Op donderdag 26 mei 2011 presenteren de Koninklijke Bibliotheek en de bibliotheken van de Universiteit van Amsterdam en de Universiteit Leiden de databank Early Dutch Books Online. Rond de 10.000 in Nederland uitgegeven boeken met meer dan twee miljoen pagina’s uit de periode 1780-1800 zijn hiervoor gedigitaliseerd. In samenwerking met de Werkgroep 18e Eeuw is een symposium georganiseerd waaruit de nieuwe onderzoeksmogelijkheden blijken die een dergelijk groot tekstcorpus biedt. Graag nodigen wij u uit voor het symposium en de feestelijke lancering van de databank.

Programma symposium
Locatie: Stadsgehoorzaal – Aalmarktzaal, Aalmarkt 7, Leiden
Dagvoorzitter: drs. Chantal Keijsper, hoofd Bijzondere Collecties, Universitaire Bibliotheken Leiden
9.00 uur Registratie
9.30 uur Welkom door Kurt De Belder MA MLIS, directeur Universitaire Bibliotheken Leiden, lid stuurgroep Early Dutch Books Online

09.45 uur Politieke cultuur & perscultuur
* Werkgroep De Bataafse Republiek, o.l.v. prof. dr. Wyger Velema (UvA)
* dr. José de Kruif (Universiteit Utrecht)
Sessievoorzitter: prof. dr. Arianne Baggerman (Erasmus Universiteit Rotterdam / UvA)

10.45 uur Intermedialiteit & sensibiliteit
* Werkgroep Pathopoeia, o.l.v. prof. dr. Inger Leemans (VU Amsterdam / NIAS)
* dr. Peter Boot (Huygens Instituut) & dr. Els Stronks (Universiteit Utrecht)
Sessievoorzitter: dr. José de Kruif (Universiteit Utrecht)

12.00 uur Lunch en presentatie CATCH-programma

12.45 uur Teksteditie & correspondentie
lic. Edward Vanhoutte (CTB-KANTL)
dr. Jan Rock (UvA / KU Leuven)
dr. Karina van Dalen Oskam (Huygens Instituut)
dr. Paul Schuurman (Erasmus Universiteit Rotterdam)
Sessievoorzitter: drs. Garrelt Verhoeven (UvA)

13.45 uur Intermezzo door journalist en historicus Ewoud Sanders: Leve het fragmentarisch lezen

14.00 uur Historische taalkunde
dr. Gijsbert Rutten (Universiteit Leiden / Vrije Universiteit Brussel)
dr. Robin Straaijer (Universiteit Leiden)
Sessievoorzitter: drs. Marieke van Delft (Koninklijke Bibliotheek)

14.45 uur Afsluiting door (research)masterstudenten o.l.v. Lieke van Deinsen

Lezing en feestelijke lancering
Locatie: Stadsgehoorzaal – Aalmarktzaal, Aalmarkt 7, Leiden

16.00 uur Welkom door drs. Nol Verhagen, voorzitter Stuurgroep Early Dutch Books Online, directeur Universiteitsbibliotheek UvA

16.10 uur De opmars van de e-humanities
Inleiding door prof. dr. Theo Mulder, directeur Onderzoek KNAW

16.20 uur ‘De heilrijke vruchten der volksverlichting’. Een nieuwe toekomst voor de Geesteswetenschappen?
Lezing door prof. dr. Wijnand Mijnhardt, directeur Descartes Centre

17.00 uur Lancering website Early Dutch Books Online door drs. Halbe Zijlstra, staatssecretaris van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap

17.15 uur Receptie

Deelname is gratis. In verband met het aantal beschikbare plaatsen vragen wij u zich uiterlijk 18 mei aan te melden. Dit kan door een e-mail te sturen naar: edbo@library.leidenuniv.nl, onder vermelding van ‘aanmelding symposium’ en/of ‘aanmelding lezing’, of telefonisch via het secretariaat van de universiteitsbibliotheek Leiden: 071-5272832.

Early Dutch Books Online
De revolutionaire jaren 1780-1800 digitaal. Een voorproef van brede digitalisering van bronnen voor wetenschappelijk onderzoek en onderwijs

Op weg naar een onderzoekslaboratorium voor de Geesteswetenschappen
Early Dutch Books Online is een eerste stap in de richting van een omvangrijk digitaal onderzoekslaboratorium voor de Geesteswetenschappen, waarin onder andere alle in Nederland uitgekomen drukwerken en geschreven bronnen zijn opgenomen. Het project is een initiatief van de Koninklijke Bibliotheek en de bibliotheken van de Universiteit van Amsterdam en de Universiteit Leiden. Deze bibliotheken dragen zorg voor zeer omvangrijke collecties oude en kostbare boeken, manuscripten, archieven en brieven. Door deze collecties te digitaliseren en op grootschalige wijze samen te brengen leveren zij een essentiële bijdrage aan nieuwe vormen van onderzoek en onderwijs en aan de ontwikkeling van e-humanities. Het project is gefinancierd door het Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (OCW).

Een goed begin
Early Dutch Books Online maakt een start met deze digitalisering. Voor dit project is een selectie gemaakt van in Nederland gedrukte werken uit de periode 1780-1800. Vanuit praktisch oogpunt is gekozen voor in het ‘moderne’ lettertype Romein gedrukte teksten, die zeer geschikt zijn voor OCR (digitale optische tekenherkenning). Hierdoor kunnen alle teksten op woordbasis doorzocht worden. Inhoudelijk is gekozen voor de geschiedkundige, politieke, theologische en letterkundige werken. Zoekacties van wetenschappers zijn vooral hierop gericht. De uiteindelijke selectie bevat 10.000 boeken met ruim 2 miljoen pagina’s.

Revolutionaire jaren
Early Dutch Books Online maakt uniek historisch bronnenmateriaal beschikbaar uit de woelige tijd van de Vierde Engels-Nederlandse Oorlog, de Franse Revolutie en de Bataafse Republiek. In dezelfde periode bloeide de wetenschap en cultuur. De databank bevat beroemde werken uit de Nederlandse geschiedenis, zoals de briefroman Sara Burgerhart van Betje Wolff en Aagje Deken, de verhandeling over de elektriseermachine van Deiman en het verslag van de veldtochten van generaal Pichegru. Maar ook veel populair drukwerk, zoals griezelromans, toneelstukken, liedbundels, erotische romans, politieke teksten en wetenschappelijke verhandelingen, is te vinden. Alles wat de Nederlander eind achttiende eeuw bezighield, is nu voor iedereen toegankelijk.

Vanaf 27 mei beschikbaar: http://www.earlydutchbooksonline.nl