Prof. Janet van Hell, hoogleraar Taalontwikkeling en tweede taalverwerving aan de Radboud Universiteit Nijmegen, heeft een subsidie van 2,8 miljoen dollar toegekend gekregen voor een groot internationaal onderzoek naar cognitieve en neurale processen in taalverwerking van tweetaligen. De subsidie is afkomstig van de Amerikaanse National Science Foundation (NSF). Prof. Van Hell, die tevens gasthoogleraar is aan Pennsylvania State University, heeft samen met drie Amerikaanse collega’s (Judith Kroll, Giuli Dussias en Ping Li) de leiding over een vijf jaar durend programma waarin toonaangevende onderzoekers op het gebied van taal- en cognitiewetenschap uit de Verenigde Staten, Europa, en Azië samenwerken.

Tweede taalverwerving en tweetaligheid

Het project Bilingualism, mind and brain: An interdisciplinary program in cognitive psychology, linguistics and cognitive neuroscience richt zich op actuele vragen naar taalverwerking van tweetaligen.
Als meertaligen – en dat zijn de meeste wereldburgers – spreken of schrijven dan activeren ze in hun brein alle talen die ze kennen. Toch kunnen ze moeiteloos in één taal spreken zonder er woorden uit de andere taal doorheen te gooien, en in een andere context juist vlekkeloos wisselen tussen talen. Hoe werkt dat in het brein? Welk cognitief mechanisme zorgt er voor dat tweetaligen zich moeiteloos kunnen bepreken tot één taal maar ook soepel kunnen wisselen tussen talen? Welke invloed heeft de context, welke rol speelt de gesprekspartner? Andere vragen richten zich op de (neuro)cognitie van het leren van woorden en grammaticale structuren in de tweede taal, en computermodellen die deze processen kunnen simuleren.

Verschillende groepen tweetaligen

Onderzoekers van de tien deelnemende universiteiten gaan het onderzoek naar neurale en cognitieve processen van tweede taalverwerving en tweetaligheid fors uitbreiden. De cross-disciplinaire en internationale opzet van het project maakt dat de centrale onderzoeksvragen worden beantwoord door een integratie van technieken uit de taalkunde, psychologie en neurowetenschappen. Ook kunnen verschillende groepen tweetaligen worden vergeleken, bijvoorbeeld sprekers van talen met hetzelfde schriftsysteem (als Engels-Nederlands) of verschillende schriftsystemen (als Engels-Chinees), of sprekers van talen uit verschillende modaliteiten (gebarentaal en gesproken taal). De subsidie biedt ook aan studenten, promovendi en postdocs een training om zich te bekwamen in onderzoek naar tweetaligheid en tweede taalverwerking in verschillende labs.

Met deze subsidie zal de samenwerking tussen Pennsylvania State University en de Radboud Universiteit, en acht andere Amerikaanse, Chinese en Europese universiteiten, verder versterkt worden. Ook geeft deze subsidie een flinke stimulans aan mogelijkheden voor studenten om internationale onderzoekservaring op te doen.

—–

Bilingualism, mind, and brain: An interdisciplinary program in cognitive psychology, linguistics, and cognitive neuroscience.
Samenwerkende partners: Pennsylvania State University (USA), Radboud Universiteit Nijmegen (Nederland), Bangor University (UK), Max Planck Institute Leipzig (Germany), University of Granada (Spain), University of Pompeu Fabra, Barcelona (Spain), Beijing Normal University (China), University of Hong Kong (China), Gallaudet University (Washington DC, USA) en Haskins Laboratories (New Haven, USA).

Informatie:
Mw. prof. dr. Janet van Hell, hoogleraar taalontwikkeling, in het bijzonder tweede taalverwerving, e-mail: j.vanhell@pwo.ru.nl
Zie ook: http://www.cls.psu.edu, http://www.ru.nl/actueel/vm_archief/jaar_2009/onderzoeksnieuws/bsi/dr_janet_van_hell/