De Spyeghel der Salicheyt van Elckerlyc behandelt een universeel thema: wat doe je als je plotseling met de dood wordt geconfronteerd? Dit toneelstuk uit de tweede helft van de vijftiende eeuw van een onbekende rederijker is bevolkt met allegorische personificaties die allemaal abstracte begrippen voorstellen. Elckerlyc, die dus iedere mens voorstelt, wordt door de dood opgeroepen om een pelgrimstocht aan te vatten waarvan hij niet zal terugkeren. Hij moet God rekenschap geven over zijn leven. Elckerlyc bekomt van de Dood dat hij een reisgezel mag meenemen. Maar Geselscap (zijn vrienden), Maghe en Neve (zijn familie) en Goet (zijn bezittingen) zijn niet bereid om met hem mee tegaan. Ook wijsheid (Vroetscap), Cracht, Schoonheyt en de vijf zintuigen (Vijf Sinnen) laten hem schielijk in de steek als ze voor de open grafkuil staan. Zijn zelfkennis (Kennisse) wijst hem op het belang van Deugd, die wel met hem mee wil gaan, maar ziek te bed ligt. Pas nadat hij gebiecht heeft en penitentie heeft gedaan wordt ze beter en vergezelt ze hem op zijn laatste reis. Het fragment dat ik voorlees, komt uit het begin van het stuk, wanneer de Dood Elckerlyc zijn boodschap brengt.
Yoïn van Spijk zegt
De heer Willaert heeft een heel levendige en boeiende manier van voorlezen, waar ik graag naar luister. Wel blijft het jammer dat hij Middelnederlandse teksten geheel met moderne Nederlandse klanken voorleest en niet in de gereconstrueerde uitspraak van een variëteit van het Middelnederlands. Dan verkies ik toch een vertaling, zodat niet alleen de klanken maar ook de andere aspecten van de taal hedendaags zijn en we geen anachronisme meer hebben. De uitspraak van zijn eigen Nederlands ligt prettig in het gehoor.