Het toegenomen besef van de urgente klimaatproblematiek klinkt ook in de literatuur duidelijk door. Er verschijnt steeds meer ‘klimaatfictie’ en ‘eco-poëzie’, die lezers aanzet tot anders denken over de relatie tussen mens en ecologie. Maar ook historische werken worden in toenemende mate ‘ecokritisch’ gelezen en bevraagd op wat zij lezers kunnen leren over het Antropoceen, relaties tussen mensen en dieren of ecologische uitputting. Dat signaleren letterkundige onderzoekers in een pas verschenen themanummer van het academische tijdschrift Nederlandse letterkunde: ‘Symbiosis: ecokritisch lezen en schrijven in de Nederlandstalige literatuur’, onder redactie van Gaston Franssen en Marrigje Paijmans (Universiteit van Amsterdam).
Meer informatie over het themanummer ‘Symbiosis’
Het nieuwe themanummer van het tijdschrift Nederlandse Letterkunde (AUP) verschijnt in december 2022. De bijdragen in het nummer sluiten aan bij het relatief nieuwe wetenschappelijke paradigma van ‘ecokritiek’, waarbinnen culturele verbeeldingen van – maar ook reële relaties tussen – de mens en de niet-menselijke omgeving (zoals dieren, planten, landschappen, oceanen) worden geanalyseerd. Vanuit een historisch-vergelijkend en discipline-overstijgend perspectief laat dit themanummer zien dat het vermogen tot ‘ecokritisch’ lezen en schrijven niet slechts voorbehouden is aan hedendaagse klimaatfictie. Integendeel, heel verschillende teksten – van Surinaamse plantagepoëzie en achttiende-eeuwse kinderboeken tot Suske en Wiske-stripboeken – spelen een belangrijke rol in de culturele verbeelding van de mens in relatie tot de niet-menselijke omgeving. Literaire teksten zetten lezers aan om vragen te stellen bij de dominantie van de mens over de natuurlijke omgeving. Kunnen mensen in symbiose leven met hun omgeving? Ook maken ze lezers ervan bewust dat dieren – en zelfs landschappen – een stem hebben en dat zij zich niet zomaar het zwijgen laten opleggen.
Meer informatie over het publieksevenement ‘Mistige tijden, bloeiende letteren’
Aansluitend hierop organiseert de redactie op vrijdagavond 20 januari 2023 een lanceringsevenement bij SPUI25 in Amsterdam. Naar aanleiding van het themanummer gaan Gaston Franssen en Marrigje Paijmans in gesprek met zowel academici die hebben bijgedragen aan het nummer, als met externe gasten uit de literaire wereld en het middelbaar onderwijs. Centraal staat het ecokritische potentieel van historische en hedendaagse literaire teksten voor de samenleving. Wat kan literatuur betekenen voor de discussie over klimaatvraagstukken en, andersom, hoe kan die discussie een rol spelen in de literatuur en literatuuronderwijs?
Toegang is gratis, aanmelden via https://spui25.nl/
Locatie: SPUI25 (Amsterdam)
Datum: 20 januari, 20:00-21:30
Website Nederlandse letterkunde: https://www.aup-online.com/content/journals/13845829/27/3
Zou de redactie wellicht een bericht kunnen wijden aan het feit dat een boek uit de neerlandistiek de shortlist van de Boon heeft gehaald? Dat mag gevierd worden!