Carmiggelt had succes met het ophalen van kindertalige uitingen onder zijn lezers, maar hij lette ook in dat opzicht goed op wat hij zélf in het wild kon oogsten. Bij Verhaaltje (in Haasje over p. 212-214) schrijft hij heel concreet dat dit is opgedragen aan Joop Söhne. Ik hoor bij de kinderen van toen die deze stem zouden herkennen, niet als VARA-omroeper maar als de man van Olleke-bolleke. Daar kwam voor mij nog iets bij, wat verklaart waarom ik dat kon beluisteren hoewel de AVRO/VARA/VPRO bij ons nu net níet de radiozender was die werd opgezocht. Joop Söhne woonde in Hilversum en woonde daar destijds naast een oudere neef en nicht van me, met kinderen in mijn leeftijd. Die kinderen mochten een bepaalde periode in de studio zitten bij Olleke-bolleke en die wetenschap-uit-de-familie vond ik spannend.
Carmiggelt – dat moet de ik-figuur in deze short story zijn – komt volgens afspraak bij Joop Söhne thuis, maar hoort daar (sorry) dat meneer even later komen zal. Carmiggelt wacht in de kamer met alleen “Bartje” als metgezel. Hij is nog aan de maaltijd maar stopt daarmee en loopt op Carmiggelt af. Bartje heeft “veels te genoeg” gegeten, zegt hij desgevraagd.
In het gesprek tussen de oude Carmiggelt en de jonge Söhne komen diverse bijzonderheden uit de kindermond naar voren, bijzonder genoeg om ze via Het Parool publiek te maken en dus te bewaren.
Via Joop Söhne kom ik op Joop Smits die ik een keer interviewde. Ik schreef er eerder over in dit blog – prees toen de VARA niet en haal dat graag nu in: wat een verzorgde omroep was dat! Letty Kosterman (1935-2017), Joop Koopman (1930-2011), prachtige stemmen net als Aad Bos en inderdaad verzorgd sprekend. Hilde Smit, Coen Serré, Kees Schoonenberg op de achtergrond, namen van mensen van wie ik op de Hilversumse opleiding op Santbergen iets opstak – en de volgende passage dus over Joop Smits in de herhaling: “Het doet denken aan het verhaal dat Joop Smits (1926-2003) ooit vertelde. Wie kent hem nog met zijn markante bril, maar dan uit de tijd dat hij radio-omroeper was en je dat niet kon zien? Later werd hij tv-omroeper en zag iedereen deze meneer die zo keurig sprak en er net zo uitzag… inclusief asbak op het tafeltje.
Joop Smits vertelde in een interview hoe hij na de bevalling van zijn vrouw voor het eerst weer in de radiostudio aan de Heuvellaan in Hilversum zat en om zeven uur in de morgen zou gaan zeggen: “Dit is Hilversum 1, hier is de VARA.” Is er iets simpelers voor iemand die zoiets al zo vaak aan de luisteraars had gezegd? Nee, over deze bananenschil gleed Joop die ochtend uit, want hij zei per ongeluk: “Dit is Hilversum 1, hier is de vader.”
Niet de bedoeling, maar zó vol van het nieuws dat je iedereen graag wil vertellen, dat je iets zegt wat niet in het draaiboek staat.”
Zoekend op internet kom ik een Jan-Bart Söhne tegen die qua leeftijd zou passen. Bovendien blijkt er op Marktplaats een klein grammofoonplaatje aangeboden te worden, De Rare Dierentuin: Gré Söhne en haar zoontje Jan-Bart….
P.S. Met behulp van het twitteraccount @kijzerkarel heb ik contact geprobeerd te krijgen met de veronderstelde Jan-Bart Söhne achter wie de Bart uit het verhaal van Carmiggelt schuil zou kunnen gaan. Dat is niet gelukt.
Dit stuk verscheen eerder op het blog van Siemon Reker.
Imme Söhne zegt
Jan-Bart Söhne is mijn broer. Ik heb dit artikel naar hem doorgestuurd.
Jan-Bart Söhne zegt
Ha Simon,
Hier Jan-Bart speaking.
Via m’n zus ontving ik je tekst Wat kinderen soms zeggen.
Leuk om alvdie bekende namen tegen te komen.