De literatuur uit het Fin de Siècle wordt nogal gedomineerd door Louis Couperus en de Tachtigers. Nou hebben deze auteurs echt wel een paar goede boeken geschreven hoor, maar we moeten niet denken dat we met hen de literatuur uit die tijd zo’n beetje wel gehad hebben. Gelukkig zijn er genoeg mensen die verder willen en kunnen kijken dan de gecanoniseerde auteurs over wie je docent Nederlands op de middelbare school een verhaal weet te houden. Maar het punt is wel dat het niet eenvoudig is om van die ongecanoniseerde boeken te pakken te krijgen. Er staat veel op DBNL, maar ook veel niet. Er is veel via boekwinkeltjes.nl te koop, maar ook veel niet. Tragische levens (1900) van Jeanne Reyneke van Stuwe is zo’n boek.

Tragische levens staat niet op DBNL en is amper te vinden in het antiquariaat. Dat is jammer, want het is een best een gave roman. Tragische levens (de kitscherige titel geeft al het een en ander weg over het verhaal) gaat over de ondergang van Carla. Hé! Dat laat wel een belletje rinkelen! Lijkt het dan niet op Eline Vere, Van de koele meren des doods, Mme Bovary, Anna Karenina en al die andere arme romanpersonages die het einde van hun eigen boek niet halen? Ja. Kan Tragische levens zich meten met die boeken? Mwah, tja… ja, toch wel. Ach, jawel.

Het psychologisch portret van Carla is goed uitgewerkt en de beklemmende sfeer van de hogere burgerij uit het Den Haag van toen laat je blij zijn dat je nú leeft. En er komen behoorlijk wat onsympathieke romanpersonages in voor die allemaal lekker op hun eigen manier ongelukkig zijn. Ik vind Tragische levens goed genoeg om gelezen te worden, en daarom heb ik er een nieuwe uitgave van gemaakt. De spelling heb ik gemoderniseerd (‘mensch’ werd ‘mens’) en ik heb er een inleidinkje bij geschreven. Hopelijk levert het nu een paar lezers op, want het zou echt zonde zijn als deze roman compleet vergeten zal worden.

Jeanne Reyneke van Stuwe, Tragische levens, ISBN 9789464188271, € 24,50. Te bestellen bij iedere boekwinkel, bijvoorbeeld bij deze: https://libris.nl/gianotten-mutsaers/boek?authortitle=jeanne-reyneke-van-stuwe/tragische-levens–9789464188271