• Door naar de hoofd inhoud
  • Skip to secondary menu
  • Spring naar de eerste sidebar
  • Spring naar de voettekst
Neerlandistiek. Online tijdschrift voor taal- en letterkunde

Neerlandistiek

Online tijdschrift voor taal- en letterkundig onderzoek

  • Over Neerlandistiek
  • Contact
  • Homepage
  • Categorie
    • Neerlandistiek voor de klas
    • Vertelcultuur
    • Naamkunde
  • E-books
  • Neerlandistische weblogs
  • Archief
    • 10 jaar taalcanon
    • 100 jaar Willem Frederik Hermans
  • Jong Neerlandistiek
  • Frisistyk
  • Mondiaal

Call: Cross Over 2021, Legitimiteit en diversiteit. Neerlandistiek nu en morgen

31 mei 2021 door Redactie Neerlandistiek Reageer

In Generaal zonder leger, het boekenweekessay van 2020, schetst Özcan Akyol een nogal ‘clichématig drogbeeld’ (Dera, 2020) van zowel de Nederlandse literatuur als de Nederlandse letterkunde. Akyol treedt daarmee in de voetsporen van schrijvers zoals Ilja Leonard Pfeijffer, Sylvia Witteman en Kees ’t Hart, die de neerlandistiek als wetenschappelijke discipline maar al te graag afschilderen als te theoretisch, te ouderwets of gewoon ‘strontvervelend’.

In haar bijdrage aan het in 2019 in de Nederlandse Boekengids verschenen themadossier over de toekomst van de neerlandistiek maakt Yra van Dijk korte metten met deze en andere misverstanden die over de studie Nederlands in binnen- en buitenland bestaan. Van Dijk noteert:

Wat is nu het voornaamste probleem voor Pfeijffer en de andere boze literatoren? Dat we in de neerlandistiek aan theorie doen. Op een of andere manier is de voorwaarde voor wetenschappelijkheid in alle andere vakgebieden voor de neerlandistiek het bewijs en de oorzaak van haar malaise. Volgens Pfeijffer hebben we ‘massaal toevlucht gezocht tot ape-abstruse, berecomplexe Franse filosofische modellen’. In die redenering is ‘theoretisch lezen’ de vijand van ‘goed lezen’. Deze schijnoppositie heeft geleid tot veel onmin, aangezien zelfs sommige collega’s nog geloven dat ‘goed lezen’, of ‘filologie’ of ‘close reading’ het alfa en omega is van de neerlandistiek en vooral van de letterkunde. Maar goed lezen is helemaal geen doel op zich! In een wetenschappelijke context is het een instrument om historische, comparatieve of actuele vragen over literatuur te adresseren. (Van Dijk, 2019)

Daar komt nog bij dat de neerlandistiek niet het exclusieve domein is van opleidingen aan Nederlandse en Vlaamse universiteiten. Ook buiten het Nederlandse taalgebied wordt Nederlandstalige literatuur gelezen en bestudeerd, vaak zelfs door grotere aantallen studenten dan aan universiteiten in de Lage Landen. Net zoals ‘binnen de muren’ is de neerlandistiek er evenwel het mikpunt van kritiek: zo vroeg een lezer van een Tsjechische krant zich af in een commentaar onder een online artikel over de (lage) lonen van academici of een ‘hobby’ zoals het bestuderen van ‘al die EU-talen’ wel door de belastingbetaler bekostigd moet worden.

Deze kritische stelling is samen met Van Dijks opmerking over comparatieve vragen voor literatuur(studie) voor de organisatoren van het tweejaarlijkse Cross Over-congres aanleiding om met elkaar te discussiëren over de internationale neerlandistiek van vandaag, voor morgen. Ter gelegenheid van het eeuwfeest van de neerlandistiek aan de Karelsuniversiteit in Praag nodigen we deelnemers uit om mee na te denken over politieke, culturele en maatschappelijke discoursen die het belang en de ontwikkeling van taal- en letterkunde mee vormgeven. We verwelkomen voorstellen die zich richten op (transmissie)processen die ten grondslag liggen aan de (trans)nationale circulatie van cultuur en literatuur en de veranderingen die deze processen (of transfers) in crisistijden ondergaan.

Praktische zaken

Cross Over 2021 vindt plaats op 18 en 19 november 2021 aan de Karelsuniversiteit Praag in een later te bepalen digitale omgeving of (hopelijk) in fysieke zin. We ontvangen graag voorstellen voor bijdragen van ongeveer 300 woorden. Vóór 1 augustus 2021 kunnen abstracts worden verstuurd naar: crossoverpraag@gmail.com. Geïnteresseerden vernemen begin september of het voorstel is aanvaard. Vanaf september is het programma van Cross Over 2021 te raadplegen op de website van de IVN en van de Karelsuniversiteit. Voor de sessies wordt gewerkt met pre-papers en interactieve werkvormen. De spreektijd per bijdrage is 20 minuten gevolgd door vragen en discussie.

Wetenschappelijk comité: Jerzy Koch (Adam Mickiewicz Universiteit, Poznań), Eric Mijts (Universiteit van Aruba), Yves T’Sjoen (Universiteit Gent), Yra van Dijk (Universiteit Leiden) en Michiel van Kempen (Universiteit van Amsterdam)

Organiserend comité: Irena Kozmanová, Anna Krýsová, Twan Zegers en student- assistent Kateřina Bezecná (Karelsuniversiteit Praag)

Mogelijke onderwerpen voor discussie

  • In Generaal zonder leger (2020) stelt Özcan Akyol het lijden als een voorwaarde voor Literatuur (met een hoofdletter). De recent verschenen roman KliFi van Adriaan van Dis schetst een toekomstige republiek Nederland tijdens een crisis waarin zowel de verteller als zijn naasten inderdaad lijden. Welke rol kan literatuur spelen in tijden van een pandemie, een klimaatcrisis, stijgende armoede, toenemend populisme én is die rol van essentieel of misschien van verwaarloosbaar belang? Dringen zich andere onderzoeksvragen op, omdat samen met mens en maatschappij ook de literatuur in transitie is? Wat zegt dit alles over ons studiegebied van vandaag en voor morgen?
  • Verandert door de gezondheidscrisis, onder invloed van een maatschappelijke crisis en economische recessie, onze visie op wat Nederlandse literatuur is? Beïnvloeden abrupte en diepgaande veranderingen op het gebied van (toegang tot) literatuur en culturele instellingen (zoals het verdwijnen van kleinere uitgeverijen, bibliotheken en boekwinkels, (meer) gesloten grenzen, nieuwe patronen inzake investering in vertalingen, bezuinigingen op subsidieprogramma’s en opleidingen (talenstudies) in het hoger onderwijs, etc.) onze diverse canons? Leiden wijzigingen in het internationale literair-culturele landschap tot meer of minder divergentie tussen de Lage Landen en de wereld?
  • Welke argumenten en verhalen gebruiken we wanneer we het bestaansrecht van literatuur, als voorwaarde voor een waardevol menselijk, maatschappelijk en academisch leven, wensen te verdedigen – tegenover een publiek, ten aanzien van de overheid, voor de (toekomstige) student? Zijn die argumenten en verhalen overal analoog of bestaan er belangrijke culturele verschillen? Wat kunnen we leren uit het slagen (of niet) van eerdere pogingen om een bepaalde retoriek, die afkerig staat tegenover (de studie van) het Nederlands en literaire cultuur, van repliek te dienen? Hoe proactief kunnen of moeten we zijn in en buiten het vakgebied?

Delen:

  • Klik om af te drukken (Wordt in een nieuw venster geopend) Print
  • Klik om dit te e-mailen naar een vriend (Wordt in een nieuw venster geopend) E-mail
  • Klik om te delen op Facebook (Wordt in een nieuw venster geopend) Facebook
  • Klik om te delen op WhatsApp (Wordt in een nieuw venster geopend) WhatsApp
  • Klik om te delen op Telegram (Wordt in een nieuw venster geopend) Telegram
  • Klik om op LinkedIn te delen (Wordt in een nieuw venster geopend) LinkedIn

Vind ik leuk:

Vind-ik-leuk Aan het laden...

Gerelateerd

Categorie: Nieuws Tags: Cross Over

Lees Interacties

Laat een reactie achterReactie annuleren

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie gegevens worden verwerkt.

Primaire Sidebar

Gedicht van de dag

Jacob Winkler Prins • Volle maan

Visschermeisjes waden langzaam mee:
Voeten scheemren onder donkere rokken
En weerspieglen in de blanke ree!

➔ Lees meer

Bekijk alle gedichten

  • Facebook
  • YouTube

Chris van Geel

NON VOYAGE

Het vermoeiende van reizen is het verdringen van het meemaken.

Bron: Barbarber, december 1971

➔ Bekijk hier alle citaten

Agenda

Een rijk leven: afscheidsrede Johan Koppenol, VU Amsterdam

Een rijk leven: afscheidsrede Johan Koppenol, VU Amsterdam

17 juni 2025

➔ Lees meer
3 juli 2025: afscheidssymposium Johan Koppenol

3 juli 2025: afscheidssymposium Johan Koppenol

17 juni 2025

➔ Lees meer
10 oktober 2025: De dag van de biografie 

10 oktober 2025: De dag van de biografie 

17 juni 2025

➔ Lees meer
➔ Bekijk alle agendapunten

Neerlandici vandaag

sterfdag
1962 Joseph Endepols
➔ Neerlandicikalender

Media

De internationale positie van het Engels

De internationale positie van het Engels

14 juni 2025 Door Marc van Oostendorp Reageer

➔ Lees meer
Inspiratiesessies in het Universitair Museum Utrecht

Inspiratiesessies in het Universitair Museum Utrecht

11 juni 2025 Door Redactie Neerlandistiek Reageer

➔ Lees meer
De Inktpodcast 29: Muziek voor tekst deel I

De Inktpodcast 29: Muziek voor tekst deel I

10 juni 2025 Door Redactie Neerlandistiek Reageer

➔ Lees meer
➔ Bekijk alle video’s en podcasts

Footer

Elektronisch tijdschrift voor de Nederlandse taal en cultuur sinds 1992.

ISSN 0929-6514
Bijdragen zijn welkom op
redactie@neerlandistiek.nl
  • Homepage
  • E-books
  • Neerlandistische weblogs
  • Over Neerlandistiek
  • De archieven
  • Contact
  • Facebook
  • YouTube

Inschrijven voor de Dagpost

Controleer je inbox of spammap om je abonnement te bevestigen.

Copyright © 2025 · Magazine Pro on Genesis Framework · WordPress · Log in

  • Homepage
  • Categorie
    • Voor de klas
    • Vertelcultuur
    • Naamkunde
  • Archief
    • 10 jaar taalcanon
    • 100 jaar Willem Frederik Hermans
  • E-books
  • Neerlandistische weblogs
  • Jong Neerlandistiek
  • Frisistyk
  • Mondiaal Neerlandistiek
  • Over Neerlandistiek
  • Contact
 

Reacties laden....
 

    %d