| Subject: | Neder-L no. 0111.b en 0111.c (tijdschriftenoverzicht) |
| From: | BJP Salemans |
| Reply-To: | Elektronisch tijdschrift voor de neerlandistiek |
| Date: | Fri, 30 Nov 2001 06:19:29 +0100 |
| Content-Type: | TEXT/PLAIN |
********************* *-Tiende-jaargang---------- Neder-L, no. 0111.b -----------ISSN-0929-6514-* | | | ************************************************************ | | * Neder-L, elektronisch tijdschrift voor de neerlandistiek * | | ************************************************************ | | | | Onderwerpen in dit bulletin: | | ============================ | | (1) Rub: 0111.25: Evenementenagenda, met: | | - Voordracht drs. N. Veldhorst 'Geliefde rituelen | | (...) op het Amsterdams toneel van de 17-de eeuw', | | do 6 december 2001 (Amsterdam) | | - Atelier over Nationale Teksten, vr 7 december 2001 | | (Amsterdam) | | - Premiere documentaire Rawie, zo 9 december 2001 | | (Den Haag) | | - Opening tentoonstelling over Reve, vr 30 november | | 2001 (Den Haag) | | - Interview met Paul Claes, do 13 december 2001 (Gent)| | - Poeziemanifestie 'VersMacht in de Nacht - Hommage | | aan Paul Snoek', za 1 december 2001 (Gent) | | - 'Word Slam!', di 4 december 2001 (Groningen) | | - Veiling Beijers, ma 3 - di 4 december 2001 (Utrecht)| | (2) Vac: 0111.26: Vacature voor een projectleider bij de Nederlandse | | Taalunie te Den Haag (deadline: ma 10 december 2001) | | (3) Rub: 0111.27: Hora est! Samenvattingen proefschriften M. van Veen | | (di 13 november 2001 - VU Amsterdam) over Calvijn, | | nicodemieten en Coornhert, C. Slegers (wo 14 november | | 2001, Univ. Maastricht) over Antoon Coolen; promotie | | O. Crasborn (do 13 december 2001, Univ. Leiden) | | (4) Med: 0111.28: Presentatie nieuwe uitgave van enkele teksten van | | Roger van de Velde op vr 30 november 2001 te Antwerpen| | (5) Med: 0111.29: Elisabeth Eybers-beurs | | (6) Med: 0111.30: Curieuze uitgave Albertus Seba in de Koninklijke | | Bibliotheek Den Haag | | (7) Web: 0111.31: Recent teruggevonden tijdschriftdebuut van Louis Paul | | Boon on-line gepubliceerd op nieuwe Boonsite van L.P. | | Booncentrum Universiteit Antwerpen | | (8) Web: 0111.32: Nieuw artikel Neerlandistiek.nl: 'Johan Koppenol, | | Jacob Duym en de Leidse rederijkers' | | (neerlandistiek.nl 01.11) | | (9) Web: 0111.33: Nieuwe website Focquenbroch | |(10) Web: 0111.34: Nieuw op de website van het Meertens Instituut: | | Lezingen STDH-studiedag Internet als bron en Geldnamen| |(11) Lit: 0111.35: Spies-special van Spiegel der Letteren 'De | | rhetorijcke in vele manieren' | |(12) Lit: 0111.36: Pas verschenen: Dertig Jaar Studie Nederlands in | | Indonesie (Depok, 2001) | |(13) Sym: 0111.37: Congres 'Tijdschriftcultuur in Nederland in de 19-de | | eeuw' op do 10 en vr 11 januari 2002 te Amsterdam | |(14) Sym: 0111.38: Symposium 'De wereld van Klikspaan' op za 16 maart | | 2002 te Leiden | |(15) Sym: 0111.39: Jaarvergadering Bilderdijk-Museum en diverse lezingen | | op za 15 december 2001 te Amsterdam | | | |-------------------------- Neder-L, no. 0111.c --------------------------* | | |Maandelijks tijdschriftenoverzicht | |================================== | |(16) Tyd: 0111.40: Nederlandse Taalkunde, jrg. 6, no. 3, september 2001 | |(17) Tyd: 0111.41: Onze Taal, jrg. 70, no. 9, september 2001 | |(18) Tyd: 0111.42: Vooys, jrg. 19, no. 2, augustus 2001 | |(19) Tyd: 0111.43: Lijst redacteurs tijdschriftenoverzicht Neder-L | |(20) Informatie over Neder-L | | | *-------------------------- ---------30-november-2001-* *********************
(1)-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=
Date: Thu, 15 Nov 2001 12:26:04 +0100
From: P.J. Verkruijsse <piet.verkruijsse@hum.uva.nl>
Subject: Rub: 0111.01: Evenementenagenda
=================
Evenementenagenda
=================
AMSTERDAM, Bungehuis van de Faculteit der Geesteswetenschappen,
Spuistraat 210, zaal 101
Voordracht Amsterdams Centrum Studie Gouden Eeuw, donderdag 6 december 2001, 16.00 uur.
- Voordracht door mevrouw drs. N. Veldhorst over ‘Geliefde rituelen;
muzikale offerplechtigheden op het Amsterdamse toneel in de zeventiende eeuw’, georganiseerd door het Amsterdams Centrum voor de Studie van de Gouden Eeuw. Nadere informatie en een samenvatting op http://www.uba.uva.nl/goudeneeuw/, onder het kopje Agenda.
AMSTERDAM, P.C. Hoofthuis van de Faculteit der Geesteswetenschappen, Spuistraat 134, kamer 404.
Atelier over Nationale Teksten, vrijdag 7 december 2001, 9.30-18.00 uur.
- Het Instituut voor Cultuur en Geschiedenis organiseert een atelier over ‘Nationale teksten en de ontwikkeling van de editiewetenschap’. Sprekers ’s ochtends zijn A. Rijksbaron, A. den Hollander, W.R. Veder, J. Waszink, A. Quack, C. Dauven en M. Lauxtermann; na de lunch komen aan het woord Jelle Koopmans, J. Burgers, W. Kuiper, S. Berger, Marita Mathijsen, Ph. Breuker, P.J. Verkruijsse en J. Leersen. Nadere informatie drs. P.J. Koopman: +31 (0)20-5254433, e-mail paul.koopman@hum.uva.nl.
DEN HAAG, Letterkundig Museum, Prins Willem-Alexanderhof 5
Premiere documentaire Rawie, zondag 9 december 2001, 14.00 uur.
- Premiere van de documentaire ‘Onmogelijk geluk’ over de dichter Jean Pierre Rawie. Dit schrijversportret is een co-productie van het Letterkundig Museum en de Avro. Rawie wordt geinterviewd door Anton Korteweg. Toegang NLG 13,22. Telefonisch reserveren: +31 (0)70-3339666. Zie ook http://www.letterkundigmuseum.nl.
DEN HAAG, Letterkundig Museum, Prins Willem-Alexanderhof 5
Opening tentoonstelling over Reve, vrijdag 30 november 2001, 20.00 uur.
- Opening van de expositie ‘Gerard Reve, Leraar en Belijder’ door De Jongens, Willem Bruno en Henk van Albada (Teigetje en Woelrat). Tevens presentatie van de luxe editie en van de ‘volkseditie’ van het facsimile van het manuscript van ‘De Avonden’, en het boek ‘Raviez’ Reve’ met een keuze uit de portretten van fotograaf Steye Raviez. Alleen toegankelijk met toegangskaarten. De expositie is te zien tot en met 26 mei 2002. Zie ook http://www.letterkundigmuseum.nl/.
GENT, Stedelijke Openbare Bibliotheek, Graaf van Vlaanderenplein 40
Interview met Paul Claes, donderdag 13 december 2001.
- De Stedelijke Openbare Bibliotheek Gent organiseert, in samenwerking met de Dienst Culturele Zaken, de lezingenreeks ‘De Paarse Zetel’. Op donderdag 13 december interviewt Griet Pauwels Paul Claes, onbetwistbaar de belangrijkste vertaler in Vlaanderen. Inlichtingen: bibliotheek@gent.be.
GENT, U Groenzaal – Sint-Bavohumaniora, Lange Boomgaardstraat (hoek Seminariestraat), Gent
Poeziemanifestie ‘VersMacht in de Nacht – Hommage aan Paul Snoek’, zaterdag 1 december 2001. Kaarten: BEF 400 / 500.
- Voor de vierde maal organiseert het Gentse Poeziecentrum de poeziemanifestatie ‘VersMacht in de Nacht’. De manifestatie wil dit jaar een hommage brengen aan de Vlaamse dichter Paul Snoek (1933-1981), die twintig jaar geleden overleed. Veertien dichters en drie muzikanten zorgen voor een sfeervolle avond. Met: Eva Cox, Lut de Block, Johan de Boose, Miguel Declercq, Chris Dusauchoit, Eva Gerlach, Roland Jooris, Jan H. Mysjkin, Ramsey Nasr, Leonard Nolens, Elvis Peeters, Geert van Istendael, Eddy van Vliet, Jan van der Hoeven, Paul Snoek (archief VRT radio), Guido Lauwaert leest Paul Snoek; muzikanten: Dirk van Esbroeck Trio, Marcel Vanthilt & Ad Cominotto, Jo Lemaire. Meer informatie op http://www.poeziecentrum.be/ en http://www.gelezaal.be/.
GRONINGEN, Literair Lokaal, Oliemulderstraat 51 (in de Oosterpoortbuurt)
‘Word Slam!’, met o.a. de woordkunstenaars Eduard Brons, Ruud Knook (finalist van vorig jaar), en Ester Visser, dinsdag 4 december 2001, 20.30 uur; toegang: NLG 6,00 (25 procent korting met Kunstencentrum- en OB-pas).
- Het interactieve open podium van de Schrijversschool; een avond vol verrassingen! Het publiek bepaalt welke schrijver, rapper, woordpunniker, dichter, sprookjesverteller, kommaneuker, et cetera, met de hoofdprijs – een vurrukkelijke fles wijn – aan de haal gaat. Iedereen kan meedoen! Presentatie: Bart FM Droog; assistente: Fraulein Elke Schick; huispianist en applausmeter: Meindert Talma. Voor meer informatie: De Schrijversschool Groningen, Oliemulderstraat 51, 9724 JD Groningen, tel.: +31 (0)50-8507162, fax.: +31 (0)50-8507167, e-mail: schrijversschool@hotmail.com.
NIJMEGEN, Katholieke Universiteit Nijmegen, Zijzaal Refter, Erasmusplein 1.
Presentatie boek over Boon, maandag 26 november 2001, 17.00-19.00 uur.
- Presentatie door het Heyendaal Instituut van de KUN van het boek ‘Louis Paul Boon en de verscheidenheid van de wereld’, samengesteld door Ria van den Brandt, Erik Borgman en Bert Vanheste. Nadere informatie: r.vandenbrandt@hey.kun.nl. Zie ook http://www.kun.nl.
ROTTERDAM, Bibliotheektheater, Hoogstraat 110, +31 (0)10-2816262
Noodfaculteit Letteren, donderdag 22 november 2001, 20.00 uur.
- In de serie colleges over literair-culturele onderwerpen van de Noodfaculteit Letteren Rotterdam spreken prof. dr. Francisca de Jong over taal- en spraaktechnologie en prof. dr. Dick van Halsema over J.H. Leopold.
UTRECHT, J.L. Beijers b.v., Achter Sint Pieter 140, +31 (0)30-2310958, fax 2312061, e-mail: beijers@mail.com.
Auctie van boeken en prenten, maandag 3 december, 19 uur en dinsdag 4 december 2001, 14.00 en 19.00 uur.
- Veiling van 1414 nommers op het gebied van o.a. antiquarische boeken, prenten en kaarten (maandag); prentbriefkaarten, geschiedenis en topografie, Nederlandse literatuur, kinderboeken, geillustreerde boeken, bibliografie, posters en manuscripten (dinsdag).
(2)-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=
Date: Mon, 19 Nov 2001 10:00:27 +0100
From: Y. Verweij <YVerweij@ntu.nl>
Subject: Vac: 0111.26: Vacature voor een projectleider bij de Nederlandse Taalunie te Den Haag (deadline: ma 10 december 2001)
=============================
Vacature Nederlandse Taalunie
=============================
De Nederlandse Taalunie is een internationale organisatie die vorm geeft aan het beleid ten aanzien van het Nederlands voor de Nederlandse en de Vlaamse overheid.
Werkterreinen Taalunie
Tot het werkterrein van de Taalunie behoren:
- Het onderwijs Nederlands buiten het taalgebied: de universitaire neerlandistiek en het niet-universitair onderwijs in de grensgebieden;
- De positie van het Nederlands in de Europese Unie;
- De wetenschappelijke beoefening van de neerlandistiek binnen het taalgebied, met inbegrip van de nieuwe ontwikkelingen op het gebied van de taaltechnologie;
- Het niet-universitaire onderwijs Nederlands binnen het taalgebied, als moedertaal en als tweede taal;
- De maatschappelijke functie van taal en de functie van taal in de culturele sector, met name het letterenbeleid en het bibliotheek- en boekenvak;
- De positie van het Nederlands in de nieuwe media, met name op het gebied van de communicatie- en informatietechnologie.
Functie-informatie
Voor de aansturing van allerlei projecten op dit terrein is de Nederlandse Taalunie op zoek naar een
PROJECTLEIDER (m/v) voor 36 uur per week
De projectleider wordt met name belast met de aansturing van projecten in het kader van het ‘Taalunieversum’, een portaal-website voor het Nederlands die de Nederlandse Taalunie in samenwerking met andere organisaties ontwikkelt. De projectleider is verantwoordelijk voor het opstellen van projectplannen (inclusief begroting) en voor (het aansturen van) de uitvoering. Hij/zij onderhoudt contacten met een breed netwerk van externe betrokkenen.
Afhankelijk van benodigde capaciteit en expertise kan een projectleider ook als medewerker in andere projecten participeren.
Profiel
- Universitaire opleiding;
- Aantoonbare affiniteit met een of meerdere werkterreinen van de Taalunie;
- Aantoonbare affiniteit en ervaring met informatie- en communicatietechnologie, de digitalisering van informatie en bij voorkeur bekend met kennismanagementsystemen;
- Sterke organisatorische vaardigheden;
- Kennis van beleidsontwikkeling;
- Gevoel voor ambtelijke en politieke verhoudingen;
- Initiatiefrijk en anticiperende houding;
- Loyaal aan de organisatie en het vastgestelde beleid;
- Goede contactuele eigenschappen en mondelinge en schriftelijke communicatievaardigheden;
- Flexibele manier van werken, zowel zelfstandig als in teamverband.
Salaris
Afhankelijk van opleiding en ervaring maximaal Euro 3.350 per maand (schaal 10 BBRA), exclusief expatriatievergoeding voor medewerkers met de Belgische nationaliteit, bij een voltijds dienstverband.
Standplaats
Den Haag.
Informatie
Nadere inlichtingen over de inhoud van deze functie kunt u verkrijgen bij Yvonne Verweij, organisatie-assistent, telefoonnummer +31-70-3469548.
Sollicitaties kunnen voor 10 december 2001 worden toegestuurd aan de Nederlandse Taalunie, t.a.v. de heer K. Jaspaert, Postbus 10595, 2501 HN Den Haag, Nederland.
Voor meer informatie over de Nederlandse Taalunie kan men de website
van de Taalunie raadplegen: http://www.taalunie.nl/
(3)-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=
Date: Thu, 15 Nov 2001 12:26:04 +0100
From: P.J. Verkruijsse <piet.verkruijsse@hum.uva.nl>
Subject: Rub: 0111.27: Hora est! Samenvattingen proefschriften M. van Veen (di 13 november 2001 - VU Amsterdam) over Calvijn, nicodemieten en Coornhert, C. Slegers (wo 14 november 2001, Univ. Maastricht) over Antoon Coolen; promotie O. Crasborn, do 13 december 2001, Univ. Leiden gebarentaal
=========
Hora est!
=========
Dinsdag 13 november 2001, Vrije Universiteit Amsterdam.
Mevrouw M. van Veen: ‘Verschooninghe van de roomsche afgoderye. De polemiek van Calvijn met nicodemieten, in het bijzonder met Coornhert’.
Promotoren: prof. dr. C.P.M. Burger en prof. dr. H.M. Vroom.
Samenvatting van het proefschrift:
———————————-
‘Die boer wil dat Christus begraven wordt…’ Dit harde verwijt ontsproot in 1562 aan de pen van Johannes Calvijn. Degene op wie hij zijn woede koelde was de Nederlander Dirk Volckertsz Coornhert. In een fel getoonzet polemisch geschrift maakt Calvijn de Nederlander uit voor alles wat lelijk is: een boer, een hond, een goddeloos mens… In mijn proefschrift onderzoek ik deze scheldkannonade van Calvijn, en de aanleiding voor deze woedeuitbarsting.
De pennenstrijd tussen Calvijn en Coornhert dateert uit de tijd van Filips II. In de Lage Landen begint godsdienstige onrust de kop op te steken. Individuen en groepen uiten kritiek op de katholieke kerk en komen soms op eigen gelegenheid samen om uit de bijbel te lezen en te zingen. Van een georganiseerde protestantse kerk is echter nog geen sprake. Mensen met protestantse sympathieen twisten over de vraag hoe ze zich op moeten stellen tegenover de rooms-katholieke kerk. Sommigen menen dat men de kerk van binnenuit moet hervormen; anderen menen dat men radicaal met haar moet breken.
In Frankrijk was een soortgelijke discussie gevoerd: moest iemand koste wat het kost breken met de rooms-katholieke kerk? Een van de voornaamste deelnemers aan de Franse discussie was Calvijn geweest. Calvijn pleitte voor een heldere keus: iemand met protestantse opvattingen moest zich verre houden van de mis, ook als hij of zij zichzelf daardoor in gevaar bracht. Ondanks godsdienstvervolgingen moest men volgens Calvijn streven naar een protestantse kerk. Voor degenen die spijt hun protestantse opvattingen de mis bleven bezoeken, bracht hij slechts minachting op. Hij verweet hun lafheid en pragmatisme. In zijn geschriften vergeleek hij hen met de bijbelse persoon Nicodemus. Nicodemus ging in de nacht naar Jezus toe en hield, uit angst voor de reactie van mensen zijn geloof verborgen.
Calvijns geschriften tegen deze ‘nicodemieten’ werden onder andere in het Nederlands vertaald. Voor Coornhert waren ze aanleiding om in het geweer te komen. Lijnrecht tegenover Calvijn maande hij zijn lezers tot voorzichtigheid. Waarom zou een gelovige zijn of haar leven op het spel moeten zetten voor een uiterlijke kerk?
Coornhert en Calvijn blijken op geloof en de rol van de kerk daarbij een geheel verschillende visie te hebben. Beide visies hebben de Nederlandse samenleving diepgaand beinvloed. Volgens Calvijn heeft geloof ook altijd een zichtbare, uiterlijke kant. Hij benadrukt dat wat iemand met het hart gelooft, ook altijd zichtbaar wordt. Omdat lichaam en ziel een zijn, is het niet onverschillig wat iemand met dat lichaam doet. Wie knielt voor een beeld, zegt daarmee volgens Calvijn ook iets over wat hij of zij met het hart gelooft. Coornhert daarentegen meende dat de aan- of afwezigheid van iemand bij bijvoorbeeld de mis, niets zei over zijn of haar innerlijke overtuiging. Coornhert behoorde tot de omvangrijke groep spiritualisten in de Lage Landen. Lichaam en geest waren in hun ogen twee geheel verschillende dingen, waarbij de geest het hogere was. Het lichamelijke, zichtbare was van een lagere orde. Tot dat zichtbare, vleselijke behoorde ook de kerk met haar uiterlijke ceremonien. Volgens Coornhert was het niet de moeite waard voor een dergelijke uiterlijke zaak een mensenleven te riskeren. Hij verweet Calvijn dat hij voor weinig meer dan een bagatel mensen opriep hun leven in de waagschaal te stellen. Naar Coornherts mening was het aan de vehemente oproepen van mensen als Calvijn te wijten dat mensen op de brandstapel belandden.
De polemiek tussen Coornhert en Calvijn was een botsing tussen twee verschillende idealen. Calvijn streefde naar een nieuwe kerk die strikt naar bijbelse normen was georganiseerd. Coornhert streefde naar een geestelijker levensstaat. Deze geestelijke levensstaat had niet alleen betrekking op een bepaalde vorm van mystiek, maar ook op een deugdzaam leven. Calvijns ideaal zette godsdienstige twisten op scherp; Coornherts ideaal bood een uitweg uit de godsdienstige twisten. Volgens Coornhert kon een gelovige deze godsdiensttwisten laten voor wat ze zijn. Volgens hem gingen ze toch voornamelijk over uiterlijkheden. In plaats van zich daar druk om te maken, kon een mens zich volgens Coornhert beter toeleggen op de beoefening van de naastenliefde.
Woensdag 14 november 2001, Universiteit Maastricht.
C. Slegers: ‘Antoon Coolen (1897-1961). Biografie van een schrijver’.
Promotor: prof. dr. W. Kusters; copromotor: dr. J. Perry.
Samenvatting van het proefschrift:
———————————-
Antoon Coolen leeft nog steeds voort als schrijver van streekgebonden romans. Cees Slegers heeft in zijn proefschrift niet alleen het literaire werk van Coolen geanalyseerd, maar ook de honderden artikelen die hij in kranten en tijdschriften publiceerde en de uitgebreide briefwisselingen die hij met schrijvers en kunstenaars onderhield. Op basis van al deze geschriften van Coolen zelf, aangevuld met recensies en opinies van tijdgenoten, is zijn levensverhaal geschreven tegen de achtergrond van zijn tijd. De lezer zal zien hoe Coolen zijn weg koos bij de grote omwentelingen die tijdens zijn leven plaatsvonden, zoals de emancipatie van de katholieken, de politieke en sociale spanningen in het interbellum, de economische en sociaal-culturele ontwikkeling van de provincie Brabant in de eerste helft van de twintigste eeuw.
Donderdag 13 December 2001, 14:15, Universiteit Leiden
Onno Crasborn: ‘Phonetic implementation of phonological categories in Sign Language of the Netherlands’.
Promotores: Colin Ewen (UL), Harry van der Hulst (U of Connecticut) Vincent van Heuven (UL)
Samenvatting van het proefschrift
———————————
door Onno Crasborn <o.a.crasborn@let.leidenuniv.nl> over fonetische implementatie van fonologische categorieen in Nederlandse Gebarentaal:
In dit proefschrift worden een aantal gevallen van fonetische variatie in Nederlandse Gebarentaal beschreven. Lexicale variatie tussen verschillende regio’s in Nederland was al eerder ontdekt en beschreven, maar er was nog weinig bekend over fonetische of fonologische variatie – bijvoorbeeld tussen verschillende gebaarders of verschillende communicatieve situaties.
Fonetische variatie in de realisatie van de traditionele fonologische parameters ‘handvorm’ en ‘orientatie’ is in detail geanalyseerd. Verder werden data verzameld uit verschillende registers: korteafstandsgebaren (‘fluisteren’) werden vergeleken met langeafstandsgebaren (‘schreeuwen’).
De resultaten laten zien dat verschillen tussen registers niet enkel leiden tot variatie in de grootte van de bewegingen, maar ook in de traditionele fonologische categorieen. In grote (geschreeuwde) uitspraken kunnen veranderingen in handvorm en orientatie versterkt worden door een verandering van plaats, terwijl plaatsveranderingen in gereduceerde (gefluisterde) varianten kunnen worden gerealiseerd als handvorm- of orientatieveranderingen. Hoewel het onderscheid tussen de drie parameters handvorm, orientatie en plaats gerechtvaardigd blijft, wordt beargumenteerd dat de definitie van deze categorieen moet plaatsvinden in globale perceptuele termen, en niet in termen van gedetailleerde articulatorische parameters. Alleen dan kunnen verschillen tussen de registers op een natuurlijke manier beschreven worden.
De data vormen daarmee bewijs voor een strikte scheiding tussen perceptuele en articulatorische karakteriseringen van gebaren. De lexicale (fonologische) specificatie bevat enkel perceptuele doelen. Hieruit volgt de sterke claim dat de stand van de gewrichten van hand en arm pas gespecificeerd hoeven te worden in de fonetische implementatiefase van de productie. De varianten die zijn gevonden worden geanalyseerd als verschillende articulaties van een constant perceptueel doel; de variatie wordt dus niet gegenereerd door een fonologisch proces, maar is zuiver een kwestie van fonetische implementatie.
(4)-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=
Date: Wed, 21 Nov 2001 16:54:22 +0100
From: Harold Polis <harold.polis@wpg.be>
Subject: Med: 0111.28: Presentatie nieuwe uitgave van enkele teksten van Roger van de Velde op vr 30 november 2001 te Antwerpen
==========================
Teksten Roger van de Velde
==========================
Na vele jaren zijn de belangrijkste teksten van Roger van de Velde weer beschikbaar. De verhalenbundel ‘De knetterende schedels’ en het pamflet ‘Recht op antwoord’ verschijnen in een band. Hiermee gaat een oude wens van de auteur in vervulling.
De verzamelbundel ‘De knetterende schedels’ is een bijzonder boek. In een uitvoerig nawoord behandelen Stefan Brijs, Erik Vlaminck en Johan Vandenbroucke leven en werken van hun collega Roger van de Velde. Britt Kennis heeft een nieuwe editie van de teksten van Roger van de Velde bezorgd. Het project is gesteund door het Vlaams Fonds voor de Letteren en door het Centrum voor Teksteditie en Bronnenstudie (CTB).
Op vrijdag 30 november, om 15.00 uur presenteren we ‘De knetterende schedels’ in de kantoren van WPG-uitgevers Belgie, Maarschalk Gerardstraat 2, 2000 Antwerpen. Er komen twee sprekers aan het woord.
De schrijver Dimitri Verhulst zal het hebben over zijn bewondering voor Roger van de Velde. Edward Vanhoutte (CTB) zal het totstandkomen van de nieuwe editie toelichten. Harold Polis (redacteur Nijgh & Van Ditmar) leidt de sprekers in. Nadien biedt uitgeverij Nijgh & Van Ditmar een korte receptie aan.
U bent van harte welkom op deze presentatie. We vragen u uw komst zo spoedig mogelijk te bevestigen (+32 (0)3-205.94.08 – chris.boudewijns@wpg.be).
Met vriendelijke groet,
namens uitgeverij Nijgh & Van Ditmar,
Chris Boudewijns
Harold Polis
WPG-uitgevers Belgie
Maarschalk G’erardstraat 2
B-2000 Antwerpen
tel. +32 (03)-205.94.00
fax +32 (03)-233.95.69
(5)-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=
Date: 12 November 2001
From: Prof. L.R. McFarlane (via lindabr@mweb.co.za en mleclercq@ntu.nl)
Subject: Med: 0111.29: Elisabeth Eybers-beurs
==========================
Die Elisabeth Eybers-beurs
==========================
Die Albert Wessels Trust stel jaarliks aan die Suid-Afrikaanse Akademie vir Wetenskap en Kuns ’n bedrag geld beskikbaar vir die toekenning van ’n beurs wat vernoem is na die Afrikaanse digter Elisabeth Eybers. Die doel van die beurs is om die taal- en kulturele bande tussen Suid-Afrika en Nederland en Belgie te bevorder en te versterk.
Die beurs word toegeken aan Suid-Afrikaners wat in die Nederlande wil studeer of aan buitelanders wat in Suid-Afrika wil studeer. Suid-Afrikaners en Nederlanders/Vlaminge kom dus vir die beurs in aanmerking.
Aansoeke vir die beurs vir 2002 word tot 28 Februarie 2002 ingewag. Die beurs is beskikbaar vir nagraadse studente, dosente en navorsers in die vakgebiede Afrikaans en Nederlands vir ’n studietydperk in die buiteland. Daar is nie ’n formele aansoekvorm nie, maar aansoekers moet ’n cur. vit. en ’n studieplan voorle. In 2002 sal voorkeur gegee word aan ’n gevestigde akademikus.
Die waarde van die beurs vir 2002 sal minstens R40 800 bedra.
’n Skriftelike verslag moet binne drie maande na afloop van die besoek aan die Suid-Afrikaanse Akademie en die Albert Wessels Trust voorgele word. Die studie moet verkieslik voor die einde van 2003 afgehandel wees. Persone wat in die beurs belangstel, kan hulle aansoeke na die adres hieronder stuur.
Die sluitingsdatum vir aansoeke is 28 Februarie 2002.
Onder die vorige ontvangers van die beurs tel die volgende:
1994 Ronel de Goede
1995 Atri Carstens
1996 Prof. J.C. Steyn
1997 Christ’el Rossouw
1998 Prof. Ena Jansen
1999 Me. Marieke van Laar (Universiteit van Utrecht, Nederland)
2000 Dr. A.A. Maes (Katholieke Universiteit Brabant, Tilburg, Nederland)
2001 Dr. Steward van Wyk
PROF. L.R. McFARLANE
HOOFSEKRETARIS
Ziervogelstraat 574, Privaat sak X11, Arcadia, Pretoria, 0007, Suid-Afrika
Tel. (012) 328-5082; Faks: (012) 328-5091; E-pos: akademie@mweb.co.za
(12 November 2001)
(6)-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=
Date: Tue, 20 Nov 2001 19:04:22 +0100
From: Marieke van Delft <Marieke.vanDelft@KB.NL> via Reinder Storm <Reinder.Storm@kb.nl>
Subject: Med: 0111.30: Curieuze uitgave Albertus Seba in de Koninklijke Bibliotheek Den Haag
=====================================================================
Curieuze uitgave Albertus Seba in de Koninklijke Bibliotheek Den Haag
=====================================================================
Op maandag 19 november werd in de Koninklijke Bibliotheek een reproductie gepresenteerd van het achttiende-eeuwse rariteitenkabinet van Albertus Seba. De vierdelige folio-uitgave van Seba, in het bezit van de Koninklijke Bibliotheek, vormde de basis voor een complete en luxe reprint, ‘Cabinet of Natural Curiosities’, door de Duitse kunstboekenuitgeverij Taschen Verlag. Van 20 tot en met 30 november is de originele uitgave, ‘Nauwkeurige beschryving van het schatryke kabinet der voornaamste seldzaamheden der natuur’, te bezichtigen in de KB.
Het verzamelen van rariteiten zoals kunstobjecten, wetenschappelijke instrumenten, schelpen, fossielen, insecten en lichaamsdelen op sterk water was een geliefde bezigheid in de achttiende eeuw. De Amsterdamse apotheker Albertus Seba (1665-1736) wist in korte tijd een grote collectie schelpen, gesteenten, opgezette dieren en uitheemse naturalia bij elkaar te brengen. Hij verkocht zijn collectie in 1717 aan tsaar Peter de Grote en begon meteen aan een nieuwe verzameling. Hij besloot rond 1725 zijn collectie te publiceren. Het eerste deel verscheen in 1734, het laatste pas in 1765. Inmiddels was de collectie zelf na een veiling over heel Europa verspreid.
De Koninklijke Bibliotheek is in het trotse bezit van een met de hand ingekleurde vierdelige folio-uitgave van Albertus Seba. De uitgave is op het gebied van de natuurlijke historie een van de belangrijkste achttiende-eeuwse werken. Hoe dit exemplaar van Seba in de Koninklijke Bibliotheek terecht is gekomen is niet precies bekend.
‘Cabinet of Natural Curiosities’, verzorgd door Muesch, Willmann en Rust, bevat 472 afbeeldingen van de zeer ongewone collectie van Albertus Seba. Van vreemde en exotische planten tot krokodillen, koralen, insecten, inmiddels uitgestorven dieren en fantastische soorten als een draak en een waterslang. Tevens bevat de uitgave een inleidend hoofdstuk over het fenomeen ‘rariteitenkabinet’ en zijn alle afbeeldingen voorzien van uitvoerige beschrijvingen.
Naar aanleiding van verschijnen van deze reproductie maakt de KB het origineel van Albertus Seba voor korte tijd toegankelijk voor het grote publiek. De vier delen van Seba’s rariteitenkabinet zijn van 20 tot en met 30 november 2001 te bewonderen. Zij liggen in de Koninklijke Bibliotheek bij de ontvangstbalie op de eerste verdieping (tijdens openingstijden).
Meer informatie over uitgever Taschen: http://www.taschen.com
Voor bestellingen in Nederland van Cabinet of Natural Curiosities: Librero
Telefoon: +31 (0)418-63.66.66
E-mail: info@librero.nl
Meer informatie over ‘Nauwkeurige beschryving van het schatryke kabinet der voornaamste seldzaamheden der natuur’ bij ‘100 hoogtepunten KB, nummer 63’ (http://www.kb.nl/kb/100hoogte/index.html)
Drs. Marieke van Delft
Afdeling Bijzondere Collecties / Department of Special Collections
Koninklijke Bibliotheek, Den Haag / The Hague
e-mail: Marieke.vanDelft@kb.nl
+31 (0)70-3140329
(7)-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=
Date: Fri, 16 Nov 2001 14:56:39 +0100
From: Bart Nuyens <bnuyens@uia.ua.ac.be>
Subject: Web: 0111.31: Recent teruggevonden tijdschriftdebuut van Louis Paul Boon on-line gepubliceerd op nieuwe Boonsite van L.P. Booncentrum Universiteit Antwerpen
==========================================================
Recent teruggevonden tijdschriftdebuut van Louis Paul Boon on-line gepubliceerd op nieuwe Boonsite
==========================================================
Het Booncentrum, documentatiecentrum voor de studie van de moderne literatuur in Vlaanderen vraagt uw aandacht voor het volgende:
Lang werd aangenomen dat Boons eerste officiele publicatie zijn romandebuut ‘De voorstad groeit’ (1943) was. Reeds in 1933 echter stuurde de jonge schrijver uit de fabrieksstad Aalst een fragment van zijn niet bewaard gebleven roman ‘Onbekende stad’ naar het linkse tijdschrift ‘De Jonge generatie’. Dit verhaal wordt nu on-line gepubliceerd en becommentarieerd door historicus Rik Hemmerijckx in het e-zine ‘In de steigers (IDS)’, op de nieuwe Boonsite http://www.booncentrum.be/
Voorts wordt dit debuut van Boon door Boonbiograaf Kris Humbeeck in een historische, sociologische en biografische context geplaatst in zijn nawoord bij het zojuist verschenen deel van de verzamelde ‘Boontjes’: Louis Paul Boon, ‘Boontjes 1966’, met een nawoord van Kris Humbeeck, Houtekiet: Antwerpen / Baarn, 2001.
Op http://www.booncentrum.be/ vindt u informatie over onderzoek van het Booncentrum over Louis Paul Boon en uitgeverij Manteau en treft u voorts ons nieuwe elektronische tijdschrift ‘In de steigers’ aan.
Onderzoek is haast per definitie een ‘work in progress’ en om de onvermijdelijke traagheid van rapportering in traditionele tijdschriften en boekpublicaties te vermijden, publiceert ‘In de steigers’ op onregelmatige tijdstippen theoretisch onderbouwde bijdragen ten behoeve van eenieder die literaire belangstelling heeft. Artikelen krijgen telkens een update zodra belangrijke nieuwe gegevens beschikbaar zijn.
Tenslotte verscheen naast de nieuwe site en het nieuwe tijdschrift: Louis Paul Boon, ‘Abel Gholaerts’, met een nawoord van Kris Humbeeck, Atheneum Polak & Van Gennep: Amsterdam, 2001 [Salamander].
Met vriendelijke groeten,
L.P. Booncentrum – Universiteit Antwerpen
Universiteitsplein 1
2610 Wilrijk
tel. (+32) (3)8202781 / e-mail: boon@uia.ua.ac.be
(8)-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=
Date: Tue, 13 Nov 2001 20:55:49 +0100
From: Marc van Oostendorp <marc.van.oostendorp@meertens.knaw.nl>
Subject: Web: 0111.32: Nieuw artikel Neerlandistiek.nl: 'Johan Koppenol, Jacob Duym en de Leidse rederijkers' (neerlandistiek.nl 01.11)
=======================================================
Nieuw artikel Neerlandistiek.nl:
Johan Koppenol. Jacob Duym en de Leidse rederijkers
neerlandistiek.nl 01.11; gepubliceerd: 13 november 2001 https://neerlandistiek.nl/01/11/
=======================================================
Samenvatting
Van de auteurs die een belangrijke rol speelden bij de ontwikkeling van het Nederlandse renaissancetoneel heeft Jacob Duym tot op heden de minste aandacht gekregen. In dit artikel wordt ingegaan op zijn leven en werk tijdens zijn Leidse jaren (1586-1608), in het bijzonder op zijn positie ten opzichte van de rederijkerskamers. Duym verbond zich aanvankelijk aan de oude kamer de Witte Acoleyen. In 1591 nam hij op verzoek van het stadsbestuur de leiding op zich over de inmiddels opgerichte Vlaamse kamer d’Orainge Lelie; in die hoedanigheid schreef hij onder meer een tot op heden onbekend pamflet. Na moeilijkheden keerde hij op enig tijdstip tussen 1600 en 1606 terug naar de Witte Acoleyen; mogelijk is hij de auteur van het stuk waarmee deze kamer de Haarlemse rederijkerswedstrijd van 1606 won.
(9)-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=
Date: Mon, 19 Nov 2001 22:05:13 +0100
From: Karel Bostoen <K.J.S.Bostoen@LET.leidenuniv.nl>
Subject: Web: 0111.33: Nieuwe website Focquenbroch
==========================================
Website Willem Godschalck van Focquenbroch
==========================================
Op 20 december 2000 werd de ‘Stichting Willem Godschalck van Focquenbroch’ opgericht. Het doel van deze stichting is het onderzoek naar het leven en werk van Meester Fock (1640-1670) te bevorderen en te faciliteren. Ook de personen met wie de dichter bevriend was of omging, zijn voorwerp van onderzoek. Het bestuur bestaat momenteel uit Karel Bostoen (voorzitter), Jan Helwig (secretaris) en Christine Boon (penningmeester).
De stichting ondersteunt onder meer de editiewerkgroep die al enige tijd werkt aan een ideal-copy-uitgave (op analytisch-bibliografische grondslag) van Focquenbrochs werk. Het is de bedoeling dat alle teksten in de loop van 2003 alvast in digitale vorm beschikbaar komen. Aan deze teksten zullen daarna geleidelijk annotaties en commentaar worden toegevoegd.
Dezelfde stichting onderhoudt verder een website die als informatiecentrum voor de Focquenbroch-studie moet gaan dienen. Het adres is http://www.focquenbroch.nl/ en u vindt op deze website behalve informatie over de stichting zelf, een forum, een mededelingenblad, een bibliotheek en een werkplaats. Bezoek deze site regelmatig, want er komt vaak iets nieuws bij!
Het elektronische Forum Focquenbrochianum is opgezet om de gedachte-uitwisseling tussen de onderzoekers te bevorderen. Van het mededelingenblad Fumus is het eerste nummer op komst. Het is ook mogelijk om een e-mail-abonnement op dit blad te nemen. In de bibliotheek vindt u primaire en secundaire literatuur in gedigitaliseerde vorm en een verzameling links naar andere websites.
In de bibliotheek vindt u uitsluitend materiaal dat niet onder het copyright valt, of waarvan uitdrukkelijk toestemming voor opname is gegeven. Het materiaal is daardoor beperkt. In de besloten “werkplaats” is een veel bredere collectie voorhanden. Naast een vrijwel volledige collectie secundaire literatuur, treft men hier ook digitale edities van het volledige werk van Focquenbroch. Die tussenresultaten zijn te danken aan de werkzaamheden van de editiewerkgroep. Onderzoekers kunnen zich melden bij de stichting en onder voorwaarden toegang krijgen tot deze werkplaats. Ook voor het ondersteunen van onderzoek in het kader van onderwijs, zoals werkgroepen op universiteiten, kunt u een beroep op de stichting doen. Er kan dan desgewenst een afzonderlijke werkplaats met discussieforum voor u worden ingericht.
K. Bostoen
(10)=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=
Date: Wed, 21 Nov 2001 14:55:37 +0100
From: Marc van Oostendorp <marc.van.oostendorp@meertens.knaw.nl>
Subject: Web: 0111.34: Nieuw op de website van het Meertens Instituut: Lezingen STDH-studiedag Internet als bron en Geldnamen
======================================================
Nieuw op de website van het Meertens Instituut:
Lezingen STDH-studiedag Internet als bron en Geldnamen
======================================================
STDH-studiedag Internet als Bron (http://www.meertens.knaw.nl/events/stdh2001/)
Op 16 november 2001 vond op het Meertens Instituut de STDH-studiedag ‘Internet als bron’ plaats. Sprekers op deze dag waren Peter Burger, Matthias Huening, Ewoud Sanders, Ton van der Wouden, Stef Grondelaers en Dirk Speelman, Theo Meder, Rob Tempelaars en Harald Baayen. Geschreven versies van de meeste lezingen zullen in de loop van de komende weken worden gepubliceerd op de website van het Meertens Instituut. Ook zijn er foto’s van de dag te zien.
Geldnamen (http://www.meertens.knaw.nl/dubbeltje/)
Op 22 november 2001 verscheen het boek Voor een dubbeltje op de eerste rang. 1001 spreekwoorden en zegswijzen over Nederlands geld van Ewoud Sanders (Prometheus, Amsterdam). Op de website van het Meertens Instituut staat een selectie uit dit boek, met uitdrukkingen over de cent, de stuiver, de daalder, en gierigheid.
(11)=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=
Date: Tue, 13 Nov 2001 10:19:54 +0100
From: Marc Van Vaeck <Marc.VanVaeck@arts.kuleuven.ac.be>
Subject: Lit: 0111.35: Spies-special van Spiegel der Letteren 'De rhetorijcke in vele manieren'
================================================
Spies-special: ‘De rhetorijcke in vele manieren’
================================================
Op 29 oktober 1999 nam Marijke Spies afscheid van de Vrije Universiteit te Amsterdam. Ter gelegenheid van haar emeritaat was op die dag een klein symposium georganiseerd over een van de onderwerpen uit de literatuurgeschiedenis die altijd haar bijzondere aandacht hebben gehad: de rederijkers en rederijkerscultuur uit de zestiende en zeventiende eeuw.
De tekst van de lezingen op dit symposium werd gepubliceerd in het herfstnummer van ‘Spiegel der Letteren’ (jrg. 43, 2001, nr. 3). Henk Duits en Ton van Strien fungeerden als gastredacteur. Het themanummer, met als titel ‘De rhetorijcke in vele manieren’, bevat de volgende bijdragen:
- Bart Ramakers. Tonen en betogen. De dramaturgie van de Rotterdamse Spelen van 1561
- Dirk Coigneau. Tot Babels schande. Een refreinfeestbundel in het calvinistische Brussel’
- Nelleke Moser. Adieu, o alderschoonste Rosiere. Afscheid van vrouwe Rhetorica
- Mieke Smits-Veldt. Hollandse rederijkers in hun strijd om een plaats op de Parnassus
- Willem Frijhoff. Burgerlijk dichtplezier in 1650 ?
Het themanummer (104 pp., ills.) kan men bestellen op het e-mailadres order@peeters-leuven.be van uitgeverij Peeters, Bondgenotenlaan 153, B 3000 Leuven. Prijs: EUR 9, BEF 360 BEF, NLG 18 (+ verzendingskosten).
Marc van Vaeck
(12)=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=
Date: Mon, 19 Nov 2001 12:30:11 +0800
From: Kees Groeneboer <kees@indo.net.id>
Subject: Lit: 0111.36: Pas verschenen: Dertig Jaar Studie Nederlands in Indonesie (Depok, 2001)
==========================================================
Pas verschenen: Dertig Jaar Studie Nederlands in Indonesie
==========================================================
Op 8 november 2001 is bij de vakgroep Nederlands van de Universitas Indonesia te Depok, Indonesie het boek ‘Tiga Puluh Tahun Studi Belanda di Indonesia, Dertig Jaar Studie Nederlands in Indonesie’ gepresenteerd. Hierin zijn in twee talen (Nederlands en Indonesisch) vijfentwintig artikelen opgenomen die in oktober 2000 op het gelijknamig symposium van de vakgroep Nederlands zijn voorgedragen. Redacteuren van het jubileumboek zijn: Yati Suhardi, Munif Yusuf en Kees Groeneboer. Het bevat 426 pagina’s en wordt uitgegeven bij uitgeverij Fakultas Sastra Universitas Indonesia te Depok; ISBN: 979-8184-60-2. Het boek wordt niet commercieel op de markt gebracht, maar belangstellenden kunnen contact opnemen met:
Program Studi Belanda, Fakultas Sastra
Kampus Universitas Indonesia, Depok
Gedung III, Depok 16424
e-mail: psbelanda@yahoo.com
Tel.&Fax: 62-21-727.19.53 (tijdverschil: 6/8 uur)
INHOUDSOPGAVE
Taal en Cultuur der Nederlanden
- Jan W. de Vries, Veranderingen in het Nederlands gedurende de laatste dertig jaar.
- Luk Darra,s, Vijftig jaar culturele betrekkingen Vlaanderen – Nederland.
- Matin ’t Hart, Maleise leenwoorden op internet.
- Marja Kristel, Over bruggen in Nederland, techniek en poezie.
Koloniale Literatuur
- Christina Suprihatin, Raden Adjeng Kartini, een Nederlands schrijfster?
- Kees Groeneboer, Herman Neubronner van der Tuuk, veldlingu?st in negentiende-eeuws Indonesie.
- Widjajanti Dharmowijono, Lim Ho en Baboe Dalima, de Chinezen in de Opiumroman van M.T.H. Perelaer.
- Olf Praamstra Een Feministe in Nederlands-Indie: Mina Kruseman 1877-1883.- Arie Jan Gelderblom, Verleidelijk perspectief.
- Gerard Termorshuizen, ‘Sija, de kampongroos’, persstemmen uit een koloniaal verleden.
- Apsanti Djokosujatno, Java aan het begin van de twintigste eeuw in enkele Indonesische en Nederlandse romans.
- Wilfred Jonckheere, Transvaalse Boerenhelden in Nederlandse samenspraken.- Alfred Birney, Zonder gezicht.
- Godeke van Heemstra-Donner, Suriname, land van dichters.
Geschiedenis
- Lilie Suratminto, VOC-grafstenen in Jakarta.
- Hans Groot, Twee sterke mannen aan het roer; Het Bataviaasch Genootschap onder Raffles en Van der Capellen.
- Cees Fasseur, Soejono, Javaans minister in een Nederlands kabinet.
- Myra Sidharta, Nio Joe Lan en zijn Japanse gevangenschap.
- Jaap Harskamp, Het Nederlands-Indonesische conflict in de British Library.
- Nick G. Dharmaputra, Archeologisch onderzoek op het eiland Onrust.
Nederlands als Bronnentaal
- Sugeng Riyanto, Nederlands als Bronnentaal, problemen en perspectieven.
- Yanna Parengkuan, Het project Nederlands Leren Lezen.
- Pieter van der Vorm, Nederlands als Bronnentaal, overwegingen en bedenkingen. Susi Moeimam, Een Nederlands-Indonesisch woordenboek voor het Nederlands als Bronnentaal.
- Herman Poelman, De functiewoordenstrategie in onderwijs ‘Nederlands-als-leestaal’.
(13)=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=
Date: Tue, 27 Nov 2001 15:21:53 +0100
From: A.B.G.M. van Kalmthout <A.B.G.M.van.Kalmthout@let.rug.nl>
Subject: Sym: 0111.37: Congres 'Tijdschriftcultuur in Nederland in de negentiende eeuw' op do 10 en vr 11 januari 2002 te Amsterdam
================================================================
Congres ‘Tijdschriftcultuur in Nederland in de negentiende eeuw’
================================================================
In het onlangs geopende Persmuseum te Amsterdam vindt op donderdag 10 en vrijdag 11 januari 2002 het congres ‘Tijdschriftcultuur in Nederland in de negentiende eeuw’ plaats, georganiseerd door de Projectgroep Tijdschriftstudies met ‘Ts. Tijdschrift voor Tijdschriftstudies’ en de Werkgroep Negentiende eeuw. De bedoeling van het congres is enerzijds in kaart te brengen welke rol zowel specialistische als algemene tijdschriften speelden in de negentiende eeuw. Anderzijds biedt het gelegenheid om informatie uit te wisselen over de stand van zaken in het tijdschriftonderzoek en te bepalen welke vragen hier in het komende decennium centraal dienen te staan.
Op het congres zullen enkele tientallen onderzoekers deze kwesties bespreken vanuit zeer uiteenlopende wetenschapsgebieden, van natuurwetenschappen, onderwijs- en vrouwengeschiedenis tot filosofie, kunstgeschiedenis en muziek. De keynote speakers dr. R.A.M. Aerts en prof. dr. K. van Berkel verzorgen wetenschaps- en cultuurhistorische inleidingen over het negentiende-eeuwse tijdschriftwezen. Samenvattende beschouwingen worden na afloop van de beraadslagingen gegeven door prof. dr. S. Levie en prof.dr. J.J. Kloek.
Om de gedachtewisseling niet door al te grote massaliteit te bemoeilijken, staat deelname aan het congres open voor maximaal 50 belangstellenden. Zij kunnen zich voor beide dagen inschrijven door NLG 35,- (promovendi etc. NLG 25,-) over te maken op gironummer 8977803 t.n.v. A.A. Meijer te Utrecht, o.v.v. ’tijdschriftensymposium’. Dit bedrag voorziet tevens in een lunch op beide dagen. Anders dan in de vorige aflevering van De Negentiende Eeuw vermeld stond, moet het verschuldigde bedrag uiterlijk 27 december 2001 betaald zijn. Voor nadere informatie kunt u contact opnemen met dr. Annemieke Meijer, +31 (0)30-254.08.91 of Annemieke.Meijer@hetnet.nl.
(14)=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=
Date: Fri, 23 Nov 2001 14:13:34 +0100
From: Annemarie Kets - Vree <annemarie.kets@chi.knaw.nl>
Subject: Sym: 0111.38: Symposium 'De wereld van Klikspaan' op za 16 maart 2002 te Leiden
===================================
Symposium ‘De wereld van Klikspaan’
===================================
Op 16 maart 2002 verschijnt de wetenschappelijke uitgave van de Studentenschetsen (1839-1844) van Klikspaan (pseudoniem van Johannes Kneppelhout), verzorgd door Annemarie Kets, Mari”elle Lenders en Olf Praamstra. Ter gelegenheid hiervan organiseren het Constantijn Huygens Instituut en de Werkgroep Negentiende Eeuw een symposium in Leiden, in het Academiegebouw aan het Rapenburg 73. Na de ontvangst (vanaf 10.00 uur) vangt het symposium aan om 10.30 uur. Vanaf 15.30 wordt het afgesloten met een receptie.
Als sprekers zullen optreden:
- dr. Jacques Dane (RUG), ‘…een verrassend ontwaken van sluimerende vermogens’: Kneppelhout en de pedagogiek
- dr. Jeroen van Gessel (UU), Poezie in eene onbegrensde ruimte’: de muzikale wereld van Kneppelhout
- dr. Annemarie Kets (CHI), ‘Het myriorama onzer studenten dwaasheden’: Kneppelhouts Studentenschetsen als historische bron
- prof. dr. Willem Otterspeer (RUL), Kneppelhouts Studentenschetsen in hun universitaire context
- prof. dr. Paul J. Smith (RUL), Klassiek en modern: Kneppelhout en de Franse letterkunde
Het programma wordt opgeluisterd door een optreden van het Leidse studentenmuziekgezelschap Sempre Crescendo en door de voordracht van teksten uit het repertoire van de Rederijkerskamer voor Uiterlijke Welsprekendheid. Aan het einde van het symposium wordt de nieuwe editie van de Studentenschetsen aangeboden aan prof. dr. D.D. Breimer, Rector Magnificus van de Rijksuniversiteit Leiden, en aan de heer C.J. Kneppelhout, Voorzitter van de Stichting Kneppelhout.
De kosten voor deelname aan het symposium bedragen NLG 25,- (EUR 11,34), inclusief koffie, thee, lunch en receptie. U kunt zich aanmelden door voor 1 maart 2002 het verschuldigde bedrag over te maken op gironummer 411998, t.n.v. KNAW Constantijn Huygens Instituut, Den Haag, of bankrekeningnummer 462344800, t.n.v. KNAW inz. CHI, Den Haag, o.v.v. ‘Klikspaan’.
Voor nadere informatie kunt u contact opnemen met Annemarie Kets (+31 (0)70-33 15 800; annemarie.kets@chi.knaw.nl) of met Ton van Kalmthout (+31 (0)70-31 06 455; A.B.G.M.van.Kalmthout@let.rug.nl)
(15)=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=
Date: Thu, 29 Nov 2001 00:04:06 +0100
From: Het Bilderdijk-Museum, via P.J. Verkruijsse <piet.verkruijsse@hum.uva.nl>
Subject: Sym: 0111.39: Jaarvergadering Bilderdijk-Museum en diverse lezingen op za 15 december 2001 te Amsterdam
=================================================
Invitatie voor de jaarlijkse ledenvergadering van Vereniging “Het Bilderdijk-Museum” op zaterdag 15 december 2001
=================================================
Secretariaat: Fokkerlaan 36, 1185 JC Amstelveen, tel. +31 (0)20-6454368.
Plaats: studiezaal van de Afdeling Handschriften en Oude Drukken op de eerste etage van de Vrije Universiteit, De Boelelaan 1105, Amsterdam. Te bereiken met het openbaar vervoer: van Station Amsterdam-Centraal, Amsterdam-Amstel en Amsterdam-Zuid/WTC met sneltram 51 of tram 5 (halte VU), van Station Sloterdijk met metro 50 (halte Amsterdam-Zuid/WTC, op circa zeven minuten loopafstand van de VU). Te bereiken met de auto: uit alle richtingen A10 (Ring Amsterdam), afslag Amstelveen (S-108).
Ook niet-leden zijn welkom.
De zaal is om 9.45 uur open.
AGENDA
10.15-10.45 uur Algemene Ledenvergadering
- Opening
- Notulen
- Ingekomen stukken
- Bestuursmededelingen en -voorstellen
- Jaarverslag secretaris
- Jaarverslag penningmeester
- Verslag kascommissie
- Instelling nieuwe kascommissie
- Bestuursmandaten – Mw J.E. de Rooy en dhr A.J. Hanou wensen zich uit het bestuur terug te trekken. Het bestuur stelt voor mw dr E.J. Krol en mw dr Wa.R.D. van Oostrum in het bestuur op te nemen.
- Rondvraag
- Sluiting
Lezingen over ‘Bilderdijk en het toneel’
10.45-11.30 uur Lezing door mw dr A. de Haas: ‘Was Bilderdijk toneeldichter?’
Anna de Haas promoveerde in 1997 op ‘De wetten van het treurspel. Over ernstig toneel in Nederland 1700-1772’, een onderzoek naar (classicistische) toneelopvattingen (handelsuitg.: Hilversum 1998). Recente publicaties: een uitgave van ‘Het wederzijds huwelijksbedrog’ van Pieter Langendijk (Amsterdam 2001) en ‘Het repertoire van de Amsterdamse Schouwburg 1700-1772’ (Maastricht 2001).
11.30-12.00 uur Pauze. Gelegenheid tot museumbezoek en tot de aanschaf van Bilderdijk-studies, -tekstuitgaven en -borstbeelden.
12.00-12.30 uur Lezing door dr. H.H.J. de Leeuwe: ‘Bilderdijks toneelwetten. Theorie en praktijk.’
Dr de Leeuwe (1916) is emeritus hoogleraar Theaterwetenschap (Rijksuniversiteit Utrecht) en auteur van o.a. ‘Multatuli, het drama en het toneel’ (1949) en ‘Bilderdijk, het drama en het toneel’ (1990).
12.30-13.00 uur Lezing door dr M. van Hattum: ‘Fatal Love meets Elfriede. Twee dramaversies van Vrouwe Bilderdijk.’
Marinus van Hattum (1946) promoveerde in 1994 op ‘Jan Fredrik Helmers (1767-1813). Leven en werk van een Amsterdamse wereldburger’ (handelsuitg.: Amsterdam 1996), waarvan verscheidene paragrafen aan Helmers’ toneelactiviteiten zijn gewijd.
OOK UW BILDERDIJK
Een van die heel vreemde mensen uit het Nederlandse verleden: Willem Bilderdijk (1756-1831). Als persoon: solitair en groepsvormer, melancholicus en optimist, protestant en esotericus, klassiek en romantisch. Als cultureel figuur: exponent van de achttiende eeuw en vader van het Reveil. Hoeder van de politieke traditie God-Nederland-Oranje, maar immer mee-evoluerend met elk bewind. Altijd zwervend, maar geestelijk immer zichzelf. Schrijver, dichter, denker. Vaak eersterangs, soms zesderangs. Irritant en aantrekkelijk. Je weet kortom nooit echt wat er met die Bilderdijk aan de hand is, per dag van leven, per bladzijde, per boek.
Misschien is het U niet bekend, maar er bestaat een Bilderdijk-Museum. Daar zijn handschriften, boeken en persoonlijke bezittingen van hem te vinden. Dit museum, dat door onze gelijknamige vereniging in stand wordt gehouden, is gehuisvest in het hoofdgebouw van de Vrije Universiteit, De Boelelaan 1105, Amsterdam, kamer 1B-21. Bezichtiging is mogelijk maandag-vrijdag 9.00-12.30 en 13.00-16.45 uur via de afdeling Handschriften en Oude Drukken van de Bibliotheek (kamer 1B-41/31). Ook kunnen daar documenten uit de collectie worden opgevraagd. Voor rondleiding en adviezen inzake raadpleging van de collectie (t.b.v. artikel, dissertatie of anderszins) kunt U ook een afspraak maken met de secretaris.
Vandaag de dag is er weinig, soms te weinig aandacht voor de eigen Nederlandse cultuur, ook voor die uit het verleden. Het voortbestaan van cultuurgoed kan echter niet zonder die belangstelling. Zonder steun kan ook de vereniging ‘Het Bilderdijk-Museum’ niet bestaan. Daarom vragen wij U als direct geinteresseerden het lidmaatschap te overwegen. Voor slechts NLG 20 per jaar (meer mag ook) helpt U mee Bilderdijks letterkundige nalatenschap in stand te houden. Bovendien wordt U dan geinformeerd over lezingen en recente uitgaven, en U ontvangt eenmaal per jaar ons fraai uitgegeven en goed geillustreerde tijdschrift, waarin sedert 1983 artikelen verschenen over bij voorbeeld: Kinker, Geel, Groen van Prinsterer, Pindarus, Verwey, H.L. Spiegel, Halbertsma, Immerzeel, Hendrik Pieter Scholte, Abraham Kuyper, Nicolaas Beets, Isa”ac da Costa en tal van andere tijdgenoten-dichters, -uitgevers en -beeldend kunstenaars. Een greep uit de onderwerpen: kindergedichtjes, penningontwerpen, standbeelden, taalkunde.
Ook verschijnen van tijd tot tijd onder auspicien van de vereniging afzonderlijke bundels: ‘Folia Bilderdijkiana’, ‘Bilderdijks Boekenwijsheid’ (premie voor nieuwe leden) en nog onlangs ‘Wie leert ’t krekeltjen zijn lied?’
Graag zou de vereniging ook U als geinteresseerd of sympathiserend lid verwelkomen. Donaties en contributies (NLG 20/jaar; lidmaatschap voor het leven: NLG 500): voor Nederland giro 367063, voor Belgie postcheque 000-1659046-55, t.n.v. Vereniging ‘Het Bilderdijk-Museum’, Hoofdweg 377 huis, 1056 CR Amsterdam (penningmeester: drs T. Geerts, tel. +31 (0)20-6187543).
TOEKOMSTPLANNEN
Voor 2002 wordt gedacht aan een bescheiden symposium met als thema: ‘Odes op Napoleon’. – Het jaar 2006 zal in meer dan een opzicht een jubileum betekenen: Bilderdijk 250 jaar geleden geboren en 200 jaar geleden uit ballingschap teruggekeerd. – Ook zijn er reeds plannen voor 2008: onze Vereniging zal dan 100 jaar bestaan.
PUBLICATIES
Noot van de Neder-L-redactie:
In de toegezonden kopij staat hier een lange lijst van publicaties die via M. van Hattum zijn te bestellen. De lijst is te lang om in de e-mailversie van dit artikel weer te geven. In de webversie van dit artikel, http://baserv.uci.kun.nl/~salemans/bulletin/2001/01/11/011139.html, is de publicatielijst wel opgenomen.
-Einde-------------------- Neder-L, no. 0111.b --------------------------
-Begin-------------------- Neder-L, no. 0111.c --------------------------
(16)=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-Neder-L-bericht, no. 0111.40=-=
LITERATUUR, jaargang 18, nummer 3, mei/juni 2001.
ISSN 0168-7050.
Door: Jose Rekers.
Lent, 25 november 2001.
- Bart Nuyens.
De ideale roman. Louis Paul Boon en Frans Masereel. Blz. 138-146.
(Boon liet zich bij zijn artistieke aspiraties inspireren door de beeldend kunstenaar Frans Masereel en ambieerde aanvankelijk een schilderscarriere. Hij deelde bovendien diens sociale engagement totdat Boon in 1940 terugkeerde uit krijgsgevangenschap. Sindsdien beperkte hij zich tot het schrijven als kunstuiting voor zijn kritische blik op de maatschappij.) - In de Rubriek ‘Literatuur en internet’.
Ries Agterberg. Een webtour met Joost van den Vondel. Blz. 147-149.
(Een rondgang langs de universiteiten op het internet en hun activiteiten rondom de letteren en neerlandistiek levert een wisselend resultaat. Opmerkelijk genoeg is de meest uitgebreide site op dit terrein te vinden in het buitenland, bij de universiteit van Wenen.) - Lisa Kuitert.
Het debacle van een negentiende-eeuwse ‘vrouwenreeks’. Bibliotheek van Nederlandse Schrijfsters. Blz. 150-158.
(Bestudering van het korte bestaan van genoemde serie brengt een aantal conclusies aan het licht, waarvan de belangrijkste is dat vrouwen als serieuze deelnemers van het literaire circuit werden beschouwd eind negentiende eeuw.) - In de Rubriek ‘Mijn meesters’.
Marijke Spies over W.Gs. Hellinga. Blz. 159-161.
(Spies over Hellinga en zijn jarenlange invloed aan de Amsterdamse faculteit.) - Ernst Bruinsma.
De oprichting van Uitgeverij Manteau. Van scheikundestudente tot uitgeefster. Blz. 162-171.
(Beschrijving van de belangrijkste personen en gebeurtenissen in het leven van de jonge Angele Manteau die een grote rol hebben gespeeld bij haar weg naar een eigen uitgeverij.) - Recensies, blz. 172-186:
. <Door: C.L. Heesakkers:>
J. Trapman. Het land van Erasmus. Uitgeverij Balans, Amsterdam, 1999. ISBN 9050184162.
. <Door: Jan Oosterholt:>
P.P. de Quay. De genoegzaamheid van het natuurlijk gezond verstand. Prijsverhandelingen over godsdienst, zedenkunde en burgerlijke maatschappij in Nederland aan het einde der 18-de eeuw. Sdu Uitgevers, Den Haag, 2000. ISBN 9012089530.
. <Door: Ludo Jongen:>
De Vita van Hildegard. Ingeleid en vertaald door Tony Lindijer. Verloren, Hilversum, 2000. ISBN 9065506101. (Middeleeuwse studies en bronnen; 68)
. <Door: P.J. Verkruijsse:>
Stijn Streuvels. De teleurgang van den Waterhoek. 14-de dr. Tekstkritische editie door Marcel De Smedt en Edward Vanhoutte. Manteau, Antwerpen, 1999. ISBN 9022315355.
Idem. De teleurgang van den Waterhoek. Elektronisch- kritische editie / Electronic-critical edition door Marcel De Smedt en Edward Vanhoutte. Cd-rom. Amsterdam University Press/KANTL, Amsterdam/Gent, 2000. ISBN 9053564411. (KANTL, reeks 3: Literaire tekstedities en bibliografieen; 2). Gebonden uitgave ISBN 902231538X.
. <Door: Gerard de Vriend:>
Berry Dongelmans, Netty van Rotterdam, Jeroen Salman & Janneke van der Veer (red.). Tot volle waschdom. Bijdragen aan de geschiedenis van de kinder- en jeugdliteratuur. Biblion Uitgeverij, Den Haag, 2000. ISBN 9054832266. - <Door: Nico Laan:>
Douwe Fokkema & Elrud Ibsch. Knowledge and commitment. A problem-oriented approach to literary studies. John Benjamins Publishing Company, Amsterdam/Philadelphia, 2000. ISBN 9027222223. - <Door: Marcel Janssens:>
D. de Geest e.a. Under construction. Links for the site of literary theory. Essays in honour of Hendrik van Gorp. University Press, Leuven, 2000. ISBN 9058670287. - Signalementen, blz. 187-192:
- Literatuur aan de muur, blz. 193-194.
- Ingekomen uitgaven, blz. 195-197.
- Literatuur in beeld, blz. 198.
- Nieuws, blz. 199-201.
(17)=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-Neder-L-bericht, no. 0111.41=-=
ONZE TAAL, jaargang 70, nummer 10, oktober 2001.
ISSN 0165-7828.
Door: Jac Aarts, m.m.v. Jacques Bennis.
Arnhem, november 2001.
- Charles den Tex.
Vaag Nederlands rukt op. “Een stukje corporate image voor ons als professionals”. Blz. 240-242. Taalmythen.
(Er bestaan opvattingen over taal die zo hardnekkig zijn dat het is alsof ze niet meer bewezen hoeven te worden. In deze aflevering van de serie “Taalmythen” gaat het om de stelling “Vaag Nederlands rukt op”. Communicatieadviseur Charles den Tex is het daarmee eens, maar taalkundige en lexicograaf Riemer Reinsma denkt er heel anders over. Den Tex: Met de opkomst van de nieuwe zakelijkheid, het no-nonsensebeleid, begonnen politici zich te bedienen van metaforen die ontleend zijn aan de markt en het bedrijfsleven. De spoorwegen een bedrijf noemen, dat zich moet onderwerpen aan de tucht van de markt is een vaagheid, want er is geen markt: de NS is een monopolistische uitvoeringsorganisatie van een publieke taak. Een ander teken van vaagheid is het gebruik van “als”: een politicus zegt niet dat het niet kan, maar “Als minister zeg ik dat dit niet kan”. Dit gebruik van “als” is een manier om alle opties open te houden. Steeds meer mensen weten niet eens meer dat ze in metaforen praten. Op basis daarvan valt te verwachten dat de vaagheid alleen maar erger kan worden.) - Riemer Reinsma.
Taalmythen. Een eiland van vaagheid in een oceaan van duidelijkheid. Vage taal alleen in politiek in opmars. Blz. 242-244.
(Anders dan Charles den Tex denkt (zie het vorige artikel) is vage taal geen wijdverbreid verschijnsel. Op zijn hoogst zijn alleen politici de laatste jaren opvallend vager gaan praten. Burgers houden tegenwoordig de politici goed in de gaten, vandaar dat de laatsten er behoefte aan kunnen hebben zich niet al te duidelijk uit te drukken. Ook de machthebbers in het bedrijfsleven spelen niet altijd open kaart tegenover hun personeel. Er zijn geen aanwijzingen dat gewone burgers onder elkaar vager zijn gaan praten.) - Taaladviesdienst.
Vraag en antwoord. Blz. 249.
(Drie kwesties staan deze keer centraal: is het “de/het stempel”in uitdrukkingen als “een belangrijk(e) stempel drukken”, waarom is het “promiscue” met een -e ook in de onverbogen vorm terwijl dat niet geldt voor bv. “continu” en “cru”, en is het aan te raden “hernemen” te gebruiken in zinnen als “het toneelstuk wordt hernomen”?) - Jaap de Jong.
Retorica als remedie tegen de oppervlakkigheid. Interview met Quintilianus-vertaler Piet Gerbrandy. Blz. 250-252.
(Over het vertalen van Quintilianus’ “Institutio oratoria” heeft Gerbrandy twaalf jaar gedaan, maar het is dan ook “een geniaal boek van een geniale vertaler” (Hugo Brandt Corstius) geworden. Voor de Grieken en de Romeinen was spreekvaardigheid van zeer groot belang, omdat alleen daarmee invloed uit te oefenen was op de politieke besluitvorming. Bij de tegenwoordige media komt het meer aan op uiterlijk voorkomen en is het met de taalbeheersing en het stijlgevoel erbarmelijk gesteld. Ook het verdwijnen van de “donder- en bliksempreken” heeft onze toesprakencultuur zeer verschraald. Waarom dan toch dit boek vertaald? Omdat het historisch erg interessant is: het staat vol met mooie anekdotes over politieke gebruiken, normen en waarden, en omgangsvormen. Voor schrijvers en journalisten is het een goudmijn vol adviezen over de zin van stijlfiguren, zinsbouw en argumentatie. Wat is Quintilianus’ belangrijkste inzicht? Zonder precisie, toewijding en inspanning bereik je op taalgebied niets. Een goede opleiding kost twintig jaar. Onzorgvuldig formuleren is een teken van onzorgvuldig denken. Gerbrandy is uiterst pessimistisch over het huidige onderwijs: hij spreekt van “vermaledijde basisvorming”.) - Ton den Boon.
Verse woorden. De persoonlijke noot. Blz. 253-254.
(Wat er in een woordenboek komt is voor een deel afhankelijk van de interesse van de redacteur. Een redacteur met grote belangstelling voor klassieke muziek zal een incourant woord als “bachtrompet” opnemen, terwijl hij courante woorden uit de popcultuur over het hoofd ziet. Daarbij moet men wel bedenken dat de woordenschat rond klassieke muziek in de loop der eeuwen vaste betekenissen heeft gekregen, terwijl die van de popmuziek nog volop in beweging is. Onlangs genoteerd: adoptiekoe, calamiteitenverlof, flitsgeheugen, gelbra, muziekmobieltje, pleisterpil, ruimtezeilen, schepsaus, schroefdak, subsidieval.) - Redactie Onze Taal.
Toch zoekfunctie “volledige tekst” op Van Dale-cd-rom. Blz. 254.
(In de plusversie van de cd-rom van Van Dale leek de fulltext-zoekfunctie te ontbreken. Toch kun je die met wat moeite wel gebruiken: druk tegelijk Shft, Ctrl, Alt en F10 in en de optie ‘Volledige tekst’ komt toch. Van Dale zegt dat zo gedaan te hebben omdat de optie Geavanceerd zoeken beter is dan de optie Volledige tekst. Alleen met Geavanceerd zoeken doorzoek je ook bv. de aanhangsels waarin citaten staan.) - Jan Renkema, Jan, Emmy Vallen en Hans Hoeken.
Tuinapparatuur of Garden Equipment? Verschillen in betekenisnuance tussen Nederlandse en Engelse termen. Blz. 257-259.
(Er wordt vaak op gewezen dat Engelse termen een andere betekenisnuance hebben dan Nederlandse. Verondersteld wordt dat Engelse termen meer geassocieerd worden met trendgevoeligheid en exclusiviteit dan hun Nederlandse equivalenten. In een onderzoek aan de KUB werden aan 120 proefpersonen drie paren winkelnamen (geheel in het Engels/geheel in het Nederlands) en twee paren personeelsadvertenties (met veel Engelse termen/geheel in het Nederlands) voorgelegd. Bij de winkelnamen werd de exclusiviteit gemeten door te vragen naar de prijs van de producten en de leeftijd van het koperspubliek, en bij de personeelsadvertenties naar de hoogte van het salaris, de genoten opleiding, het aantal jaren ervaring en het aantal werknemers. Het imago van winkels en bedrijven werd gemeten in termen van deskundigheid, betrouwbaarheid en trendgevoeligheid. De resultaten van dit onderzoek leveren geen bewijs voor het bestaan van verschillen in betekenisnuance tussen Engelse termen en hun Nederlandse equivalenten. Het maakt de proefpersonen dus niet zoveel uit of er nu Engels of Nederlands wordt gebruikt. Jongeren staan ook niet positiever tegenover Engelse termen dan ouderen. Dit onderzoek werd mede mogelijk gemaakt door de instelling van de Leerstoel Taalverzorging van het Genootschap Onze Taal.) - Jan Noordegraaf en Marijke van der Wal.
Een standbeeld voor Lambert ten Kate. Een achttiende-eeuwse taalkundige pionier opnieuw uitgegeven. Blz. 260-262.
(Binnenkort verschijnt er een heruitgave van “Aenleiding tot de kennisse van het verhevene del der Nederduitsche sprake” van Lambert ten Kate (1723). In 1710 debuteerde hij als taalkundige met “Gemeenschap tussen de Gottische spraeke en de Nederduytsche”. Anders dan zijn tijdgenoten ging hij systematisch te werk door te zoeken naar regelmaat, onder meer aan de hand van een lijst van overeenkomstige woorden in het Gotisch en het Nederlands. In de jaren 1710-1723 werkte hij zijn bevindingen verder uit, hetgeen resulteerde in zijn “Aenleiding”. Hij ontdekte regelmatige klinkerwisselingen in de zogenaamde onregelmatige werkwoorden, waarbij hij verschillende werkwoordklassen onderscheidde. Pas in de negentiende eeuw zou Jacob Grimm opnieuw die klinkerwisselingen onder de aandacht brengen en de term “ablaut” munten. Ook bedacht hij de empirische benadering: regels vinden in het materiaal in plaats van ze zelf te bedenken. In de “Aenleiding” komen niet alleen etymologie en werkwoordsystematiek aan de orde maar ook spreekstijlen: hoogdravend, deftig en gemeenzaam. Hij pleitte ook voor twee spellingen: een die gebaseerd is op gewoonte en een op het principe dat een klank moet corresponderen met een teken. Jammer genoeg vond dit laatste geen ingang.) - Alied Blom.
Vijf keer meer dan. Blz. 262-263.
(In het oktobernummer 2000 van dit tijdschrift keurde de Taaladviesdienst de zin “Duitsland, met tachtig miljoen inwoners, heeft vijf keer meer inwoners dan Nederland met zijn zestien miljoen inwoners” af. Het argument was dat dit zou neerkomen op 16 miljoen plus 5 keer 16 miljoen, dus 96 miljoen. Maar nergens in Van Dale of het WNT vindt men een aanwijzing dat “keer meer” vermenigvuldiging en optelling in zich combineert. In een naschrift handhaaft de Taaladviesdienst met klem van argumenten zijn standpunt. Maar beiden zijn het er over eens dat “vijf keer zo veel” de voorkeur verdient.) - Susanne van der Kleij en Marc van Oostendorp.
“De Vlaamse vergadercultuur is mannelijker”. Taalkundige Marinel Gerritsen over cultuurverschillen in communicatie. Blz. 264-265.
(Marinel Gerritsen is sinds kort hoogleraar ‘interculturele bedrijfscommunicatie vanuit sociolinguistisch perspectief’ aan de Katholieke Universiteit van Nijmegen. Eind september hield ze haar inaugurele rede over verschillen in communicatiecultuur tussen Nederland en Vlaanderen. Een handig begrip om culturen te vergelijken is “onzekerheidsvermijding”. In sommige culturen probeert men zo veel mogelijk onzekerheden uit te sluiten, waardoor contracten langer en gedetailleerder worden, terwijl organisaties hierarchisch zijn opgebouwd. Vlaanderen is daar een duidelijk voorbeeld van. In Nederland is men gemakkelijker: contracten zijn kort en organisaties platter. Met andere woorden, Nederlanders durven wat meer risico te nemen. Ook kan men bedrijfsculturen uitzetten op een schaal van “typisch mannelijk” naar “typisch vrouwelijk”. Vrouwelijk is streven naar een goede sfeer en goede relaties met je baas en collega’s. Mannelijk is de nadruk leggen op prestaties en competitie. De Vlaamse cultuur is wat mannelijker. Cultuurverschillen zijn te meten door mensen lijstjes woorden voor te leggen en hun te vragen de woorden die bij hen opkomen te melden. Bij “werk” komt zowel bij Vlamingen als Nederlanders “geld” als eerste associatie op, maar als tweede geven de Vlamingen “vervelend” en de Nederlanders “leuk”. In gezamenlijke vergaderingen zijn de Vlamingen wantrouwig en bang om hun mond open te doen (angst voor domme opmerkingen), terwijl zij de Nederlanders arrogant vinden. Deze begrijpen op hun beurt weer niet waarom die Vlamingen niets zeggen.) - Ewoud Sanders.
Een telegram uit Darmstadt. Nog meer uitdrukkingen met een woordspeling op een geografische naam. Blz. 266-267.
(Vijf aanvullingen van lezers op uitdrukkingen met woordspelingen op Nederlandse en Belgische plaatsnamen die Sanders besprak in de vorige twee nummers van Onze Taal; verder twaalf uitdrukkingen met woordspelingen op buitenlandse steden, zoals “een telegram uit Darmstadt” (buikloop), “het is daar in Hongarije” (het is daar armoe troef – ook in Duitsland wordt Ungarn in verband met honger gebracht), “Over Kalis thuiskomen” (berooid van een reis terugkomen) of “Hij komt van Kleef” (hij is gierig).) - Battus.
Opperlandse vingeroefeningen (3). Het gefietste. Blz. 268.
(Bij wijze van voorproefje van de herziene uitgave van zijn standaardwerk “Opperlandse taal- en letterkunde” mag Battus onze taal nog even creatief uitbreiden. Aldus: “Ge kent: het gebeente, de verzameling beenderen. De “ge-te”-constructie verdient een wedergeboorte, dus: Het gefietste, de verzameling fietsen op een stationsplein.” En: “Op het Amerikaanse continent onderscheidt men vijf gebergtes. Waarom die dan niet tezamen het “gegebergtete” genoemd?”.) - Frank Jansen.
Zoek de verschillen. Blz. 269.
(Met voorbeelden laat hij zien hoe twee gemeenten op eenzelfde verzoek (toezending van een geboortebewijs in verband met een voorgenomen huwelijk) zeer verschillend reageren: de een keurig en vriendelijk, de ander bars en afstandelijk.) - Redactie Onze Taal.
Loos alarm. Blz. 270.
(Nog meer voorbeelden van rare adviezen van de spellingchecker, nu van Word 2000, zoals “Satan” voor “Sadam” en “hertenkampen” voor “hertentamen”.) - Ingmar Heytze.
Raptus. Wat bedoelt de dichter? Blz. 270.
(Val een dichter niet lastig met vragen zoals: Wat inspireert u? Dicht u alleen als u inspiratie hebt, of kunt u het altijd? Want ze weten zich er geen raad mee. Dichten is een van de hoogste vormen van denken – in feite is het niet-denken. Daarom kan een dichter ook met geen mogelijkheid zeggen wat hem inspireert. “Inspiratie is een kogel. Je voelt er niets van totdat hij inslaat, en dan heb je wel iets beters te doen dan uitleggen waar hij eigenlijk vandaan komt.”.) - Reinsma, Riemer.
Geschiedenis op straat. Bus. Blz. 271.
(De naam “Bus” komt vooral in het Zuiden van Nederland voor: bijvoorbeeld De Bus in Nistelrode. Van oorsprong hoeft het niet altijd om bebost terrein te gaan: het kan ook slaan op een weiland dat met riet begroeid is: Busch (Krommenie), Busch en Dam (Uitgeest).) - Redactie Onze Taal.
Tamtam (Taalberichten). Blz. 273.
(Drie berichten:- Discussie over “Turk” in Van Dale. Volgens de Nationale Ombudsman heeft de politie ten onrechte geweigerd serieus een klacht over discriminatie in de grote Van Dale te onderzoeken. Volgens de klager horen uitdrukkingen als “aangaan als een Turk” en “aan de Turken overgeleverd zijn” niet in het woordenboek thuis. Deskundigen menen echter dat S. voor de rechter geen schijn van kans maakt. Het woordenboek is geen zeef, maar een reservoir.
- Website hekelt Van Dale-cd-rom. De Vlaamse beroepspuzzelaar Dirk Serneels verzamelt op zijn website “Het Schan Dale Blunderweb” allerlei fouten en gebreken van de Van Dale op cd-rom. Uitgever Schutz is niet onder de indruk. U vindt de website op: http://belgacom.net/schandale/
- Nicoline van der Sijs krijgt Visser-Neerlandiaprijs.
(Voor de manier waarop zij historische teksten toegankelijk heeft gemaakt voor een breed publiek en voor de “liefde voor onze taal- en cultuurhistorie” die uit haar werk naar voren komt.)
- Raymond Noe.
InZicht (met informatie over nieuwe boeken, congressen en lezingen in taalkundig Nederland). Blz. 274-275.
Korte bespreking van 6 boeken, 1 aankondiging en 2 tijdschriften:
. “Vroegmiddelnederlands woordenboek”
(handelseditie van het vorig jaar zomer door het Instituut voor Nederlandse Lexicologie gepresenteerde gelijknamige boek over het Nederlands van de dertiende eeuw; zie website: http://www.inl.nl/)
. Wim Daniels, “Van Dale junior spreekwoordenboek”
(gericht op kinderen vanaf een jaar of tien; ca. 2500 spreekwoorden en uitdrukkingen)
. Hans van Driel, “Digitaal communiceren”
(over de karakteristieken van oude (papier), nieuwere (tv) en nieuwste media (internet) en de consequenties daarvan voor de communicatie. Gaat ook in op de kenmerken en kwaliteit van websites)
. Jean-Bernard Bamps en Joachim Lennert, “De taal van de menukaart. Frans”
. Peter Schelling, “De taal van de menukaart. Italiaans”
. Jaap de Berg, “Trouw schrijfboek”
(vernieuwde en uitgebreide editie: 130 pagina’s meer; is ook in z’n geheel op internet te vinden, en wel op http://www.schrijfboek.nl/)
. Op 1 november 2001 houdt de Europese Beweging Nederland (EBN) een openbaar debat onder de titel “Meertaligheid in een Europese Unie van 27 landen”, met als centraal thema de (on)werkbaarheid van de taalkundige pluriformiteit
Tijdschrift.
. “L1 – Educational Studies in Language and Literature” is een nieuw internationaal tijdschrift over het zogenaamde L1-onderwijs (moedertaal- of standaardtaalonderwijs).
. “Met andere woorden” is een kwartaalblad dat uitgegeven wordt door het Nederlands Bijbelgenootschap (NBG). Het informeert over allerlei aspecten van het bijbelvertalen. Hoofdred.: L. van Kampen.
(18)=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-Neder-L-bericht, no. 0111.42=-=
TNTL, Tijdschrift voor Nederlandse Taal- en Letterkunde, jaargang 117, aflevering 3, 2001.
ISSN 0040-7550.
Door: Karina van Dalen-Oskam.
Leiden, november 2001.
GENDER EN LITERATUURGESCHIEDSCHRIJVING
Artikelen
- Bulte, I.
Ik, uw dichter? Nederlandse dichteressen in de tijd van Vijftig. Blz. 225-245. - Lie, O.S.H.
Middelnederlandse literatuur vanuit genderperspectief. Een verkenning. Blz. 246-267.
Overige artikelen
- Goedegebuure, J.
Vlissings inzicht (Over een gedicht van Kees Ouwens). Blz. 268-276. - Megen, N.J.M. van.
‘kost ghij selver leesen, ick meen ick soude u wel meer schrijven’. Conditionele bijzinnen in niet-literaire zeventiende-eeuwse brieven. Blz. 277-293.
Boekbeoordelingen
(Onderstaande boekbeoordelingen zijn ook integraal op het web te lezen. Er is een pdf-bestand van gemaakt: http://www.leidenuniv.nl/host/mnl/tntl/117/117-3/boekbeoordelingen.pdf)
- <Door: A. Bouwman, blz. 294-296:> ‘Lanceloet. De Middelnederlandse vertaling van de Lancelot en prose overgeleverd in de Lancelotcompilatie’. Pars 1 (vs. 1-5530) en Pars 4 (vs. 16264-26636).
- <Door: M. van Mulken, blz. 297-299:> Salemans, B. ‘Building stemmas with the computer in a cladistic, neo-Lachmannian way. The case of fourteen text versions of Lanceloet van Denemerken’.
- <Door: M. Lens, blz. 299-300:> Harper, R. ‘Als God met ons is… Jacob van Maerlant en de vijanden van het christelijke geloof’.
- <Door: A. de Jeu, blz. 301-302:> Zijlmans, J. ‘Vriendenkringen in de zeventiende eeuw. Verenigingsvormen van het informele culturele leven te Rotterdam’.
- <Door: J. van der Wiel, blz. 302-305:> Deprez, A., W. Gobbers en K. Wauters (red.): ‘Hoofdstukken uit de geschiedenis van de Vlaamse letterkunde in de negentiende eeuw’.
- <Door: R. van de Schoor, blz. 306-308:>Wiel, J. van der: ‘De geschiedenis in balkostuum. De historische roman in de Nederlandse literaire kritiek (1808-1874)’.
Signalementen
(Onderstaande signalementen zijn ook integraal op het web te lezen. Er is een pdf-bestand van gemaakt: http://www.leidenuniv.nl/host/mnl/tntl/117/117-3/signalementen.pdf)
- <Door: J. Noordegraaf, blz. 309:> Dykstra, A. en R.H. Bremmer Jr. (red.): ‘In skiednis fan ‘e Fryske taalkunde’.
- <Door: J. Noordegraaf, blz. 309-310:> Goossens, J.: ‘Ausgewahlte Schriften zur niederlandischen und deutschen Sprach- und Literaturwissenschaft’.
- <Door: E. Stronks, blz. 310-311:> Dalen-Oskam, K. van, en M. Mooijaart: ‘Bijbels lexicon. Woorden en uitdrukkingen uit de bijbel in het Nederlands van nu’. ‘Werk in uitvoering (Nieuwe Bijbelvertaling) 2’.
- <Door: J. Noordegraaf, blz. 311:> Debrabandere, F.: ‘Wat woorden weten. Over woorden en hun geschiedenis’.
- <Door: J. Noordegraaf, blz. 312:> Dongelmans, B., J. Lalleman, O. Praamstra (red.): ‘Kerven in een rots. Opstellen over Nederlandse taalkunde, letterkunde en cultuur aangeboden aan Jan W. de Vries bij zijn afscheid als hoogleraar Dutch Studies aan de Universiteit Leiden’.
- <Door: M. Hogenbirk, blz. 312-313:> Johnson, D.F., G.H.M. Claassens (eds.): ‘Roman van Walewein’.
- <Door: L. van Gemert, blz. 314:> Selm, B. van: ‘De Amadis van Gaule-romans. Productie, verspreiding en receptie van een bestseller in de vroegmoderne tijd in de Nederlanden’.
- <Door: L. van Gemert, blz. 315:> Langvik-Johannesen, K., W. Waterschoot (ed.): Peter Smidts: ‘De doodt van Boetius of den verdrukten raeds-heer. Treur-spel’.
- <Door: L. van Gemert, blz. 316:> Lissens, R.F.: ‘Een lectuur van ‘Le spectateur belge’ (1815-1823) van Leo de Foere. Traditionalisme in actie’.
- <Door: J. Jansen, blz. 316-317:> Enenkel, K., P. van Heck (red.): ‘De mensen van vroeger, de hoven van weleer. Over de receptie van de klassieken in de Europese literatuur’.
- <Door: L. van Gemert, blz. 317-318:> Muller, K.I., D. de Wever e.a. (red.): Elisabeth van der Woude: ‘Memorije van ’t geen bij mijn tijt is voorgevallen. Met het opzienbarende verslag van haar reis naar de Wilde Kust 1676-1677′.
Ontvangen boeken. Blz. 319-320.
(19)=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-Neder-L-bericht, no. 0111.43=-= *-------------Redacteurs--tijdschriftenoverzicht--Neder-L-----------------* | Amsterdamer Beitraege Tanneke Schoonheim <schoonheim@inl.nl> | | de Achttiende Eeuw: Rudy Beernink <R.Beernink@slo.nl> | | de Boekenwereld: Marja Smolenaars < m.smolenaars@wanadoo.nl> | | Cahiers voor een Lezer: Reinder Storm <Reinder.Storm@kb.nl> | | Driemaandelijkse Bladen: Harrie Scholtmeijer | | <Harrie.Scholtmeijer@meertens.knaw.nl> | | Gezelliana: Piet Couttenier <Piet.Couttenier@ufsia.ac.be> | | Gramma/TTT: Peter-Arno Coppen <P.A.Coppen@let.kun.nl> | | Leuvense Bijdragen: Hans Smessaert | | <Hans.Smessaert@arts.kuleuven.ac.be> | | Literatuur: Jose Rekers <jjrekers@hotmail.com> | | Literatuur Zonder Bea Ros <Bea@Zunneberg-Ros.nl> | | Leeftijd: | | Mededelingen Stichting Frank van Lamoen <f.v.lamoen@hccnet.nl> | | Jacob Campo Weyerman: | | Meesterwerk: Els Ruijsendaal <ruisdaal@cistron.nl> | | Millennium: ... Een nieuwe redacteur wordt gezocht ... | | Moer: Herman Giesbers <H.Giesbers@let.kun.nl> | | Over Multatuli: Reinder Storm <Reinder.Storm@kb.nl> | | Naamkunde: Tanneke Schoonheim <schoonheim@inl.nl> | | Nederlandse Letterkunde: Marja Geesink <marja.geesink@pica.nl> | | Nederlandse Taalkunde: Corrie de Haan <c.de.haan@LET.leidenuniv.nl> | | Neerlandica Extra Muros: Olga van Marion <ovmarion@rullet.leidenuniv.nl>| | de Negentiende Eeuw: Jan Stroop <J.Stroop@hum.uva.nl> | | Ons Erfdeel: Jaap van Veen <JaapJvanVeen@cs.com> | | Ons Geestelijk Erf: Thom Mertens <thom.mertens@ufsia.ac.be> | | Onze Taal: Jac Aarts <j.aarts@chello.nl> | | de Parelduiker: Wieneke 't Hoen <Wieneke.t.Hoen@chi.knaw.nl> | | Queeste: ... Een nieuwe redacteur wordt gezocht ... | | Spiegel der Letteren: Betty van Wonderen | | <Betty=van=Wonderen@uba.uva.nl> | | Taal en Tongval: Roland de Bonth, <salemans@baserv.uci.kun.nl> | | Tabu: Ton van der Wouden <vdwouden@let.rug.nl> | | Tekst[blad]: Judith Mulder <tekst.en.uitleg@wxs.nl> | | TNTL: Karina van Dalen-Oskam <dalen@inl.nl> | | Tijdschrift voor ... Een nieuwe redacteur wordt gezocht ... | | Taalbeheersing | | Tydskrif vir Nederlands Jean Jordaan <rgo_anas@rgo.sun.ac.za> | | en Afrikaans: | | Vaktaal: Guido Leerdam <G.Leerdam@dienst.vu.nl> | | Verslagen KANTL: Edward Vanhoutte <evanhout@uia.ua.ac.be> | | Vonk: Rita Rymenans <rymenans@uia.ua.ac.be> | | Vooys: Marloes van Beersum | | <m.p.vanbeersum@students.let.uu.nl> | | de Zeventiende Eeuw: Ton Harmsen <harmsen@rullet.leidenuniv.nl> | *-------------------------------------------------------------------------* (20)=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-= *-------------------------------------------------------------------------* | | | Informatie over Neder-L: | | ======================== | | Algemene informatie opvragen over Neder-L: stuur mail naar | | listserv@nic.surfnet.nl met daarin de boodschap: GET NEDER-L INFO | | Abonnement nemen op Neder-L: stuur mail naar listserv@nic.surfnet.nl | | met als boodschap: SUB NEDER-L uw-voornaam/voorletters uw-achternaam | | Neder-L op het web/WWW: Neder-L-nummers zijn vanaf januari 1997 in | | web-formaat te lezen via: http://baserv.uci.kun.nl/~salemans/ | | Nadere informatie over Neder-L in web-formaat: zie artikel 9706.01 | | Er is ook een WWW-archief met alle e-mailversies van Neder-L sinds | | juni 1992, dat ook op trefwoord doorzocht kan worden; de URL van dit | | listserv-archief: http://listserv.surfnet.nl/archives/neder-l.html | | Neder-L wordt ook verspreid via de Internet-newsgroup bit.lang.neder-l | | Oude Neder-L-bulletins opvragen: stuur mail naar listserv@nic.surfnet.nl| | met daarin een boodschap als: GET NEDER-L LOG9206 | | (resultaat: logboek met Neder-L-artikelen van juni '92 wordt gestuurd)| | Of maak gebruik van het listserv-archief (zie enkele regels hierboven)| | Bijdrage voor Neder-L opsturen: stuur mail naar neder-l@nic.surfnet.nl | | Contact met redactie: stuur mail naar Salemans@baserv.uci.kun.nl, naar | | Willem.Kuiper@hum.uva.nl, naar Piet.Verkruijsse@hum.uva.nl (voor de | | evenementenagenda) of naar P.A.Coppen@let.kun.nl | *-------------------------------------------------------------------------* *-Einde-------------------- Neder-L, no. 0111.c --------------------------*-
Laat een reactie achter