Subject: | Neder-L, no. 0806.b |
From: | “Ben B.J. Salemans” |
Reply-To: | Elektronisch tijdschrift voor de neerlandistiek |
Date: | Fri, 20 Jun 2008 04:41:18 +0200 |
Content-Type: | text/plain |
********************* *-Zestiende-jaargang------- Neder-L, no. 0806.b -----------ISSN-0929-6514-* | | | ************************************************************ | | * Neder-L, elektronisch tijdschrift voor de neerlandistiek * | | ************************************************************ | | | | Onderwerpen in dit bulletin: | | ============================ | | (1) Rub: 0806.20: Evenementenagenda, met: | | 01. Nijmegen: Oratie prof. dr. B. Knapen 'Burgers en | | hun media', vr 20 juni 2008 | | 02. Nijmegen: Oratie mw. prof. dr. H. de Hoop | | 'Opvallende naamvallen', vr 4 juli 2008 | | (2) Med: 0806.21: Overleden: Adriaan Jaeggi (3 april 1963 - 10 juni | | 2008) | | (3) Med: 0806.22: Overleden: Kees Fens (18 oktober 1929 - 14 juni 2008) | | (4) Vac: 0806.23: Vacature voor een docent Nederlands aan de Afdeling | | Nederlands van de Universiteit van Boekarest in | | Roemenie (deadline: di 15 juli 2008) | | (5) Vac: 0806.24: Vacature voor een hoogleraar moderne Nederlandse | | letterkunde (specialisatie: roman na 1945; proza) aan | | de Vrije Universiteit Brussel (deadline: do 10 juli | | 2008) | | (6) Vac: 0806.25: Vacature voor een hoogleraar algemene / hedendaagse | | literatuurwetenschap aan de Vrije Universiteit | | Brussel (deadline: do 10 juli 2008) | | (7) Vac: 0806.26: Vacature voor een ervaren taaltechnoloog op het | | Instituut voor Nederlandse Lexicologie (deadline: ma | | 30 juni 2008) | | (8) Rub: 0806.27: Hora est!: promotie Clazina Dingemanse, Utrecht, vr | | 27 juni 2008 | | (9) Rub: 0806.28: Hora est!: promotie Charlotte Giesbers, Nijmegen, do | | 26 juni 2008 | |(10) Med: 0806.29: Uitnodiging openbare vergadering van de KANTL, incl. | | programma rond Anton van Wilderode (1918-1998), | | Veurne - Wulveringem, wo 9 juli 2008 | |(11) Med: 0806.30: Oproep: Biblion Uitgeverij zoekt freelance auteurs | |(12) Med: 0806.31: Boek-delenprijs 2008 van start: Nederlandse en Vlaamse| | leesclubs kiezen het Leesclubboek van het Jaar; | | prijsuitreiking op za 1 november 2008 op Lezersfeest | | te Rotterdam | |(13) Med: 0806.32: Uitreiking Plantin-Moretusprijs 2008 voor de best | | verzorgde boeken in Vlaanderen, Brussel, ma 30 juni | | 2008 | |(14) Web: 0806.33: De nieuwe titels van de DBNL, juni 2008 | |(15) Lit: 0806.34: Pas verschenen: Bilderdijk, Kinker & Van Hemert. Als | | van hooger bestemming en aart. Sameng. en ing. door | | C. Madelein en J. Pieters. Met een nawoord van Piet | | Gerbrandy. (Groningen 2008) | |(16) Lit: 0806.35: Pas verschenen: Willem Kloos & Albert Verwey. "Van de | | liefde die vriendschap heet". Brieven 1881-1925. | | (Nijmegen 2008) | |(17) Rec: 0806.36: Recensie door Jeroen Jansen: A. Frank-van Westrienen. | | Het schoolschrift van Pieter Teding van Berkhout. | | Vergezicht op gymnasiaal onderwijs in de 17e-eeuwse | | Nederlanden. (Hilversum 2007) | |(18) Sym: 0806.37: Taal & Tongval-colloquium 'Perspectieven op het genus | | in het Nederlands', Gent, vr 21 november 2008 (Call | | for Papers) | |(19) Sym: 0806.38: 'Tagung in Kiel' over het gebruik van lyriek | | (liederen en gedichten) als overtuigingsmiddel bij | | conflicten in de Late Middeleeuwen, Kiel (Duitsland), | | do 2 - za 4 juli 2009 (Call for Papers) | |(20) Informatie over Neder-L | | | *------------------------- -----------do-19-juni-2008-* *********************
(1)-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=
Date: 16 juni 2008
From: Francien Petiet <f.petiet@uva.nl>
URL: http://www.neder-l.nl/bulletin/2008/06/080620.html
Subject: Rub: 0806.20: Evenementenagenda
=================
Evenementenagenda
=================
Nijmegen, Academiezaal Aula, Comeniuslaan 2
Oratie prof. dr. B. Knapen ‘Burgers en hun media’, vrijdag 20 juni 2008, 15:45 uur
- Ben Knapen is bijzonder hoogleraar Media en Kwaliteit bij de Faculteit der Letteren van de Radboud Universiteit Nijmegen, een bijzondere leeropdracht vanwege het Katholiek Instituut voor Massamedia (KIM). Hij doet onderzoek naar de kwaliteit van media, geeft onderwijs in de minor journalistiek, een bijvak dat wordt aangeboden aan alle Nijmeegse letterenstudenten, en werkt mee aan de opzet van een masterprogramma op het gebied van journalistiek. Zie voor meer informatie: http://www.ru.nl/wetenschapsagenda/editie_18_-_04_06_08/agenda/ agenda/oraties/letteren/2008/burgers_en_hun_media/
Nijmegen, Academiezaal Aula, Comeniuslaan 2
Oratie mw. prof. dr. H. de Hoop, vrijdag 4 juli 2008, 15.45 uur
- Prof. dr. Helen de Hoop (Oud-Beijerland, 1964) is hoogleraar bij de Faculteit der Letteren van de Radboud Universiteit Nijmegen, met als leeropdracht Theoretische Taalwetenschap, in het bijzonder het raakvlak tussen syntaxis en semantiek. Voor meer informatie: http://www.ru.nl/wetenschapsagenda/editie_18_-_04_06_08/agenda/ agenda/oraties/letteren/2008/opvallende/
(2)-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=
Date: 16 juni 2008
From: Francien Petiet <f.petiet@uva.nl>
URL: http://www.neder-l.nl/bulletin/2008/06/080621.html
Subject: Med: 0806.21: Overleden: Adriaan Jaeggi (3 april 1963 - 10 juni 2008)
=======================================================
Overleden: Adriaan Jaeggi (3 april 1963 – 10 juni 2008)
=======================================================
Op dinsdag 10 juni 2008 is op 45-jarige leeftijd schrijver, columnist en recensent Adriaan Jaeggi overleden. Jaeggi, geboren te Wassenaar, studeerde Engels aan de Universiteit Leiden. Na zijn studie ging hij te werk als redacteur bij uitgeverij Thomas Rap en later bij de Bezige Bij. In 1995 verscheen zijn debuutroman ‘De tol van de roem’. Enkele jaren later, in 1999, publiceerde hij zijn tweede roman ‘Held van beroep’, waarvoor hij de Halewijnprijs in ontvangst mocht nemen. Als dichter debuteerde hij in 2002 met de bundel ‘Sorry dat ik het paard en de hond heb doodgeschoten’. In 2006 en 2007 werd Jaeggi de eerste stadsdichter van Amsterdam. Jaeggi schreef tevens columns voor ‘De Groene Amsterdammer’, ‘de Volkskrant’ en ‘het Parool’. Jaeggi overleed aan darmkanker, dat in februari bij hem werd geconstateerd.
(3)-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=
Date: 16 juni 2008
From: Francien Petiet <f.petiet@uva.nl>
URL: http://www.neder-l.nl/bulletin/2008/06/080622.html
Subject: Med: 0806.22: Overleden: Kees Fens (18 oktober 1929 - 14 juni 2008)
==========================================
Kees Fens (18 oktober 1929 – 14 juni 2008)
==========================================
‘Kees Fens is afwezig’. Sinds 22 mei moest de lezer het doen met deze woorden op de plaats waar normaliter in ‘De Volkskrant’ de column van Kees Fens was te vinden. Drie weken lang bleef het stil, toen verscheen er weer een nieuwe column, op donderdag 12 juni. Het zou de laatste column van zijn hand worden. Op zaterdag 14 juni overleed hij in het Onze Lieve Vrouwe Gasthuis te Amsterdam aan een longziekte waar hij al enige tijd aan leed. Fens werd 78 jaar.
Kees Fens werd geboren op 18 oktober 1929 in Amsterdam. Hij verloor al op vroege leeftijd zijn vader, iets waar hij naar eigen zeggen nooit helemaal overheen is gekomen. In 1948 kreeg hij zijn diploma aan het St. Ignatiuscollege. Na de middelbare school volgde hij in de avonden een studie Nederlands-MO. Tussen 1959 en 1982 werkte Fens als leraar Nederlands aan verschillende middelbare scholen. In 1962 richtte hij samen met J.J. Oversteegen en H.U. Jessurun d’Oliveira het invloedrijke tijdschrift ‘Merlyn’ op, dat een tekstgerichte benadering van literatuur, de zogenaamde close-reading-methode, voorstond. De close-reading-theorie werd al snel overgenomen in de literaire kritiek en literatuurwetenschap. Pas midden jaren tachtig nam de belangstelling voor deze benadering af.
Midden jaren vijftig was Fens begonnen met het schrijven van kritieken. In de jaren zestig was hij verbonden aan het dagblad ‘De Tijd’. In 1968 stapte Fens over naar ‘De Volkskrant’. In 1978 hield Fens op met het recenseren van actuele literatuur. Fens had intussen naam gemaakt als beroemd en berucht criticus, die met zijn kritiek een boek kon maken of breken. Hij vond dat hij te veel macht had gekregen als criticus en hield het voor gezien. Wel bleef hij tot in 2008 schrijven voor ‘De Volkskrant’. In 1982 werd Fens als eerste niet-academicus aangesteld als hoogleraar Moderne Nederlandse Letterkunde aan de Katholieke Universiteit Nijmegen.
Kees Fens heeft meerdere onderscheidingen gekregen voor zijn werk, waaronder de P.C. Hooftprijs in 1990 voor z’n gehele oeuvre. In 2004 ontving Fens een eredoctoraat van de Universiteit van Amsterdam. Enkele jaren later, 2007, werd hij benoemd tot Ridder in de Orde van de Nederlandse Leeuw.
Zie de website van ‘De Volkskrant’ voor meerdere reacties op het overlijden van Fens: http://www.volkskrant.nl/kunst/article1031243.ece/Volkskrant-criticu s_Kees_Fens_overleden
(4)-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=
Date: 10 juni 2008
From: Roel Van Hecke <roel_vh@yahoo.com>
URL: http://www.neder-l.nl/bulletin/2008/06/080623.html
Subject: Vac: 0806.23: Vacature voor een docent Nederlands aan de Afdeling Nederlands van de Universiteit van Boekarest in Roemenie (deadline: di 15 juli 2008)
=======================================================================
Vacature voor een docent Nederlands aan de Afdeling Nederlands van de Universiteit van Boekarest in Roemenie. (Deadline: 15 juli 2008)
=======================================================================
De Afdeling Nederlands van de Universiteit van Boekarest in Roemenie zoekt een docent Nederlands (m/v) vanaf 1 september 2008.
Functieomschrijving
- Je geeft hoor- en werkcolleges Nederlands (taalverwerving, taalkunde en taalbeheersing) aan zowel beginners als gevorderden;
- Je leest huiswerk na, stelt examens op en verbetert ze;
- Je helpt mee met de organistatie en administratie van de bibliotheek;
- Je helpt studenten bij het aanvragen van beurzen (voor de zomercursussen van de Taalunie en Comenius en voor beurzen in het CEEPUS-netwerk);
- Je neemt de examens af voor het Certificaat Nederlands als Vreemde Taal;
- Naast deze taken werk je mee aan het internationale project TST-ID (Taal- en Spraaktechnologie leermethodes ter bevordering van Interculturele Dialoog). TST-ID is een Life Long Learning Programme (LLP) gefinancierd door de Europese Commissie en heeft als doel het ontwikkelen van innovatieve en multimediale leermodules van verschillende talencombinaties. De Afdeling Nederlands van de Universiteit van Boekarest staat in voor de ontwikkeling van de modules Roemeens-Nederlands en Nederlands-Roemeens. Meer informatie over dit project vind je op de site van de projectcoordinator: http://www.uhasselt.be/tst%2Did/
Profiel
- Je bent moedertaalspreker van het Nederlands;
- Je hebt een universitair diploma neerlandistiek (een doctoraatsdiploma is een pluspunt, maar geen vereiste);
- Je hebt bij voorkeur ervaring met NT2;
- Je bent sociaal en didactisch ingesteld;
- Je bent bereid om Roemeens te leren.
Aanbod
- Je krijgt een lokaal salaris dat aangevuld wordt met een suppletie van de Nederlandse Taalunie. Deze suppletie bedraagt 13.000 euro per jaar;
- Voor het TST-ID-project krijg je een apart salaris dat afhankelijk is van het aantal gepresteerde uren;
- De universiteit voorziet gratis huisvesting in een gemeubeld appartement vlakbij het centrum van de stad.
Geinteresseerd?
Stuur je cv en sollicitatiebrief (ev. met een aparte motivatiebrief) voor 15 juli per e-mail naar Gheorghe Nicolaescu (g_nicolaescu@yahoo.com) en Roel Van Hecke (roel_vh@yahoo.com). De sollicitatiegesprekken vinden plaats in het Vertalershuis in Amsterdam in de eerste helft van augustus.
(5)-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=
Date: 12 juni 2008
From: Els De Puysseleir <Els.De.Puysseleir@vub.ac.be>
URL: http://www.neder-l.nl/bulletin/2008/06/080624.html
Subject: Vac: 0806.24: Vacature voor een hoogleraar moderne Nederlandse letterkunde (specialisatie: roman na 1945; proza) aan de Vrije Universiteit Brussel (deadline: do 10 juli 2008)
========================================================================
Vacature voor een hoogleraar moderne Nederlandse letterkunde (specialisatie: roman na 1945; proza) aan de Vrije Universiteit Brussel (deadline: 10 juli 2008)
========================================================================
Vacature Nummer: LW/2008/006
Faculteit: Letteren en Wijsbegeerte
Betrekking: Zelfstandig Academisch Personeel (= hoogleraar; redactie Neder-L)
Intern of Extern: Extern
Mandaat: Deeltijds (60%)
Ingangsdatum: 01/10/2008
Duur: 3 jaar, hernieuwbaar
Vakgebied en Vakgroep: Germaanse Taal- en Letterkunde/TALK
Omschrijving:
Onderwijsdomein: De roman na 1945 (26u. HOC, 35u. ZELF);
Geschiedenis van de Nederlandse letterkunde: Middeleeuwen tot 1850 (26u. HOC, 45u. ZELF); Geschiedenis van de Nederlandstalige letterkunde: 1850-1945 (26u. HOC); Hedendaags Nederlandstalig proza (13u. HOC, 15u. WPO, 75u. ZELF).
Onderzoeksdomein: Nederlandse letterkunde, meer bepaald proza.
Vereisten:
Onverminderd de wettelijke bepalingen wordt het diploma van doctor met proefschrift in de Taal- en Letterkunde: Germaanse Talen vereist. Elke eerste aanstelling is mede afhankelijk van het met gunstig gevolg doceren van een proefles.
Contactpersoon: Prof. Dr. Michel Pierrard
Contact Telefoon: 02 629 26 65
Contact E-mail: Michel.Pierrard@vub.ac.be
Naam Decaan: Prof. Dr. Jean Paul Van Bendegem
Inwachtingstermijn: Uiterlijk 10 juli 2008
Publicatiedatum Belgisch Staatsblad: 10/06/2008
De kandidaten worden verzocht gebruik te maken van het daartoe bestemde kandidaatstellingsformulier met cumulatieformulier dat kan hier (http://www.vub.ac.be/DP/vacature/kan_AP.pdf) gedownload worden of bekomen worden op de Dienst Personeel (tel. 02/629.20.02) van de Vrije Universiteit Brussel, Pleinlaan 2 te 1050 Brussel. Dit ingevuld kandidaatstellingsformulier dient gericht te worden aan de Rector van de Vrije Universiteit Brussel
Zie: http://134.184.23.151/Vacatures_AP/FMPro?-db=Vac_AP.FP3&-format=reco rd_detail.html&RECID=1495&-find
(6)-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=
Date: 12 juni 2008
From: Els De Puysseleir <Els.De.Puysseleir@vub.ac.be>
URL: http://www.neder-l.nl/bulletin/2008/06/080625.html
Subject: Vac: 0806.25: Vacature voor een hoogleraar algemene / hedendaagse literatuurwetenschap aan de Vrije Universiteit Brussel (deadline: do 10 juli 2008)
======================================================
Vacature voor een hoogleraar algemene / hedendaagse literatuurwetenschap aan de Vrije Universiteit Brussel (deadline: 10 juli 2008)
======================================================
Vacature Nummer: LW/2008/007
Faculteit: Letteren en Wijsbegeerte
Betrekking: Zelfstandig Academisch Personeel (= hoogleraar; redactie Neder-L)
Intern of Extern: Extern
Mandaat: Deeltijds (40%)
Ingangsdatum: 01/10/2008
Duur: 3 jaar, hernieuwbaar
Vakgebied en Vakgroep: Taal- en Letterkunde/TALK
Omschrijving:
Onderwijsdomein: Grondige algemene literatuurwetenschap (26u. HOC, 45u. ZELF); Hedendaagse literatuurwetenschap (13u. HOC, 15u. WPO, 75u. ZELF); Inleiding tot de algemene literatuurwetenschap (26u. HOC).
Onderzoeksdomein: Literatuurwetenschap.
Vereisten:
Onverminderd de wettelijke bepalingen wordt het diploma van doctor met proefschrift in de Taal- en Letterkunde of Literatuurwetenschap vereist. Elke eerste aanstelling is mede afhankelijk van het met gunstig gevolg doceren van een proefles.
Contactpersoon: Prof. Dr. Michel Pierrard
Contact Telefoon: 02 629 26 65
Contact E-mail: Michel.Pierrard@vub.ac.be
Naam Decaan: Prof. Dr. Jean Paul Van Bendegem
Inwachtingstermijn: Uiterlijk 10 juli 2008
Publicatiedatum Belgisch Staatsblad: 10/06/2008
De kandidaten worden verzocht gebruik te maken van het daartoe bestemde kandidaatstellingsformulier met cumulatieformulier dat kan hier (http://www.vub.ac.be/DP/vacature/kan_AP.pdf) gedownload worden of bekomen worden op de Dienst Personeel (tel. 02/629.20.02) van de Vrije Universiteit Brussel, Pleinlaan 2 te 1050 Brussel.
Dit ingevuld kandidaatstellingsformulier dient gericht te worden aan de Rector van de Vrije Universiteit Brussel.
Zie: http://134.184.23.151/Vacatures_AP/FMPro?-db=Vac_AP.FP3&-format=reco rd_detail.html&RECID=1496&-find
(7)-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=
Date: Mon, 16 Jun 2008 16:30:16 +0200
From: Secretariaat INL <secretariaat@inl.nl>
URL: http://www.neder-l.nl/bulletin/2008/06/080626.html
Subject: Vac: 0806.26: Vacature voor een ervaren taaltechnoloog op het Instituut voor Nederlandse Lexicologie (deadline: ma 30 juni 2008)
====================================
Vacature INL: ervaren taaltechnoloog
====================================
Het Instituut voor Nederlandse Lexicologie zoekt per direct een ervaren taaltechnoloog. De opdracht is primair het mede-ontwikkelen van taaltechnologie voor de ontsluiting van historische documenten in het kader van IMPACT. Werkzaamheden voor andere INL-projecten behoren tevens tot de vaste taken.
‘IMPACT’ is een nieuw Europees onderzoeksproject waaraan het INL deelneemt. Het project is gestart op 1 januari 2008. Het betreft een ‘Integrated Project’ van een aantal bibliotheken, diverse onderzoeksinstellingen en twee commerciele partners. Het hoofddoel van IMPACT is de toegankelijkheid van historische documenten zodanig te verbeteren, dat ze, zo mogelijk, even leesbaar en doorzoekbaar zijn als moderne digitale documenten.
IMPACT zal onder andere de volgende taken omvatten:
- De ontwikkeling van OCR-software die de accuratesse van de huidige state-of-the-art significant zal overtreffen en die het voor het eerst mogelijk zal maken grote hoeveelheden historische documenten betrouwbaar om te zetten in elektronische tekst.
- Ontwikkeling van lexica en computerlinguistische tools teneinde de historische taalbarriere, die het gevolg is van spelling- en vormvariatie, te overbruggen. Dit wordt bereikt door moderne lemmavormen als variatieonafhankelijke zoeksleutel aan deze lexica toe te voegen.
Taakbeschrijving
IMPACT-werkzaamheden zullen verricht worden in het kader van de ontwikkeling van een toolbox voor het bouwen en benutten van historische lexica. Tools en lexica zullen worden ingezet voor de verbetering van OCR-resultaten en ontsluiting van historisch tekstmateriaal; het herkennen van Named Entities in dit materiaal vormt daarbij een belangrijk onderdeel. Het werk betreft zowel de implementatie als het ontwerp van relevante algoritmen. Overige werkzaamheden zullen onder andere betrekking hebben op databewerking en tools voor databewerking.
Profielschets
- relevante wetenschappelijke opleiding op het gebied van informatica, computerlinguistiek of toegepaste wiskunde
- aantoonbare kennis van en ervaring met de ontwikkeling en implementatie van machine learning, statistische en andere computerlinguistische algoritmen
- aantoonbare ervaring met software-ontwikkeling. Goede kennis van C, C++ is een vereiste.
- stressbestendigheid, in staat tot goede samenwerking in een team dat in een kort tijdsbestek tot goede resultaten zal moeten komen
- Tot aanbeveling strekken:
- ervaring met Named Entity Processing en kennis van OCR-technieken
- promotie of andere onderzoekservaring
- kennis van en ervaring met de behandeling van historisch taalmateriaal
Aanbod
Een tweejarig contract bij het INL. De richtschaal is 10, en afhankelijk van diverse factoren maximaal 11, met een maximum van EUR 4.270, – bruto per maand op basis van een 38-urige werkweek. Daarnaast heeft u op basis van de cao-onderzoekinstellingen onder meer recht op 42 vakantiedagen per jaar plus vakantiegeld.
Vragen en sollicitaties
Voor vragen kunt u zich wenden tot Katrien Depuydt (Taalbank) INL, Postbus 9515, 2300 RA, Leiden
tel. (+31 (0)71 527 2479), e-mail: depuydt@inl.nl.
Zie verder ook www.inl.nl en www.impact-project.eu.
Sollicitaties kunnen gestuurd worden naar dr. Jeannine Beeken (directeur) INL, Postbus 9515, 2300 RA Leiden, email: secretariaat@inl.nl.
Sluitingsdatum: 30-06-2008
(8)-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=
Date: 2 juni 2008
From: Jeroen Jansen <j.jansen@uva.nl>
URL: http://www.neder-l.nl/bulletin/2008/06/080627.html
Subject: Rub: 0806.27: Hora est!: promotie Clazina Dingemanse, Utrecht, vr 27 juni 2008
============================================================
Promotie Clazina Dingemanse, vrijdag 27 juni 2008 te Utrecht
============================================================
Vrijdag 27 juni 2008, 16.15 uur, Senaatszaal, Academiegebouw – Domplein 29, Utrecht
Clazina Dingemanse: Rap van tong, scherp van pen. Literaire discussiecultuur in Nederlandse praatjespamfletten (circa 1600-1750)
Promotores: prof. dr. E.M.P. Gemert, dr. M.E. Meijer Drees
In de vroegmoderne tijd is het pamflet in Nederland het belangrijkste publiciteitsmedium. Het proefschrift van Dingemanse belicht een opmerkelijk type pamflet, de zogenoemde ‘praatjes’: fictieve gesprekken tussen allerlei inwoners van de Republiek, zoals boeren, schippers, kooplui, kroegbazen, Hollanders, Zeeuwen, Geldersen of Brabanders. In een ‘levensechte’ situatie (op de trekschuit, op de markt of bij iemand thuis) bespreken zij actuele kwesties, zoals de vraag of er oorlog of vrede moet komen, wie er de baas is in het land en of politici wel goed functioneren. De weergave van het debat is in deze praatjespamfletten allerminst neutraal: de auteur wil de lezer beinvloeden en leidt hem naar een onafwendbare conclusie.
Dingemanse zet in haar proefschrift de overtuigingstactieken in praatjespamfletten uit de periode 1600-1750 op een rij. Zij plaatst de teksten in hun politieke context, gaat in op de interactie met andere pamfletten en onthult hoe ze de publieke opinie sturen en manipuleren, bijvoorbeeld door de inzet van verschillende gesprekstechnieken, toepasselijke sprekers, rijm, humor, vergelijkingen met vroegere gebeurtenissen en emoties. Dingemanse vat de dialoogtechnieken samen in een algemeen model dat de basis legt voor een internationale vergelijking van vroegmodern pamfletmateriaal en moderne journalistieke genres.
‘Rap van tong, scherp van pen’ verschijnt bij uitgeverij Verloren te Hilversum (ISBN 978 90 8704-042-0).
(9)-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=
Date: 4 juni 2008
From: Radboud Universiteit Nijmegen <info@communicatie.ru.nl>
URL: http://www.neder-l.nl/bulletin/2008/06/080628.html
Subject: Rub: 0806.28: Hora est!: promotie Charlotte Giesbers, Nijmegen, do 26 juni 2008
=====================================================
Promotie Charlotte Giesbers, 26 juni 2008 te Nijmegen
=====================================================
26 juni 2008, 10:30, Academiezaal Aula, Comeniuslaan 2
Mw. drs. C.H.E Giesbers: Dialecten op de grens van twee talen – een dialectologisch en sociolinguistisch onderzoek in het Kleverlands dialectgebied
Promotor: prof. dr. R.W.N.M. van Hout; co-promotor: mw. dr. R.A.M.G. van Bezooijen
Charlotte Giesbers onderzocht de invloed van het trekken van de staatsgrens door het Kleverland, de nu Duits-Nederlandse streek met Nijmegen in het noorden en Venray in het zuiden. Ooit sprak men daar een dialect en ging men veel met elkaar om. Het grote omslagpunt ligt bij de Tweede Wereldoorlog, vond Giesbers. Toen werd de grens ineens echt een grens. Daarvoor was 35 procent van de huwelijken in de streek grensoverschrijdend, daarna nam het snel af tot nog maar zo’n 5 procent nu. De Duits-Nederlandse grens is dus niet alleen een taalgrens, maar ook een sociale grens – een echte grens dus, in meer dan een opzicht.
Charlotte Giesbers (Groesbeek, 1978) studeerde Duitse taal- en letterkunde in Nijmegen. Ze studeerde af op Dialektgebrauch und Dialektattituede in Groesbeek und Kranenburg. Behalve aan haar promotieonderzoek werkte ze de laatste jaren aan de redactie en het schrijven van het Woordenboek van de Gelderse Dialecten voor het Rivierengebied. Ze woont tegenwoordig in Bedburg-Hau, net over de Duitse grens.
(10)=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=
Date: 12 juni 2008
From: KANTL <secretariaat@kantl.be>
URL: http://www.neder-l.nl/bulletin/2008/06/080629.html
Subject: Med: 0806.29: Uitnodiging openbare vergadering van de KANTL, incl. programma rond Anton van Wilderode (1918-1998), Veurne - Wulveringem, wo 9 juli 2008
============================================================
Uitnodiging openbare vergadering van de Koninklijke Academie voor Nederlandse Taal- & Letterkunde op woensdag 9 juli 2008
============================================================
Openbare vergadering van de Koninklijke Academie voor Nederlandse Taal- & Letterkunde op woensdag 9 juli 2008 om 15 uur in het kasteel Beauvoorde te Veurne, Wulveringem
Programma Anton van Wilderode (1918-1998)
Verwelkoming en inleiding door Patrick Lateur, voorzitter van de Academie
Carl De Strycker (Vakgroep Nederlandse literatuur, UGent), Van Wilderodes opvattingen over poezie
Maarten De Pourcq (Faculteit Letteren, KU Leuven), Anton van Wilderode en de confrontatie met Hellas
Johan van Cauwenberge (Klara) leest voor uit het werk van de dichter
Traditionele koffietafel
Indien u op deze uitnodiging wenst in te gaan, verzoekt het bestuur u om u uiterlijk op 7 juli e. k. aan te melden.
Koningstraat 18, B-9000 Gent
T: (+32)(0)9-265 93 40
F: (+32)(0)9-265 93 49
E: secretariaat@kantl.be
(11)=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=
Date: 11 juni 2008
From: Frank Hockx <hockx@nbdbiblion.nl>
URL: http://www.neder-l.nl/bulletin/2008/06/080630.html
Subject: Med: 0806.30: Oproep: Biblion Uitgeverij zoekt freelance auteurs
==================================================
Oproep: Biblion Uitgeverij zoekt freelance auteurs
==================================================
Biblion Uitgeverij zoekt freelance auteurs met een vlotte pen, kennis van en enthousiasme voor jeugdliteratuur die bijdragen willen schrijven voor de ‘UittrekselBank Jeugd’. Deze elektronische databank bevat uittreksels van jeugdboeken en is bestemd voor leerlingen vanaf de bovenbouw van het basisonderwijs tot en met de tweede fase van het voortgezet onderwijs. De ‘UittrekselBank Jeugd’ wordt gepubliceerd in de vorm van een internetbestand dat raadpleegbaar is in openbare bibliotheken en op scholen.
Bijdragen voor de ‘UittrekselBank Jeugd’ worden geschreven volgens een vastgesteld format dat voorziet in een samenvatting van het verhaal en een analyse van aspecten als thematiek, opbouw en personages. Daarnaast bieden de uittreksels achtergrondinformatie bij het boek, een beknopte weergave van de reacties en verwijzingen naar andere informatiebronnen.
Een deskundige redactie bestaande uit Bea Ros, Wilma van der Pennen en Ger van Hoek begeleidt de medewerkers aan de ‘UittrekselBank Jeugd’.
Vergoeding
Medewerkers ontvangen een vergoeding van 170 euro per bijdrage. Zij verwerven zelf het te bespreken boek.
Inlichtingen
Heeft u belangstelling en wilt u via mail een informatiepakket ontvangen? Neem dan contact op met Frank Hockx van Biblion Uitgeverij. Telefoon: 070-3378124, E-mail: hockx@nbdbiblion.nl.
Een demoversie van de ‘UittrekselBank Jeugd’en van andere databanken van Biblion Uitgeverij is te vinden op http://www.knipselkranten.nl/demo.
(12)=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=
Date: 11 juni 2008
From: Frank Hockx <hockx@nbdbiblion.nl>
URL: http://www.neder-l.nl/bulletin/2008/06/080631.html
Subject: Med: 0806.31: Boek-delenprijs 2008 van start. Nederlandse en Vlaamse leesclubs kiezen het Leesclubboek van het Jaar; prijsuitreiking op za 1 november 2008 op Lezersfeest te Rotterdam
======================================================================
Boek-delenprijs 2008 van start.
Nederlandse en Vlaamse leesclubs kiezen het Leesclubboek van het Jaar
=====================================================================
In Nederland en Vlaanderen zijn duizenden literatuurliefhebbers actief in leesclubs. Kritische en enthousiaste lezers die graag discussieren over boeken. Deze bevlogen lezers hebben sinds 2006 ook een stem in de wereld van de literaire prijzen: met de Boek-delenprijs bekronen zij het Leesclubboek van het Jaar.
Op 1 mei is de verkiezing van het Leesclubboek van het Jaar weer van start gegaan. Tot 1 oktober kunnen leesclubs stemmen op het boek dat hen de beste, levendigste, meest inspirerende discussiebijeenkomst heeft opgeleverd. Anders dan de eerste twee jaar wordt er geen nominatielijst opgesteld, maar kan elke leesclub het eigen favoriete boek aandragen.
De Boek-delenprijs is een gezamenlijk initiatief van het Lezersfeest in Rotterdam, het Vlaams Centrum voor Openbare Bibliotheken (VCOB) en het tijdschrift Boek-delen, het Nederlands-Vlaamse kwartaalblad voor lezers en leeskringen. De eerste winnaar van de prijs was Khaled Hosseini met zijn roman ‘De vliegeraar’. Vorig jaar werd ‘De engelenmaker’ van Stefan Brijs bekroond.
Op zaterdag 1 november aanstaande wordt de winnaar van de Boek-delenprijs 2008 bekendgemaakt tijdens het jaarlijkse Lezersfeest in Rotterdam. De auteur van het winnende boek ontvangt een bedrag van EUR 2000,-. Leesclubs die hun stem uitbrengen maken kans op diverse prijzen. Leesclubs die hun stem bovendien van een motivatie voorzien, komen in aanmerking voor een speciale leesclubprijs.
Stemmen voor de Boek-delenprijs kan via een deelnameformulier in het meinummer van Boek-delen, via de website http://www.boekdelenprijs.nl of door een briefkaart te sturen naar de redactie van Boek-delen met daarop auteur en titel, contactgegevens van de leesclub en opgave van het aantal personen waaruit de leesclub bestaat. Het redactieadres luidt: Biblion Uitgeverij, Redactie Boek-delen, postbus 437, 2260 AK Leidschendam.
(13)=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=
Date: 11 juni 2008
From: Patricia De Laet <patricia.delaet@boek.be>
URL: http://www.neder-l.nl/bulletin/2008/06/080632.html
Subject: Med: 0806.32: Uitreiking Plantin-Moretusprijs 2008 voor de best verzorgde boeken in Vlaanderen, Brussel, ma 30 juni 2008
==================================================
Uitreiking Plantin-Moretusprijs 2008, 30 juni 2008
==================================================
30 juni 2008, 11.00 uur
Locatie: Bozar, Ravensteinstraat 23, 1000 Brussel
De Vlaamse Uitgevers Vereniging vzw en het Plantin Genootschap vzw nodigen u hartelijk uit op de uitreiking van de Plantin-Moretusprijs 2008 voor de best verzorgde boeken in Vlaanderen. Naast een feestelijk glas en een hapje krijgt u de brochure met een gedetailleerd juryverslag, foto’s van de bekroonde werken en biografieen van de vormgevers aangeboden.
Gelieve uw komst te bevestigen voor 23 juni 2008 via mail: annemie@boek.be of tel: 03 287 66 92
De Plantin-Moretusprijs bekroont boeken die uitblinken door verzorgde en originele vormgeving, typografie, illustratie en grafi sch-technische productie. De prijs wordt georganiseerd door twee vzw’s die het hebben voor mooie boeken: de Vlaamse Uitgevers Vereniging en het Plantin Genootschap.
De categorieen waarin bekroningen kunnen worden toegekend zijn: literatuur (proza, poezie, theater), school- en studieboeken en wetenschappelijke uitgaven, kunsten fotoboeken en catalogi van tentoonstellingen en musea, overige non-fi ctie, kinder- en jeugdboeken, private press en experimentele boeken, werk van Vlaamse vormgevers voor buitenlandse uitgevers, debuutprijs voor jonge afgestudeerden, publieksprijs voor de beste cover. De bekroning in deze laatste categorie werd gekozen door het publiek in samenwerking met de krant De Standaard en behelst enkel het omslag van het boek.
De jury bestond dit jaar uit Danny Dobbelaere (voorzitter), Marc Mombaerts, Nicolaas De Schryver, Michiel Hendryckx, Tessa Van Der Waals en Dirk Imschoot. Zij stonden garant voor een professionele beoordeling van de ingezonden werken.
Meteen na de uitreiking kunt u de bekroonde werken bewonderen in de raadzaal van Bozar. Deze tentoonstelling loopt tot 24 augustus. Daarna worden de bekroonde boeken voorgesteld in binnen- en buitenland: Amsterdam (Manuscripta, september 2008), Frankfurt, (Buchmesse, tentoonstelling Book Art International, 14-18.10), Antwerpen (Boekenbeurs, 31.10-11.11) en Leipzig (tentoonstelling Best Book Design from all over the World).
(14)=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=
Date: 5 juni 2008
From: dbnl <nieuws@dbnl.org>
URL: http://www.neder-l.nl/bulletin/2008/06/080633.html
Subject: Web: 0806.33: De nieuwe titels van de DBNL, juni 2008
=======================================
De nieuwe titels van de DBNL, juni 2008
=======================================
- H.P.M. Adriaansens en A.C. Zijderveld, Vrijwillig initiatief en de verzorgingsstaat
- Maurits Basse, De Vlaamsche Beweging van 1905 tot 1930
- Aster Berkhof, Veel geluk, professor!
- Marnix Beyen, Held voor alle werk. De vele gedaanten van Tijl Uilenspiegel
- D.A.M. Binnendijk, Gerrit Borgers, Jan Hulsker, Jurriaan Schrofer en Ellen Warmond, Menno ter Braak
- Daan Boens, Van glorie en lijden
- Pieter-Jan Bouman, Revolutie der eenzamen
- T.H.J. Broekmans, De ‘Tafelspelen’ van Pieter Cz. Hooft
- Johannes Brugman, Verspreide sermoenen
- Amaat Burssens, Een Vlaming op reis door Kongo
- Manu Claeys, Het Vlaams Blok in elk van ons
- A.Th. van Deursen, Bavianen en slijkgeuzen
- Theo D’haen, Europa buitengaats (2 delen)
- Frederik van Eeden, Walden in droom en daad (ed. B. Luger en J.S. de Ley)
- Jan G. Elburg, Geen letterheren
- S.J. Fockema Andreae, R.C. Hekker en E.H. ter Kuile, Duizend jaar bouwen in Nederland
- Christina van Gogh, Vertellingen van een Surinaamschen vogel
- Godevaert van Haecht, Kroniek over de troebelen van 1565 tot 1574 te Antwerpen en elders
- P.J. Harrebomee, Spreekwoordenboek der Nederlandsche taal
- Martien J.G. de Jong, Over kritiek en critici
- Ernst Heinrich Krelage, Bloemenspeculatie in Nederland
- Joos Lambrecht, Het naembouck van 1562 (ed. R. Verdeyen)
- Jan ter Gouw en Jacob van Lennep, De uithangteekens
- S.J. Lenselink, De Nederlandse psalmberijmingen in de 16de eeuw
- Lisette Lewin, Het clandestiene boek 1940-1945
- Jan de Liefde, Uit drie landen
- J.J. Mak, Rhetoricaal glossarium
- Justus van Maurik, Met z’n achten
- Aad Meinderts, Denise Mooyman en Muriel Steegstra, Paul Biegel. Meesterverteller met een rovershart
- Lut Missinne, Kunst en leven, een wankel evenwicht
- H.M. Mos en M.G. Schenk, Geuzenliedboek 1940-1945
- Andre Pakosie, ‘Tuka: klaagliederen bij de bosnegerstam der Ndyuka’
- Carel Peeters, Hollandse pretenties
- Carel Peeters, Houdbare illusies
- Maria Petyt, Het leven van Maria Petyt (1623-1677) (ed. J.R.A. Merlier)
- Judith Pollmann, Een andere weg naar God
- Julius Roentgen, Brieven van Julius Roentgen
- Ard Schenk, Ard apart. Ard schrijft over schaatsen
- De Schoolmeester, Waarde van Lennep (ed. Marita Mathijsen)
- A.L. Soetemann, De structuur van Max Havelaar
- H.L. Spiegel, Hert-spiegel
- P. Thoenes, De elite in de verzorgingsstaat
- H.W. van Tricht, Gerrit Borgers, Jan Hulsker, Jurriaan Schrofer en Ellen Warmond, Louis Couperus
- Albert Verwey, Briefwisseling 1 juli 1885 tot 15 december 1888 (ed. M.H. Schenkeveld & R. van der Wiel)
- Albert Verwey, Holland en de oorlog
- Paul de Wispelaere, Het Perzische tapijt
- De Gids. Jaargang 1885
- De Gids. Jaargang 1886
- De Gids. Jaargang 1887
- De Gids. Jaargang 1888
- De Gids. Jaargang 1889
- Limburgse sermoenen
- Moetete (1968)
- Biblia, dat is: De gantsche H. Schrifture, vervattende alle de canonijcke Boecken des Ouden en des Nieuwen Testaments (Statenvertaling 1637)
Zie ook: http://www.dbnl.org/nieuws/2008_06.php
Nieuwe gedichten juni 2008
http://www.dbnl.org/gedichten/
Alfred Schaffer, ‘Politiek voor beginners’
(15)=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=
Date: 2 juni 2008
From: Jeroen Jansen <j.jansen@uva.nl>
URL: http://www.neder-l.nl/bulletin/2008/06/080634.html
Subject: Lit: 0806.34: Pas verschenen: Bilderdijk, Kinker & Van Hemert. Als van hooger bestemming en aart. Sameng. en ing. door C. Madelein en J. Pieters. Met een nawoord van Piet Gerbrandy. (Groningen 2008)
==============
Pas verschenen
==============
Bilderdijk, Kinker & Van Hemert: Als van hooger bestemming en aart. Samengesteld en ingeleid door Christophe Madelein en Juergen Pieters. Met een nawoord van Piet Gerbrandy. Groningen, Historische Uitgeverij, 2008. 215 blz.; EUR 25,00; ISBN 978-90-6554-443-8
Aan het begin van de negentiende eeuw was het sublieme – de esthetische ervaring, die ook wel als het huiveringwekkend genot omschreven is – onderwerp van verhitte debatten in met name Engeland, Duitsland en Frankrijk. In Nederland bleef dat debat niet onopgemerkt en verscheen eveneens een aantal belangwekkende beschouwingen over het sublieme. ‘Als van hooger bestemming en aart’ bundelt de drie belangrijkste Nederlandstalige teksten.
De ‘Redevoering over het verhevene’ (1804) van de filosoof Paulus van Hemert (1756-1825) is geinspireerd door de filosofie van misschien wel de grootste denker over het sublieme, Immanuel Kant. In ‘Iets over het schoone’ (1823) brengt de dichter Johannes Kinker (1764-1845) deze verheven filosofie op een nog hoger plan in zijn ontwikkeling van een nieuwe, unieke vorm van esthetisch idealisme. De figuur van de vroeg-negentiende-eeuwse letteren, Willem Bilderdijk (1756-1831), keert zich in zijn ‘Gedachten over het verhevene’ (1821) resoluut af van al deze nieuwlichterij en grijpt op eigen onnavolgbare wijze terug op de oertekst van het verhevene: Longinus’ traktaat over het sublieme.
In een nawoord laat Piet Gerbrandy aan het voorbeeld van Bilderdijk zien dat de dichter zijn emoties een ‘lichaam’ moet geven, en dat het sublieme ook in de eenentwintigste eeuw een heftig levend verschijnsel is in de Nederlandse letteren.
(16)=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=
Date: 13 juni 2008
From: Godelieve Linders <godelieve@vantilt.nl>
URL: http://www.neder-l.nl/bulletin/2008/06/080635.html
Subject: Lit: 0806.35: Pas verschenen: Willem Kloos & Albert Verwey. "Van de liefde die vriendschap heet". Brieven 1881-1925. (Nijmegen 2008)
==============
Pas verschenen
==============
Willem Kloos & Albert Verwey. “Van de liefde die vriendschap heet”. Brieven 1881-1925. Nijmegen: Uitgeverij Vantilt, 2008. ISBN 978-90-77503-77-5; paperback, geillustreerd; 256 pagina’s; prijs EUR 19,90
‘Van de liefde die vriendschap heet’ is de eerste integrale uitgave van de briefwisseling tussen Willem Kloos en Albert Verwey, met bijzonderheden over alles wat er wel en niet tussen beide leiders van de Beweging van Tachtig is voorgevallen. Niet alleen komt de fameuze ruzie over enkele versregels uit Verwey’s gedicht ‘Hemel- en Aard-droom’ ter sprake, waardoor Kloos zich gecompromitteerd voelde wegens de toespeling op ‘de liefde die vriendschap heet’, ook de ‘Julia’-affaire, verwikkelingen in het persoonlijk leven van de Tachtigers en het oordeel van de correspondenten over eigen en andermans poezie passeren de revue. Zo gaat Kloos uitvoerig in op de moeilijkheden die hij ondervindt bij het vertalen van gedichten van Shelley, problemen waarover Verwey hautain zijn schouders ophaalt. We zien Kloos eveneens worstelen met de beperkingen die zijn angsten hem opleggen, lezen over zijn verstandhouding met Willem Doorenbos, zijn verliefdheden en het bezoek van Verlaine aan Nederland.
Als geheel geeft deze correspondentie een haarscherp beeld van de eigendunk bij de eerst jonge, later rijpere dichters en de strategie waarmee zij de Nederlandse zangberg veroveren. Maar ‘Van de liefde die vriendschap heet’ is ook het tijdloze verhaal van het komen en gaan van genegenheid en de melancholische herinnering die achterblijft.
Voor meer informatie kunt u contact opnemen met uitgeverij Vanti< of ga naar de website: http://www.vantilt.nl.
(17)=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=
Date: 2 juni 2008
From: Jeroen Jansen <j.jansen@uva.nl>
URL: http://www.neder-l.nl/bulletin/2008/06/080636.html
Subject: Rec: 0806.36: Recensie door Jeroen Jansen: A. Frank-van Westrienen. Het schoolschrift van Pieter Teding van Berkhout. Vergezicht op gymnasiaal onderwijs in de 17e-eeuwse Nederlanden. (Hilversum 2007)
==========================
Recensie van Jeroen Jansen
==========================
A. Frank-van Westrienen: Het schoolschrift van Pieter Teding van Berkhout. Vergezicht op gymnasiaal onderwijs in de zeventiende-eeuwse Nederlanden. Hilversum, Verloren, 2007. 288 blz.; EUR 29,00; ISBN 978-90-6550-980-2
Het gebeurt zelden dat een gewoon schoolschriftje een uitvoerig onderzoek ten deel valt, zeker als de schrijver geen alom bekend of vooraanstaand persoon is. Pieter Teding van Berkhout (1643-1713) behoorde weliswaar tot een intellectuele en maatschappelijke bovenlaag, maar geniet weinig bekendheid. Als zoon van een raadsheer in het Hof van Holland en lid van de Raad van State, schopte hij het, na een gedegen gymnasiale opleiding, tot burgemeester van Delft en eveneens lid van de Raad van State. Met deze toekomst voor ogen diende hij zich op de Latijnse school te oefenen in welsprekendheid en schriftelijke uitdrukkingsvaardigheid.
Het door mevrouw Frank-Van Westrienen (1917) minutieus onderzochte schoolschrift werd gemaakt door deze Pieter Teding van Berkhout, in de periode dat hij de Latijnse school in Den Haag bezocht. Frank ontdekte het in het familiearchief, dat in het Haagse ‘Nationaal Archief’ wordt bewaard. Pieter werkte aan het schrift in de jaren 1659-1660. Het bevat meer dan 200 pagina’s in het Latijn geschreven aantekeningen, uittreksels, overzichten en pentekeningen. Een groot deel van de oefeningen zijn zgn. ‘chreia’, stijlopgaven, d.w.z. vooroefeningen voor het schrijven van een redevoering. Verder treffen we er een aantal oraties (opstellen), onder meer over de vrede, de oorlog en de opvoeding. Ze worden gevolgd door een flink aantal definities uit de ethica, logica en fysica, liefdesemblemen, aan Kerkvaders ontleende sententies (via de verzameling van Langius), anagrammen, vergelijkingen, pentekeningen met bijschrift, en epigrammen. Het valt niet aan te nemen dat dit schrift in kwalitatief of kwantitatief opzicht uitzonderlijk was in de betrokken periode. Maar veel van dergelijke schriften, die ons een uitstekend inzicht bieden in de aard en verwerking van het lesmateriaal in deze jaren op de Latijnse school, zijn verloren gegaan. Het belang van deze uitgave en tevens de rechtvaardiging voor het intensieve onderzoek dat mevrouw Frank aan dit geschrift heeft gewijd, schuilt nu in het verkregen inzicht in wat het onderwijs op een zeventiende-eeuwse Latijnse school in de praktijk kon opleveren.
In internationaal perspectief is (de bestudering van) dergelijk onderzoeksmateriaal overigens minder zeldzaam. Zo beheert de humanistenbibliotheek van Selestat schriften uit de studententijd van Beatus Rhenanus (1485-1547), onder meer een schrift dat Rhenanus op de Sorbonne in 1505 maakte over zijn studie van Pophyrius’ ‘Isagoge’ (onder begeleiding van Faber Stapulensis). Hiernaar wordt momenteel onderzoek gedaan door Christoph Baumann aan de Universiteit van Zuerich.
Als referentiekader voor de onderwijsideeen van Pieter gebruikte mevrouw Frank de ‘Schoolordre’ van 1625, het decreet ter hervorming van onderwijs op de Latijnse scholen in Holland en West-Friesland. Frank heeft zich met name geconcentreerd op de manier waarop Pieter de lesstof via gebruikte literatuur, lesmethoden en de aanwijzingen van zijn leermeester verwerkte. Analyse van het schrift wijst uit dat veel van de erin voorkomende thema’s, oraties, uittreksels en stijloefeningen teruggaan op de richtlijnen van Erasmus, Lipsius en Vossius. Hij benutte intensief een aantal bloemlezingen, wat een overigens gebruikelijke werkwijze was in deze periode. Veel van de raadsels, epigrammen en grafschriften zijn regelrecht overgeschreven uit eigentijdse verzamelingen.
Mevrouw Frank heeft zich bij de analyse op drie belangrijke onderdelen in dit schrift geconcentreerd: in de eerste plaats het proza, met name in de oraties. Hier constateert Frank handig vlechtwerk en talloze ontleningen, terwijl de stijl door haar nogal kritisch wordt beoordeeld aan de hand van de (in dit geval aan Vossius ontleende) ‘virtutes dicendi’ (‘latinitas’, ‘perspicuitas’ en ‘ornatus’). Ten tweede onderzocht Frank de manier waarop Pieter een omvangrijke tekst als stijloefening excerpeerde en met behulp van gezaghebbende gezegden weergaf. Onderzoek naar bronnen was ten derde een van de belangrijkste doelstellingen bij het onderzoek naar de citaten in zijn ‘Florilegium’, en die van de zinneprenten die hij kopieerde, onder meer van Vaenius’ ‘Horatiana’ en Hoofts ‘Emblemata amatoria’ (1611).
Veelvuldig gebruikte Pieter Erasmus’ ‘Apophthegmata’. De sententies die hij verwerkte in zijn proza zijn geconstrueerd naar Erasmus of overgenomen van Baudartius. Frank merkt hier vooral enige gemakzucht op, waar Pieter zich tevreden stelde met ontleningen aan verzameledities.
Naast een levensbeschrijving van Pieter en zijn familie, en diepgravende analyse en interpretatie van Pieters schrijfsels worden in deze studie ook het zeventiende-eeuwse schoolsysteem, de pedagogische overwegingen van Pieters leraar en de bewerkingen van de gebruikte teksten beschouwd. Het bronnenonderzoek, bij de citaten, blijft helaas, noodgedwongen, in veel veronderstellingen steken en laat de lezer met heel wat vragen achter. Het hoofdstuk over zinnebeeldig lezen hoort tot de meest belangwekkende. Frank veronderstelt dat Pieters tekeningen voorstudies zouden kunnen zijn om te gelegener tijd te fungeren als bijdrage in een ‘album amicorum’ (p. 203). Ze voegt hier een aardige uiteenzetting aan toe over het onderwijsbelang van emblemen op de Latijnse scholen en het leren emblematisch te lezen ter voorbereiding op een maatschappelijke, politieke, carriere.
In een bijlage zijn vier opstellen uit het schrift van Pieter met vertaling opgenomen, voorbeelden van zijn proza, die hij waarschijnlijk na raadpleging van een aantal ‘florilegia’ (Stobaeus, Langius, Lycosthenes) opschreef. Een andere bijlage biedt een overzicht van de inhoud van het schrift.
Het geheel is met een opmerkelijk grote kennis van zaken en dito geduld vervaardigd. Toch zal menig lezer struikelen over de waarde-oordelen, de niet altijd heldere stijl en het Latijn dat her en der door de tekst is gestrooid (bijv. p. 118: ‘Ook het feit dat Erasmus al die egregie dicta had voorzien van…’). Een wat gebrekkige redactie is een bijna negentigjarige misschien niet aan te rekenen (zoals het ontbreken van samenvattingen achter de hoofdstukken), terwijl ook de lijn van het betoog soms wat lastig te volgen is.
Indien latere wetenschappers de vervaardiging van deze studie van mevrouw Frank met dezelfde nauwgezetheid analyseren als waarmee zij het schriftje van Pieter bestudeerde, zal een van de conclusies kunnen luiden dat de hulp die zij kreeg bij het vertalen van het Latijn in een aantal gevallen op een later tijdstip kwam dan haar eigen interpretatie van dat Latijn, waardoor soms discrepanties bij de vertaling/interpretatie ontstonden, die er dan bij de eindredactie niet uitgehaald werden (zie hier bijvoorbeeld noot 15 op p. 112).
Deze studie geeft, vanuit een interessant voorbeeld, een veelzijdig en gedetailleerd beeld van de onderwijspraktijk in de zeventiende eeuw en vormt een aanwinst voor onze kennis van de diverse schooloefeningen.
Jeroen Jansen
(18)=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=
Date: 12 juni 2008
From: Gunther De Vogelaer <Gunther.DeVogelaer@UGent.be>
URL: http://www.neder-l.nl/bulletin/2008/06/080637.html
Subject: Sym: 0806.37: Taal & Tongval-colloquium 'Perspectieven op het genus in het Nederlands', Gent, vr 21 november 2008 (Call for Papers)
==============================================
Taal & Tongval-colloquium
‘Perspectieven op het genus in het Nederlands’
(Call for Papers)
==============================================
Op 21 november 2008 vindt in Gent (Koninklijke Academie voor Nederlandse Taal- en Letterkunde) het jaarlijkse Taal & Tongval-colloquium plaats, rond het thema ‘Perspectieven op het genus in het Nederlands’. Geinteresseerde sprekers kunnen hun abstract van maximum 1 blz. (inclusief referenties) voor 30 juni opsturen naar gunther.devogelaer@ugent.be. Een lezing duurt 20 min. (+ 10 min. discussie). Ten laatste op 1 september wordt meegedeeld of het abstract aanvaard is.
Inhoudelijke omschrijving:
Er bestaat binnen het Nederlands een indrukwekkende variatie in genussystemen. Recent en minder recent onderzoek heeft bijvoorbeeld gewezen op 1. noord-zuid-verschillen; 2. dialectvariatie; 3. alternatieve systemen in L2-varieteiten van het Nederlands; 4. alternatieve systemen bij kind- en volwassen taalverwervers; en 5. diachrone variatie. Het colloquium beoogt een overzicht van de brede variatie aan genussystemen. Een dergelijk overzicht biedt een goede basis voor fundamentelere vragen naar b.v. de oorzaak voor genusveranderingen (deflectie, taalcontact), de functie van grammaticaal genus, of de structuur van genussystemen.
Theoretisch gezien zijn de Nederlandse genusdata ook relevant voor de discussie over de mogelijke oorzaken van taalverandering, waarin er verschillende standpunten verdedigd worden over welke sprekers in welke omstandigheden zorgen voor taalverandering. Labov (2007) onderscheidt bijvoorbeeld twee types taalverandering: taalverandering als gevolg van niet-identieke transmissie van de moedertaal, en taalverandering door diffusie, i.e. door overname van exogene patronen door volwassenen. Andere modellen laten meer oorzaken toe, zoals de aanwezigheid van (volwassen) tweetaligen en van sprekers die een bepaalde taal al op jonge leeftijd verwerven als tweede taal.
Gesuggereerde topics:
- Een of meer aspecten van het genussysteem in (een varieteit van) het Nederlands, of eventueel in een verwante taal.
- De functie van grammaticaal genus.
- De verhouding tussen adnominaal genus en pronominale verwijzing.
- De oorzaak van veranderingen in het Nederlandse genus
- De implicaties van genusverandering voor modellen van taalverandering.
De volgende uitgenodigde sprekers hebben intussen hun deelname bevestigd:
Jenny Audring (VU) & Geert Booij (Leiden)
Aafke Hulk (UvA) & Jasper Roodenburg (Stuttgart)
Georges De Schutter (UA) & Johan Taeldeman (UGent)
Een selectie van de lezingen wordt gepubliceerd als themanummer van het tijdschrift Taal & Tongval.
Namens het organiserend comite,
Leonie Cornips (Meertens Instituut)
Gunther De Vogelaer (FWO-Vlaanderen – UGent)
(19)=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=
Date: 11 juni 2008
From: J. Kessler <J.Kessler@let.ru.nl>
URL: http://www.neder-l.nl/bulletin/2008/06/080638.html
Subject: Sym: 0806.38: 'Tagung in Kiel' over het gebruik van lyriek (liederen en gedichten) als overtuigingsmiddel bij conflicten in de Late Middeleeuwen, Kiel, (Duitsland), do 2 - za 4 juli 2009 (Call for Papers)
===============================================
Tagung in Kiel, 2-4 juli 2009 (Call for Papers)
===============================================
Warum Lyrik?
Gedichte und Lieder als bevorzugte Ausdrucksformen in den Kontroversen des spaeten Mittelalters und der fruehen Neuzeit (1400-1600)
Wenn es darum geht, die eigene Meinung in einer Kontroverse kundzutun und das Publikum von dieser Meinung zu ueberzeugen, scheinen die Autorinnen und Autoren des spaeten Mittelalters und der fruehen Neuzeit eine besondere Vorliebe fuer das Gedicht oder Lied als Ausdrucksform zu bekunden. Davon ueberzeugt, dass bestimmte sprachliche Mittel in diesen Texten genau definierten Zielen dienen, hat traditionellerweise die Rhetorik und vor einigen Jahren die Pragmalinguistik eben diese Mittel auf ihre Funktion hin untersucht. Die grundsaetzliche Frage nach dem spezifischen Beitrag der lyrischen Texte wurde jedoch nie gestellt: Warum wurden Gedichte und Lieder besonders oft fuer die Verteidigung und Veroeffentlichung eines Standpunktes verwendet? Hier schliesst sich eine zweite Frage an: Was hat die auffaellige Multimedialitaet lyrischer Texte in Druck oder Handschrift, auf Flugblaettern oder Plakaten, in schriftlicher oder muendlicher Form, in oeffentlichem Vortrag oder privater Lektuere fuer Auswirkungen auf die Gestaltung einer Kontroverse?
Die Tagung will diesem Phaenomen der lyrischen Kontroverse auf den Grund gehen. Denn zahllose volkssprachige und lateinische Gedichte und Lieder stammen aus einem von Kontroversen gepraegten Kontext – nicht zuletzt aus der Reformation. Inwiefern kann und will etwa Luther sein Lied ueber die beiden gelynchten Augustinermoenche auch als Mittel gebrauchen, um seine Lehre zu verbreiten? Und warum werden zur gleichen Zeit in den Niederlanden Prosaromane verfasst, die die wichtigsten Gedankengaenge in Gedichtform praesentieren? In der Vergangenheit haben literaturwissenschaftliche Studien sich mit den grossen Konflikten des Mittelalters sowie mit der Theorie der Kontroverse beschaeftigt (Bremer; Hollaar; Pleij; Spoerhase; Winkler). Dabei ging es jedoch nur selten um den spezifischen Beitrag der lyrischen Form zur Gestaltung solcher Kontroversen, ebenso wenig wie um die Strategien, mit denen die Autoren ihre Leserschaft damit zu ueberzeugen versuchen (wichtige Ansaetze liefern Barner und Goldenbaum).
Entgegen dem Schwerpunkt der bisherigen Forschung beschraenkt sich die Tagung nicht auf die Kontroversen der Reformation. Ganz im Gegenteil interessieren uns solche, die sich vielleicht nur auf lokaler Ebene zugetragen haben, die nur von ephemerer Bedeutung waren oder die sich nur zwischen einigen wenigen Personen abspielten. Es geht um politische, gesellschaftliche und religioese Fragen, die im grossen internationalen oder kleinen lokalen Kreis, aber immer in Form von Gedichten oder Liedern diskutiert werden: etwa bei den Meistersingern, bei den ‘Rederijkers’, in der Devotio Moderna oder bei Gelegenheitsdichtern. Im Mittelpunkt steht die Form, in der Meinungen ausgetauscht, Ideen publiziert, Ereignisse kommentiert und Kontroversen ausgetragen werden. Wir fragen, welches Instrumentarium den Autoren dafuer zur Verfuegung stand und inwiefern auch innerhalb von Kontroversen bestimmte sprachliche Mittel (weiter-)entwickelt und gebraucht wurden. Ziel der Tagung ist es, Antworten auf die Frage zu finden, was die besondere Leistung der lyrischen Form ist, die keine andere literarische Gattung erbringen kann: “Warum Lyrik?”
Es ist unabdingbar, sich diesem Thema interdisziplinaer zu naehern. Die Tagung richtet sich deshalb an Literaturwissenschaftler der verschiedenen europaeischen Sprachen, aber auch an Musik-, Sprach-, Kirchen- und Philosophiehistoriker.
Folgende vier thematischen Schwerpunkte sind vorgesehen:
I. Medien der Kontroversen
Hier geht es um die Art und Weise, wie sich der Autor mit aktuellen Ereignissen auseinandersetzt, aber auch um die Wirkung, die er mit seinen Gedichten erzielen konnte. An welcher (religioesen, politischen, gesellschaftlichen) Debatte nimmt er teil? Fuer welche Form der Lyrik entscheidet er sich dabei, und mit welchem Ziel? Soll der Text gelesen oder vorgetragen werden, gesungen oder gesprochen? Und was ist der Effekt auf das Publikum; inwiefern uebte der Text Einfluss aus auf die Debatte?
II. Personalisierung der Kontroversen
Dieser Schwerpunkt beschaeftigt sich mit der Interaktion von Autoren in der Debatte. Welche Gedicht-Autoren haben, vielleicht auch ueber Landesgrenzen hinweg, miteinander Kontakt gehabt und in welcher Form? Wie und ueber welche Themen haben sie sich ausgetauscht? Was sind die Hintergruende fuer ihre Auffassungen ueber bestimmte Themen? Wie sind Diskussionen verlaufen: Gibt es Briefwechsel oder andere Dokumente, welche etwas ueber die spezifische Rolle der Lyrik in deren Verlauf aussagen?
III. Formale und argumentative Prinzipien der Kontroversen
Thema sind hier die technischen Aspekte eines Gedichts. Im Mittelpunkt stehen die formalen und argumentativen Strategien, die ein Autor verwendet, um seinem Text Struktur und ueberzeugungskraft zu verleihen. Welche Argumente benutzt er, und mit welchen sprachlichen Mitteln praesentiert er sie seinen Lesern? Ist die Argumentation vernuenftig, sachlich und moralisch vertretbar? Oder ist sie das genaue Gegenteil: Polemik, die ganz ohne stichhaltige Beweise auskommt. Und was gilt eigentlich als stichhaltiger Beweis?
IV. Reprisen der Kontroversen
Oeffentliche Debatten bleiben oft nicht auf einen einzigen Anlass beschraenkt. In diesem Schwerpunkt geht es daher um die Rezeption der dichterischen Beitraege zu den Kontroversen sowohl durch Zeitgenossen als durch spaetere Generationen. Es geht um veraenderte Auffassungen und um eine veraenderte Funktion desselben Gedichts in der neuen Kontroverse. Inwiefern ist die urspruengliche Autorschaft von Belang in der aktuellen Debatte? Wurden die Gedichte nachgedruckt, kommentiert oder auf den Index gesetzt? Inwiefern beeinflussen die Akzentuierungen des Gedichts zur alten Kontroverse die Art und Weise, wie die neue gefuehrt wird?
Bitte senden Sie Ihren Vortragsvorschlag bis spaetestens 10. Juli 2008 an Judith Kessler. Neben den ueblichen Angaben (Name, Anschrift, Telefonnummern, Vortragstitel) erbitten wir als Anlage ein ein- bis zweiseitiges Expose, aus dem die Fragestellung, das Textkorpus, die Methode und die Verortung des Beitrages innerhalb des Generalthemas “Warum Lyrik?” und der skizzierten Schwerpunkte ersichtlich sind. Tagungssprachen sind Deutsch und Englisch. Wir planen einen Tagungsband. Das Abgabedatum fuer die Aufsaetze wird der 31. Oktober 2009 sein. Die Tagung findet unter Finanzierungsvorbehalt statt.
Prof. Dr. Ursula Kundert (Christian-Albrechts-Universitaet Kiel, D)
Prof. Dr. Johan Oosterman (Radboud Universiteit Nijmegen, NL)
Drs. Judith Kessler: J.Kessler@let.ru.nl (Radboud Universiteit Nijmegen, NL; auch fuer Rueckfragen)
(20)=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-= *-------------------------------------------------------------------------* | | | Informatie over Neder-L: | | ======================== | | Algemene informatie opvragen over Neder-L: stuur mail naar | | listserv@nic.surfnet.nl met daarin de boodschap: GET NEDER-L INFO | | Abonnement nemen op Neder-L: stuur mail naar listserv@nic.surfnet.nl | | met als boodschap: SUB NEDER-L uw-voornaam/voorletters uw-achternaam | | Neder-L op het web/WWW: Neder-L-nummers zijn vanaf januari 1997 in | | web-formaat te lezen via: http://www.neder-l.nl/ | | Nadere informatie over Neder-L in web-formaat: zie artikel 9706.01 | | Er is ook een WWW-archief met alle e-mailversies van Neder-L sinds | | juni 1992, dat ook op trefwoord doorzocht kan worden; de URL van dit | | listserv-archief: http://listserv.surfnet.nl/archives/neder-l.html | | Oude Neder-L-bulletins opvragen: stuur mail naar listserv@nic.surfnet.nl| | met daarin een boodschap als: GET NEDER-L LOG9206 | | (resultaat: logboek met Neder-L-artikelen van juni '92 wordt gestuurd)| | Of maak gebruik van het listserv-archief (zie enkele regels hierboven)| | Bijdrage voor Neder-L opsturen: stuur mail naar salemans@neder-l.nl | | Contact met redactie: stuur mail naar Salemans@neder-l.nl, naar | | f.petiet@uva.nl (voor de evenementenagenda), Willem.Kuiper@uva.nl, | | P.J.Verkruijsse@uva.nl, Marc.van.Oostendorp@meertens.knaw.nl of | | of naar P.A.Coppen@let.ru.nl | *-------------------------------------------------------------------------* *-Einde-------------------- Neder-L, no. 0806.b --------------------------*
Laat een reactie achter