De taal van macht in maatschappij en literatuur

Taal doet ertoe, woorden zijn wapens. Mensen met macht kunnen taal gebruiken, en misbruiken, om hun macht te vergroten of vast te houden. Het duidelijkste voorbeeld is politieke propaganda. Maar de sturende en verhullende eigenschappen van taal zijn van alle tijden, alom aanwezig in allerlei soorten tekstgenres en soms redelijk subtiel. Het is daarom belangrijk om kritisch te kunnen kijken naar allerlei vormen van taalgebruik. In hoeverre is taal die wij voorgeschoteld krijgen gekleurd door ideologie en framing? Hoe werden deze principes toegepast in middeleeuwse klassiekers en hoe pakken eigentijdse influencers dit aan? Is taal eigenlijk niet altijd ideologisch gekleurd, ook je eigen taal?

Met leerlingen valt goed en zinnig over dit soort onderwerpen te praten. Zij komen dagelijks in contact met allerlei soorten teksten en met verschillende waarheden. Hoe valt hier nou goed en zinvol les over te geven?

De voorgestelde kerndoelen van het nieuwe curriculum (schoolvak Nederlands) bieden hiervoor goede aanknopingspunten. Het nieuwe curriculum vraagt daarbij om een geïntegreerde aanpak van de vakdomeinen taal, communicatie en literatuur. Het met leerlingen nadenken over hoe macht in taal, tekst en literatuur geconstrueerd wordt, sluit daar heel goed bij aan.

Daarom gaan we vanuit het ICLON en de opleiding Nederlands van de Universiteit Leiden* in een nieuwe Professionele LeerGemeenschap (PLG) met docenten uit de regio werken aan lessen voor 3 vwo-klassen, waarin het thema taal en macht vanuit verschillende wetenschappelijke disciplines wordt beschouwd. In de PLG wordt ook vakdidactische expertise betrokken, zodat de ontworpen lessen zowel vakinhoudelijk als vakdidactisch voldoen aan de nieuwste vereisten.

Wil je met ons meedenken en wil je mee-ontwerpen aan deze nieuwe lessen, dan ben je van harte uitgenodigd je aan te melden.

*Met bijdragen van onder andere Ronny Boogaart, Sander Bax en Anneke Wurth.

Datum, tijd en locatie

Donderdag 18 september van 14:15 tot 17:00 uur
Donderdag 9 oktober van 14:15 tot 17:00 uur
De overige twee bijeenkomsten worden in overleg met de deelnemers vastgesteld.

ICLON
Willem Einthovengebouw
Kolffpad 1, 2333 BN Leiden