13de jaarlijkse streektaalconferentie van de Stichting Nederlandse Dialecten

De jaarlijkse streektaalconferentie is een initiatief van de Stichting Nederlandse Dialecten (SND) en wordt dit jaar georganiseerd door de Fryske Akademy in samenwerking met de Afûk en de Nederlandse Taalunie. De conferentie is te gast in het Talenpaviljoen en de Talentuin van Lân fan taal in Leeuwarden op 8 en 9 juni.

Lân fan taal?

Leeuwarden is in 2018 Culturele Hoofdstad van Europa. Een van de belangrijke projecten is Lân fan taal (land van taal). Een deel van de binnenstad is ingericht als een vrijstaat voor talen. Friesland wil zich met dit project als een belangrijk publieks- en kenniscentrum voor meertaligheid positioneren. In 2018 viert het Lân fan taal de taal met activiteiten, voorstellingen, kunstwerken, tentoonstellingen en ruimtelijke installaties in Leeuwarden en Friesland.

Tussen 30 maart en 10 juni waren/zijn de diverse taalregio’s van Nederland te gast in het Lan fan taal. Elke week stond/staat een andere streektaal in de kijker. Elke zondagmiddag sluit een regio af en geeft het stokje door aan de andere met zang, gedichten en verhalen. Op donderdag is er altijd een evenement waarin de weekregio een evenement organiseert met een Friestalige kunstenaar.

Het sluitstuk van deze tien weken is de jaarlijkse streektaalconferentie op vrijdag 8 juni 2018 met als thema ’Over zin en onzin van streektaal- en dialectpromotie’. Wat werkt er en wat niet? Op 9 juni zijn er diverse optredens gepland in het Talenpaviljoen en de Talentuin.

Programma 8 juni

Appreciatie voor taalvariatie moet evidentie worden

Eefje Boef, beleidsmedewerker bij de Taalunie, licht het geactualiseerde taalvariatiebeleid van de Taalunie toe. Volgens de Taalunie verdienen alle variëteiten van het Nederlands principieel positieve waardering en ondersteuning, omdat ze in de samenleving elk hun eigen functie hebben. In haar lezing zal Eefje Boef bijzondere aandacht besteden aan de implicaties van het hernieuwde taalvariatiebeleid voor (de promotie van) dialecten en streektalen.

Taalvariatie afgekeurd

Marten van der Meulen, promovendus aan de Radboud Universiteit (Nijmegen), vertelt over hoe het taaladvies in de 20ste eeuw is geëvolueerd. Een van zijn bevindingen is dat taaladviseurs steeds strenger lijken te worden in hun afkeuring en onderdrukking van taalvariatie.

Dialectpromotie in Vlaanderen?

In Vlaanderen voeren in verschillende regio’s kleine en grote instanties promotie voor dialect. Veronique De Tier en Geert Dehaes lichten een aantal promotiecampagnes toe en vragen zich in hun gezamenlijke lezing af, of de aanwezigheid van een professionele streektaalfunctionaris of een instituut voor dialecten voor Vlaanderen een goede manier is om aan dialectpromotie, -beleving en -studie te doen?

Internationaal samenwerken

Mirjam Vellinga is projectleider taalpromotie bij de Friese culturele instelling Afûk (Algemiene Fryske Ûnderrjocht Kommisje), die in 2007 de taalpromotiecampagne Praat mar Frysk lanceerde om het gebruik van het Fries in het dagelijks leven te stimuleren en het bewustzijn over de tweetalige situatie in de provincie Friesland te vergroten. Zij licht toe wat er goed werkt en wat niet.

Wikitongues

Volgens de UNESCO zal tegen het einde van deze eeuw de helft van alle talen uitgestorven zijn. Tegelijk is er een groeiende community van activisten, bewegingen en allerlei organisaties die erin slagen bedreigde talen weer levendig te maken en voor komende generaties te bewaren of te borgen. Ze maken daarvoor handig gebruik van het internet, video en allerlei digitale (vertaal)tools. Daniel Bogre Udell, medeoprichter van Wikitongues, en Kristen Tcherneshoff, community leader voor Eurazië en Oceanië, komen vertellen over Wikitongues, het online platform waarop ze alle 7000 talen levendig willen houden.

Zorg en onderwijs

Nienke Jet de Vries is beleidsmedewerker taal en onderwijs bij de provincie Friesland. De provincie stimuleert en subsidieert het gebruik van de Friese taal en acties die de bewustwording over de meertalige taalsituatie in Friesland vergroten. Nienke Jet de Vries zal verschillende taalpromotieprojecten en -initiatieven o.a. in de zorg en het onderwijs presenteren.

Stellingwerfs

Streektaalfunctionaris voor het Stellingwerfs Henk Bloemhoff komt vertellen hoe vijftig jaar geleden het streektaalinstituut Stellingwarver Schrieversronte werd opgericht en stelt de vraag wat vandaag het effect is van vijftig jaar promotie-inspanningen voor het Stellingwerfs.

Social media

De Praat mar Frysk-platformen op Facebook en Twitter zijn uitgegroeid tot twee van de grootste Friese communities op het internet. In haar presentatie gaat Lysbeth Jongbloed-Faber, promovendus aan de Fryske Akademy en Maastricht University, in op de invloed van Praat mar Frysk op het gebruik van Fries op social media.

Na de lezingen en presentaties zijn er nog twee panelgesprekken: een over beleid, activiteiten en materiaal voor het jonge kind en een over cultuur (muziek, toneel enz.) in streektalen.

De kostprijs voor de lezingen op 8 juni is 20 euro. Voor die prijs krijgt u koffie en thee, een lunch en een borrel.

Het volledige programma van de 13de Streektaalconferentie is op de website van de Fryske Akademy te raadplegen.

Meer informatie en inschrijven: website Fryske Akademy of website Stichting Nederlandse Dialecten.