Door Erwin Mantingh
namens de Meesterschapsteams Nederlands
Op 19 september a.s. ronden zes docentontwikkelteams (DOT’s) Nederlands hun werk af met een presentatie van lesmateriaal dat zij hebben ontwikkeld. Tegelijkertijd vormt deze dag de (door)start voor een aantal docentontwikkelteams die ditmaal een looptijd van een half of heel jaar zullen hebben. In drie teams is er voor het schooljaar 2018-2019 nog plaats voor een aantal enthousiaste docenten die samen met ons het schoolvak Nederlands willen vernieuwen. Onder het motto van de Meesterschapsteams Nederlands, ‘meer inhoud, meer plezier en betere resultaten’, zullen docenten, vakwetenschappers en vakdidactici in deze zogenoemde DOT’s samen inspirerend onderwijs gaan ontwerpen.
Van september 2018 tot januari 2019 zijn er twee kortlopende DOT’s (vijf bijeenkomsten; kosten €250,-; aanmelding t/m 31 augustus a.s.):
- Aansluitend bij een van de concept-Grote-Opdrachten van Curriculum.nu (Taalkeuzes zijn afhankelijk van doel, publiek en context), en aan de hand van de onderzoeksprojecten van Marten van der Meulen en Astrid Wijnands wordt materiaal ontwikkeld rond het gebruik van taaladviesbronnen. Van der Meulen onderzoekt de invloed van taaladviezen op het werkelijke taalgebruik, en de opvattingen over taal die daaruit blijken, en Wijnands werkt aan de didactisering van het gebruik van taaladviezen met het oog op de attitudeontwikkeling ten opzichte van taalgebruik en taalnorm. (Nijmegen, o.l.v. Marten van der Meulen, Astrid Wijnands, Peter-Arno Coppen en Nicoline van der Sijs)
- Naar een web van 20e-eeuwse literatuur: voortzetting van de DOT over literatuurgeschiedenis van de 20e eeuw. We ontwerpen lessenreeksen rondom literaire werken waarin een synchrone en diachrone benadering van literatuurgeschiedenis wordt gecombineerd. De werken zijn met elkaar verbonden in een literair web dat met de lessenreeksen in digitale vorm beschikbaar zal komen. (Utrecht, o.l.v. Sander Bax & Erwin Mantingh)
Van september 2018 tot juni 2019 loopt de DOT (acht bijeenkomsten, kosten €450,-; aanmelding t/m 15 juli a.s.):
- Werken aan effectief spreekvaardigheidsonderwijs en feedback met Pitch2Peer. Deze DOT bouwt voort op inzichten van de DOT die dit schooljaar bewuste geletterdheid én wetenschappelijke inzichten (uit het vak, de vakdidactiek en de psychologie) heeft vertaald naar een nieuw onderwijsdesign voor de vo-spreekvaardigheidspraktijk. In de nieuwe DOT wordt daarbij nog de digitale onderwijstool Pitch2Peer geïntroduceerd en nader onderzocht. (Leiden, o.l.v. Anneke Wurth)
Twee docentontwikkelteams lopen door en zijn al volledig bezet:
- Formuleren (Groningen, o.l.v. Kees de Glopper)
- Bewuste taalvaardigheid in lessen Nederlands (o.l.v. Jeroen Steenbakkers, looptijd drie jaar)
Opzet
Een docentontwikkelteam bestaat uit maximaal een tiental docenten Nederlands, een vakdidacticus en een of meer vakinhoudelijke specialisten. De nieuwe teams hebben zoals aangegeven een doorlooptijd van een half of een heel schooljaar waarin vijf respectievelijk acht bijeenkomsten zullen worden gepland van ca. vier uur van halverwege de middag tot vroeg in de avond. Dankzij subsidie kunnen we de deelnamekosten reduceren. Teamleden ontvangen een certificaat van deelname. Op woensdagmiddag 19 september a.s. gaan de nieuwe DOT’s van start met een gezamenlijke bijeenkomst in Utrecht.
Opbrengsten
Het streven is met de DOT’s bij te dragen aan de lopende curriculumontwikkeling voor het schoolvak Nederlands. Het lesmateriaal zal daarom aansluiten bij het visiestuk over Curriculum.nu van de Meesterschapsteams Nederlands en de zogenoemde ‘Grote Opdrachten’ die door het Ontwikkelteam Nederlands van Curriculum.nu voor het schoolvak Nederlands zijn geformuleerd.
Deelname aan een docentontwikkelteam biedt u een vruchtbare en inspirerende vorm van docentprofessionalisering en draagt bij aan de ontwikkeling van het vak Nederlands. Elke DOT zal uitmonden in een (digitale) publicatie van het lesmateriaal.
Aanmelding
Heeft u belangstelling voor een van deze onderwerpen en wilt u mee denken, ontwikkelen en werken aan nieuw lesmateriaal? Hier wordt u naar deze wervingstekst gelinkt op de site van de Meesterschapsteams Nederlands: daar staan nadere inlichtingen over de verschillende DOT’s, en een e-mailadres van een begeleider. U kunt zich daar aanmelden door een korte motivatie te schrijven voor uw deelname aan de DOT. Vermeld a.u.b. ook uw werkervaring en het type, de naam en de plaats van uw school. Wij streven naar een gevarieerde samenstelling van de DOT’s. U krijgt z.s.m. een bericht over deelname.
Deze club ontvangt kennelijk subsidie, maar als je wilt meewerken krijg je geen vergoeding, maar moet je een fors bedrag betalen om het vak Nederlands te verbeteren. Krankjorum.
Ik vind het eerder iets krankjorums hebben dat je dit ‘een fors bedrag’ noemt. Nascholing is vaak vele malen duurder dan dit. Jij redeneert blijkbaar zonder een referentiekader, en past een framing toe waarmee je suggereert dat mensen hier alleen maar moeten betalen om zelf het werk te doen. Je lijkt wel een leerling die moppert dat hij op school een hoop arbeid moet verrichten (huiswerk, proefwerken, leren) terwijl zijn ouders nota bene een fors schoolgeld betaald hebben. Of een stadionbezoeker die weigert aan een wave mee te doen omdat hij redeneert dat het verzorgen van de sfeer bij de prijs inbegrepen is en dus een zaak van de organisatie zou moeten zijn.
De grootste kostenpost van dit soort bijeenkomsten zit hem in de begeleidingstijd, die in dit geval gefinancierd wordt vanuit de meesterschapsteams (kort gezegd: wij steken er een deel van de meesterschapstijd in). Dat is de subsidie. Blijft over: catering, zaalhuur en organisatie.
Je krijgt overigens zelf wel degelijk een vergoeding: die zit hem niet alleen in punten voor het lerarenregister, maar vooral in de verrijking die je verwerft doordat je profiteert van de onderlinge samenwerking. Ik doe dit nu al een paar jaar, maar ik heb van deelnemers nog nooit klachten gehad over een scheve prijs-kwaliteitverhouding.
Dus als ik het goed begrijp krijgt u wel een vergoeding en de deelnemende docenten niet?
Dirk: jij brengt het niet subtiel, maar je hebt wel ten dele gelijk. Zelf vind ik het niet duur voor nascholing, hoewel ook niet echt goedkoop.
Peter-Arno: het frame dat je aanhaalt is niet geheel onzinnig: immers moeten docenten zelf het werk doen. Ben met je eens dat je van samenwerking rijker wordt, maar dat is dan voorlopig ook de enige beloning: het lerarenregister komt er niet, en de implementatie van de gemaakte producten in de lespraktijk is uiteraard geen zekerheidje.
Mag ik voorstellen dat de DOTs een sample van hun producten online beschikbaar maken? Als lopende DOTs al een lijn uitgezet hebben, lijkt het me wel relevant voor wie nu wil intekenen om te weten in welk (ontwerp)kader je gaat werken.
Dat is een goed voorstel! Als je docent Nederlands bent, dan heb je vast al eens gehoord (of gebruik gemaakt) van het materiaal met activerende werkvormen grammatica, etymologie en framing, dat wij de afgelopen jaren inderdaad gedeeld hebben met onze collega’s. En dan niet een sample, maar alles kant en klaar voor gebruik.
Over framing gesproken. Ik had door dit artikel de stellige indruk dat het ging om een uitwerking en invulling van een eerder manifest dat uiteindelijk door de politiek tot een nieuw curriculum voor het vak Nederlands zou moeten leiden. Maar na wat googelen begrijp ik dat het om een vorm van nascholingscursussen gaat voor docenten Nederlands.
https://nederlands.vakdidactiekgw.nl/nascholing/docentontwikkelteams-nederlands/
Je kunt het wel weer als iets anders proberen te framen (‘een vorm van nascholingscursussen’), maar het is toch echt meer wat Erwin hierboven schrijft en wat er op die website staat: docenten en wetenschappers ontwikkelen samen materiaal. Ik zou in ieder geval de suggestie willen tegenspreken dat het gaat om wetenschappers die docenten vertellen wat ze moeten doen.
En nee, ik krijg er geen vergoeding voor. De universiteiten hebben geïnvesteerd in de Meesterschapsteams in de vorm van personele inzet. Dat betekent dat ik een deel van mijn werktijd kan inzetten om hieraan mee te doen. Doordat die kosten niet doorberekend hoeven worden kan de prijs zo laag gehouden worden. Dat er toch nog kosten overblijven heeft weer het voordeel dat de budgetten die de scholen hebben voor professionalisering niet aan onnutte zaken besteed hoeven worden.
Ok, bedankt voor de toelichting. Maar omdat er kennelijk ook sprake is van selectie om deel te kunnen nemen, had ik het toch aardiger gevonden als de meewerkende docenten niets hoefden te betalen, een vergoeding hoeft voor mij ook niet. Succes!
Ja dat had ik ook aardiger gevonden, maar je lijkt toch te willen blijven suggereren dat we hier geld aan overhouden. Dat is niet het geval. Als er zich minder dan 10 mensen aanmelden dan hebben we eigenlijk al een probleem. Te grote of te diverse groepen kan inhoudelijk een punt zijn, Stel dat zich 1 vmbo-docent en 9 docenten uit de bovenbouw vwo aanmelden, dan wordt het lastig om één breed toepasbaar product te maken (hebben we trouwens vorig jaar wel gedaan, daarover binnenkort meer). Vandaar selectie.
Ik zou trouwens wel eens achter jou in de rij bij de bakker willen staan. Zeg je dan ook dat je het aardiger zou vinden als je het brood zo mee kon nemen omdat je de moeite hebt genomen om niet naar de supermarkt te gaan?
Dank voor de goede wensen! Het wordt vast weer leuk!