Het Reynaertgenootschap gaat al ruim 35 jaar voluit voor het verhaal van de vos. De Reynaert laat sporen na in onze straten, in onze taal en in onze boekenkasten. Van den vos Reynaerde is talloze keren hertaald. Vanuit de gedachte dat iedereen de Reynaert moet kunnen lezen, hebben we ons ook gericht op de prille taalleerders, op NT2, op hen die ons land binnenkomen en onze taal en onze cultuur stapsgewijs ontdekken. Wij geloven namelijk in de kracht van literatuur bij het leren van een nieuwe taal. Literatuur binnenbrengen in een prille taalles betekent inzetten op veel: introduceren en voortdurend herhalen van nieuwe woordenschat, inzicht in de bouw van zinnen, gesprekken over cultuur (verschillen en gelijkenissen) en gewoon ook samen genieten. De lessen NT2 focussen grotendeels op functioneel taalgebruik, wat uiteraard zeer belangrijk is in het dagelijkse leven. Het literaire aanbod is zeer beperkt en literatuur wordt vaak nog gezien als een extraatje. Het echte leren verloopt doorgaans niet via fictie. Maar toch durven wij nu, na onze ervaring met Reynaert, stellen dat literatuur erg prikkelt.
Iedereen Reynaert werd gedurende zes weken met de doelgroep NT2/niveau A2, voorbereid (met name bij Ligo/Sint-Niklaas). Niveau A2 staat voor ‘eenvoudig taalgebruik in alledaagse omstandigheden’. Het verhaal van de vos Reynaert valt lichtjes buiten deze omschrijving. Het is een complex, meerlagig verhaal, dat bovendien gebaseerd is op bedrog en leugen. De cursisten werden wekelijks op de proef gesteld, maar dankzij hun opmerkingen en reacties konden we komen tot een tekst die behapbaar is, voldoende eenvoudig, maar toch nog deels de gelaagdheid behoudt. Auteur Marianne Vonck heeft er geen kinderlijk eenvoudige vertelling van gemaakt. Slechts de twee grote tegenspelers, Reynaert en Nobel behielden hun naam. Zijsprongen werden weggelaten en hier en daar zijn inhoudelijke aanpassingen gebeurd. Dat Nobel ijdel is, zich parfumeert en een juweel naar waarde schat, maakt hem van bij het begin wat materialistisch en dus ook omkoopbaar. Deze ingrepen zorgden gewoon voor de juiste toon en voor een eenvoud in de vertelling.
Om het zelfstandig lezen te ondersteunen, las de auteur het verhaal in bij Luisterpunt. https://daisybraille.bibliotheek.be/catalogus/marianne-vonck/iedereen-reynaert/daisy/library-marc-vlacc_10500574. Naast dit luisterboek kunnen leerkrachten NT2 ook gebruikmaken van de didactische verwerking die op https://www.reynaertgenootschap.be/educatie/iedereen-reynaert/ te vinden is.
Lezen is ook kijken, en voor deze ervaring zorgen de illustraties van Kato Beirnaert. Zij koos voor sobere zwart-wittekeningen om het verhaal te ondersteunen.
De tekst is ondertussen volop in gebruik. Hopelijk komen het digitale boek en het luisterboek in vele handen, worden ze ingezet als taalverrijking, als drempel naar culturele connectie en dragen ze bij aan leesplezier. In de Week van het Nederlands (van 28 september tot 5 oktober), dit jaar in het teken van ‘Nieuw in het Nederlands’ presenteert het Reynaertgenootschap dagelijks een Facebookpost om het boek te ontdekken. In de hoop dat velen gebeten worden door het verhaal van de vos Reynaert. Een Reynaert voor iedereen.
Iedereen Reynaert. ‘Van den vos Reynaerde’ voor prille taalleerders van Marianne Vonck en Kato Beirnaert, een uitgave van het Reynaertgenootschap, is ook in een papieren editie af te halen bij het Reynaertgenootschap in Sint-Niklaas. Info: info@reynaertgenootschap.be.
Jan Uyttendaele zegt
Zie mijn bespreking op neerlandistiek: https://neerlandistiek.nl/2024/08/iedereen-reynaert/
Nel Sijmons zegt
Wat een goede tip om tweede taalleerders kennis te laten maken met dit prachtige verhaal.