus – “rather than rejection there was encouragement”, oordeelt Murray (1999b:351) zelfs.
(12)=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=*-------------------------------------------------------------------------* | | | Informatie over Neder-L: | | ======================== | | Algemene informatie opvragen over Neder-L: stuur mail naar | | listserv@nic.surfnet.nl met daarin de boodschap: GET NEDER-L INFO | | Abonnement nemen op Neder-L: stuur mail naar listserv@nic.surfnet.nl | | met als boodschap: SUB NEDER-L uw-voornaam/voorletters uw-achternaam | | Neder-L op het web/WWW: Neder-L-nummers zijn vanaf januari 1997 in | | web-formaat te lezen via: http://baserv.uci.kun.nl/~salemans/ | | Nadere informatie over Neder-L in web-formaat: zie artikel 9706.01 | | Er is ook een WWW-archief met alle e-mailversies van Neder-L sinds | | juni 1992, dat ook op trefwoord doorzocht kan worden; de URL van dit | | listserv-archief: http://listserv.surfnet.nl/archives/neder-l.html | | Neder-L wordt ook verspreid via de Internet-newsgroup bit.lang.neder-l | | Oude Neder-L-bulletins opvragen: stuur mail naar listserv@nic.surfnet.nl| | met daarin een boodschap als: GET NEDER-L LOG9206 | | (resultaat: logboek met Neder-L-artikelen van juni '92 wordt gestuurd)| | Of maak gebruik van het listserv-archief (zie enkele regels hierboven)| | Bijdrage voor Neder-L opsturen: stuur mail naar neder-l@nic.surfnet.nl | | Contact met redactie: stuur mail naar Salemans@baserv.uci.kun.nl, naar | | Willem.Kuiper@hum.uva.nl, naar Piet.Verkruijsse@hum.uva.nl (voor de | | evenementenagenda), naar Marc.van.Oostendorp@Meertens.KNAW.nl (voor | | neerlandistiek op het Web), of naar P.A.Coppen@let.kun.nl | *-------------------------------------------------------------------------**-Einde-------------------- Neder-L, no. 0004.a --------------------------*
Laat een reactie achter