Persbericht Lannoo

‘101 schrijftips die je moest missen op school – voor meer aandacht, meer respons én meer speeltijd’. Zo heet het boek van tekstschrijver en schrijftrainer Mark Van Bogaert dat verschijnt in deze Week van het Nederlands.

Al tientallen jaren doet Van Bogaert A/B-tests met verschillende tekstversies om te onderzoeken wat de meeste respons oplevert: versie A of B? Daarnaast baseert hij zijn tips op hoe mensen online scannen en lezen en op ‘eyetracking’: geregistreerde oogbewegingen van lezers.

‘Minimumdoelen’

Van Bogaert: ‘Daardoor leerde ik hoe je voor meer respons zorgt en hoe mensen vandaag naar teksten kijken. Schrijftips die dáárop gebaseerd zijn, vinden nog te weinig hun weg naar het onderwijs.’ Dat maakt er ineens een belangrijk boek van in het licht van de nieuwe minimumdoelen voor het secundair onderwijs. Van Bogaert citeert uit Yuval Harari’s ‘21 lessen voor de 21e eeuw’: ‘Vroeger was het een relatief veilige zet om naar de volwassenen te luisteren, omdat ze de wereld tamelijk goed kenden en de wereld maar langzaam veranderde, maar de eenentwintigste eeuw wordt anders. Doordat de veranderingen elkaar in steeds hoger tempo gaan opvolgen, kun je nooit zeker weten of wat de volwassenen je vertellen tijdloze wijsheid is of een verouderd vooroordeel.’

Ontwenningskuur

Hij noemt zijn schrijftips ook een ontwenningskuur. Uit vragen in zijn schrijftrainingen blijkt dat veel mensen op school schrijftips kregen die ze vandaag maar beter niet meer volgen. Van Bogaert kiest voor schrijftips met positieve woorden. Eerder ‘tips’ en verkrampte regels die streng openen met nooit, niet of geen. ‘Schrijftips met meer vraagtekens dan uitroeptekens. Met meer groene dan rode balpen.’

Vaak verrassende tips ook, bijvoorbeeld over hoe je tekst het best kunt combineren met beeld, of over welk lettertype het meest geschikt is voor je lezer, je medium of je doel. Het boek schiet ook radicaal onderwijsmythes af zoals de mythe van het ‘dyslexievriendelijke lettertype verdana’ of de mythes over pictogrammen voor anderstalige lezers: werk liever met foto’s. Ook de NBN-normen – de vroegere BIN-normen – moeten er genadeloos aan geloven. Van Bogaert: ‘De oude schoolregeltjes mogen loslaten, werkt bevrijdend. Of zelfs emanciperend. Schrijven kan heel plezierig zijn.’

Humor

Herr Seele zorgde voor relativerende illustraties. En ook in de tekst zit veel humor. Bijvoorbeeld als de auteur ervoor pleit om lelijke clichés te vervangen door iets mooiers: zijn voorbeelden zijn hilarisch en heel herkenbaar.

Van Bogaert antwoordt ook op de vraag die zijn cursisten hem het vaakst stellen: of je je lezer beter aanspreekt met u of met je. Dat levert een leuk spelletje op met de lezer. Die krijgt 50 tips in de u-vorm, één tip met u en je door elkaar, en 50 tips in de je-vorm. ‘Kiezen voor één defaultvorm en die doortrekken in al je communicatie, is uitgaan van jezelf als afzender, niet van de lezer.’