Door Yves T’Sjoen en Rik Van de Walle

Deze week is op Facebook een filmpje gepost. Naar aanleiding van het Wereldkampioenschap voetbal in Rusland en in het bijzonder de honderdste verjaardag van de moord op de laatste tsaar maakten Johan de Boose, Mathias D’Hondt en Ward Bogaert een reis naar Siberië. Resultaat is een podcast In het spoor van de laatste tsaar  In de marge van hun omzwervingen en het radioprogramma verbaasde journalist Ward Bogaert, alumnus van de UGent, zich over de kennis van het Nederlands van studenten in Moskou. Russische studenten getuigen voor de camera dat zij het vak Nederlands verplicht hebben opgenomen in hun curriculum, anderen kozen in hun talenopleiding heel specifiek voor de studie van onze taal. Zij staan de journalist te woord in het Nederlands.

Ward Bogaert hoeft zich evenwel niet te verbazen.

Vanaf vandaag, maar eigenlijk al sinds de jaren vijftig van de vorige eeuw, biedt de Universiteit Gent faciliteiten voor de studie van het Nederlands als internationale taal. De taalcursus, onlosmakelijk verbonden met de Taalunie, is enkele decennia ouder dan de Nederlands-Vlaams-Surinaamse Verdragsorganisatie zelve.

Nederlands is van 29 juli tot 1o augustus in de stad van Leie en Schelde de lingua franca voor honderdtwintig studenten van alle horizonten. De Taalunie Zomercursus Nederlands – taal, cultuur en beroep biedt studenten van Argentinië tot Zuid-Afrika en van China tot Servië de gelegenheid gedurende twee weken een intensief taalbad Nederlands te nemen in Gent. De cursus, sinds 2016 gemodelleerd naar een nieuw concept, biedt naast een (gedigitaliseerd) voorbereidingstraject aan de thuisuniversiteit een reeks met workshops en gastlezingen én een slotweek met stages in bedrijven en aangeboden door culturele en maatschappelijke organisaties.

De Zomercursus wordt in de Lage Landen sinds bezuinigingen bij de Taalunie alleen nog aan de UGent aangeboden. Voorheen konden buitenlandse studenten Nederlands ook in Diepenbeek (UHasselt) en in de groene omgeving van Zeist een gevorderde taalcursus volgen. Het spreekt voor zich dat onze alma mater bijzonder verheugd is vandaag alle door buitenlandse collega-neerlandici geselecteerde studenten te kunnen ontvangen. Allen beschikken over het getuigschrift niveau B1+ van het Europees Referentiekader voor het leren van vreemde talen. Collega-docenten in het buitenland hebben studenten voorgedragen en terdege voorbereid om in Gent gedurende twee weken de hoogstaande Zomercursus bij te wonen. Geen van hen is moedertaalspreker Nederlands en allen volgen Nederlands als hoofdvak of als bijvak, in sommige gevallen ook een andere studierichting “met Nederlands als aantoonbaar belangrijke component”.

Voor deze editie heeft het enthousiaste en ondernemende team van het Universitair Centrum voor Talenonderwijs (UGent) alweer een fraai programma uitgewerkt. Zowel een vast docententeam van de jaarlijkse cursus als externe sprekers verzorgen tijdens deze eerste week seminaries en gastcolleges. Aan de hand van vier professionele trajecten, respectievelijk (1) media en politiek, (2) literatuur en cultuur, (3) zakelijk en literair vertalen én (4) taalkunde en didactiek, spijkeren de studenten in groepsverband thematische leerlijnen bij en verdiepen of verbreden hun kennis van het Nederlandse taalgebied. Een excursie naar Den Haag en een gegidst bezoek aan onze stad behoren tot het reguliere programma. In de tweede week lopen zij stage in bedrijven en bij verenigingen die inhoudelijk aansluiten bij de thematische focuspunten van hun voorkeur. Sommigen komen terecht op een krantenredactie, anderen werken mee aan vertaalprojecten of zijn bijvoorbeeld stagiair in de Haven van Gent. Ook voor de nieuwe editie van de Taalunie Zomercursus, grotendeels gefinancierd door de Nederlandse-Taalunie én onder meer met de geldelijke steun van de vakgroep Letterkunde en de afdeling Nederlands van de UGent, is het UCT erin geslaagd in overleg met de Taalunie een breed amalgaam van bedrijven te contacteren waar onze buitenlandse gasten een professionele stage kunnen lopen. De voorbije jaren resulteerde de stageweek in een posterpresentatie die in Het Pand plaatsvond en altijd weer op veel enthousiasme van medestudenten, stagebegeleiders, docenten en gastgezinnen kan rekenen. De meest in het oog springende posters worden bekroond met een mooie prijs. Het slotevenement is traditioneel een moment van ontlading en ontroerende vereniging.

Een van de hoogtepunten voor de studenten Nederlands is onmiskenbaar het bezoek bij een gastgezin. De universiteit roept haar personeelsleden jaarlijks op zich kandidaat te stellen en twee of drie studenten te vergasten op een fijne informele avond. In de tevredenheidsenquête die na afloop van de cursus wordt afgenomen, gooit het familiebezoek steevast hoge ogen.

Voor de Universiteit Gent en in het bijzonder voor de neerlandistiek is de organisatie van de Taalunie Zomercursus een jaarlijks terugkerend hoogtepunt. Het Nederlands, voertaal van de UGent, wordt niet alleen gepromoot. Alle studenten ontpoppen zich tot kleurrijke ambassadeurs van het Nederlands in de wereld. De passage in Gent blijft hen een leven lang bij, in welke professionele omgeving zij ook terechtkomen. Daarenboven zet de neerlandistiek in Gent al langer in op bilaterale samenwerkingsakkoorden met buitenlandse universiteiten, recent nog met ELTE Boedapest en University of Aruba. Het internationale netwerk wordt de volgende jaren verder uitgebreid. Op die manier betrekt de universiteit collega’s, onderzoekers en studenten bij de opleiding Nederlandse taal en literatuur van de UGent, en heeft uitwisseling van studenten en docenten plaats met als gedeelde interesse het Nederlands (in de wereld). Ook de telkenjare talrijk bijgewoonde Engelstalige cursus Low Countries Studies van de UGent biedt internationale (doctoraats)studenten en docenten inzicht in politiek en cultuur, (taal)geschiedenis en literatuur van de Lage Landen.

Kortom, niet alleen de onlangs geïnterviewde Moskovieten, ook jongeren in Buenos Aires en New Delhi, Stellenbosch en Belgrado, Münster en Berkeley, Bologna en Brno, Beijing en Straatsburg beheersen het Nederlands op een hoog niveau. Met hun aanstekelijke enthousiasme en een eigen kijk op de wereld, ook op die van het Nederlandse taalgebied, zorgen zij de komende twee weken voor een feest van het Nederlands aan de alma mater.

Alle gegevens over de Taalunie Zomercursus Nederlands 2018 kunt u aantreffen op de  websites van de UGent en van de Taalunie. Wij wensen docenten, stagebegeleiders, gastsprekers, gastgezinnen en vooral alle studenten een verrijkende en stimulerende tweeweekse met, in en voor het Nederlands.

Het slotevenement van de 63e Taalunie Zomercursus Nederlands heeft plaats op vrijdag 10 augustus vanaf 18 uur in Theater Tinnenpot (Tinnenpotstraat 21, Gent). De buitenlandse studenten presenteren na afloop van de professionele stage hun posters. Wie de feestelijke avond wenst bij te wonen, kan hier aanmelden (tot 6 augustus).