Subject: | Neder-L, no. 0312.b |
From: | Ben Salemans |
Reply-To: | Elektronisch tijdschrift voor de neerlandistiek |
Date: | Tue, 30 Dec 2003 16:56:53 +0100 |
Content-Type: | text/plain |
********************* *-Twaalfde-jaargang-------- Neder-L, no. 0312.b -----------ISSN-0929-6514-* | | | ************************************************************ | | * Neder-L, elektronisch tijdschrift voor de neerlandistiek * | | ************************************************************ | | | | Onderwerpen in dit bulletin: | | ============================ | | (1) Rub: 0312.16: Evenementenagenda, met: | | - Amsterdam: Tentoonstelling 'Experimentele Arabische | | letterontwerpen', t/m vr 27 februari 2004 | | - Utrecht: Het Hoge Woord: 'Sport', zo 4 januari 2004 | | - Utrecht: Het Hoge Woord: interviews met J. Bernlef | | en Mustafa Stitou, ma 19 januari 2004 | | - Utrecht: Utrechtse Gedichtendag: prominenten en | | poeten in het Utrechtse stadhuis, do 29 januari 2004| | (2) Med: 0312.17: Overleden: Pieternella Margaretha van | | Breevoort-Noordzij (1923-2003); Arie Wolter Willemsen | | (1930-2003) | | (3) Med: 0312.18: Oratie Piet Visser op vr 6 februari 2004 aan de Vrije | | Universiteit te Amsterdam | | (4) Web: 0312.19: 'Gamen' is het woord van het jaar 2003 | | (www.woordvanhetjaar.nl) | | (5) Lit: 0312.20: Pas verschenen: Brigitte Buissink, Spoedcursus omgaan | | met de media (Den Haag, 2003) | | (6) Lit: 0312.21: Pas verschenen: Jan Campert-prijzen 2003. Harry | | Bekkering en Jos Joosten (red.). (Nijmegen, 2003) | | (7) Lit: 0312.22: Pas verschenen: Kees Verheul. Souvenir voor Sasha en | | Natasha. Verzamelbundel Kees Verheul, samengesteld | | door Gerben Wynia. (Nijmegen, 2003) | | (8) Col: 0312.23: NederNed 51: Is er nog wat gebeurd in de wereld | | tijdens mijn afwezigheid? Nieuwjaarsrede (door Marc | | van Oostendorp) over het Nederlandse weblog | | (9) Informatie over Neder-L | | | *------------------------- ----------30-december-2003-* *********************
(1)-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=
Date: Wed, 24 Dec 2003 15:02:00 +0100
From: P.J. Verkruijsse <p.j.verkruijsse@uva.nl>
URL artikel: http://www.neder-l.nl/bulletin/2003/12/031216.html
Subject: Rub: 0312.16: Evenementenagenda
=================
Evenementenagenda
=================
AMSTERDAM, Universiteitsbibliotheek, Galerij Bijzondere Collecties, Singel 425
Tentoonstelling ‘Experimentele Arabische letterontwerpen’, t/m vrijdag 27 februari 2004.
- Expositie waarin het werk te zien is van jonge design-studenten o.a. uit Dubai. Open van maandag tot en met vrijdag van 9.30 – 17.00 uur. Nadere informatie: http://www.uba.uva.nl/actueel/tentoonstellingen.cfm.
UTRECHT, Winkel van Sinkel, Oudegracht 158
Het Hoge Woord: ‘Sport’, zondag 4 januari 2004, 13.00 tot 16.00 uur; toegang gratis.
- Interviews en voordrachten van Jeroen Wielaert, Liza van Sambeek en Dirk van Weelden. Jeroen Wielaert ging in Radio Tour de France (radio 1) jarenlang in op de bijverschijnselen van de Tour en werkt nu voor het Radio 1 – journaal. Hij heeft veel gepubliceerd over de Tour de France en wielersport in het algemeen, o.a. in het tijdschrift ‘Wielerrevue’. Liza van Sambeek is het pseudoniem van de Utrechtse Ciel Heintz en Liesbeth van Erp die afgelopen jaar het boek ‘Zadelpijn en ander damesleed’ schreven, een boek over de jaarlijkse fietstochten van een groep vriendinnen. De ‘dames’ zijn allen rond de 50, houden van fietsen, noemen zich ‘Les Tites Sancerre’, hebben een stoer strijdlied maar ook veel opgekropt leed. Dirk van Weelden (1957) publiceerde in het najaar van 2003 het boek Looptijd, waarin hij alle persoonlijke, medische, literaire, antropologische en zelfs religieuze overpeinzingen tijdens zijn tochten de vrije loop laat. Wie heeft ooit gezegd dat je met sporten je hoofd leeg maakt? Dirk van Weelden is bekend van het boek ‘Arbeidsvitaminen, het ABC van Bril en Van Weelden’ (1990, Bezige Bij). Nadere informatie: http://www.slau.nl/.
UTRECHT, Winkel van Sinkel, Oudegracht 158.
Het Hoge Woord met interviews met J. Bernlef en Mustafa Stitou, maandag 19 januari 2004, 20.30 uur; toegang gratis.
- Mustafa Stitou, geboren in 1974 in Tetouan (Marokko), groeide op in Lelystad. Hij studeerde enige tijd geschiedenis en filosofie aan de UvA en debuteerde in 1994 als dichter met de bundel ‘Mijn vormen’ (Arena). In 2003 verscheen de bundel ‘Varkensroze ansichten’, een zeer afwisselende selectie gedichten over de meest uiteenlopende onderwerpen als Darwin, een bemoeizuchtige bovenbuurvrouw, de poezie van Paul Celan, het leven in suburbia en nog veel meer. Stitou blinkt uit in precieze, vervreemdende formuleringen die vaak een geestig en absurdistisch effect hebben. Deze bundel werd door de Poezieclub verkozen als bundel van najaar 2003.
J. Bernlef (pseudoniem, 1937) bracht zijn jeugd door in Amsterdam-West en Haarlem. Op de Amsterdamse HBS leerde hij zijn vrienden Gerard Bron (schrijversnaam: Gerard Brands), Gerard Stigter (schrijversnaam: K. Schippers) en Sipke Huismans (schilder) kennen. Hun leraar Nederlands, Rob Nieuwenhuys, zette hen op het spoor van Nescio, Elsschot en Carmiggelt. Bernlef begon met publiceren tijdens zijn militaire dienst, in bladen als ‘Hoos’ en ‘A Pulp Magazine for the Dead Generation’. Van 1958 tot 1960 pendelde Bernlef heen en weer tussen Zweden en Nederland, werkte als ober en bordenwasser in een hotel en schreef. Zijn eerste dichtbundel ‘Kokkels’ en de verhalenbundel ‘Stenen spoelen’ werden bekroond met de Reina Prinsen Geerligsprijs. Samen met G. Brands en K. Schippers richtte hij het tijdschrift ‘Barbarber’ op, waarvan hij tot de opheffing in 1971 redacteur bleef. Het literaire werk van Bernlef werd vele malen bekroond en hij ontving twee oeuvreprijzen (1984 de Constantijn Huygensprijs en in 1994 de P.C. Hooftprijs). Zijn bestseller ‘Hersenschimmen’ werd verfilmd. Zijn meest recente bekende boeken zijn ‘Boy’ (2000) en ‘Buiten is het maandag’ (2003).
Nadere informatie: http://www.slau.nl/.
UTRECHT, Stadhuis, grote trouwzaal
Utrechtse Gedichtendag: prominenten en poeten in het Utrechtse stadhuis, donderdag 29 januari 2004, 17.30 uur.
- Ook dit jaar vindt in het Stadhuis een bijzondere middag plaats, door dichters en bekende Utrechters, met speciale aandacht voor het pas uitgekomen boek ‘Poetisch Utrecht’, waarin 28 dichters de domstad in kaart brengen met nieuwe gedichten. Samenstelling: Coen Peppelenbos en Corrie Joosten, gedichten van: Mischa Andriessen, Daphne de Bruin, Tsead Bruinja, Joris van Casteren, Maria van Daalen, Don Duyns, Ronald Giphart, Ruben van Gogh, Ingmar Heytze, Tjitske Jansen, Esther Jansma, Arthur Japin, Corrie Joosten, Rienk Kruiderink, Dirkje Kuik, Koos Meinderts, Peter Middendorp, Hanz Mirck, Thomas Moehlmann, Coen Peppelenbos, F. Starik, Vrouwkje Tuinman, Edward van de Vendel, Leo Vroman, Boris Wanders, Kees Wennekendonk, Arjan Witte, Willem Jan van Wijk. Een aantal van deze dichters treedt op tijdens de Gedichtendag in het Stadhuis in Utrecht, met wederom de zogenaamde ‘Utrechtse Prominenten’, zoals de Burgemeester, Gerlach Cerfontaine (directeur Schiphol) en anderen. Nadere informatie: http://www.slau.nl/.
(2)-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=
Date: Wed, 24 Dec 2003 15:02:00 +0100
From: P.J. Verkruijsse <p.j.verkruijsse@uva.nl>
URL artikel: http://www.neder-l.nl/bulletin/2003/12/031217.html
Subject: Med: 0312.17: Overleden: Pieternella Margaretha van Breevoort-Noordzij (1923-2003); Arie Wolter Willemsen (1930-2003)
=========
Overleden
=========
Op 7 september 2003 overleed te Thonon-les-Bains (Frankrijk) de schrijfster en dichteres Pieternella Margaretha van Breevoort-Noordzij (* 17 oktober 1923 te Rotterdam). Nel Noordzij studeerde pedagogiek en psychologie. In 1953 won ze de Vara-prijsvraag voor aankomende talenten met de novelle ‘Geen eten’, waarna ze debuteerde met de dichtbundel ‘Bij nader inzien’ (1954). Haar vier maal herdrukte roman ‘Het kan me niet schelen’ (1955) deed nogal wat stof opwaaien door het realisme waarmee ze het gevoelsleven van een jonge vrouwelijke arts beschreef. Sinds midden jaren zestig heeft zij zich vooral beziggehouden met theosofie, parapsychologie en occultisme, resulterend in o.a. het ‘Woordenboek van magie, okkultisme en parapsychologie’ (1975) en ‘Grafologie als bewustzijnsverruiming’ (1975). In 1957 verzorgde Nel Noordzij de bundel ‘Nederlandse dichteressen na 1900’.
Op 20 december 2003 overleed te Utrecht dr. Arie Wolter Willemsen (* 29 januari 1930 te Terwolde). Willemsen promoveerde in 1958 op ‘Het Vlaams-nationalisme 1914-1940’ (2e dr. 1969). In 1957 werd hij wetenschappelijk ambtenaar voor het vakgebied geschiedenis bij De Koninklijke Bibliotheek; van 1963 tot en met 1968 was hij daar medewerker in algemene dienst; in 1969 werd hij onderbibliothecaris. In die laatste functie verzette Willemsen veel werk voor de voorbereiding van de nieuwbouw van de KB en – inhoudelijk – voor de totstandkoming van het Depot van Nederlandse Publicaties, het automatiseringsproject Pica en de Nederlandse Taalunie. Ook bij het ontstaan van de Bibliografie van de Nederlandse taal- en literatuurwetenschap (BNTL) was hij zeer nauw betrokken. Van 1986 tot 1991 was Willemsen bibliothecaris van de KB. Bij zijn afscheid verscheen de bundel ‘Koninklijke Bibliotheek en Nederlands bibliotheekbeleid; verspreide geschriften 1983-1990’ (1991). Behalve de veertien opstellen in deze bundel verschenen van zijn hand tientallen andere publicaties op het gebied van bibliotheekbeleid en documentatie en op het terrein van de geschiedenis van de Vlaamse Beweging.
(3)-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=
Date: Sat, 20 Dec 2003 11:06:40 +0100
From: Piet Visser <pvisser_sem@hotmail.com>
URL artikel: http://www.neder-l.nl/bulletin/2003/12/031218.html
Subject: Med: 0312.18: Oratie Piet Visser op vr 6 februari 2004 aan de Vrije Universiteit te Amsterdam
=============
Oratie Visser
=============
Op vrijdag 6 februari 2004 houdt Piet Visser, sinds 1 september 2003 hoogleraar Geschiedenis van het Doperdom en aanverwante stromingen, zijn oratie aan de Vrije Universiteit, De Boelelaan 1105, Amsterdam. De titel luidt: ‘Keurige Ketters. De Nederlandse doopsgezinden in de eeuw van de Verlichting.’ Aanvang: 15.45 uur precies.
Tot 1796 waren de doopsgezinden, net als remonstranten, lutheranen, joden en katholieken, in kerkelijk opzicht nog ’tweedehands’ burgers in de door de gereformeerde, c.q. hervormde kerk gedomineerde Republiek. Op maatschappelijk en cultureel terrein drongen zij evenwel door tot het beschavingsoffensief van de Verlichting. Tal van leden van de ooit verketterde doperse gemeenschap namen prominente posities in in het achttiende-eeuwse genootschapsleven, de uitgeverij, de tijdschriftenproductie en het populariseren van Verlichte buitenlandse lectuur; de Maatschappij tot Nut van ’t Algemeen ontstond in deze kring; het streven naar maatschappelijke emancipatie leidde tot veel sympathie voor en betrokkenheid bij de Patriottenbeweging. De centrale vraag van de rede is dan ook: hoe verdragen deze fenomenen zich met de dopers-theologische opvattingen en de eigen kerkhistorische ontwikkeling in dit tijdvak?
(4)-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=
Date: Tue, 23 Dec 2003 12:22:12 +0100
URL artikel: http://www.neder-l.nl/bulletin/2003/12/031219.html
From: Redactie Woord van het jaar <redactie@woordvanhetjaar.nl>
Subject: Web: 0312.19: 'Gamen' is het woord van het jaar 2003 (www.woordvanhetjaar.nl)
======================================
‘Gamen’ is het woord van het jaar 2003
======================================
1945 mensen hebben in november en december hun stem uitgebracht op ‘gamen’. Dit woord is daarmee het meest populaire woord van 2003 geworden en laat ‘beurtbalkje’ en ‘googelen’ ver achter zich. De afgelopen twee maanden hebben vele tienduizenden mensen de site http://www.woordvanhetjaar.nl bezocht om hun favoriete woord voor te dragen of op een van de gelogde woorden te stemmen.
Dat niet iedereen het altijd eens was met de beslissingen van de redactie om bepaalde woorden te verwijderen of naar de alternatieve site http://vetste.woordvanhetjaar.nl te verplaatsen bleek uit de vele verhitte reacties op de site zelf, discussies op internetforums tot en met DOS-attacks en mailbombs aan de redactie. Kennelijk nemen veel mensen hun taal serieuzer dan we vooraf konden inschatten. Het verkiezingsreglement bepaalde dat ‘Woord van het jaar’ een afspiegeling moest bieden van nieuwe of bestaande woorden die tekenend zijn voor dit jaar. Een criterium daarbij is dat de woorden een breed draagvlak moeten hebben. Zelf verzonnen woorden of woorden die voornamelijk in een bepaalde incrowd of subcultuur worden gebruikt, kwamen daardoor vaak niet in aanmerking voor de lijst. Hierdoor moest een aantal enthousiaste inzenders teleurgesteld worden.
Internetdemocratie
Een verschijnsel dat samenhangt met het verschijnsel internetverkiezingen is het feit dat er op het net lobbygroepen ontstonden voor bepaalde woorden. Met name woorden als ‘gamen’ en ‘beurtbalkje’ zijn sterk gepusht door groepen internetgebruikers die elkaar opriepen op deze woorden te stemmen.
Niettemin hebben de talrijke inzendingen toch een top 25 opgeleverd die als geheel representatief mag worden genoemd voor het afgelopen jaar.
De 25 Woorden van het Jaar in 2003 volgens het Nederlandse publiek (met gewogen eindscore* per woord):
- Gamen 1356
- Beurtbalkje 842
- Googelen 618
- Adoptiekip 406
- Vleesverlater 307
- Spammen 294
- Opleuken 290
- Kutmarokkaan 241
- E-war 187
- Hobbykip 155
- Klikkip 145
- Kogelbrief 127
- Massavernietigingswapen 125
- SARS 121
- Maximaatje 118
- Flitsmeute 113
- Oranjekater 111
- Taikonaut 110
- Smeerschaats 105
- Paalcamping 104
- Relatiemanagement 104
- Ruimen 104
- Stukje 104
- Naslagonderzoek 102
- Transparantie 102
- Afpilsen 99
- Pornochique 99
- Humeuristisch 94
- Verklikkerkip 92
- Pyjamadag 88
* Onder andere gewogen naar het aantal dagen dat er op gestemd kon worden.
Interessant is dat deze lijst vrij sterk afwijkt van de toptien die Van Dale afgelopen week bekendmaakte. Met name de nummers 1 en 2 van Van Dale, SARS en SARS-virus, hielden de gemoederen van de gemiddelde sitebezoeker kennelijk minder bezig dan woorden als gamen, spammen en hobbykip.
Ter referentie heeft de redactie uit de aangemelde woorden een schaduwtop-10 samengesteld van woorden die ons inziens het beste beantwoorden aan de oorspronkelijke opzet van de verkiezing en de genoemde criteria.
Top 10 van de redactie van www.woordvanhetjaar.nl:
- Mabelgate
- Googelen
- Satireban
- Bomschoenterrorist
- Verklikkerkip
- Flitsmeute
- Metroseksueel
- Draaideurcrimineel
- Baueritis
- Allochtonenstop
Vertaalbureau The Language Lab, initiatiefnemer van Woord van het Jaar, heeft besloten om volgend jaar door te gaan met de verkiezing van het Woord van 2004. Hopelijk zal het nieuwe jaar nog meer creatieve en vermakelijke taalvondsten laten zien.
Woordvanhetjaar.nl biedt taalgebruikers een democratisch platform waarop ze zelf kunnen uitmaken welke woorden ons tijdsgewricht het beste kenschetsen. Bezoekers van de site kunnen een woord toevoegen dat ze het belangrijkste, nieuwste of opvallendste woord van de afgelopen tijd vonden. Ook kan men stemmen op een van de reeds geregistreerde woorden. Elke ingang bevat een definitie, de reden waarom hij opgenomen moet worden en de vindplaats (radio, televisie, op straat, in de kroeg, enz.). http://www.woordvanhetjaar.nl
(5)-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=
Date: Wed, 17 Dec 2003 10:33:42 +0100
From: Paul Poley, Paul (RBI-NL) <Paul.Poley@reedbusiness.nl>
URL artikel: http://www.neder-l.nl/bulletin/2003/12/031220.html
Subject: Lit: 0312.20: Pas verschenen: Brigitte Buissink, Spoedcursus omgaan met de media (Den Haag, 2003)
==============
Pas verschenen
==============
Brigitte Buissink. Spoedcursus omgaan met de media. ‘s-Gravenhage, Reed Business Information bv, Praktijkreeks Bedrijfscommunicatie, 2003. ISBN 90-5901-292-5. Prijs: EUR 19. Paperback, 86 pagina’s.
Dit boekje brengt u de basisbeginselen ‘omgaan met de media’ bij. U kunt erin vinden hoe u zelf het best contact kunt leggen met de media op het moment dat een nieuwswaardige gebeurtenis zich aandient, maar ook hoe u en uw medewerkers moeten reageren als u door de pers benaderd wordt. U kunt lezen hoe u een persbericht samenstelt, een persconferentie belegt en hoe u het best met de media om kunt gaan in tijden van crisis. Ook vindt u een overzicht van interviewtechnieken en -tips.
‘Spoedcursus omgaan met de media’ is geschreven voor personen die binnen hun professie wel eens met de media te maken hebben of in de toekomst media-aandacht verwachten. Dat kunnen voorlichters zijn, medewerkers van een afdeling Communicatie, maar ook leidinggevenden en mensen die een eenmansbedrijf runnen.
(6)-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=
Date: Fri, 19 Dec 2003 11:59:57 +0100
From: Godelieve Linders <godelieve@vantilt.nl>
URL artikel: http://www.neder-l.nl/bulletin/2003/12/031221.html
Subject: Lit: 0312.21: Pas verschenen: Jan Campert-prijzen 2003. Harry Bekkering en Jos Joosten (red.). (Nijmegen, 2003)
==============
Pas verschenen
==============
Jan Campert-prijzen 2003. Harry Bekkering en Jos Joosten (red.). Nijmegen: Uitgeverij Vantilt, 2003. EUR 9,80, ISBN 90-77503-04-8.
Al sinds 1948 kent de Jan Campert-stichting jaarlijks een aantal belangrijke literatuurprijzen toe. Niet om voor zichzelf de publiciteit te zoeken, maar om bij te dragen aan de publieke erkenning en de grotere bekendheid van door haar belangrijk geacht literair werk. Door deze bundel met essays en bibliografische informatie over het werk van de bekroonden hoopt zij dan ook het werk van de laureaten te stimuleren en te intensiveren.
Deze publicatie verscheen op 12 december 2003 ter gelegenheid van de uitreiking van de volgende literatuurprijzen:
- de Constantijn Huygens-prijs voor het gehele oeuvre aan Sybren Polet;
- de Jan Campert-prijs voor poezie aan Jan Eijkelboom voor de bundel Heden voelen mijn voeten zich goed;
- de F. Bordewijk-prijs voor verhalend proza aan L.H. Wiener voor de roman Nestor;
- de Nienke van Hichtum-prijs voor jeugdliteratuur aan Peter van Gestel voor de roman Winterijs.
Alle beschouwingen zijn geschreven door critici en essayisten die al langer vertrouwd zijn met het werk van de laureaten. Zowel voor een eerste orientatie binnen het werk van de bekroonden als voor een diepgaande bestudering ervan biedt deze bundel waardevolle bijdragen. De uitgave wordt gecompleteerd met biografische en bibliografische gegevens van de bekroonde auteurs.
(7)-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=
Date: Sun, 28 Dec 2003 23:12:14 +0100
From: Uitgeverij Flanor <flanor@xs4all.nl>
URL artikel: http://www.neder-l.nl/bulletin/2003/12/031222.html
Subject: Lit: 0312.22: Pas verschenen: Kees Verheul. Souvenir voor Sasha en Natasha. Verzamelbundel Kees Verheul, samengesteld door Gerben Wynia. (Nijmegen, 2003)
==============
Pas verschenen
==============
Kees Verheul. Souvenir voor Sasha en Natasha. Verzamelbundel Kees Verheul, samengesteld door Gerben Wynia. Flanorreeks 53. Nijmegen: Uitgeverij Flanor, 2003. 64 pag. EUR 20, ISBN 90-73202-55-8.
Als deel 53 van de ‘Flanorreeks’ verscheen deze maand van Kees Verheul: ‘Souvenir voor Sasha en Natasha’. Deze verzamelbundel is (met goedvinden van de auteur) vervaardigd op initiatief van de samensteller Gerben Wynia. Alle teksten zijn (voor deze eerste gezamenlijke uitgave in boekvorm) waar nodig door de auteur herzien. Zo bevat het boek een ongebruikte paragraaf uit het nawoord bij het ‘Verzameld werk’ van H. van Grevelingen (Amsterdam 1998), brieven van en aan uitgever Geert van Oorschot, enkele essays en daarnaast een aantal niet eerder gepubliceerde poezievertalingen.
De prijs van het boek (17 x 24 cm, ISBN 90-73202-55-8, 64 p.) bedraagt EUR 20,-. Het boek is te verkrijgen door overmaking van EUR 20,- op postbankrekening 1912112 ten name van Uitgeverij Flanor in Nijmegen, onder vermelding van ‘Flanor-53’. Voeg s.v.p. bij overmaking met Girotel uw adresgegevens toe. Na ontvangst van de betaling wordt uw bestelling zonder verdere kosten bij u thuis afgeleverd.
Uitgeverij Flanor geeft sinds 1987 op bescheiden schaal boeken uit op het gebied van de Nederlandse literatuur(geschiedenis). Jan van Herpen, Willem Huberts en Gerben Wynia vormen de redactie. Zie hieronder voor de nadere (adres)gegevens. Een fondslijst is beschikbaar op de website.
Uitgeverij Flanor
Willem Huberts
Beijensstraat 30
NL – 6521 EC Nijmegen
T +31 (0)24-328.14.64
E flanor@xs4all.nl
I http://www.xs4all.nl/~whuberts/flanor
(8)-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=
Date: Tue, 23 Dec 2003 18:01:32 +0100
From: Marc van Oostendorp <Marc@vanOostendorp.nl>
URL artikel: http://www.neder-l.nl/bulletin/2003/12/031223.html
Subject: Col: 0312.23: NederNed 51: Is er nog wat gebeurd in de wereld tijdens mijn afwezigheid? Nieuwjaarsrede (door Marc van Oostendorp) over het Nederlandse weblog
============================================================
NederNed 51:
Is er nog wat gebeurd in de wereld tijdens mijn afwezigheid?
Nieuwjaarsrede over het Nederlandse weblog
============================================================
In het enigszins beduimelde geschiedenisboek van het Nederlandstalige Internet schrijven we 2003 bij als het jaar waarop het weblog doorbrak. Het bestond al een jaar of vijf, maar dit jaar werd het ineens door de websites van de grote media ontdekt als het publicatiemedium van het internet: NRC Handelsblad begon aarzelend aan een weblog (door internetredacteur Marie-Jose Klaver, die er eerder op persoonlijke titel al een schreef) en de Volkskrant breidde de zijne uit. Wim de Bie maakte bekend dat zijn weblog op de website van de VPRO zo’n tachtigduizend bezoekers per dag trekt.
- NRC Handelsblad: http://weblog.nrc.nl/
- Marie-Jose Klaver: http://www.xs4all.nl/mjk/
- de Volkskrant: http://www.volkskrant.nl/weblog/
- Wim de Bie: http://bieslog.vpro.nl/
Hoe is het allemaal zover gekomen? Het weblog dat zich erop beriep ‘het eerste (soort van)’ te zijn, heette Alt0169 – naar de toetscombinatie die je op een Windows-computer moet indrukken om een copyright-teken te krijgen. Het werd vooral geschreven door een beeldend kunstenaar die zich soms de kolonel noemde, maar in het werkelijk leven Jeroen Bosch heet. Bosch begon zijn weblog in de zomer van 1999 en beeindigde hem, tot verdriet van een paar duizend lezers, drie jaar later, in de zomer van 2001.
Achteraf is Alt0169 makkelijk te classificeren als behorend tot de eerste generatie. Een belangrijk deel van de aantrekkingskracht bestond uit de vele, vele links naar alle uithoeken van het internet, waar de bizarste dingen te vinden bleken te zijn. Die kolonel moest dag en nacht aan het surfen zijn. Bovendien waren zijn stukjes goed en met ironie en taalgevoel geschreven. In de loop van een paar jaar creeerde hij een eigen jargon, met woorden als ‘kneiter’ (goed voorbeeld), ‘omkatten’ (vormgeving van een website veranderen) en ‘het Utrechtse stadje U.’ Het was vaak ook behoorlijk flauw, of nee, hoe noem je dat, melig:
“Tip van de dag: schrijf nooit naar huis, je bent er al.
Bonustip van de dag: als je dan toch naar huis wilt schrijven, mail dan. Scheelt een postzegel.”
- Eerste aflevering Alt0169: http://www.alt0169.com/0001.htm
- Laatste aflevering Alt0169: http://www.alt0169.com/0160.shtml
- Weblog-woordenboek, http://www.nekschot.com/bende/weblogwoordenboek.php
De kolonel bepaalde veel van de wetten van het nieuwe genre: de stukjes waren kort, de toon was opgeruimd, en er waren veel links. Maar zo bezien waren er al wat voorgangers geweest op het Nederlandstalige Internet, al publiceerden die niet per se op het web. Van 1995 tot 1998 stuurde de Internet-journalist Francisco van Jole elke werkdag een nieuwsbrief via e-mail de wereld in, de ‘Daily Planet’, die binnen enkele jaren enkele tienduizenden abonnees kreeg. Die nieuwsbrief was feitelijk een weblog via de e-mail. Van Jole is daarmee te zien als de feitelijke vader van het weblog wat dan meteen mooi de haatliefdeverhouding verklaart die alle Nederlandse webloggers met hem lijken te hebben.
- Archief Daily Planet: http://web.planet.nl/archief/daily/
Of Alt0169.com de allereerste was, valt niet meer na te gaan. Het was in ieder geval de eerste met een relatief groot succes (in de loop van zijn bestaan besteedden bijna alle landelijke kranten wel aandacht aan het verschijnsel weblog, en altijd werd Alt0169 erin genoemd). Het was ook al snel niet meer de enige. Bijvoorbeeld kwam het wat onbehouwener en puberale Retecool erbij, dat trouwens nog steeds welgemoed doorgaat met virtueel puberen en daarmee een interessante bron van hedendaags taalgebruik vormt:
“Old Skool gamen blijft de bom. Thrustar (een slicke uitvoering van de C64 game thrust) heerst de pan uit.”
Een andere vroege Nederlandse weblogger was Tonie van Ringelenstijn. Hij was, achteraf gezien, degene die vooropliep bij de feitelijke doorbraak van het weblog: degene die het weblog als journalistiek instrument ontdekte. Hij was student op een school voor de journalistiek en schreef in zijn vrije tijd zijn weblog vol met observaties over het nieuws. Als er iets gebeurde (11 september), en je wilde op internet achtergrondinformatie vinden, ging je eerst bij Tonie kijken omdat hij de beste bronnen al bij elkaar verzameld had. Hij was er dan ook dag en nacht mee bezig:
“Thuis gekomen na een bezoek aan een Utrechtse kroeg en een lange terugreis zou een normaal mens zijn nest opzoeken. (Dank aan Ton B. en Roland P. voor het bier en snel voedsel) Mijn eerste gedachte was is er nog wat gebeurd in de wereld tijdens mijn afwezigheid?”
- Retecool: http://www.retecool.com/
- Tonie: http://www.tonie.net/
Bij de tweede generatie webloggers — hoeveel generaties kun je proppen in vier jaar? Geduld! — werd het persoonlijke belangrijker, en de link minder belangrijk. Zij maakten weblogs die autonoom waren, weinig of geen direct verband hielden met de rest van het wereldwijde web. Je zou hun producten op een cd-rom kunnen zetten, of zelfs in een boek kunnen afdrukken, zonder dat daarmee veel verloren zou gaan behalve dan de actualiteit van het voortdurend bijgewerkte weblog. Soms waren dat soort weblogs volkomen onbegrijpelijk voor buitenstaanders, en soms gingen ze gebukt onder de literaire pretenties. Webloggers van deze generatie schrijven hun dagboek op het internet, of produceren korte verhaaltjes. Een voorbeeld van de eerste categorie is Merel Roze; een voorbeeld van de tweede is – wederom – Francisco van Jole, die enkele jaren geleden de eerste fragmenten publiceerden van wat later zijn roman ‘Blink’ zou worden, en nu bezig is (zij het niet erg frequent) met een serie over het ’tv-loze’ bestaan, die misschien ook nog weleens uitmondt in een boek.
Overigens vallen in mijn ogen ook een aantal andersoortige weblogs onder deze generatie: weblogs die niet alleen weinig of geen links bevatten, maar ook weinig of geen tekst. Interessante (en tamelijk extreme) voorbeelden hiervan zijn ‘Tekenlog’, waarop de kunstenaar Marcel van Eeden elke dag een tekening plaatst, en de website van Thomas Schlijper, een persfotograaf die elke dag een fraaie foto publiceert die hij op die dag gemaakt heeft. Ook deze weblogs zijn autonoom, maar wel voortdurend bijgewerkt. De charme van een goed tweedegeneratieweblog zit er vooral in dat je het idee hebt dat je een ander mens van dag tot dag volgt.
- Merel Roze: http://www.merelroze.nl/
- Huidige website Francisco van Jole: http://www.2525.com/
- Tekenlog: http://www.marcelvaneeden.nl/
- Schlijper: http://www.schlijper.nl/
Dat dit jaar er alweer een nieuwe generatie de derde, maar hierna houd ik er dan ook echt mee op zou opstaan, bleek toen Van Ringelenstijn begin dit jaar stopte met zijn prive-weblog omdat hij het te druk had en binnen enkele maanden opdook als — waarschijnlijk betaalde – weblogger van het tijdschrift ‘Quote’. (Ik geloof niet dat hij er nog langer actief is, trouwens.)
De derde generatie webloggers schrijft zijn weblogs namelijk voor geld, en op websites van traditionele media. Bij de VPRO heeft bijvoorbeeld niet alleen Wim de Bie een eigen weblog, maar ook Wim Brands, dichter en presentator van het radioprogramma De Avonden. De weblogs van de kranten heb ik hierboven al genoemd; een ander voorbeeld is dat sinds de verkiezingscampagne van begin dit jaar sommige politici verslag van hun werkzaamheden doen in de vorm van een weblog. Een voorbeeld is minister Zalm die, al sinds de vorige verkiezingen bijna elke werkdag verslag doet van zijn werk. Dat is niet altijd even meeslepende lectuur – maar dat een bewindsman z’n gedetailleerd inkijkje geeft in zijn doen en laten, heeft iets sympathieks, vind ik.
Ook ons aller staatssecretaris Annette Nijs van Onderwijs, Cultuur en Wetenschappen schrijft een weblog. Zij werd enkele maanden geleden scherp aangevallen op enkele inderdaad wat knullige typefouten; sindsdien heeft zij haar frequentie wat verlaagd en schijnen haar teksten gecorrigeerd te worden. Die correcties gaan dan in ieder geval niet over de wat onbeholpen schrijfstijl:
“19 december
Deze week een hectische week achter de rug. Het plan voor Toelatingsbeleid was uitgelekt en dan staat er plotseling een cameraploeg van RTL Nieuws voor je neus. Een aantal commentaren van andere partijen, zoals de LSVb, waren al bekend, dus heb ik in lijn met het regeerakkoord een korte reactie gegeven.
Vandaag de Ministerraad achter de rug en kun kan ik er vrijuit over praten. De strekking van het plan is om een aantal experimenten uit te voeren […]
Met het uitlekken van dit plan zie je de reflex: kan niet, mag niet, toegankelijkheid komt in gevar. Logisch, aangezien dit onderwerp al jarenlang een taboe is in Nederland. Jammer, want in Nederland moeten we ook topkwaliteit kunnen leveren en het is mijn stellige overtuiging dat zoiets kan met behoud van de toegankelijkheid.”
- Quotelog: http://www.Quotenet.nl/
- Avondlog (Wim Brands): http://www.vpro.nl/weblog/
- Annette Nijs: http://www.annettenijs.nl/
De vraag is nu natuurlijk: waar is de wetenschap? Ook voor onderzoekers lijkt het weblog immers een prachtige medium te zijn: een manier om een dagelijks inkijkje te geven in je werk, om elke dag vanuit je eigen invalshoek commentaar te geven op het nieuws, om mogelijk een groep te bereiken die je er bijvoorbeeld van wilt overtuigen om bij je te komen studeren, of om je subsidie te geven.
In de zomer van 2004 vieren we de vijfde verjaardag van het Nederlandse weblog – zullen er rond die tijd ook neerlandistische weblogs bestaan? In de taalwetenschap bestaan er al een paar, in ieder geval in het buitenland. De fraaiste is ongetwijfeld ‘Language Log’, waarop een team van vooraanstaande Angelsaksische taalkundigen met heel verschillende specialisaties (mensen als Mark Liberman, Geoffrey Pullum en Sally Thomason) dagelijks speels en wervend laat zien hoe mooi en veelzijdig het vak is. Elke dag is er wel een aardige observatie, een kleine analyse, een poging om aan te tonen dat de ‘New York Times’ of ‘Nature’ recentelijk taalkundige onzin hebben gedebiteerd.
Soms worden de berichtjes ook gebruikt om onderzoek te doen:
“Hey fellow bloggers and assorted fans: a question, taking advantage of this wonderful tool called the internet. A question: can you identify for me languages that have neither 1) inflections nor 2) tones used to distinguish lexical items or encode grammar?”
- Language Log: http://itre.cis.upenn.edu/~myl/language.log/
Wat zou het prachtig zijn als je zoiets ook had voor de neerlandistiek – een weblog waar je dagelijks berichten, oproepen en observaties vindt uit alle hoeken en gaten van het vak. Een soort Neder-L, maar dan van dag tot dag bijgehouden, met afbeeldingen van handschriften en syntactische analyses (en wat mij betreft komt er nog steeds twee keer in de maand dan een samenvatting voor de abonnees die een en ander via e-mail willen ontvangen). Die website wordt het dagboek van een kleine gemeenschap van vakgenoten, dat voorgoed laat zien hoe onterecht het is dat ons onderzoek zo weinig de krant haalt, en dat de lezer meesleurt in een interessante en aantrekkelijke manier om de wereld te bekijken: de onze. De vakgroep Nederlands die het aandurft om zo’n weblog te beginnen, voorspel ik een gouden toekomst.
(9)-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-= *-------------------------------------------------------------------------* | | | Informatie over Neder-L: | | ======================== | | Algemene informatie opvragen over Neder-L: stuur mail naar | | listserv@nic.surfnet.nl met daarin de boodschap: GET NEDER-L INFO | | Abonnement nemen op Neder-L: stuur mail naar listserv@nic.surfnet.nl | | met als boodschap: SUB NEDER-L uw-voornaam/voorletters uw-achternaam | | Neder-L op het web/WWW: Neder-L-nummers zijn vanaf januari 1997 in | | web-formaat te lezen via: http://www.neder-l.nl/ | | Nadere informatie over Neder-L in web-formaat: zie artikel 9706.01 | | Er is ook een WWW-archief met alle e-mailversies van Neder-L sinds | | juni 1992, dat ook op trefwoord doorzocht kan worden; de URL van dit | | listserv-archief: http://listserv.surfnet.nl/archives/neder-l.html | | Oude Neder-L-bulletins opvragen: stuur mail naar listserv@nic.surfnet.nl| | met daarin een boodschap als: GET NEDER-L LOG9206 | | (resultaat: logboek met Neder-L-artikelen van juni '92 wordt gestuurd)| | Of maak gebruik van het listserv-archief (zie enkele regels hierboven)| | Bijdrage voor Neder-L opsturen: stuur mail naar neder-l@nic.surfnet.nl | | Contact met redactie: stuur mail naar Salemans@neder-l.nl, naar | | Willem.Kuiper@uva.nl, naar P.J.Verkruijsse@planet.nl (voor de | | evenementenagenda), naar Marc.van.Oostendorp@meertens.knaw.nl of naar | | P.A.Coppen@let.kun.nl | *-------------------------------------------------------------------------* *-Einde-------------------- Neder-L, no. 0312.b --------------------------*
Laat een reactie achter