| Subject: | Neder-L, no. 0011.c: tijdschriftenoverzicht |
| From: | BJP Salemans |
| Reply-To: | Elektronisch tijdschrift voor de neerlandistiek |
| Date: | Thu, 30 Nov 2000 23:55:29 +0100 |
| Content-Type: | TEXT/PLAIN |
********************* *-Negende-jaargang--------- Neder-L, no. 0011.c -----------ISSN-0929-6514-* | | | ************************************************************ | | * Neder-L, elektronisch tijdschrift voor de neerlandistiek * | | ************************************************************ | | | | Maandelijks tijdschriftenoverzicht | | ================================== | | (1) Tyd: 0011.30: Literatuur, jrg. 17, no. 4, juli - augustus 2000 | | (2) Tyd: 0011.31: Ons Erfdeel, jrg. 43, no. 3, mei - juni 2000 | | (3) Tyd: 0011.32: Onze Taal, jrg. 69, no. 10, oktober 2000 | | (4) Tyd: 0011.33: Vonk, jrg. 30, no. 1, september - oktober 2000 | | (5) Tyd: 0011.34: Lijst redacteurs tijdschriftenoverzicht Neder-L | | (6) Informatie over Neder-L | | | *-------------------------- ---------30-november-2000-* *********************
(1)-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-Neder-L-bericht, no. 0011.30=-=
LITERATUUR, jaargang 17, nummer 4, juli-augustus 2000.
ISSN 0168-7050.
Door: Jose Rekers.
Lent, 25 november 2000.
- Arjan van Baest & Jaap Goedegebuure.
Zielsleven is muziek. Alphons Diepenbrock als toondichter. Blz. 196-202.
(De componist en essayist Alphons Diepenbrock geldt als een belangrijk vertolker van de laat negentiende-eeuwse poetica die zich uitte in gemeenschapskunst. Hij vertegenwoordigde de mystieke kant van deze beweging, in tegenstelling tot de socialistisch-realistische kunst van bijvoorbeeld Gorter. Diepenbrock liet zich inspireren door melodieen uit de Gregoriaanse kerkmuziek. Ter illustratie is de (vloeiende) toonzetting in een lied besproken waarvan de tekst ontleend is aan Van Deyssel.) - Francis Bulhof.
Hoffhams vergeten poetica. Blz. 203-210.
(De Duitser Hoffham (1744-1799) nam tijdens zijn jarenlange verblijf in Nederland actief deel aan het cultureel-literaire leven en was aldus kenner van de Nederlandse letteren. Na zijn terugkeer in Duitsland heeft hij zijn visie op de Nederlandse poezie vastgelegd in een satirisch werk. Dit staat vol met citaten van bekende (Vondel) en minder bekende dichters, waarin Hoffham vooral de kunstmatige rijmelarij bekritiseert.) - Michiel van Kempen.
De moeizame geboorte van een Sarnami dichteres – of niet? Blz. 211-216.
(De ontwikkeling van het Sarnami – de taal van Surinaamse Hindoestanen – wordt verbeeld in de opkomst van de Surinaamse dichteres Candani. Aanvankelijk debuteerde ze in het Sarnami, maar haar laatste bundel verscheen in het Nederlands.) - Nico Laan.
Het kind, het volk en de geesteszieke. De moderne literatuur volgens Cyrille Offermans. Blz. 217-225.
(Op zoek naar een patroon dat ten grondslag ligt aan Offermans’ opvattingen over moderne literatuur ziet Laan overeenkomsten met het fenomeen ‘primitivisme’ in de kunstgeschiedenis. Zijn conclusie luidt dat Offermans in de literatuurkritiek vrijwel alleen staat met zijn ideeen.) - Marcel Janssens.
(In de rubriek Grensverkeer:)
Boerenworst en kaas. Blz. 225-227.
(Zuid en noord oftewel Vlaanderen versus Nederland; in de loop van de (literatuur)geschiedenis zijn vele voorbeelden van deze stereotype tegenstelling te vinden. Voor Janssens gaat zo’n tweedeling te ver. Meer nuancering graag, luidt zijn pleidooi.) - Recensies, blz. 228-242:
. <Door: Rob Resoort:> J.W.J. Burgers. De Rijmkroniek van Holland en zijn auteurs. Historiografie in Holland door de Anonymus (1280-1282) en de grafelijke klerk Melis Stoke (begin veertiende eeuw). Historische Vereniging Holland. Verloren, Hilversum, 1999. (Hollandse Studien; 35)
. <Door: E.K. Grootes:> Willem Frijhoff & Marijke Spies. Met medewerking van Wiep van Bunge & Natascha Veldhorst. 1650: bevochten eendracht. Sdu, Den Haag, 1999. (De Nederlandse cultuur in Europese context; 1)
. <Door: K. Beekman:> Jaap Goedegebuure. Zee, berg, rivier. Het leven van H. Marsman. Arbeiderspers, Amsterdam etc. 1999.
. <Door: Nel van Dijk:> Sandra van Voorst. Weten wat er in de wereld te koop is. Vier Nederlandse uitgeverijen en hun vertaalde fondsen 1945-1970. Sdu, Den Haag, 1997.
. <Door: Camiel Hamans:> Hans Renders. Zo meen ik dat ook jij bent. Biografie van Jan Hanlo. Arbeiderspers, Amsterdam, 1998.
. <Door: Bertram Mourits:> Jos Buurlage. Onveranderlijk veranderlijk. Harry Mulisch tussen literatuur, journalistiek, wetenschap en politiek in de jaren zestig en zeventig. De Bezige Bij, Amsterdam, 1999. - Signalementen. Blz. 243-248:
. C.S.M. Rademaker. Leven en werk van Gerardus Joannes Vossius (1577-1649). Verloren, Hilversum, 1999.
. Jeroen Blaak (ed.). Hermanus Verbeeck. Memoriaal ofte mijn levensraijsinghe. Verloren, Hilversum, 1999. (Egodocumenten; 16)
. Jose de Kruif. Liefhebbers en gewoontelezers. Leescultuur in Den Haag in de achttiende eeuw. Walburg Pers, Zutphen, 1999.
. Dirk A. Buiskool (red). Met voorwoord van Rudy Kousbroek. De reis van Harm Kamerlingh Onnes. Brieven uit de Oost 1922-1923. Verloren, Hilversum, 1999.
. Piet Kralt. Paradoxaal is het gehele leven. Het oeuvre van Vestdijk. Amsterdam University Press, Amsterdam, 1999.
. P. Mooren, H. van Lierop-Debrauwer & A. de Vries (red). Morele verbeelding. Normen en waarden in de jeugdcultuur. Bijdragen aan het gelijknamig symposium gehouden op 20 januari 1999 aan de Katholieke Universiteit Brabant. Tilburg University Press, Tilburg, 1999. - Ingekomen uitgaven. Blz. 249-251.
- Nieuws. Blz. 252-257.
(2)-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-Neder-L-bericht, no. 0011.31=-=
ONS ERFDEEL, jaargang 43, nummer 3, mei – juni 2000.
ISSN: 0030-2651.
Door: Jaap van Veen (JaapJvanVeen@cs.com).
Uithoorn, 7 november 2000.
- Koen Vergeer.
Poezie buiten de bladspiegel. Blz. 323-329.
(De wereld verandert. Er wordt minder gelezen. Is dat erg? Harde cijfers ontbreken, maar waarschijnlijk wordt er ook minder poezie gelezen. En is dat erg? Er wordt al snel in een atmosfeer van doem over de hedendaagse poezie gesproken: poezie verkoopt niet, leeft niet onder de mensen, is een ouwelullenbezigheid, op sterven na dood. Toch….) - Yves van Kempen.
“Taal mixen is dope, is basis, is spang” Straattaal van Amsterdamse jongeren Blz. 331-338.
(Over Damsko-taal, het Nieuwamsterdamse mengtaaltje van Nederlands, Engels, Surinaams, Turks en Marokkaans waarvan de kinderen zich op straat bedienen, maar nooit of zelden in de klas.) - Johan de Vos.
Een kwetsbare Venus. Blz. 340-352.
(Over de fotografe Rineke Dijkstra. Zij is een professionele fotograaf. Dat wil zeggen dat ze veel ervaring heeft, waardoor ze – toch zo ongeveer – weet hoe de foto er uit zal zien.) - Herman de Dijn.
Nieuwe politieke cultuur heeft levensbeschouwing nodig. Blz. 347-352.
(Hebben de levensbeschouwelijke of ideologische verschillen nog een toekomst in de politiek? Gaan we niet naar tegenstellingen die meer te maken hebben met andere factoren en hun onderlinge afweging als milieu, tewerkstelling, veiligheid en globalisering?) - A.H. den Boef.
Het schuldige Suriname van Astrid Roemer. Blz. 353-359.
(De wereld die Astrid Roemer beschrijft in haar onlangs voltooide romantrilogie lijkt op die in het oeuvre van auteurs als Salman Rushdie. Net als hij beschrijft Roemer een caleidoscoop van gevoelens, dromen en symbolen, van fantasieen en herinneringen, van geluiden, geuren en beelden.) - Herwig Todts.
Bezeten op weg naar de sterren. Het werk van Sam Dillemans. Blz. 361-368.
(Dillemans is een echte schilder, daarvan getuigen zijn doordringende persoonlijkheid en zijn bezetenheid. Een schilder wars van alle modes, bezeten van zijn artistieke roeping en zijn vak.) - Anneke Reitsma.
Ida Gerhardt “Het woord te vondeling”. Blz. 371-391.
(Toen zij op 15 augustus 1997 op 92-jarige leeftijd overleed, waren de vele necrologieen in de dag- en weekbladpers bepaald niet eensluidend. Aan de ene kant royale bewonderaars en aan de andere kant zuinige en ook enigszins kriegelige reacties in de regionale pers.) - Jan Vranken.
Arm en uitgestoten in Vlaanderen Blz. 393-402.
(Ook in Vlaanderen is het mode geworden om niet enkel over armoede maar ook over sociale uitsluiting te hebben. Wijst dit er op dat sociale uitsluiting ondertussen inderdaad het paradigma wordt van waaruit onze samenleving over zichzelf en haar disfuncties nadenkt?) - Frank Jansen.
Het communicatief onvermogen van de overheid. Blz. 403-411.
(Citaat komt uit ‘Op zoek naar samenhang en richting. Een essay over de veranderende houding tussen overheid en samenleving’ van Dr. B. Peper. Er wordt naar dit essay verwezen maar het essay bestaat niet!!) - Jorus Gerits.
Als poedersneeuw ligt poezie. Het volledige werk van Anton van Wilderode. Blz. 413-423.
(Antoon van Wilderode, een dichterlijk pseudoniem dat de naam van de populaire heilige Antonius combineert met een lukraak uit het telefoonboek geplukte Vlaamse familienaam.) - Culturele kroniek. Blz. 425-455.
Literatuur:
. <Door: Rudi van der Paardt:> Van de vierkante man, van Ilja Leonard Pfeijffer.
. <Door: Elke Brems:> Dwangbuis van Hoedini en Strombolicchio. Uit de smidse van Vulcanus van Peter Holvoet-Hanssen.
. <Door: Bert Vervaeck:> Over het water en Hart van glas van H.M. van den Brink.
. <Door: Wim Trommelmans:> Domino van Herman Portocarero.
. <Door: Daan Cartens:> Onpersoonlijkheid van Russel Artus.
. <Door: Hugo Bousset:> Open gelijk een mond van Jeroen Olyslaegers.
. <Door: Wout J. van Bekkum:> Levi in de Lage Landen, 350 jaar joodse schrijvers in de Nederlandse literatuur van Daphne Meijer.
Beeldende kunst:
. <Door: Lauran Toorians:> Museum het Valkhof te Nijmegen.
. <Door: Els Roelandt:> Het virtuele museum van Jan Hoet.
Theater:
. <Door: Jos Nijhof:> Terschellings Oerol: het eiland als podium.
. <Door: Jozef de Vos:> Ast Fonteyne, een kwestie van stijl.
Muziek:
. <Door: Wim Chielens:> Je veux de l’amour van Raymond van het
Groenewoud.
. <Door: Didier Wijnants:> Haalt de jazz de eenentwintigste eeuw van J. Bernlef en Bimhuis 25, Stories of twenty-five years at the Bimhuis van Kevin Whitehead.
Film:
. <Door: Dana Linsen:> Johan van der Keuken, filmen tegen de klippen op.
. <Door: Erik Martens:> Goud voor Man van Staal. - Taal- en cultuurpolitiek. Blz. 457-462:
. <Door: Lucas Lichtenberg:> De nieuwe wereld van Peter Stuyvesant: Nederlandse voetsporen in de Verenigde Staten.
. <Door: Luc Devoldere:> Zuivere koffie en katholiciteit, Colloquium in Parijs voor neerlandici.
. <Door: Dirk van Assche:> Succes en onvrede. De neerlandistiek in het Duitse taalgebied.
. <Door: Luc Devoldere:> Monarchen in De Brakke Grond. - Publicaties. Blz. 463-473:
. <Door: Luc Devoldere:> Pedalen en rem Belgisch-Nederlandse culturele betrekkingen tussen 1945 en 1980.
. <Door: Patrick Stouthuysen:> De planning van ontplooiing. Wetenschap, politiek en maakbare samenleving van Jan Willem Duyvendak.
. <Door: Marnix Beyen:> Vaderland, een geschiedenis van de vijftiende eeuw tot 1940 van N.C.E. van Sas. Op zoek naar eigenheid. Denkbeelden en discussies over cultuur en identiteit in Nederland van Rob van Ginkel.
. <Door: Marc Hooghe:> GelijkWaardig. Balans 1993-1999 en perspectieven van het integratiebeleid en van de racismebestrijding.
. <Door: Luc Francois:> Brussel in de achttiende eeuw. Sociaal-economische structuren en ontwikkelingen in een regionale hoofdstad van Roger De Peuter.
. <Door: Ria Christens:> Dwars en loyaal. Een getuigenis over veertig jaar engagement van Rita Mulier.
. <Door: Marc Platel:> Het statuut van Brussel – Bruxelles et son statut van Els Witte en vele anderen. - Bibliografie van het Nederlandstalige boek in vertaling CXLVI. Blz.
474-476.
(3)-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-Neder-L-bericht, no. 0011.32=-=
ONZE TAAL, jaargang 69, nummer 10, oktober 2000.
ISSN 0165-7828.
Door: Jac Aarts, Hogeschool Larenstein.
Arnhem, november 2000.
- Riemer Reinsma.
Een eenzaam monument. Waar blijft het Vroegmiddelnederlands Woordenboek? Blz. 248-251.
(Zomer 2000: het Vroegmiddelnederlands Woordenboek (VMNW) wordt met gepaste trots den volke gepresenteerd. Het beschrijft de woordenschat van het Nederlands uit de dertiende eeuw en is als zodanig een welkome aanvulling op het Middelnederlands Woordenboek (Verwijs & Verdam) en het WNT. Er blijkt echter maar een exemplaar te bestaan: een uitdraai van 11.000 pagina’s, die men “in principe” op het ILN in Leiden kan raadplegen. Geldgebrek blijkt de belangrijkste oorzaak van de stagnatie te zijn. Hoofdredacteur Pijnenburg en zijn team lijken uitsluitend gefixeerd te zijn op een papieren uitgave, terwijl andere wegen (Internet, cd-rom) niet ingeslagen zijn.) - Taaladviesdienst.
Items? Blz. 253. Vraag en antwoord.
(Bestond het woord “item” al in de negentiende eeuw? Hoe schrijf je “Dat is (nog) tot daar aan toe”? Wat betekent “vijf keer meer dan..”? Op deze vragen geeft de Taaladviesdienst antwoord.) - L. Van der Gaag.
Taal in de hoofdrol? Nog eens: moedertaal en Nederlands in het multiculturele drama. Blz. 254-256.
(Reagerend op het artikel van Grezel (0006) over het manifest “Het multiculturele voordeel” bepleit Van der Gaag rigoureuze maatregelen: minder succesvolle groepen allochtonen moeten hun cultuur aanpassen, want het kernprobleem ligt niet in de taalachterstand maar in de algemene onderwijsachterstand en in falende sociale integratie. In een naschrift wijst Hans Bennis, directeur van het Meertens Instituut, deze visie krachtig af. Hij pleit voor een actief beleid dat respect toont voor de taal van groepen immigranten, ook binnen de schoolsituatie.) - Marc van Oostendorp.
Ons steenkolen-Engels. De pragmatische oplossing van een taalprobleem. Blz. 258-260.
(De term “steenkolen-Engels” moeten we maar eens als een geuzennaam gaan zien. Het Amerikaansengels wordt nu eenmaal de taal voor de internationale contacten. Om te voorkomen dat de Amerikanen de norm gaan stellen, kunnen alle wereldburgers hun eigen amateuristische Engels als tweede voertaal gaan gebruiken.) - Redactie.
Tamtam taalberichten. Blz. 261.
(Vier taalberichten: “Geen nieuw hart voor Turkse door taalprobleem”, “Lichaamstaal Bush en Gore niet overtuigend”, “Duitsers knorrig door ‘umlaut-spieren'” en “Algemeen Geschreven Limburgs sneuvelt”.) - Marijke van der Wal.
Wolfskinderen Wat in het wild opgegroeide kinderen ons vertellen over het menselijk taalvermogen. Blz. 262-264.
(Het ‘Kranenburgse meisje’ is voorzover bekend het enige Nederlandse voorbeeld van een wolfskind, d.w.z. een kind dat opgegroeid is zonder enig menselijk contact. De studie van wolfskinderen kan misschien ooit antwoord geven op de vraag of de “kritische periode” een gevolg is van de taal die al geleerd is en dus ‘in de weg zit’. De kritische periode is de periode voor de puberteit waarin kinderen nog makkelijk hun moedertaal en ook andere talen kunnen leren.) - Frits van Oosten.
De herkomst van “doerak” en “kras”. Blz. 264-265.
(Over de herkomst van de woorden “doerak” en “kras” geeft geen enkel etymologisch woordenboek uitsluitsel. Het eerste komt waarschijnlijk van het Maleise en Javaanse “durhaka”: opstandig, “kras komt van “keras”: stijf, stevig.) - Martin ’t Hart.
Maleise woorden in het Nederlands? Blz. 265-266.
(Dat “kras” en “doerak” aan het Maleis ontleend zijn, lijkt niet onwaarschijnlijk. Het Maleis heeft ook een rol gespeeld bij “amper”, “snoeshaan” en “(winkel van) Sinkel”.) - H.R. de Vries.
Sjappietouwer. Blz. 266.
(Voor de brave burgers in zijn tijd had schilder Johan Thorn Prikker (gest. 1932) het scheldwoord “sjappietouwer” of “sjappie” paraat. Volgens de Van Dale uit 1924 betekent het “ruwe klant”, “lanterfanter”. Bestaat er ook een woord “sjappie” (“opgeblazen ventje”) dat van het Engelse “chap” afstamt?) - Gaston Dorren.
Het Papiamentu. ‘Resepsi’ in de fiesta-room’. Blz. 268.
(Voor verreweg de meeste Antillianen is het papiamentu (lett. “gepraat”, “het spreken”) de moedertaal. Meer en meer wordt het ook hun voornaamste schrijftaal. Het Nederlands lijkt, aldus vertaalster-hispanologe Igma van Putte-de Windt, alleen nog stand te houden in het bestuur (de wetten worden in het Nederlands geschreven) en het onderwijs. Er zijn in feite twee spellingen: de Curacaose en de (officiele) Arubaanse, met als gevolg dat de meeste schrijvers de spelling slecht beheersen.) - Jan van der Marel (foto). Blz. 270. “Hier niets neer zetten” …
Taal in beeld.
(“Hier
niets
neer
zetten”
staat te lezen op een muur in een hangar op Schiphol. De letters zijn zodanig gemonteerd dat ze een stijgende dan wel dalende beweging uitbeelden.) - Marc van Oostendorp.
Gebabbeld Nederlands. Blz. 271. Het proefschrift van (Mirjam Ernestus).
(Hoe klinkt het gewone, slordige Nederlands? Mirjam Ernestus onderzocht het voor haar dissertatie “Voice Assimilation and Segment Reduction in Casual Dutch”. Informeel Nederlands blijkt vooral korter. Klinkers met klemtoon vallen zelden weg, waarschijnlijk omdat ze voor de luisteraar het belangrijkst zijn. Vaak is een half woord al genoeg: waarom zou je “natuurlijk” helemaal uitspreken, als je gesprekspartner [tuuk] ook begrijpt…) - Corriejanne Timmers.
Sceptische cellisten en fascinerende fascisten. De uitspraak van de c. Blz. 272-273.
(De uitspraak van de c is niet zonder problemen. Deze letter kwam in het oude Grieks niet voor en werd in het Latijn, dat geen k had, altijd als [k] uitgesproken. In de Van Dale zijn de regels voor de uitspraak ervan in het Nederlands merkwaardig genoeg niet te vinden: de taalgebruiker wordt geacht de regels, die hier opgesomd worden, te kennen.) - Marc van Oostendorp.
Wort nu eens slimmer. Nieuwe spellingcorrector is vooral goed in zoeken. Blz. 274-275.
(De nieuwe Spellingcorrector van Van Dale/TNO kan wel heel efficient zoeken in allerlei lijsten, maar kan nog steeds geen zinnen ontleden en kan geen teksten begrijpen. De menselijke eindredacteur gaat met meer vernuft en inzicht om met een tekst dan een computer die “een suf apparaat” is. Nog steeds kan geen enkel programma bepalen of “wort nu eens slimmer” correct is. “Wort” is namelijk ook een goed gespeld woord: het betekent “moutpap, waarvan bier gemaakt wordt”.) - Ewoud Sanders.
Fictieve plaatsnamen. Blz. 275.
(In spreektaal worden honderden verzonnen plaatsnamen gebruikt die nog nooit zijn vastgelegd. Meestal worden ze gebruikt voor een land of plaats waar dwaze toestanden heersen of waar de wet in laag aanzien staat. In het voetspoor van Marc De Coster die hier al eerder over schreef verzamelt Sanders, de bekende lexicograaf uit Rotjeknor, voorbeelden van zulke fictieve namen.) - Hans Heestermans.
Krielen, kriemelen en krieuwen. Blz. 276. Vergeten woorden.
(“Krielen” (varianten: “krieuwelen”, “kriemelen” e.d.) komt al voor bij Vondel. Betekenis: zich snel door elkaar bewegen, krioelen. Ze zijn uit de taal verdwenen, maar een gelijkwaardig woord als “wemelen” bleef bestaan. “En niemand weet waarom of waardoor.”) - Riemer Reinsma.
Barndesteeg. Blz. 277. Geschiedenis op straat.
(De Amsterdamse straatnaam “Barndesteeg” herinnert aan een van de vele branden die lang geleden hele straten en wijken in de toen nog grotendeels houten en rieten stad in de as legden. Vergelijkbare namen komen voor in Haarlem en Enkhuizen.) - Raymond Noe.
InZicht. Blz. 278-279.
(Deze rubriek licht u in over nieuwe boeken, congressen en lezingen in taalkundig Nederland. Deze keer bondige informatie over:
. Charles den Tex, “Van aai-instrument tot zwaluwstaarten” (over het jargon van de advieswereld).
. Huib van Krimpen, “Vergeetboekje. Termen en begrippen uit de praktijk van de boekdruk” (over de vaktaal van de drukkers).
. Jo Daan, “Geschiedenis van de dialectgeografie in het Nederlandse taalgebied. Rondom Kloeke en het Dialectenbureau”.
. Nazier Makdoembaks, “Emancipatie van de Woordenschat. Nederland wordt van ons allemaal” (voor allochtone taalstudenten).
. Hans van Keken, “Het apenstaartje. Zoektocht naar oorsprong en gebruik van het @-teken” (in het Grieks is het “eendje”, in het Chinees “muisje”…).
. Helge Bonset, Martien de Boer en Tiddo Ekens, “Nederlands in de basisvorming. Een praktische didactiek”.
. Henk Verkuyl, “Semantiek. Het verband tussen taal en werkelijkheid”.
. Piet Kaashoek & Michel Simons, “Schrijven voor (multi)media”. - Aankondigingen:
. Leiden, Studium Generale, “Taal uit het hoofd”: lezingencyclus over bio-, neuro- en psycholinguistieke onderwerpen.
. Museum Scryption, Tilburg: expositie over het Japanse schrift, “wellicht het moeilijkste ter wereld”.
. Nederlandse Schrijfdag, Stichting Schrijven, Amsterdam 12 VAN, 9e Nederlandse Taalcongres.
. Tijdschrift:
“Trefwoord”, tijdschrift van het Matthias de Vries-genootschap, elektronisch tijdschrift voor woordenboekliefhebbers. Het is te vinden op de website van de Fryske Akademy: www.fa.knaw.nl/NEDERLANDS/EDIT_TEXT/04_PUBLIK/Ntrefwoord.htm). Red.: Roland de Bonth, Anne Dykstra, Nico Groen, Tanneke Schoonheim, Nicoline van der Sijs en Rob Tempelaars.)
(4)-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-Neder-L-bericht, no. 0011.33=-=
VONK, Tijdschrift van de Vereniging voor het Onderwijs in het Nederlands vzw, jaargang 30, nummer 1, september-oktober 2000.
ISSN 0770-2086.
Door: Rita Rymenans, vakgroep didactiek Nederlands, Universiteit Antwerpen (UIA).
Antwerpen, 7 november 2000.
Themanummer ‘Taalvaardigheidsonderwijs’.
- Jes Leysen.
Genese. Blz. 5-7.
(In haar inleidende bijdrage schetst Jes Leysen de ontstaansgeschiedenis van dit themanummer dat oorspronkelijk als bronnenboek ’taakgericht werken’ voor lesgevers Nederlands aan volwassen anderstaligen geconcipieerd is. Naast die inspirerende functie, die het zeker vervult en niet alleen voor die beperkte doelgroep (getuige de rubriek ‘Spiekerskorner’), is dit themanummer uitgegroeid tot een veel ruimer concept. De lesideeen worden gekaderd in de recente ontwikkelingen binnen het (taal)onderwijs.) - Ann De Schryver.
Steeds communicatiever, steeds individueler: uitersten die elkaar raken? Veranderingen in het taalonderwijs. Blz. 9-26.
(Ann De Schryver geeft een overzicht van een aantal belangrijke vernieuwingen in het NT2-onderwijs – die evenzeer gelden voor het (taal)onderwijs – en welke implicaties die hebben voor de klaspraktijk. Stapsgewijs demonstreert ze hoe al die recente ontwikkelingen in elkaar passen: van communicatiever naar participatiever naar autonomer naar multimedialer naar individueler. Daarbij gaat ze twee hete hangijzers niet uit de weg: de rol van de taalleerkracht en de plaats van grammatica. Wie op zoek is naar handboeken, leermiddelen, toetsen en tijdschriften vindt zeker zijn gading in de uitgebreide bibliografie.) - Jo van den Hauwe.
Hoe autonoom kan je een tweede taal leren? Blz. 28-33.
(Recente inzichten in het (taal)onderwijs stellen de autonome leerder als ideaal voorop. Met betrekking tot de klaspraktijk van het NT2-onderwijs gaat Jo van den Hauwe na wat drie recente ontwikkelingen hebben bijgedragen tot de autonomie van de leerder: de didactiek van het NT2-onderwijs, de informatie- en communicatietechnologie, en de aandacht voor ‘leren leren’. Aansluitend bij zijn kritische kanttekeningen op deze verschillende terreinen stelt hij voor om een NT2-cursus uit te bouwen vanuit het leren leren van de taal. Buitenschoolse ervaringen spelen daarbij een cruciale rol.) - Erika Blonde.
Een virtueel bezoek aan het Open Leercentrum Gent. Blz. 35-42.
(Ook in Vlaanderen beginnen open leercentra langzamerhand ingang te vinden. Hoe zij (kunnen) ingepast worden in een flexibele cursus Nederlands voor anderstalige volwassenen, kon u in de twee vorige artikels lezen. Hoe het er concreet aan toe gaat, welke leermiddelen gehanteerd worden, hoe de leerlijn uitgebouwd wordt, welke taken voor de begeleiders weggelegd zijn, kortom hoe er zelfstandig geleerd wordt, leest u in deze bijdrage van Erika Blonde. Zij ging een virtueel kijkje nemen in het OLC van ‘Leerpunt’, het Centrum voor Basiseducatie van Gent dat in oktober 1998 opgestart is.) - Magda Vanmontfort & An Lanssens.
De computer: een struikelblok voor laaggeschoolden? Blz. 43-49.
(Magda Vanmonfort & An Lanssens rapporteren over een verkennend onderzoek naar het gebruik van multimedia in de taallessen Nederlands voor laaggeschoolde anderstalige volwassenen. De aandacht ging vooral uit naar de invloed van de computer op de motivatie van de cursisten, een cruciale factor in een taakgerichte leeromgeving. Uit de observaties is gebleken dat de leerders gemotiveerd zijn om met het taalaanbod bezig te zijn, in interactie treden met anderen om op zoek te gaan naar oplossingen voor problemen, en een doorleefd competentiegevoel ervaren als ze erin slagen.) - Veerle Depauw & Philippe Vangeneugden.
Taakgericht toetsen? Taalvaardigheid meten via zinvolle taken. Blz. 51-61.
(Recent werden door het Steunpunt NT2 twee toetsen ontwikkeld voor de volwasseneneducatie: de ‘Toets Basistaalvaardigheid Anderstalige Volwassenen (TOBA)’ en de ‘Taaltoets Instroom Beroepsopleiding (TIBO)’. Beide zijn gebaseerd op enkele basisprincipes voor het toetsen van taalvaardigheid en vertrekken van een analyse van talige behoeften. Op die manier vormen ze een geschikt instrument in een NT2-traject dat rekening wil houden met de specifieke behoeften van anderstaligen. Veerle Depauw & Philippe Vangeneugden stellen de toetsen voor en gaan dieper in op de voorbeeldfunctie ervan voor goede (taalvaardigheids)toetsen.) - An Lanssens.
Een handleiding voor taakgericht werken? Blz. 63-70.
(Met de gedachte aan het bronnenboek in het achterhoofd ging de gastredactie op zoek naar inspirerende lesmodellen die de taakgerichte aanpak illustreren. In de rubriek ‘Spiekerskorner’ worden er een negental gepresenteerd. Bij wijze van handleiding schetst An Lanssens de theoretische uitgangspunten die eraan ten grondslag liggen en waarmee de VONK-lezer stilaan vertrouwd is. Nooit weg als geheugensteuntje natuurlijk en een duw in de rug om met de lesideeen daadwerkelijk aan de slag te gaan. Blijkt dat lesgeven, taalleren en fietsen meer met elkaar gemeen hebben dan u op het eerste gezicht zou denken.) - VON-werkgroep NT2.
Aandachtspunten bij de lesvoorstellen. Blz. 71-73.
(Rubriek ‘Spiekerskorner’.) - Ann De Schryver.
De eerste ronde. Blz. 74-75.
(Rubriek ‘Spiekerskorner’.) - Els Mertens.
Er tussenuit. Blz. 76-77.
(Rubriek ‘Spiekerskorner’.) - Nele Van Mieghem.
Ontsnapt. Blz. 77-79.
(Rubriek ‘Spiekerskorner’.) - Jes Leysen.
De moord op Caroline De Bakker. Blz. 80-84.
(Rubriek ‘Spiekerskorner’.) - Veerle Frateur.
Raar maar waar. Blz. 85-88.
(Rubriek ‘Spiekerskorner’.) - Ann De Schryver m.m.v. Jes Leysen.
Het menselijk lichaam. Blz. 89-92.
(Rubriek ‘Spiekerskorner’.) - Sandy Reinenbergh & Veerle Frateur.
En wat eet jij? Blz. 93-95.
(Rubriek ‘Spiekerskorner’.) - Jes Leysen.
Een baksteen in de maag. Blz. 95-101.
(Rubriek ‘Spiekerskorner’.) - Jes Leysen.
Met de fiets naar China. Blz. 102-105.
(Rubriek ‘Spiekerskorner’.) - Jo van den Hauwe.
Authentiek. Blz. 107-108.
(Rubriek ‘Grof geschud’.) - Wouter Brandt.
Nederlands als Tweede Taal. Blz. 109-111.
(Rubriek ‘Interkl@s’.) - Boekbesprekingen (Rubriek ‘Ingeboekt’. Blz. 112-120.):
. <Door: Ann De Schryver e.a.:> J. Schneider-Broekmans & H. Wynands: ‘Taal vitaal. Nederlands voor beginners’. Amsterdam/Antwerpen: IntertaaL, 2000.
. <Door: Boris Mets:> R. Jacobs & J. van Doorslaer: ‘Het pomphuis van de 21ste eeuw. Educatie in de actieve welvaartsstaat’. Berchem: EPO, 2000. - Ingeblikt. Blz. 121-122.
(Korte inhoud van: Een taak voor iedereen; Visietekst en einddoelen basisniveau NT2; COVAAR-test; Moer 20/3; Moeilijk lerenden in de ISK; Gids voor de beginnende leraar.)
(5)-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-Neder-L-bericht, no. 0011.34=-=*-------------Redacteurs--tijdschriftenoverzicht--Neder-L-----------------* | Amsterdamer Beitraege Tanneke Schoonheim <schoonheim@inl.nl> | | de Achttiende Eeuw: Rudy Beernink <R.Beernink@slo.nl> | | de Boekenwereld: Marja Smolenaars <msmolenaars@compuserve.com> | | Cahiers voor een Lezer: Reinder Storm <Reinder.Storm@kb.nl> | | Driemaandelijkse Bladen: Harrie Scholtmeijer | | <Harrie.Scholtmeijer@meertens.knaw.nl> | | Gezelliana: Piet Couttenier <Piet.Couttenier@ufsia.ac.be> | | Gramma/TTT: Peter-Arno Coppen <P.A.Coppen@let.kun.nl> | | Leuvense Bijdragen: Hans Smessaert | | <Hans.Smessaert@arts.kuleuven.ac.be> | | Literatuur: Jose Rekers <jjrekers@hotmail.com> | | Literatuur Zonder Bea Ros <Bea@Zunneberg-Ros.nl> | | Leeftijd: | | Lust & Gratie: Fleur Speet <fspeet@hetnet.nl> | | Mededelingen Stichting Frank van Lamoen <f.v.lamoen@hccnet.nl> | | Jacob Campo Weyerman: | | Meesterwerk: Els Ruijsendaal <ruisdaal@cistron.nl> | | Millennium: Paul Wackers <wackers@let.kun.nl> | | Moer: Herman Giesbers <H.Giesbers@let.kun.nl> | | Over Multatuli: Reinder Storm <Reinder.Storm@kb.nl> | | Naamkunde: Tanneke Schoonheim <schoonheim@inl.nl> | | Nederlandse Letterkunde: Marja Geesink <marja.geesink@pica.nl> | | Nederlandse Taalkunde: Corry de Haan <c.de.haan@LET.leidenuniv.nl> | | Neerlandica Extra Muros: Olga van Marion <ovmarion@rullet.leidenuniv.nl>| | de Negentiende Eeuw: Jan Stroop <J.Stroop@hum.uva.nl> | | Ons Erfdeel: Jaap van Veen <JaapJvanVeen@cs.com> | | Ons Geestelijk Erf: Thom Mertens <thom.mertens@ufsia.ac.be> | | Onze Taal: Jac Aarts <j.aarts@chello.nl> | | de Parelduiker: Wieneke 't Hoen <Wieneke.t.Hoen@chi.knaw.nl> | | Queeste: ... Een nieuwe redacteur wordt gezocht ... | | Spiegel der Letteren: Betty van Wonderen | | <Betty=van=Wonderen@uba.uva.nl> | | Taal en Tongval: Roland de Bonth, <salemans@baserv.uci.kun.nl> | | Tabu: Ton van der Wouden <vdwouden@let.rug.nl> | | Tekst[blad]: Judith Mulder <tekst.en.uitleg@wxs.nl> | | TNTL: Dick Wortel <wortel@inl.nl> | | Tijdschrift voor Louise Cornelis <LHCornelis@cs.com> | | Taalbeheersing | | Tydskrif vir Nederlands Jean Jordaan <rgo_anas@rgo.sun.ac.za> | | en Afrikaans: | | Vaktaal: Guido Leerdam <G.Leerdam@dienst.vu.nl> | | Verslagen KANTL: Edward Vanhoutte <evanhout@uia.ua.ac.be> | | Volkskundig Bulletin: Theo Meder <Theo.Meder@meertens.knaw.nl> | | Vonk: Rita Rymenans <rymenans@uia.ua.ac.be> | | Vooys: Rianne Kootstra <r.kootstra@students.let.uu.nl>| | de Zeventiende Eeuw: Ton Harmsen <harmsen@rullet.leidenuniv.nl> | *-------------------------------------------------------------------------*(6)-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=*-------------------------------------------------------------------------* | | | Informatie over Neder-L: | | ======================== | | Algemene informatie opvragen over Neder-L: stuur mail naar | | listserv@nic.surfnet.nl met daarin de boodschap: GET NEDER-L INFO | | Abonnement nemen op Neder-L: stuur mail naar listserv@nic.surfnet.nl | | met als boodschap: SUB NEDER-L uw-voornaam/voorletters uw-achternaam | | Neder-L op het web/WWW: Neder-L-nummers zijn vanaf januari 1997 in | | web-formaat te lezen via: http://baserv.uci.kun.nl/~salemans/ | | Nadere informatie over Neder-L in web-formaat: zie artikel 9706.01 | | Er is ook een WWW-archief met alle e-mailversies van Neder-L sinds | | juni 1992, dat ook op trefwoord doorzocht kan worden; de URL van dit | | listserv-archief: http://listserv.surfnet.nl/archives/neder-l.html | | Neder-L wordt ook verspreid via de Internet-newsgroup bit.lang.neder-l | | Oude Neder-L-bulletins opvragen: stuur mail naar listserv@nic.surfnet.nl| | met daarin een boodschap als: GET NEDER-L LOG9206 | | (resultaat: logboek met Neder-L-artikelen van juni '92 wordt gestuurd)| | Of maak gebruik van het listserv-archief (zie enkele regels hierboven)| | Bijdrage voor Neder-L opsturen: stuur mail naar neder-l@nic.surfnet.nl | | Contact met redactie: stuur mail naar Salemans@baserv.uci.kun.nl, naar | | Willem.Kuiper@hum.uva.nl, naar Piet.Verkruijsse@hum.uva.nl (voor de | | evenementenagenda) of naar P.A.Coppen@let.kun.nl | *-------------------------------------------------------------------------**-Einde-------------------- Neder-L, no. 0011.c --------------------------*
Laat een reactie achter