DE VLAAMSE ERFGOEDBIBLIOTHEEK SNIJDT EEN NIEUW HOOFDSTUK AAN!

Op 11 juni werd de vzw Vlaamse Erfgoedbibliotheek feestelijk voorgesteld in de historische Nottebohmzaal van de Erfgoedbibliotheek Hendrik Conscience in Antwerpen. Voor de verzamelde erfgoedbibliothecarissen uit Vlaanderen en Brussel ontvouwde de voorzitter de plannen van deze nieuwe netwerkorganisatie voor erfgoedbibliotheken. Tegelijkertijd werden ook de website en de prentkaartenreeks Een A B C van erfgoedbibliotheken gepresenteerd.

DE VZW VLAAMSE ERFGOEDBIBLIOTHEEK

De Vlaamse Erfgoedbibliotheek is een nieuw beleidsinstrument dat in het leven geroepen werd door het Cultureel-erfgoeddecreet van 23 mei 2008. Dat decreet creëerde de mogelijkheid dat een samenwerkingsverband van representatieve erfgoedbibliotheken samen de rol zouden vervullen van Vlaamse Erfgoedbibliotheek. Daarmee werd – voor het eerst – een aanzet gegeven tot de ontwikkeling van een beleid voor erfgoedbibliotheken. Die instellingen zijn de behoeders van historisch en cultureel waardevol erfgoed zoals prachtig verluchte handschriften, zeldzame incunabelen, kostbare oude drukken en historische kranten.

Voor deze sector die lange tijd in de schaduw heeft gestaan treedt de Vlaamse Erfgoedbibliotheek voortaan op als ankerpunt . Maar evengoed richt de organisatie zich tot iedereen die een hart heeft voor de geschreven, gedrukte en digitale erfgoedcollecties van bibliotheken. Via diverse projecten en onderzoek wil de Vlaamse Erfgoedbibliotheek expertise ontwikkelen en kennis verspreiden rond de ontsluiting, digitalisering en conservering van bewaarcollecties in bibliotheken. Verder wil de vzw het publiek bewust maken van het rijke bibliotheekerfgoed dat in Vlaanderen en Brussel aanwezig is.

De komende jaren wordt er ondermeer werk gemaakt van twee masterplannen. Het ene (preservering en conservering) zal de bewaaromstandigheden van Vlaamse collecties in kaart brengen en voorstellen formuleren voor een gecoördineerde aanpak. Het andere beoogt hetzelfde te doen voor wat betreft de ontsluiting van collecties. Verder zullen de zes partnerbibliotheken werk maken een gedeeld collectiebeleid en Flandrica.be: een virtuele erfgoedbibliotheek. Daarnaast wordt er verder gewerkt aan de databanken met oude drukken (Short Title Catalogus Vlaanderen) en krantencollecties (Abraham). Ook initiatieven die erfgoedbibliotheken en hun collecties bij een breder publiek bekend maken – zoals tentoonstellingen of de prentkaartenreeks Een A B C van erfgoedbibliotheken behoren tot de opdracht van de vzw.

De Vlaamse Erfgoedbibliotheek ontvangt hiervoor werkingsmiddelen van de Vlaamse Gemeenschap.

EXCLUSIEVE PRENTKAARTENREEKS “EEN A B C VAN ERFGOEDBIBLIOTHEKEN”

Op 11 juni werd Een A B C van erfgoedbibliotheken voorgesteld. Dit is een exclusieve prentkaartenreeks die – van Acquisitie tot Zorg – het verhaal vertelt van erfgoedbibliotheken.
De Vlaamse Erfgoedbibliotheek wil de zichtbaarheid van erfgoedbibliotheken verhogen door het publiek bewust te maken van hun diversiteit en rijkdom. Om die reden vroeg de vzw aan fotograaf Stefan Tavernier om de functies, gebouwen, medewerkers, bezoekers, collecties, enzovoort van twaalf verschillende bewaarbibliotheken in beeld te brengen. Zijn foto’s vertellen een verhaal van verzamelen, bewaren, onderzoeken, ontsluiten én koesteren.

Stefan Tavernier verbeeldt de schatten die deze instellingen bezitten, maar ook de uitdagingen waarmee ze dagelijks worden geconfronteerd. Daarbij worden confronterende beelden van verzuurde kranten, door inktvraat aangetaste partituren en beschimmelde boeken niet uit de weg gegaan. Daartegenover staan foto’s die getuigen van de goede zorgen waarmee erfgoedcollecties dagdagelijks worden omringd. We tonen oude drukken die op een leeskussen liggen om beschadiging van de band te voorkomen, klimaatregeling die de bewaaromstandigheden controleert en schatten die veilig weggeborgen zijn in kluizen en compactusrekken.

Een selectie van 26 beelden werd gebruikt om de prentkaartenreeks Een A B C van erfgoedbibliotheken te maken. Elk beeld is gekoppeld aan een begrip uit de wereld van de bewaarbibliotheken. Die thema’s beginnen telkens met een andere letter van het alfabet. A staat voor Acquisitie, B voor bibliofiel, C voor catalogus, enzovoort. Een korte begeleidende tekst licht deze begrippen uit het vakjargon toe zodat ze voor iedereen begrijpelijk worden. Opzet is om het brede publiek het A, B, C van erfgoedbibliotheken te leren door hen te laten kennismaken met diverse aspecten die de werking van een erfgoedbibliotheek typeren.

Er werden in totaal 6.000 reeksen gedrukt die vanaf 14 juni 2010 worden verspreid in de sector en onder het publiek. Ze kunnen ook voor vijf euro besteld worden via de website van de Vlaamse Erfgoedbibliotheek (www.vlaamse-erfgoedbibliotheek.be). Beelden uit de reeks vindt u als bijlage.

WWW.VLAAMSE-ERFGOEDBIBLIOTHEEK.BE ONLINE

Op 11 juni ging de nieuwe organisatiewebsite van de vzw Vlaamse Erfgoedbibliotheek online. Deze site moet uitgroeien tot een portaal voor medewerkers van erfgoedbibliotheken, onderzoekers en al wie belangstelling heeft voor cultureel erfgoed. Zij vinden er niet alleen een overzicht van de initiatieven en projecten van de Vlaamse Erfgoedbibliotheek, maar ook allerhande informatie die erfgoedbibliotheken in hun werking ondersteunt.

Verder biedt de website toegang tot de drie databanken die de vzw onderhoudt:
• Collecties: een databank met collectiegegevens van erfgoedbibliotheken die toelaat om – o.a. via Google Maps – te kijken welke erfgoedbibliotheken in de buurt bepaalde type collecties bezitten (bv. oude drukken, handschriften, partituren, kranten, …)
• Short Title Catalogus Vlaanderen: een online-databank van het gedrukte boek in Vlaanderen in de zeventiende en achttiende eeuw die dit jaar 10 jaar bestaat
• Abraham-online: een databank van Belgische kranten in Vlaamse bibliotheken en andere erfgoedinstellingen

NETWERK VAN ZES PARTNERBIBLIOTHEKEN

De vzw Vlaamse Erfgoedbibliotheek is een netwerk van erfgoedbibliotheken. Het werd eind 2008 opgericht door zes diverse, representatieve bibliotheken uit de verschillende Vlaamse provincies waarvan enkele ook verankerd zijn in de academische wereld.
Deze partnerbibliotheken zijn:
• de Erfgoedbibliotheek Hendrik Conscience in Antwerpen
• de Universiteitsbibliotheek Antwerpen
• de Openbare Bibliotheek Brugge
• de Universiteitsbibliotheek Gent
• de Provinciale Bibliotheek Limburg in Hasselt
• de Universiteitsbibliotheek Leuven
Elk van deze partnerbibliotheken bezit specifieke collecties en – daarmee samenhangend – een bepaalde expertise. Die kennis en ervaring zetten zij mee in om de sector van erfgoedbibliotheken in Vlaanderen te ondersteunen. Daartoe ontwikkelt de Vlaamse Erfgoedbibliotheek samen met haar partners diverse projecten.
LOGO

Het logo werd in opdracht van de Vlaamse Erfgoedbibliotheek ontworpen door het communicatiebureau Big Bazart (nu Change Designers). We kozen voor een fris en hedendaags beeld in rood en zwart/grijs: twee veel gebruikte kleuren in de boekdrukkunst. De jaarringen verwijzen naar papier als grondstof voor boeken, kranten en tijdschriften. Ze symboliseren ook het verleden (erfgoed) en groei (toekomst). Met enige verbeeldingskracht ziet u in het logo ook een vingerafdruk (fingerprint), een netwerk (samenwerking) of een beschermende koepel (zorg).

MEER INFORMATIE?

Raadpleeg onze website of contacteer de coördinator (Eva Wuyts) via:
• eva@vlaamse-erfgoedbibliotheek.be
• 03 338 87 92
• 0495 776 111
• www.vlaamse-erfgoedbibliotheek.be