Vanwege een serververhuizing in het datacenter van de Universiteit Leiden is neerlandistiek.nl op 27 november 2024 tijdelijk niet bereikbaar.
Onze excuses voor het ongemak!

Neerlandistiek

Online tijdschrift voor taal- en letterkundig onderzoek

Neder-L, no. 0306.b

door Reageer

Subject: Neder-L, no. 0306.b
From: Ben Salemans
Reply-To:Elektronisch tijdschrift voor de neerlandistiek
Date:Sun, 29 Jun 2003 21:15:06 +0100
Content-Type:text/plain
                           *********************
*-Twaalfde-jaargang-------- Neder-L, no. 0306.b -----------ISSN-0929-6514-*
|                                                                         |
|      ************************************************************       |
|      * Neder-L, elektronisch tijdschrift voor de neerlandistiek *       |
|      ************************************************************       |
|                                                                         |
| Onderwerpen in dit bulletin:                                            |
| ============================                                            |
| (1) Rub: 0306.12: Evenementenagenda, met:                               |
|                   - Radiouitzending rond gedicht 'De zon' door Arjen    |
|                     Duiker en Kees 't Hart, di 1 juli (Hilversum)       |
| (2) Med: 0306.13: Overleden: Jean-Paul Franssens (1938-2003)            |
| (3) Vac: 0306.14: Vacature voor een universitair docent Nederlands als  |
|                   tweede taal op de Faculteit der Geesteswetenschappen  |
|                   van de UvA te Amsterdam (deadline: do 31 juli 2003)   |
| (4) Vac: 0306.15: Vacature voor een universitair hoofddocent            |
|                   Taalverwerving op de Faculteit Geesteswetenschappen   |
|                   van de UvA te Amsterdam (deadline: do 31 juli 2003)   |
| (5) Rub: 0306.16: Hora est! Promotie J.A. van Laar op do 19 juni 2003   |
|                   te Groningen                                          |
| (6) Web: 0306.17: Nieuw: Taalschrift (www.taalschrift.org) - juni 2003  |
| (7) Med: 0306.18: Presentatie nieuw bulletin 'Omslag' van de UB Leiden  |
|                   en het Scaliger Instituut op do 3 juli 2003 te Leiden |
| (8) Ten: 0306.19: Tentoonstelling '"Een onvermoeide arbeid komt alles   |
|                   te boven". David Bierens de Haan en zijn Bibliothecae |
|                   Mathematica, Paedagogica en Biographica' in de Leidse |
|                   UB van do 3 juli tot zo 31 augustus 2003              |
| (9) Ten: 0306.20: Zomertentoonstelling 'Coloritto: de kunst van het     |
|                   kleurendrukken. Uit de Collectie Van Huffel', van vr  |
|                   27 juni tot vr 12 september 2003 in de UB Amsterdam   |
|(10) Lit: 0306.21: Heruitgave oudste ambtelijke tekst in het Nederlands: |
|                   de Statuten van de Leprozerie van Gent' (1236)        |
|(11) Lit: 0306.22: Nieuw: Etymologisch woordenboek v/h Afrikaans (EWA)   |
|(12) Lit: 0306.23: Pas verschenen: Jan Kooij en Marc van Oostendorp.     |
|                   Fonologie. Uitnodiging tot de klankleer van het       |
|                   Nederlands. (Amsterdam, 2003)                         |
|(13) Lit: 0306.24: Pas verschenen: Diederik Grit. Anton van Duinkerken   |
|                   en Sigrid Undset. Met een voorwoord van Nel van der   |
|                   Heijden Rogier. (Vught, 2003)                         |
|(14) Lit: 0306.25: Pas verschenen: Jaarboek Gerrit Achterberg 3.         |
|                   (Nieuwegein, 2003)                                    |
|(15) Lit: 0306.26: Pas verschenen: Arjen Duinker. De zon. (Middelburg,   |
|                   2003)                                                 |
|(16) Lit: 0306.27: Pas verschenen: De Franse Nederlanden / Les Pays-Bas  |
|                   fran¸ais. Jaarboek 28. (Rekkem, 2003)           |
|(17) Lit: 0306.28: Pas verschenen: M. Barend-Van Haeften en B. Paasman.  |
|                   De Kaap: Goede Hoop halverwege Indie. Bloemlezing van |
|                   Kaapteksten uit de Compagniestijd. (Hilversum, 2003)  |
|(18) Lit: 0306.29: Pas verschenen: Nieuwe letters. Met bijdragen van M.  |
|                   Majoor, F.A. Janssen, F. Smeijers, H.P. Willberg.     |
|                   (Woudrichem, 2003)                                    |
|(19) Lit: 0306.30: Pas verschenen: Jaarboek voor Nederlandse             |
|                   Boekgeschiedenis 10: Bij de tijd; boeken in Nederland |
|                   1950-2000. (Leiden, 2003)                             |
|(20) Rub: 0306.31: Linguistisch Miniatuurtje XCIV: Maxima's tongknoper   |
|(21) Informatie over Neder-L                                             |
|                                                                         |
*--------------------------                     -------------29-juni-2003-*
                           *********************

(1)-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=
Date: Fri, 27 Jun 2003 00:17:03 +0200
From: P.J. Verkruijsse <p.j.verkruijsse@uva.nl>
URL artikel: http://www.neder-l.nl/bulletin/2003/06/030612.html
Subject: Rub: 0306.12: Evenementenagenda

=================
Evenementenagenda
=================

HILVERSUM, VPRO-radio

Programma De Avonden, dinsdag 1 juli, 22.02 uur.

  • Uitzending van de lezing van het gedicht ‘De zon’ door Arjen Duiker en Kees ’t Hart. Zie ook in dit Neder-L-bulletin: artikel 0306.26 (http://www.neder-l.nl/bulletin/2003/06/030626.html).

(2)-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=
Date: Fri, 27 Jun 2003 00:17:03 +0200
From: P.J. Verkruijsse <piet.verkruijsse@hum.uva.nl>
URL artikel: http://www.neder-l.nl/bulletin/2003/06/030613.html
Subject: Med: 0306.13: Overleden: Jean-Paul Franssens (1938-2003)

=========
Overleden
=========

Op 19 juni 2003 overleed te Amsterdam de schrijver en schilder Jean-Paul Franssens (* 5 februari 1938 te Groningen). Na zijn opleiding operazang en -regie en zijn carriere als schilder volgt het late literaire debuut in De Revisor in 1980. Franssens publiceerde een zeer gevarieerd oeuvre: poezie, proza, toneel en operalibretti. Veel autobiografie is verwerkt in verhalen in ‘Vriend Dood’ (1988), ‘Een gouden kind’ (1991), ‘Een goede vader’ (1993), ‘Ware liefde’ (1994), ‘Broederweelde’ (1995), ‘Zuiderkerkhof 1’ (1997) en ‘De wereld wil bedrogen worden’ (1999).

(3)-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=
Date: Mon, 23 Jun 2003 09:51:29 +0200
From: Sebastian Fuchs <S.Fuchs@hum.uva.nl>
URL artikel: http://www.neder-l.nl/bulletin/2003/06/030614.html
Subject: Vac: 0306.14: Vacature voor een universitair docent Nederlands als tweede taal op de Faculteit der Geesteswetenschappen van de Universiteit van Amsterdam (deadline: do 31 juli 2003)

============================================
Vacature Amsterdam – universitair docent NT2
============================================

Wetenschappelijke vacature
Faculteit der Geesteswetenschappen – Universiteit van Amsterdam

Universitair docent Nederlands als tweede taal

Parttime 0,5 FTE
Vacaturenr 9211
Tevens voor externe kandidaten

Functie-inhoud

Voor de leerstoelgroep tweede-taalverwerving zoekt de faculteit zo spoedig mogelijk een:

Universitair docent Nederlands als tweede taal
voor 0,5 fte (19 uur per week)
vacaturenummer 9211

vooralsnog in tijdelijk dienstverband, voor de duur van een jaar

Taken

(onderwijs 55%; onderzoek 40%; bestuur en beheer 5%)

  • verzorgen van onderwijs op het gebied van de verwerving van het Nederlands als tweede taal, met name in de nieuwe masteropleiding NT2
  • begeleiden van bachelor- en masterscripties
  • zelfstandig verrichten van onderzoek passend binnen het profiel van de leerstoelgroep
  • verrichten van beheer- en bestuurstaken

Eisen

De universitair docent die wij zoeken:

  • is gepromoveerd
  • heeft een bijdrage geleverd aan het vakgebied, blijkend uit publicaties
  • beschikt over veel contacten in het NT2-veld
  • is in staat tot het zelfstandig verrichten van bij voorkeur origineel en vernieuwend onderzoek
  • beschikt over relevante onderwijservaring en goede didactische kwaliteiten

Inlichtingen

Voor meer informatie kunt u (bij voorkeur per e-mail) contact opnemen met prof. dr. Jan Hulstijn, Leerstoelhouder Tweede-taalverwerving, e-mail j.h.hulstijn@uva.nl.

Aanstelling

Wij bieden een dienstverband voor bepaalde tijd voor een periode van 1 jaar. In de loop van het studiejaar 2003-2004 zal onderzocht worden of de aanstelling gecontinueerd kan worden. Afhankelijk van ervaring en opleiding bedraagt het salaris minimaal EUR 2.876,- (salarisschaal 11) en maximaal EUR 4.490,- (salarisschaal 12) bruto per maand bij een 38-urige werkweek.

Sollicitatie

Een sollicitatiebrief, vergezeld van CV en publicatielijst, kunt u voor 31 juli 2003 zenden aan de UvA / aan de directeur van de Faculteit der Geesteswetenschappen, t.a.v. de heer drs. L.W. van Ruijven, afdeling Personeel & Organisatie, Spuistraat 210, 1012 VT Amsterdam. Vermeldt u s.v.p. het vacaturenummer en ‘strikt vertrouwelijk’ linksboven op de enveloppe.
De selectiegesprekken zullen plaatsvinden in de tweede helft van augustus 2003.

Contact

prof. dr. Jan Hulstijn, Leerstoelhouder Tweede-taalverwerving: j.h.hulstijn@uva.nl

Verwijzingen

website Duale masters Nederlands als tweede taal: http://www.hum.uva.nl/onderwijs/
website Faculteit der Geesteswetenschappen: http://www.hum.uva.nl/
salarisschalen Vereniging van Universiteiten (VSNU): http://www.vsnu.nl/show?id=24135&langid=246

Gepubliceerd op 17 juni 2003
Bron: Marketingservices
S.tePas@uva.nl

Deze (gedeeltelijke) vacaturetekst is overgenomen van de website van de UvA: http:// www.uva.nl/actueel/object.cfm?objectID=66588734-AF8D-4176-9765DE3251D002DB

(4)-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=
Date: Mon, 23 Jun 2003 09:51:29 +0200
From: Ben Salemans <B.Salemans@neder-l.nl>
URL artikel: http://www.neder-l.nl/bulletin/2003/06/030615.html
Subject: Vac: 0306.15: Vacature voor een universitair hoofddocent Taalverwerving op de Faculteit der Geesteswetenschappen van de Universiteit van Amsterdam (deadline: do 31 juli 2003)

==================
Vacature Amsterdam
==================

Wetenschappelijke vacature
Faculteit der Geesteswetenschappen – Universiteit van Amsterdam

Universitair hoofddocent

Fulltime
Vacaturenr 9213
Tevens voor externe kandidaten

Functie-inhoud

De leerstoelgroep Tweede-taalverwerving maakt deel uit van de afdeling Taal- en Letterkunde. De medewerkers van deze leerstoelgroep verzorgen onderwijs en doen onderzoek op het gebied van de tweede- en vreemde-taalverwerving. Voor deze leerstoelgroep zoekt de faculteit per direct een

Universitair hoofddocent
voor 1,0 fte (38 uur per week)
vacaturenummer 9213

Taken

  • het geven van onderwijs op het gebied van de taalverwerving, waaronder de onderzoeksmethoden in dat gebied
  • het doen van onderzoek op het gebied van de taalverwerving; het acquireren van tweede- en derde-geldstroomonderzoeksprojecten op dat gebied, en het geven van leiding aan de uitvoering van die projecten
  • het deelnemen in de leiding van de leerstoelgroep Tweede-taalverwerving, samen met enkele anderen, onder wie de verantwoordelijke hoogleraar-leerstoelhouder

Eisen

  • een promotie op het gebied van de taalkunde
  • ruime ervaring in wetenschappelijk onderwijs en onderzoek
  • een uitstekende staat van dienst op het gebied van taalverwervingsonderzoek, o.a. blijkend uit voldoende publicaties in ‘refereed international journals’
  • gebleken kwaliteiten in de acquisitie van gelden uit de tweede en derde geldstroom
  • uitstekende communicatieve vaardigheden in woord en geschrift
  • gebleken capaciteiten als wetenschappelijk manager en co/rdinator

Inlichtingen

Voor meer informatie kunt u per e-mail contact opnemen met prof. dr. Jan Hulstijn, Leerstoelhouder Tweede-taalverwerving, e-mail j.h.hulstijn@uva.nl.

Aanstelling

Wij bieden een dienstverband voor bepaalde tijd (2 jaar) met uitzicht op een dienstverband voor onbepaalde tijd. Afhankelijk van ervaring en opleiding bedraagt het brutosalaris minimaal EUR 3.998,- (schaal 13) en maximaal EUR 5.352,- (schaal 14) per maand bij een 38-urige werkweek.

Sollicitatie

Een sollicitatiebrief, vergezeld van CV en publicatielijst, kunt u voor 31 juli 2003 zenden aan de UvA / t.a.v. directeur van de Faculteit der Geesteswetenschappen, de heer drs. L.W. van Ruijven, afdeling Personeel & Organisatie, Spuistraat 210, 1012 VT Amsterdam. Vermeldt u s.v.p. het vacaturenummer en ‘strikt vertrouwelijk’ linksboven op de enveloppe.

De selectiegesprekken zullen plaatsvinden in de tweede helft van augustus 2003.

Deze functie wordt vooralsnog uitsluitend vacant gesteld voor interne kandidaten.

Contact

prof. dr. Jan Hulstijn, Leerstoelhouder Tweede-taalverwerving: j.h.hulstijn@uva.nl

Verwijzingen

website Faculteit der Geesteswetenschappen: http://www.hum.uva.nl/ salarisschalen Vereniging van Universiteiten (VSNU): http://www.vsnu.nl/show?id=24135&langid=246

Gepubliceerd op 25 juni 2003
Bron: Marketingservices
S.tePas@uva.nl

Deze (gedeeltelijke) vacaturetekst is overgenomen van de website van de UvA: http:// www.uva.nl/actueel/object.cfm?objectID=F9ECAD04-F59A-4ABF-940F5B73CB24F2A2

(5)-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=
Date: Fri, 27 Jun 2003 00:17:03 +0200
From: P.J. Verkruijsse <p.j.verkruijsse@uva.nl>
URL artikel: http://www.neder-l.nl/bulletin/2003/06/030616.html
Subject: Rub: 0306.16: Hora est! Promotie J.A. van Laar op do 19 juni 2003 te Groningen

=========
Hora est!
=========

Donderdag 19 juni 2003, Rijksuniversiteit Groningen
J.A. van Laar: ‘The dialectic of ambiguity: a contribution to the study of argumentation’.
Promotores: prof. dr. E.C.W. Krabbe en prof. dr. F.H. van Eemeren.

Als de ondeugdelijkheid van een argumentatie verbloemd wordt door een dubbelzinnigheid kan dat ertoe leiden dat het beargumenteerde standpunt ten onrechte wordt aanvaard. De redenering ‘Je hebt een kat gekocht, dus over een tijdje zul je wel met jonkies opgescheept zitten’, heeft er de schijn van deugdelijk te zijn, zelfs in een situatie waarin de luisteraar een kater gekocht heeft. Ziet men echter dat kat dubbelzinnig gebruikt wordt, en ofwel ‘wijfjeskat’ ofwel ‘kat, mannetje of wijfje’ kan aanduiden, dan ziet men tevens dat het aangedragen argument (‘Je hebt een kat gekocht’) ofwel onjuist is ofwel een zeer zwakke ondersteuning levert. Wat houdt het in om op een redelijke manier met zulke ‘actieve’ dubbelzinnigheden om te gaan in een discussie? Promovendus Van Laar stelde een theorie op over de aard van zakelijk en kritisch discussieren. Zijn uitgangspunt was dat deelnemers aan een kritische discussie hun meningsverschillen proberen op te lossen in overeenstemming met de werkelijke merites van de zaak. Een actieve dubbelzinnigheid kan leiden tot een misverstand of tot het onopgemerkt blijven van zwakke plekken in argumentatie. Hoewel actieve dubbelzinnigheden het eigenlijke doel van een kritische discussie in de weg staan, hoeft het gebruik ervan toch niet funest te zijn. Een niet optimale woordkeuze kan door discussianten aan de orde worden gesteld en de aangetoonde onvolmaaktheid kan vervolgens worden gerepareerd. Een kritische discussie vergt echter wel dat discussianten eenmaal aangetoonde dubbelzinnigheden uit de weg ruimen om op die wijze een bijdrage te leveren aan het oplossen van hun meningsverschil.

Met behulp van een discussiemodel laat Van Laar zien hoe een discussiant een vermeend actieve dubbelzinnigheid aan de orde kan stellen met een ‘motie van orde’, waardoor een metadiscussie (discussie over de discussie) ontstaat. Het model van normatieve discussieregels kan gebruikt worden om bestaande discussies en debatten te ontleden en te beoordelen. Dat heeft Van Laar aangetoond door haar toe te passen op discussies tijdens een kruisverhoor in een rechtszaak tegen de Amerikaanse tabaksindustrie en een debat in de Tweede Kamer over het wetsvoorstel ‘Toetsing levensbeeindiging op verzoek en hulp bij zelfdoding’.

Jan Albert van Laar (Ede, 1967) studeerde wijsbegeerte aan de Rijksuniversiteit Groningen. Hij verrichtte zijn onderzoek bij de Faculteit der Wijsbegeerte. Zijn aio-plaats werd betaald uit een parelsubsidie die de RUG de faculteit had toegekend als beloning voor de voortreffelijke resultaten van de vakgroep Theoretische Filosofie bij een onderzoeksvisitatie. Aan deze vakgroep is Van Laar vanaf 1 juli 2003 verbonden als universitair docent.

(6)-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=
Date: Fri, 27 Jun 2003 12:09:20 +0200
From: Taalschrift <taalschrift@ntu.nl>
URL artikel: http://www.neder-l.nl/bulletin/2003/06/030617.html
Subject: Web: 0306.17: Nieuw: Taalschrift (www.taalschrift.org) - juni 2003

==============================
Nieuw: Taalschrift – juni 2003
==============================

De nieuwe editie van Taalschrift is verschenen met daarin de volgende onderwerpen:

DISCUSSIE
Computers hoeven geen Nederlands te kunnen verstaan

Al geef je programmeurs van vertaalcomputers er nog vijftig jaar bij, de vertaalcomputers zullen er nooit in slagen de perfecte vertaling af te leveren. Daarvoor verloopt de menselijke communicatie te subtiel, te genuanceerd, te rijk. En laat de overheid asjeblief ophouden met belastinggeld uit te geven aan de ontwikkeling van computers die Nederlands moeten verstaan. Er zijn wel zinvoller bestedingen.

  • Marc van Oostendorp

Lees verder op: http://taalschrift.org/discussie/000087.html

U wordt uitgenodigd om te reageren via de reactiemogelijkheid onderaan de column.

REPORTAGE
Doven fluisteren ook

Dovenscholen steken zoveel tijd in spraaklessen dat hun leerlingen op andere gebieden achterstand oplopen. Nochtans zijn ze intellectueel even sterk ontwikkeld als andere kinderen. Waarom focussen dovenscholen zo sterk op spreken? Wie beweert dat gebarentaal voor dommeriken is? En hoe fluistert een dove? Journaliste Mieke Zijlmans meet de stilte achter de vraagtekens.

  • Mieke Zijlmans

Lees verder op: http://taalschrift.org/reportage/000088.html

(7)-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=
Date: Thu, 19 Jun 2003 13:01:11 +0200
From: Kasper van Ommen <K_van_Ommen@Library.LeidenUniv.NL>
URL artikel: http://www.neder-l.nl/bulletin/2003/06/030618.html
Subject: Med: 0306.18: Presentatie nieuw bulletin 'Omslag' van de UB Leiden en het Scaliger Instituut op do 3 juli 2003 te Leiden

=============================
Nieuw Leids bulletin ‘Omslag’
=============================

De Universiteitsbibliotheek Leiden presenteert op donderdag 3 juli 2003 het eerste nummer van een nieuw bulletin getiteld ‘”Omslag”, Bulletin van de Universiteitsbibliotheek Leiden en het Scaliger Instituut’. Het eerste nummer zal feestelijk worden aangeboden tijdens een bijeenkomst aan de voorzitter van de Vrienden van de Leidse Universiteitsbibliotheek, Prof. dr. L. Leertouwer en de voorzitter van de Vrienden van het Prentenkabinet, Prof. dr. B. Westerweel.

In het bulletin zal door middel van bijdragen van verschillende wetenschappelijke medewerkers van de bibliotheek aandacht worden besteed aan de Bijzondere Collecties van de Leidse Universiteitsbibliotheek in de breedste zin van het woord. Daarnaast zullen mededelingen van het Scaliger Instituut een vast onderdeel uit maken van de inhoud van ‘Omslag’. Het Scaliger Instituut heeft zich immers ten doel gesteld om het gebruik van de Bijzondere Collecties in onderwijs en onderzoek te bevorderen. Omdat het Prentenkabinet van de Universiteit Leiden sinds eind 2002 onderdeel vormt van de Universiteitsbibliotheek is er voor gekozen om de publicatie van het ‘Bulletin van de Vrienden van het Prentenkabinet’ te staken en de bijdragen voortaan op te nemen in ‘Omslag’.

In het eerste nummer van ‘Omslag’ staan onder meer een verslag van Arnoud Vrolijk van zijn bezoek aan de Cairo Book Fair, een artikel over de portretten van Josephus Justus Scaliger (1540-1609) door Sjef Schaeps en een interview met dr. Charles van den Heuvel, de nieuwe conservator van de Collectie Bodel Nijenhuis.

‘Omslag’ verschijnt drie maal per jaar en wordt verspreid onder de Vrienden van de Leidse Universiteitsbibliotheek en het Prentenkabinet, relaties van het Scaliger Instituut, studenten boekwetenschap en andere externe relaties.

De presentatie van ‘Omslag’ zal geschieden voorafgaand aan de opening van de tentoonstelling ‘”Een onvermoeide arbeid komt alles te boven”. David Bierens de Haan en zijn Bibliothecae Mathematica, Paedagogica en Biographica’ – nadere informatie: zie het volgend Neder-L-artikel, 0306.19 – op donderdag 3 juli 2003 om 16.00 uur in de Universiteitsbibliotheek Leiden. U bent hierbij van harte welkom.

Het programma ziet er als volgt uit:

  • 16.00 uur: welkomstwoord door dr. J. Linmans, adjunct-bibliothecaris
  • 16.10 uur: Lezing door prof. dr. W. Gerritsen, Scaliger-hoogleraar
  • 16.25 uur: Het aanbieden van het eerste nummer van ‘”Omslag”, Bulletin van de Universiteitsbibliotheek Leiden en het Scaliger Instituut’ aan prof. dr. L. Leertouwer en prof. dr. B. Westerweel
  • 16.30 uur: Opening van de tentoonstelling

Voor meer informatie of een gratis nummer van ‘Omslag’ (zolang de voorraad strekt) kunt u contact opnemen met Kasper van Ommen: ommen@library.leidenuniv.nl of telefoon +31 (0)71-5272846.

(8)-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=
Date: Wed, 25 Jun 2003 08:15:34 +0200
From: Kasper van Ommen <K_van_Ommen@Library.LeidenUniv.NL>
URL artikel: http://www.neder-l.nl/bulletin/2003/06/030619.html
Subject: Ten: 0306.19: Tentoonstelling '"Een onvermoeide arbeid komt alles te boven". David Bierens de Haan en zijn Bibliothecae Mathematica, Paedagogica en Biographica' in de Leidse UB van do 3 juli tot zo 31 augustus 2003

===================================================
Tentoonstelling David Bierens de Haan en zijn
Bibliotheca Mathematica, Paedagogica en Biographica
===================================================

Van 3 juli tot 31 augustus 2003 zal in de Leidse universiteitsbibliotheek de tentoonstelling ‘”Een onvermoeide arbeid komt alles te boven”. David Bierens de Haan en zijn Bibliotheca Mathematica, Paedagogica en Biographica’, te zien zijn.

David Bierens de Haan (1822-1895) liet na zijn overlijden zijn gehele wetenschappelijke bibliotheek op het gebied van de wis- en natuurkunde na aan de bibliotheek van de Universiteit Leiden. Bierens de Haan was sinds 1863 verbonden aan de Universiteit Leiden als buitengewoon, en later als gewoon hoogleraar in de wiskunde. Internationale faam behaalde hij met de publicatie van vele artikelen over de integraaltafels. Maar ook zijn vele wetenschaphistorische publicaties brachten hem veel faam. De door Bierens de Haan aangelegde boekenverzameling vormde het werkmateriaal voor deze publicaties. Hij verzamelde naast vele honderden boeken over integraaltafels, 60 uitgaven van Euclides uit de 16de tot en met de 19de eeuw, en vele duizenden andere boeken op het gebied van de Nederlandse bouwkunde, navigatie, vestingbouw, mechanica en sterrenkunde. Dat zijn bijdragen aan de geschiedenis van de wiskunde werden gewaardeerd mag duidelijk zijn uit de vele lidmaatschappen die Bierens de Haan had bij nationale en internationale Academies van Wetenschap.

De bibliothecaris van de Leidse Universiteitsbibliotheek, W.N. du Rieu, die de boekerij van Bierens de Haan in ontvangst mocht nemen, gaf het belang van het legaat als volgt aan: ‘Wordt tot nu toe de bibliotheek der Russische Sterrewacht op de Pulkowa genoemd als de rijkste in de vele beroemde werken van Nederlandsche wiskunstenaars en sterrekundigen, voortaan zal men zich tot de Leidsche bibliotheek moeten wenden, als de mannen van de geschiedenis der wiskunde en hare vele toegepaste richtingen iets willen weten van de cijfermeesters, uit het kleine, maar energieke Nederland afkomstig, alsook als zij wat zoeken omtrent de door vreemde mathematici geschrevene, maar in Holland uitgegeven of in de Hollandsche taal overgezette wis- en natuurkundige werken.’

Tot in zijn laatste levensjaar toe heeft Bierens de Haan zich ingezet voor de geschiedschrijving van de wis- en natuurkunde. Door zijn dood zijn vele projecten waar hij nog aan dacht te kunnen werken, tot op heden blijven liggen. Een enorm onderzoeksterrein strekt zich uit voor onderzoekers met een bijzondere interesse voor de geschiedenis in de wis- en natuurkunde en het onderwijs in Nederland. Door de schenking van zijn bibliotheek en de grote collecties portefeuilles op het gebied van de pedagogiek heeft David Bierens de Haan een basis gelegd voor toekomstig onderzoek. De Universiteitsbibliotheek zal dit onderzoek waar mogelijk steunen en bevorderen.

In de tentoonstelling ‘”Een onvermoeide arbeid komt alles te boven”. David Bierens de Haan en zijn Bibliotheca Mathematica, Paedagogica en Biographica’, zal aan diverse facetten van Bierens de Haans persoon en werk aandacht worden geschonken. Zoals de titel van de tentoonstelling al doet vermoeden, wordt speciaal aandacht geschonken aan het legaat van Bierens de Haan aan de Universiteitsbibliotheek Leiden.

De tentoonstelling is gratis te bezichtigen tijdens de openingsuren van de Leidse Universiteitsbibliotheek: ma-vr 8.30-22.00 uur; za 9.30-17.00 uur; zo 13.00-17.00 uur.

De begeleidende catalogus ‘”Een onvermoeide arbeid komt alles te boven”. David Bierens de Haan en zijn Bibliotheca Mathematica, Paedagogica en Biographica’ door K. van Ommen en H.J.M. Bos verschijnt in de reeks Kleine publicaties van de Universiteitsbibliotheek Leiden en kost EUR 10,-. De catalogus is te koop bij de receptie van de Universiteitsbibliotheek, Witte Singel 27, 2311 BG Leiden, telefoon +31 (0)71-527.28.00 of te bestellen via e-mail: ommen@library.leidenuniv.nl

(9)-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=
Date: Wed, 25 Jun 2003 19:35:01 +0200
From: Petra Herweijer <P.E.Herweijer@uva.nl>
URL artikel: http://www.neder-l.nl/bulletin/2003/06/030620.html
Subject: Ten: 0306.20: Zomertentoonstelling 'Coloritto: de kunst van het kleurendrukken. Uit de Collectie Van Huffel', van vr 27 juni tot vr 12 september 2003 in de Universiteitsbibliotheek van Amsterdam

=======================================================
Kunst van het kleurendrukken te zien in de UB Amsterdam
=======================================================

Van 27 juni tot en met 12 september 2003 Amsterdam wordt in de Universiteitsbibliotheek Amsterdam ter gelegenheid van het 50-jarig jubileum van de Dr. P.A. Tiele-Stichting de tentoonstelling ‘Coloritto: de kunst van het kleurendrukken’ gehouden. De werkgroep Dr. N.G. van Huffel, die zich onder auspicien van de Dr. P.A.Tiele-stichting bezighoudt met de bestudering van de oudere grafische technieken voor beeldvervaardiging, brengt met deze expositie een hommage aan haar naamgever: Dr. N.G. van Huffel.

Nicolaas Gerhardus van Huffel (1869-1936) groeide te Utrecht op in een milieu van liefhebbers van boeken en prenten. Al op zijn veertiende jaar verzamelde hij portretgrafiek. Na 1900 verschoof zijn belangstelling naar de oudere grafische technieken voor beeldvervaardiging en de reconstructie ervan. In 1912 toont hij in een baanbrekend artikel aan welke technieken de achttiende-eeuwse Cornelis Ploos van Amstel gebruikte voor zijn prenttekeningen in kleur. Dat was tot dan toe onbekend gebleven. Dit artikel, steunend op zijn prentencollectie, werd door vele andere gevolgd.

Op de tentoonstelling zijn onder meer de prenten uit zijn verzameling, die het verschil tussen handkleur en gedrukte kleuren tonen te zien. Dit overeenkomstig van Huffels stelling dat ‘In de grafische kunsten loopt de draad der kleuren door alle eeuwen heen, of eigenlijk twee draden, de handkleur en de kleurendruk.’

Leden van de Werkgroep Dr. N.G. van Huffel en medewerkers van de UB Amsterdam schreven de uitgebreide catalogus als een blijvende herinnering aan de man die voor het behoud van de kennis van de grafische technieken uit het verleden zo’n belangrijke rol heeft gespeeld. Zie: http://www.uba.uva.nl/actueel/tentoonstellingen.cfm

  • Tentoonstelling: ‘Coloritto: de kunst van het kleurendrukken. Uit de Collectie Van Huffel’
  • Samenstelling: Rob Meijer en Helen C.M. Schretlen i.s.m. de Universiteitsbibliotheek Amsterdam
  • Openingstijden: vr 27 juni – vr 12 september 2003; ma t/m vr van 13.00 – 17.00 uur
  • Plaats: tentoonstellingszaal UB, Singel 425, Amsterdam, tel. 020 – 525 2143
  • Toegang: gratis
  • Publicatie: ‘Coloritto: de kunst van het kleurendrukken; Uit de Collectie Van Huffel’ door Rob Meijer, Helen C.M. Schretlen en Ad Stijnman. Een uitgave van de Dr. P.A. Tiele-Stichting en de Universiteitsbibliotheek Amsterdam, ISBN 90-6125-134-6, prijs EUR 19.95
  • Opening: donderdag 26 juni 2003 om 15.00 uur in de Doelenzaal van de UB
  • Rondleidingen: ma 7 juli 2003, 13.00-14.00 uur en ma 1 september 2003, 13.00-14.00 uur
  • Info: Petra Herweijer & Monique Kooijmans, In- & Externe Communicatie UB, tel. +31 (0)20-525.2054/3601; e-mail: herweijer@uba.uva.nl en kooijmans@uba.uva.nl. Rondleidingen voor groepen via dhr. Rob Meijer (tel. +31 (0)348-564.395) en Mw. Helen Schretlen (tel. +31 (0)35-693.72.39 en +31 (0)6-286.449.18). Zij staan ook de pers te woord over de inhoud van de tentoonstelling.
  • Web: http://www.uba.uva.nl/actueel/tentoonstellingen.cfm

(10)=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=
Date: Thu, 26 Jun 2003 16:22:50 +0200
From: Jacques Van Keymeulen <jacques.vankeymeulen@rug.ac.be>
URL artikel: http://www.neder-l.nl/bulletin/2003/06/030621.html
Subject: Lit: 0306.21: Heruitgave van de oudste ambtelijke tekst in het Nederlands: de Statuten van de Leprozerie van Gent' (1236)

============================================================
Heruitgave van de oudste ambtelijke tekst in het Nederlands:
de Statuten van de Leprozerie van Gent’ (1236)
============================================================

Van Keymeulen Jacques, Mark Adriaen en Griet Marechal. ‘In Der Sieker Dienste. De oudste ambtelijke tekst in het Nederlands’. (2003) Uitgave van de Vakgroep Nederlandse Taalkunde van de UGent en het Algemeen Ziekenhuis Maria Middelares St.-Jozef (Gent). 48 blz.

Het oudste in origineel bewaarde Nederlandstalige ambtelijke stuk is de tekst van de ‘Statuten van de Gentse Leprozerie’ uit 1236. Hij werd meer dan 50 jaar geleden ontdekt door Maurits Gysseling, die er ook de tekstuitgave van verzorgde. In ‘In der Sieker Dienste’ wordt het handschrift integraal in facsimile (vierkleurendruk) uitgegeven, en parallel daarmee de tekstuitgave van Gysseling en een vertaling in modern Nederlands door Jacques Van Keymeulen. Het boek bevat ook een artikel van Griet Marechal over ‘lepra en leprozen’ in Vlaanderen.

‘In der Sieker Dienste’ is te verkrijgen in de Gentse stadswinkel (Woodrow Wilsonplein) voor EUR 5 en bij Mark Adriaen, AZ Maria Middelares / Sint-Jozef, Kortrijksesteenweg 1026, 9000 Gent, mark.adriaen@azmmsj.be, mits EUR 7,50 (inclusief verzendingskosten) overgeschreven wordt op rekening 290-0387150-44 met vermelding “Leprozerie”.

(11)=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=
Date: Mon, 23 Jun 2003 17:21:43 +0200
URL artikel: http://www.neder-l.nl/bulletin/2003/06/030622.html
From: Peter Smulders, via Nicoline van der Sijs <nvdsijs@euronet.nl>
Subject: Lit: 0306.22: Nieuw: Etymologisch woordenboek van het Afrikaans (EWA)

=================================================
Nieuw: Etymologisch woordenboek van het Afrikaans
=================================================

In 1652 landde de VOC op Kaap de Goede Hoop. De taal van Jan van Riebeeck en zijn gevolg heeft in de eeuwen daarna een eigen ontwikkeling doorgemaakt tot wat nu het Afrikaans heet, een taal met een eigen grammatica en woordenschat. Wat is er sedert die tijd in het multiculturele Zuid-Afrika met het Nederlands gebeurd, en welke woorden heeft die taal er op eigen kracht bij gekregen?

Vanaf 1995 is met geld uit Nederland en met deskundigheid van het Instituut voor Nederlandse Lexicologie gewerkt aan een nieuw etymologisch woordenboek van het Afrikaans. Het is een boeiend en onderhoudend woordenboek, “vir die bre”e intellektuele lekepubliek”, dus voor elke taalliefhebber die meer over de herkomst van Afrikaanse woorden wil weten. In het ‘Etimologiewoordeboek van Afrikaans’ (EWA) is er vooral veel aandacht voor betekenisontwikkeling en opmerkelijke etymologieen. In de meer dan 8000 lemma’s is onder meer te vinden hoe ‘afval’ ook een gerecht werd, wat de reden was voor de naam ’trompoppie’ (‘majorette’), ‘lawaaiwater’ (‘sterkedrank’) en ‘gentoe’ (‘prostituee’), en wat de basis is voor leenvertalingen zoals ‘kroegvlieg’, ‘kreuner’ (‘smartlapzanger’) en ‘prikkelpop’ (‘pin-upgirl’).

EUR 29,50 voor lezers van ‘Onze Taal’

Het ‘Etimologiewoordeboek van Afrikaans’ telt 612 bladzijden. U krijgt het boek zonder verdere kosten toegestuurd door Onze Taal als u EUR 29,50 overmaakt op rekening 4265902 van Genootschap Onze Taal in Den Haag onder vermelding van ‘EWA’ en uw lidnummer of adres. De levertijd is kan twee maanden zijn, doordat de boeken via zeepost uit Zuid-Afrika komen. Prijs voor Belgie: EUR 31,75 op postrekening 000-1635566-49. Vanaf ongeveer half september kunt u het EWA voor EUR 24,- afhalen bij het secretariaat van Onze Taal.

(12)=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=
Date: Sat, 28 Jun 2003 09:52:26 +0200
From: Marc van Oostendorp <Marc@vanOostendorp.nl>
URL artikel: http://www.neder-l.nl/bulletin/2003/06/030623.html
Subject: Lit: 0306.23: Pas verschenen: Jan Kooij en Marc van Oostendorp. Fonologie. Uitnodiging tot de klankleer van het Nederlands. (Amsterdam, 2003)

==============
Pas verschenen
==============

Jan Kooij en Marc van Oostendorp. Fonologie. Uitnodiging tot de klankleer van het Nederlands. Amsterdam, Amsterdam University Press, 2003. ISBN 905356-622-8. Prijs: EUR 29,95.

De recentste boeken over de klankleer van het Nederlands stammen uit de jaren tachtig van de vorige eeuw. De vele nieuwe ontwikkelingen die in de afgelopen jaren hebben plaatsgevonden, zowel in het vak als in het (hoger) onderwijs, vragen om een nieuwe benadering. Dit boek vult die leemte.

De auteurs bieden in Fonologie een heldere en toegankelijke inleiding in de klankstructuur van het Nederlands. Het maakt de student (en de lezer) vertrouwd met de manier waarop we klinkers en medeklinkers vormen, hoe we aan sommige lettergrepen klemtoon toekennen en hoe we intoneren en woorden in een zin bijzondere nadruk toekennen. Behalve aan de standaardtaal besteedt dit boek ook uitgebreid aandacht aan de verschijnselen in Nederlandse dialecten en andere varianten en – in beperkte mate – aan andere talen dan het Nederlands. In een apart hoofdstuk komen bijvoorbeeld ook de relatie tussen klank en spelling, sprekende computers en de structuur van gebarentalen aan de orde.

Wie Fonologie heeft doorgenomen, heeft een goed inzicht in de moderne wetenschappelijke visie op de klankstructuur van onze taal. Elk hoofdstuk bevat een samenvatting en een aantal opgaven, zodat het boek uitstekend dienst kan doen als cursusboek op universiteiten en hbo-opleidingen. Door de kaderteksten met achtergrondinformatie en de toegevoegde korte biografietjes over bekende fonologen en fonetici uit het verleden is het boek goed leesbaar en tevens geschikt voor zelfstudie.

Jan Kooij (1940) is hoogleraar Algemene Taalwetenschap aan de Universiteit Leiden en auteur van onder meer de succesvolle Aula-pocket Algemene Taalwetenschap (1979, met S.C. Dik). Marc van Oostendorp (1967) is senior-onderzoeker aan het Meertens Instituut in Amsterdam en publiceerde onder andere het populair-wetenschappelijke boek ‘Tongval. Hoe klinken Nederlanders?’ (1996).

Hoofdstuk 1 van dit boek kan gratis worden binnengehaald op de website van de uitgever: http://www.aup.nl/do.php?a=show_visitor_nieuws&item=303

—
http://www.vanoostendorp.nl/

(13)=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=
Date: Tue, 24 Jun 2003 23:49:17 +0200
From: Diederik Grit <diederik.grit@planet.nl>
URL artikel: http://www.neder-l.nl/bulletin/2003/06/030624.html
Subject: Lit: 0306.24: Pas verschenen: Diederik Grit. Anton van Duinkerken en Sigrid Undset. Met een voorwoord van Nel van der Heijden Rogier. (Vught, 2003)

==============
Pas verschenen
==============

Diederik Grit. ‘Anton van Duinkerken en Sigrid Undset’. Met een voorwoord van Nel van der Heijden Rogier. Vught: De Zolderpers, 2003. 36 p., portr., ill., facs; isbn 90-73199-26-3.

Ter gelegenheid van het honderdste geboortejaar van Anton van Duinkerken (1903-1968) is bij uitgeverij De Zolderpers in Vught een bibliofiele uitgave verschenen van het essay ‘Anton van Duinkerken en Sigrid Undset’, geschreven door neerlandicus en scandinavist Diederik Grit.

In 1929 verbleef de jonge Anton van Duinkerken vier maanden in de noordelijkste parochie ter wereld, Hammerfest in Noorwegen, vijfhonderd kilometer ten noorden van de poolcirkel. Het essay plaatst zijn verblijf in het perspectief van de algemene katholieke visie op Scandinavie, en behandelt Van Duinkerkens contacten met de Noorse Nobelprijswinnaar Sigrid Undset (1882-1949) en de doorslaggevende invloed die deze contacten op zijn denken hebben gehad, met name wat betreft de rol van de katholieke literatuurkritiek, de emanciperende rol van de schrijver in het maatschappelijk debat, en zijn verzet tegen de esthetisch-humanistische benadering van het geloof. Deze invloed wordt onder andere aangetoond aan de hand van Van Duinkerkens Undsetvertaling ‘Paapse Stoutigheden’ en zijn eigen bundel ‘Hedendaagsche Ketterijen’.

De uitgave is gezet uit Romulus en Spectrum en met de handproefpers gedrukt op Fabriano disegno 5 liscia, terwijl de omslag van Fabriano Tiziano is. De oplage bedraagt 100 genummerde exemplaren. De bundel is verlucht met onbekende portretten van Van Duinkerken en Undset en met facsimile’s van hun correspondentie.

Het essay is te voor EUR 19,50 (incl. verzendkosten) te bestellen bij Uitgeverij De Zolderpers, Van Doernestraat 2, 5263 BD Vught, tel.: +31 (0)73-6563365, e-mail: nelmarc@wxs.nl

(14)=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=
Date: Fri, 27 Jun 2003 00:17:03 +0200
From: P.J. Verkruijsse <p.j.verkruijsse@uva.nl>
URL artikel: http://www.neder-l.nl/bulletin/2003/06/030625.html
Subject: Lit: 0306.25: Pas verschenen: Jaarboek Gerrit Achterberg 3. (Nieuwegein, 2003)

==============
Pas verschenen
==============

Jaarboek Gerrit Achterberg 3. Redactie: Peter de Bruijn, Pieter Jeroense, Edwin Lucas en Fabian Stolk. Nieuwegein: Stichting Genootschap Gerrit Achterberg, 2003. 152 blz.; ills.; isbn 90-806304-2-X; EUR 18,00.

In januari 2002 publiceerde het kersverse poezietijdschrift ‘Awater’ twee onbekende Achterberggedichten, ‘Deling’ en ‘Droomijs’. Een landelijke kwaliteitskrant maakte verheugd gewag van deze vondst. Helaas werden de gedichten kort daarop ontmaskerd: de werkelijke auteur bleek dichter Pieter Boskma te zijn.

Het was lange tijd gissen wat Boskma tot de nabootsing bracht, maar in november 2002 kregen de bezoekers aan het jaarlijkse Achterbergsymposium duidelijkheid. Boskma droeg daar de elfdelige gedichtencyclus ‘De nacht dat ik bezocht werd door Gerrit Achterberg’ voor. In de gedichten keert de dichter Achterberg uit de dood terug, onder andere om zijn oordeel over Boskma’s pastiches te geven. De cyclus wordt voor het eerst gepubliceerd in het zojuist verschenen Jaarboek Gerrit Achterberg 3.

Het Jaarboek bevat traditiegetrouw de lezingen die werden gehouden op het Achterbergsymposium, plus enkele bijdragen die de redactie op uitnodiging of spontaan kreeg toegezonden. Kritiek en kanttekeningen worden daarbij niet geschuwd. Zo maakt dichter en poeziecriticus Piet Gerbrandy goed beargumenteerd duidelijk waarom hij de poezie van Achterberg niet te pruimen vindt.

Leo Jansen schrijft over Achterberg als briefschrijver en er is een interview met Koen Hilberdink, de biograaf van Paul Rodenko. Daarnaast zijn er twee artikelen over Achterbergs relatie tot de beeldende kunst, een vruchtbaar onderzoeksterrein. Edwin Lucas en Pieter Jeroense interviewden Andries Middeldorp, het tweede in een reeks gesprekken met schrijvers, critici en essayisten die Achterberg persoonlijk hebben gekend.

Het ‘Jaarboek Gerrit Achterberg’ verschijnt sinds 2001 en is de opvolger van de ‘Achterbergkroniek’. Het is bedoeld als podium waarop kenners en liefhebbers hun gedachten over de poezie van Achterberg kunnen ontvouwen en is gekoppeld aan het jaarlijkse Achterberg-symposium. Het eerstvolgende symposium vindt plaats op zaterdag 29 november 2003.

Donateurs kunnen zich opgeven door overschrijving van (ten minste) EUR 23,00 op rekeningnummer 527 40 91 t.n.v. Stichting Genootschap Gerrit Achterberg te Nieuwegein. Zij hebben dan tevens toegang tot het jaarlijkse Achterberg-symposium en ontvangen een drukwerkje van de Avalonpers ter gelegenheid van de jaarwisseling. Losse nummers kunnen worden besteld door overmaking van EUR 18,00 (inclusief verzendkosten) op hetzelfde rekeningnummer. Redactieadres: Museumlaan 2, 3581 HK Utrecht, e-mail: edwin.lucas@wxs.nl.

(15)=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=
Date: Fri, 27 Jun 2003 00:17:03 +0200
From: P.J. Verkruijsse <p.j.verkruijsse@uva.nl>
URL artikel: http://www.neder-l.nl/bulletin/2003/06/030626.html
Subject: Lit: 0306.26: Pas verschenen: Arjen Duinker. De zon. (Middelburg, 2003)

==============
Pas verschenen
==============

Arjen Duinker. De zon. Middelburg: Stichting Kunstuitleen, 2003 (Slibreeks/Groot, 105). 40 blz.; EUR 9,00; isbn 90-6354-109-0.

Arjen Duinker publiceerde een roman en zeven dichtbundels. In 2001 ontving hij de Jan Campertprijs voor ‘De geschiedenis van een opsomming’. Van zijn werk verschenen tweetalige bundels in Italie en Engeland; een Franstalige anthologie verscheen in 2003. Zijn gedicht ‘De steen bloeit’ uit ‘Het uur van de droom’ werd in het kader van een groot project vertaald in 240 verschillende talen. Op Poetry International werd Duinker uitgeroepen tot ‘dichter van het kwartaal’.

‘De zon’ is een doorlopend gedicht waarin weinig terug te vinden valt van de traditionele poezie. Er is geen onderwerp waarover mededelingen worden gedaan; er is geen verhaal of poetische boodschap. Eigenlijk begint de dichter met niets. Er valt hem een zin in, doorgaans een alledaagse regel als ‘De zon schijnt mooi’. Er komen woorden bij als water, wind, wolken, kogels enz. De zin verandert daardoor steeds van betekenis en vorm. De zinnen groeien aan om vervolgens door korte zinnen afgewisseld te worden. Dan herneemt de dichter de beginzin en is het net of het gedicht op zijn uitgangspositie terugkeert. Zo wisselen beweging en rust elkaar continu af. Het vers wordt een woordenstroom die in de bedding van het gedicht hier en daar wat meepakt.

Daarnaast heeft de poezie van Duinker veel te maken met toneel. Er is steeds sprake van een stem een tegenstem die op elkaar reageren. ‘De zon’ moet dan ook door een duo worden gelezen. Pas dan krijgt het gedicht zijn ware klank.

Het boekje is verkrijgbaar via de Stichting Kunstuitleen Zeeland, Balans 17, 4331 BL Middelburg, +31 (0)118-611443, e-mail: slib@kunstuitleenzeeland.nl.

(16)=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=
Date: Fri, 27 Jun 2003 00:17:03 +0200
From: P.J. Verkruijsse <p.j.verkruijsse@uva.nl>
URL artikel: http://www.neder-l.nl/bulletin/2003/06/030627.html
Subject: Lit: 0306.27: Pas verschenen: De Franse Nederlanden / Les Pays-Bas fran¸ais. Jaarboek 28. (Rekkem, 2003)

==============
Pas verschenen
==============

De Franse Nederlanden / Les Pays-Bas fran¸ais. Jaarboek 28. Rekkem: Stichting Ons Erfdeel, 2003. 256 blz.; ills.; EUR 32,00 (Belgie), EUR 34,00 (Frankrijk, Nederland), EUR 36,00 (andere landen); issn 0251-2408; isbn 90-75862-679.

De Stichting Ons Erfdeel gaat gestaag door met het verspreiden van de kennis over de Nederlandse cultuur en samenleving in de Franstalige wereld via o.a. het jaarboek ‘De Franse Nederlanden’, dat er zoals gewoonlijk fleurig en verzorgd uitziet. Deel 28 bevat – naast andere – bijdragen over de volgende onderwerpen.

Nadine Rogeaux publiceert een interessant stuk over ‘Wallerant Vaillant (1623-1677), eerste specialist van de mezzotint’. Wallerant Vaillant werd in 1623 in Rijsel geboren maar vluchtte in de troebele tijden van de reformatie in 1642 met zijn hele familie naar Amsterdam. Hij was de oudste van een dynastie van schilders en grafici. Hij speelde een belangrijke rol in de ontwikkeling en verspreiding van de mezzotint of zwartekunst. De Boheemse prins Rupert leerde hem deze grafische techniek aan. Het werk van Vaillant was zeer geliefd bij de Amsterdamse burgerij. Nadine Rogeaux beschrijft het leven en werk van Wallerant Vaillant, van wie het Palais des Beaux-Art in Rijsel een omvangrijke collectie zwartekunstprenten bezit.

Het archiefcentrum Le monde du travail in Roubaix verzamelt archieven en documentatie van bedrijven en bedrijfsleiders, patroons en patroonsorganisaties, banken en verzekeringsmaatschappijen, arbeiders en arbeidersbewegingen, cooperatieven en patronaten. Maria de Waele geeft in haar artikel een overzicht van wat de onderzoeker in dit rijke archief kan vinden en gaat ook na of er fondsen bewaard worden die interessant zijn voor Vlaanderen.

Armand H’eroguel geeft informatie over de opleiding zakelijk Nederlands in Roubaix. Ludo Vandamme bespreekt de in het najaar van 2002 in Leuven gehouden tentoonstelling met middeleeuwse manuscripten en de daarbij behorende publicatie. Verschillende topstukken die daar getoond werden, waren uit het noorden van Frankrijk afkomstig. De Franse Nederlanden zijn een bakermat voor de monastieke cultuur en van de stedelijke ontwikkeling in onze gewesten. In dit grensgebied lieten zich Parijse, Vlaamse, Ierse en Angelsaksische invloeden gelden.

In het Lexicon inventariseert C. Moeyaert de schrijftaal in de Franse Westhoek. Hij doet dit aan de hand van een ‘Handtboeck’, begonnen door Antonius Vincentius van Bockstael (1757). In de Bibliografie tenslotte signaleert Ludo Vandamme 38 publicaties die in de loop van 2002 over de Franse Nederlanden zijn verschenen.

(17)=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=
Date: Fri, 27 Jun 2003 00:17:03 +0200
From: P.J. Verkruijsse <p.j.verkruijsse@uva.nl>
URL artikel: http://www.neder-l.nl/bulletin/2003/06/030628.html
Subject: Lit: 0306.28: Pas verschenen: M. Barend-Van Haeften en B. Paasman. De Kaap: Goede Hoop halverwege Indie. Bloemlezing van Kaapteksten uit de Compagniestijd. (Hilversum, 2003)

==============
Pas verschenen
==============

Marijke Barend-Van Haeften en Bert Paasman. De Kaap: Goede Hoop halverwege Indie. Bloemlezing van Kaapteksten uit de Compagniestijd. Hilversum: Verloren, 2003. 192 blz.; ills.; isbn 90-6550-688-8.

Zuid-Afrika is niet altijd een Regenboognatie geweest. De oorspronkelijke bevolking, de Khoi-San, werd vanaf het eind van de 15e eeuw geconfronteerd met Europeanen. In 1652 stichtte de VOC een verversingspost nabij Kaap de Goede Hoop, waar schepen op heen- en terugreis naar Oost-Indie voor anker gingen en bemanning en passagiers konden bijkomen. Gouverneur Jan van Riebeeck nam het land van de Khoi (toen Hottentotten genoemd) in bezit en probeerde handel met hen te drijven. Dat was het begin van de blanke expansie in Zuid-Afrika.

Deze bloemlezing bevat naast een gedegen inleiding en literatuuropgave twintig door de editeurs toegelichte en van commentaar voorziene fragmenten uit reisverslagen, brieven, gedichten en liedjes vanaf 1595 tot 1803. Hierin beschreven Nederlandse reizigers toeristische uitstapjes, de leeuwenjacht, bizarre ervaringen met de oorspronkelijke bewoners en hun schokkende confrontatie met de slavernij.

De bloemlezing begint met een fragment uit ‘De eerste schipvaart naar de Oost’ onder Cornelis de Houtman uit 1595. Daarna volgen stukken van Nicolaas de Graaff, uit de bij Jodocus Hondius in 1652 verschenen ‘Klare besgryving van Cabo de Bona Esperan¸a’, uit het ‘Daghregister’ van Van Riebeeck, uit de ‘Oost-Indische voyagie’ van Wouter Schouten en uit de brieven van Aernout van Overbeke. De dichter Pieter de Neyn, de Antwerpse soldaat Reynier Adriaensen, dominee Fran¸ois Valentijn, de schepelingen Lourens Thijszoon en Daniel Silleman zorgen voor zeer gevarieerde bijdragen. Daarna volgen brieven van Johanna van Riebeeck en Joan van Hoorn, fragmenten uit het dagboek van de zusters Lammens, een midden-18e-eeuwse beschrijving van de Kaap door een anonymus, de ‘Eerkroon’ van Jan de Marre, fragmenten uit Jacob Haafner en Hendrik Swellengrebel, een lied op de ondergang van het schip de Mentor, stukken uit het reisjournaal van mr. Pieter van Overstraten, een briefwisseling binnen de familie Le Sueur, en tot slot nog een paar matrozenliederen van begin 19e eeuw.

De samenstellers van de bloemlezing hebben, zo kort na de herdenking van 400 jaar VOC en 350 jaar Kaapnederzetting, bewust gekozen voor een bloemlezing met een uitsluitend Eurocentrisch wereldbeeld in de hoop dat er ook een tekstenverzameling komt waarin getracht wordt weer te geven hoe de inheemse bevolking het proces van kolonisatie ervaren heeft.

(18)=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=
Date: Fri, 27 Jun 2003 00:17:03 +0200
From: P.J. Verkruijsse <p.j.verkruijsse@uva.nl>
URL artikel: http://www.neder-l.nl/bulletin/2003/06/030629.html
Subject: Lit: 0306.29: Pas verschenen: Nieuwe letters. Met bijdragen van M. Majoor, F.A. Janssen, F. Smeijers, H.P. Willberg. (Woudrichem, 2003)

==============
Pas verschenen
==============

Nieuwe letters. Met bijdragen van Martin Majoor, Frans A. Janssen, Fred Smeijers, Hans Peter Willberg. Woudrichem: Uitgeverij De Kazerne, 2003. 78 blz.; ills.; isbn 90-76262-12-8.

Het boekje ‘Nieuwe letters’ is een bijproduct van de door Otto de Fijter gemaakte documentaire ‘”Systematisch slordig” – Bram de Does, letterontwerper en typograaf’. Dat blijkt uit ruim 20 pagina’s ‘biografieen’ (zeer beknopte curricula) van alle geinterviewden voor de film. De bijdragen aan het boek betreffen ‘Digitale letters bestaan niet’ van Martin Majoor, ‘Te veel lettertypen?’ van Frans Janssen, ‘Het nut van revivals’ van Fred Smeijers en ‘Met een wijde horizon’ van Hans Peter Willberg. Onnodig te zeggen dat er veel gezegd wordt over digitale letters, gezet uit de Trinite van Bram de Does en de Prodesse van Otto de Fijter.

(19)=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=
Date: Fri, 27 Jun 2003 00:17:03 +0200
From: P.J. Verkruijsse <p.j.verkruijsse@uva.nl>
URL artikel: http://www.neder-l.nl/bulletin/2003/06/030630.html
Subject: Lit: 0306.30: Pas verschenen: Jaarboek voor Nederlandse Boekgeschiedenis 10: Bij de tijd; boeken in Nederland 1950-2000. (Leiden, 2003)

==============
Pas verschenen
==============

Jaarboek voor Nederlandse Boekgeschiedenis 10: Bij de tijd; boeken in Nederland 1950-2000. Leiden: Nederlandse Boekhistorische Vereniging, 2003. 243 blz.; ills.; issn 1381-0065; isbn 90-75133-10-3.

Het jubileum- en themanummer van het Jaarboek voor Nederlandse Boekgeschiedenis is geheel gewijd aan de ontwikkelingen in boekhandel en uitgeverij gedurende de laatste halve eeuw en voor een deel gebaseerd op de lezingen van het congres dat op 2 november 2001 georganiseerd werd in het Internationaal Instituut voor Sociale Geschiedenis.

De inhoud van het door Berry Dongelmans en Adriaan van der Weel ingeleide jaarboek is als volgt:

  • Laurens van Krevelen: Van liefhebberij tot cultureel ondernemerschap; over de ontwikkeling van de literaire uitgeverij in Nederland.
  • Bregje Boonstra: Is het fluitketeltje droog gekookt? Vijftig jaar kinderboeken in Nederland.
  • Nel van Dijk: Kunst en kijkcijfers; boeken op de Nederlandse televisie.
  • Karen Ghonem-Woets en Piet Mooren: Van een ‘roomsche’ naar een ‘nieuwe kleur in ’t werk’; over de veranderingen in het jeugdboekenfonds van Zwijsen en Malmberg na 1945.
  • Frank de Glas: De materiele en symbolische productie van het werk van moderne literaire auteurs; bouwstenen voor de reputatie van de jonge Hella Haasse.
  • Wim Knulst en Andries van den Broek: Het lezerspubliek van boeken in tijden van ontlezing.
  • Lisa Kuitert: Literatuur in optima forma; over de betekenis van marginaal drukwerk voor de literatuur.
  • Erik Nijhof: Gekanaliseerde innovatiestromen; het ‘grafisch systeem’ in Nederland, 1950-2000.
  • Yvonne van Oort en Frank de Glas: 65 jaar boekenclub in Nederland.
  • Sandra van Voorst: Van censuur naar gedeelde verantwoordelijkheid; uitgeverij Het Spectrum en de Katholieke Boekenwet.
  • Hannie van Goinga: Hoezo stiefkind? Bibliotheekgeschiedenis als cultuurgeschiedenis.
  • David McKitterick: recensie van Bibliopolis.

(20)=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=
Date: Tue, 24 Jun 2003 11:42:03 +0200
From: Peter-Arno Coppen <P.A.Coppen@let.kun.nl>
URL artikel: http://www.neder-l.nl/bulletin/2003/06/030631.html
Subject: Rub: 0306.31: Linguistisch Miniatuurtje XCIV: Maxima's tongknoper

===============================
Linguistisch Miniatuurtje XCIV:
<br>Maxima’s tongknoper
===============================

“Prinses Maxima kan de boektitel Pluk van de Petteflet nog steeds nauwelijks uitspreken. Dat soort dingen laten haar merken dat zij een nieuwkomer is in Nederland.” Dit bericht stond de vorige maand in Dagblad de Limburger, en het werd gretig overgenomen door onder andere het Algemeen Dagblad, de nieuwsrubriek van Onze Taal, Van Dale’s Taalweb, en nog tientallen andere nieuwssites.

Zo’n berichtje toont twee dingen aan: journalisten denken niet na, en Nederlandse taalkundigen, met name de fonologen, zitten met zijn allen te slapen. Want wat staat daar eigenlijk voor onzin? Wie ‘Pluk van de Petteflet’ niet kan uitspreken spreekt niet goed Nederlands? Het Nederlands is een taal die zich kenmerkt door onuitsprekelijke frasen als deze boektitel? Kijk, dat Maxima zo’n opmerking maakt zal ieder haar graag vergeven. Maar zet dat dan even recht en bazel niet alles kritiekloos na.

Op het gevaar af dat ik een open deur intrap zal ik het toch maar even uitleggen: ‘Pluk van de Petteflet’ is een, door Annie M.G. Schmidt ‘bewust’ geconstrueerde “tongbreker”, een titel waar je in de uitspraak makkelijk over struikelt. En of je nou Nederlandse bent of Argentijnse, tongbrekers blijven moeilijk. Sterker nog: het zou van een onnatuurlijke uitspraakvaardigheid getuigen als iemand hier geen moeite mee zou hebben. Computers onderscheiden zich niet door grote natuurlijkheid, maar ze spreken tongbrekers zonder haperen uit.

Kent het Nederlands meer tongbrekers dan andere talen? Natuurlijk niet. Kijk op de internationale verzamelingen op het internet en je ziet dat het aantal “tongue twisters” in het Engels vele malen groter is. Is het Engels dan zo’n moeilijke taal? Ook al niet. Er zijn veel meer sprekers van het Engels, dus ook meer taalhobbyisten die de tongue twisters in elkaar kunnen knutselen.

Waarom vind ik dan dat de Nederlandse fonologen hebben zitten slapen? Hier was nou eens een prachtgelegenheid om het vak te populariseren. Voor ieder wissewasje worden in de media deskundigen van stal gehaald, maar bij deze kwestie zagen we geen Zonneveld of Gussenhoven opdraven. Waarom niet? Heeft de fonologie niets interessants te melden over tongbrekers? Is daar nooit onderzoek naar gedaan? Dat wordt dan eens hoog tijd.

Wat maakt een tongbreker tot een tongbreker? De amateurverzamelingen die je links en rechts aantreft staan vol met woordspelletjes (over vliegen en zagen) die helemaal niet zo moeilijk uitspreekbaar zijn, en dus onmiddellijk door de mand vallen. Deze wildgroei zou eens een halt moeten worden toegeroepen. Waarom bestaat er geen fonologisch keurmerk voor de tongbreker?

Het lijkt me trouwens wel een interessant onderwerp. Ik ben geen fonoloog, maar het lijkt me dat er binnen de fonologie en fonetiek onderzoek moet zijn gedaan naar tongbrekers, of in elk geval in bredere zin (psycholinguistisch) onderzoek naar versprekingen. Op basis daarvan moet het mogelijk zijn om tongbrekers te ordenen naar moeilijkheidsgraad. Hoe scoort ‘Pluk van de Petteflet’ op die schaal?

Kun je tongbrekers verbeteren? Het bekende ‘De meid snijdt zeven scheve sneden brood’ wordt in mijn ervaring een stuk moeilijker uitspreekbaar als je het woord ‘zeven’ weglaat: ‘De meid snijdt scheve sneden brood’. Blijkbaar wordt de neiging om bij ‘snijdt’ te anticiperen op ‘scheve’ een stuk groter als het dichterbij staat. En wat is de attractiviteit van de variant ‘De knecht snijdt recht en de meid snijdt scheef’? Is dat ‘semantic priming’, omdat het woord ‘recht’ zijn antoniem ‘scheef’ al in de week legt? Kijk, daar zou ik nou wel eens een workshop aan gewijd willen zien.

Sommige tongbrekers zijn lang, andere zijn verbluffend kort. De meeste korte moet je een aantal keren herhalen. Kunnen we de lange tongbrekers droogkoken tot een bepaalde lengte, eventueel met de eis tot herhaling? Kun je ze op basis van die reductie classificeren in een beperkt aantal categorieen?

En dan nog iets: al die mooie Engelse tongue twisters, kan iemand die niet eens fatsoenlijk vertalen naar modern Nederlands? Het lijkt wel alsof wij met onze tongbrekers in de negentiende eeuw zijn blijven steken met de koetsier die de postkoets met postkoetspoets poetst, knappe kappers die knippen en kappen, de meid die brood snijdt, en het plak bakbloedworst dat ongetwijfeld niet meer aan de Europese richtlijnen voor voedingsmiddelen voldoet. En ik vrees dat de flinke vlugge vissen die Frits vangt inmiddels door het vervuilde rivierwater ook grotendeels het loodje hebben moeten leggen. Tijd dus voor modernisering van onze tongbrekers. En als we daar toch mee bezig zijn: ik stel voor om het woord ’tongbreker’ in te ruilen voor het Zuid-Afrikaanse ’tongknoper’, dat ik een stuk beter vind.

Ik zie het al helemaal voor me: een met Europese subsidie gefinancierd reddingsproject voor het wegkwijnende culturele erfgoed van de Oud-Hollandse tongknoper, bestaande uit fundamenteel postdoconderzoek naar de kenmerkende eigenschappen en de mogelijkheden tot ordening naar moeilijkheidsgraad. Een AiO om de taalafhankelijkheid van tongknopers te onderzoeken, en een Raad voor de Tongknoper die nieuwe gevallen beoordeelt. Een paar spraaktechnologen om een voorleesmachine te ontwikkelen die wel moeite heeft met tongknopers, en een commissie die een jaarlijkse tongknoopcompetitie op de middelbare scholen voorbereidt.

Dat laatste moet dan ingevuld worden met een zomers “tongknoopkamp”, waar je alleen toegelaten wordt als je het vijf keer snel achter elkaar kunt uitspreken. De beste tongknoperarticulatoren strijden in de herfst om de tongknoopcup (of de Pluk van de Pettefletplaquette) die uitgereikt wordt door Prinses Maxima op het Taalgala. Krijgt dat ook meteen wat meer media-aandacht.

Peter-Arno Coppen

(21)=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=

*-------------------------------------------------------------------------*
|                                                                         |
| Informatie over Neder-L:                                                |
| ========================                                                |
| Algemene informatie opvragen over Neder-L: stuur mail naar              |
|   listserv@nic.surfnet.nl met daarin de boodschap: GET NEDER-L INFO     |
| Abonnement nemen op Neder-L: stuur mail naar listserv@nic.surfnet.nl    |
|   met als boodschap: SUB NEDER-L uw-voornaam/voorletters uw-achternaam  |
| Neder-L op het web/WWW: Neder-L-nummers zijn vanaf januari 1997 in      |
|   web-formaat te lezen via: http://www.neder-l.nl/                      |
|   Nadere informatie over Neder-L in web-formaat: zie artikel 9706.01    |
|   Er is ook een WWW-archief met alle e-mailversies van Neder-L sinds    |
|   juni 1992, dat ook op trefwoord doorzocht kan worden; de URL van dit  |
|   listserv-archief: http://listserv.surfnet.nl/archives/neder-l.html    |
| Oude Neder-L-bulletins opvragen: stuur mail naar listserv@nic.surfnet.nl|
|   met daarin een boodschap als: GET NEDER-L LOG9206                     |
|   (resultaat: logboek met Neder-L-artikelen van juni '92 wordt gestuurd)|
|   Of maak gebruik van het listserv-archief (zie enkele regels hierboven)|
| Bijdrage voor Neder-L opsturen: stuur mail naar neder-l@nic.surfnet.nl  |
| Contact met redactie: stuur mail naar Salemans@neder-l.nl, naar         |
|   Willem.Kuiper@hum.uva.nl, naar Piet.Verkruijsse@hum.uva.nl (voor de   |
|   evenementenagenda), naar Marc.van.Oostendorp@meertens.knaw.nl of naar |
|   P.A.Coppen@let.kun.nl                                                 |
*-------------------------------------------------------------------------*

*-Einde-------------------- Neder-L, no. 0306.b --------------------------*

Lees Interacties

Laat een reactie achter

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.