De afgelopen weken heb ik met meerdere leraren zorgelijke gesprekken gevoerd over een onderwerp dat tot veel van de academische collega's nog niet lijkt te zijn doorgedrongen, terwijl het ons allen aangaat: er staat ons in het onderwijs een ramp te wachten. Of eigenlijk is die ramp zich al aan het voltrekken. Er zijn veel en veel te weinig neerlandici. Sommige … [Lees meer...] overEen ramp voor het onderwijs
onderwijs
Behelzen
Tentamens nakijken is geconfronteerd worden met je eigen onvermogen. Iedere dubbelzinnigheid in je formuleringen, hoe onwaarschijnlijk ook, blijkt wel minstens één student op het verkeerde been te hebben gezet. Bij iedere vraag is het weer een opluchting als er iemand is die hem helemaal goed heeft beantwoord – zie je wel, het kan! – maar ook als er iemand hem niet zo goed … [Lees meer...] overBehelzen
Collega’s: deel je lesmateriaal
Omdat ik ook wel weet dat het zo ouderwets klinkt, zwijg ik er vaak over, maar als iets mij drijft is het idealisme. Wanneer ik geen geld zou hoeven verdienen voor mijn bloedjes van kinderen, zou ik me volkomen overgeven aan het najagen van een betere wereld – zij het natuurlijk wel een betere wereld zoals ik die zie. Een wereld bijvoorbeeld waarin meer wordt nagedacht over … [Lees meer...] overCollega’s: deel je lesmateriaal
Leraren, reken spelfouten niet fout!
Ik ben een verklaard spelling-anarchist. Ik geloof dat er weinig rationele argumenten zijn voor het huidige spelling-regime, voor de absurditeit waartoe de spellingwet ons heeft geleid: afspraken over de precieze spelling van zo'n beetje ieder woord dat je bedenken kunt, een myriade van uitermate gedetailleerde regels over alle mogelijke situatie waarin ieder zich zou kunnen … [Lees meer...] overLeraren, reken spelfouten niet fout!
Nieuw in het Handboek Didactiek Nederlands
Iedere maand plaatsen we de korte samenvattingen van nieuw verschenen artikelen in het Handboek Didactiek van Levende Talen Nederlands. Deze maand: Als en dan in het Nederlands, Alex ReunekerAls Nederland de finale had gewonnen, dan zou het wereldkampioen zijn geworden. Als … In het Nederlands komen voorwaardelijke als-zinnen in verschillende vormen en in verschillende … [Lees meer...] overNieuw in het Handboek Didactiek Nederlands
Scholen maken zich in vacatures niet druk om werkdruk
Vacatures voor eerstegraadsdocent Nederlands (slot) Na de publicatie van ons eerste artikel over vacatures voor eerstegraadsdocenten Nederlands reageerden er docenten die aangaven dat niet alleen salaris ertoe doet. Een van hen schreef: “Ik ben eerder nieuwsgierig naar hoe de school aankijkt tegen het docentschap, de ideale klassengrootte, de balans werk en privé, de ideale … [Lees meer...] overScholen maken zich in vacatures niet druk om werkdruk
De jeugd van tegenwoordig
Jonge vrienden, Jullie zijn dom, gemakzuchtig en ongeletterd. Jullie geheugen is bedroevend, jullie taalbeheersing abominabel. Ik bedenk dat niet zelf, maar laat me leiden door grote geesten. Laat me citeren, om te beginnen uit het werk van de Romeinse aristocraat Seneca, de vader van de bekende filosoof, die dit omstreeks het jaar 40 van onze jaartelling schreef, toen hij … [Lees meer...] overDe jeugd van tegenwoordig
ChatGPT: de rapportcijfers
Sinds begin december 2022 is een nieuwe versie van ChatGPT, ook wel Assistant genoemd, gratis beschikbaar voor internetgebruikers. Het is een van de recentste chatbots van het bedrijf OpenAI. Chatbots, ook wel ´kletsrobots´ genoemd, bestaan al enkele jaren. Een chatbot is software die het mogelijk maakt om te communiceren met een andere computer alsof het denkend menselijk … [Lees meer...] overChatGPT: de rapportcijfers
Een echt goede docent slikt op de juiste momenten zijn kennis in
Coen Peppelenbos doet er alles aan om ons te doen geloven dat hij geen echt goede docent is. In zijn nieuwe boek, Moeten we dit weten voor de toets? Hoe overleef ik het literatuuronderwijs? somt hij allerlei bezwaren op tegen zijn eigen leraarschap – hij doceert aan de NHL Stenden Hogeschool. Hij kan de namen van leerlingen niet onthouden, hij is eigenlijk meer een schrijver, … [Lees meer...] overEen echt goede docent slikt op de juiste momenten zijn kennis in
Hoe moet het nou met het Nederlandsetaalonderwijs
Hoe moet het nou met het Nederlandsetaalonderwijs? Want waarom kiezen zo weinig mensen voor een studie Nederlands en is er zo’n tekort aan leraren? En waarom ligt er zo veel meer nadruk op vaardigheden dan op kennis? In deze nieuwe aflevering van de podcast Meneer Van Dale praat Jaap Parqui daarover met hoogleraar Nederlands Marc van Oostendorp. See all episodes … [Lees meer...] overHoe moet het nou met het Nederlandsetaalonderwijs
3 november 2022: Dag van de Literatuurkritiek
Locatie: de Brakke Grond, Nes 45, Amsterdam Tijd: 10.30 - 16.30 De Dag van de Literatuurkritiek is er weer! Na twee jaren met een (deels) virtueel programma, organiseren de deBuren en literair-kritisch platform deReactor op donderdag 3 november opnieuw een volledige nascholingsdag voor middelbareschooldocenten Nederlands. De auteurs en literatuurcritici die … [Lees meer...] over3 november 2022: Dag van de Literatuurkritiek
Verschenen: Handboek taalkunde
Hoe zit taal in elkaar en hoe leren en gebruiken mensen taal? Het nieuwe Handboek taalkunde behandelt op een toegankelijke en overzichtelijke manier het fascinerende systeem achter taal. Het boek omvat alle leerdoelen over taalbeschouwing uit de kennisbasis voor toekomstige docenten Nederlands en biedt andere studenten een boeiende inleiding in de … [Lees meer...] overVerschenen: Handboek taalkunde
Een gezamenlijke koers voor het taalonderwijs van de toekomst
Organisaties in en voor het onderwijs presenteren Onbegrensd taalleren Persbericht NOB Op de Europese dag van de talen (vandaag) presenteert een grote groep van taal-, onderwijs- en technologieprofessionals Onbegrensd taalleren: een visie op het taalonderwijs van de toekomst. Hoe willen we dat kinderen in 2035 een taal leren? Hoe kunnen alle leerlingen voldoende … [Lees meer...] overEen gezamenlijke koers voor het taalonderwijs van de toekomst
Actieve en passieve zinnen (deel 1)
In deze video leggen de Taalprof en ik uit wat actieve en passieve zinnen zijn! Zie hier deel 2: https://youtu.be/4vL6dJyJYzo Zie hier de website van de Taalprof: http://taalprof.blogspot.com/ … [Lees meer...] overActieve en passieve zinnen (deel 1)
Vlaams Talenplatform presenteert rapport ‘Naar een talenonderwijs in topvorm’
Donderdagnamiddag (22/9) stelt het Vlaams Talenplatform het rapport “Naar een talenonderwijs in topvorm” voor aan de Commissie Onderwijs van het Vlaams Parlement. Dat is het resultaat van een grootschalige enquête, afgenomen bij meer dan duizend talenleerkrachten uit Vlaanderen en Brussel. Het Talenplatform, waarin de universitaire talenopleidingen zich verenigen, presenteert … [Lees meer...] overVlaams Talenplatform presenteert rapport ‘Naar een talenonderwijs in topvorm’
Wat maakt een taal moeilijk?
Zijn er talen die moeilijker zijn dan andere? Wat maakt het moeilijker (of juist makkelijker) om een bepaalde taal te leren? Taalwetenschapper Sterre Leufkens onderzocht het. Zie hier de link naar haar tekst: https://didactieknederlands.nl/handboek/2022/06/wat-maakt-een-taal-moeilijk-strong/. En hier vind je de website van Sterre Leufkens: https://sterreleufkens.nl/ … [Lees meer...] overWat maakt een taal moeilijk?
Vacature: Hoogleraar Taalbeheersing van het Nederlands, Groningen
Welke rol speelt taal in communicatieprocessen? Wat is de functie en het effect van talige boodschappen in bijvoorbeeld overheidscommunicatie? Hoe kan het beheersen van de Nederlandse taal helpen de sociale ongelijkheid te verkleinen? Zulke vragen naar de werking van communicatieprocessen waarin taal een rol speelt, staan centraal in het onderzoek naar Taalbeheersing van … [Lees meer...] overVacature: Hoogleraar Taalbeheersing van het Nederlands, Groningen
Échte formuleerfouten
Deze video is gemaakt naar aanleiding van een onderzoek waaruit blijkt dat leerlingen vaker andere formuleerfouten maken dan ze op school in de les krijgen. Lees hier het gehele onderzoek van Jeroen, Steenbakkers, Jimmy van Rijt, Veerle Baaijen, Ninke Stukken en Kees de Glopper: Naar betekenisvol formuleeronderwijs: een kwestie van afstemming. … [Lees meer...] overÉchte formuleerfouten
Waarom de uitspraak van Aendekerk mij zo frustreert
Het moest even bezinken, de uitspraak van CPNB-directeur Aendekerk dat ‘de verplichte leeslijst’ (met boeken zoals Het bittere kruid van Marga Minco), in staat is om ‘vakkundig alle leesplezier’ eruit te ‘rammen’ bij leerlingen. De uitspraak riep een enorme frustratie bij me op, waar ik niet meteen de vinger op kon leggen. Ook na haar excuses, die (overigens zeker terecht) … [Lees meer...] overWaarom de uitspraak van Aendekerk mij zo frustreert
’t Kan verkeren
Van een programmatische puinhoop naar een gestructureerd onderwijsaanbod van het vak-Nederlands in de bovenbouw van vwo en havo In 1998 vond een grote ingreep plaats in het voortgezet onderwijs, dat het ‘studiehuis’, genoemd werd en waarbij het begrip ‘zelfwerkzaamheid’ als leidinggevend principe voor de invulling ervan werd aanbevolen. Daarentegen werd de … [Lees meer...] over’t Kan verkeren
Taalvaardig naar school. Het belang van taalonderwijs
Veel kinderen leren thuis een andere taal dan Nederlands. Op de basisschool wordt er opeens van hen verwacht dat zij Nederlands spreken en begrijpen. Hoe kunnen kinderen uit allerlei rangen en standen zo goed mogelijk voorbereid worden op deze stap? In deze bijeenkomst buigen verschillende experts zich over deze kwestie. … [Lees meer...] overTaalvaardig naar school. Het belang van taalonderwijs
Er is meer aandacht nodig voor de betovering
Er overvalt mij een bezitsdrang als ik een (nieuw) boek zie: een nieuwe kaft, een nieuwe auteur, een nieuw verhaal. Ik wil het boek dan hebben. Een fysiek boek kan mij betoveren en de drang om het te bezitten is overweldigend met als gevolg dat ik nu overvolle boekenkasten en dozen vol boeken heb. Gelukkig ben ik ook geefs. Ik geef stapels boeken weg aan studenten die graag … [Lees meer...] overEr is meer aandacht nodig voor de betovering
De band tussen educatie, inburgering en Nederlandse cultuur zou vanzelfsprekend moeten zijn
In 2007 schreef ik in het toenmalige wetenschappelijke tijdschrift Neerlandistiek.nl het artikel ‘Cupido leert de Nederlandse taal (1601), en burgert verder in (1613): realisme in Nederlandse (liefdes)emblemen’. Het artikel ging over twee embleembundels van de Leidse hoogleraar-dichter Daniel Heinsius waarin de liefdesgod Cupido steeds minder klassiek, mythologisch en … [Lees meer...] overDe band tussen educatie, inburgering en Nederlandse cultuur zou vanzelfsprekend moeten zijn
Er staat een vierde pijler onder de neerlandistiek
Binnen de neerlandistiek worden doorgaans drie pijlers onderscheiden: de letterkunde, de taalkunde en de taalbeheersing. Daarmee is de neerlandistiek een uiterst brede discipline. Wat mij betreft ontbreekt er dan nog wel een uiterst belangrijk en vaak vergeten onderdeel van de neerlandistiek: de vakdidactiek.Voor sommige lezers van Neerlandistiek zal die uitspraak misschien wat … [Lees meer...] overEr staat een vierde pijler onder de neerlandistiek
In de strijd tegen de ontlezing zijn hbo-lerarenopleidingen onmisbaar
‘Het ontbreken van de leraar als stevige pijler raakt vooral het leesonderwijs, op de basisschool en in het voortgezet onderwijs.’ stellen Yra van Dijk en Marie-José Klaver in hun artikel ‘De leescrisis in het onderwijs. Hoe minder je leest, hoe minder je weet’ (De Groene Amsterdammer, 19 mei 2022). Van Dijk en Klaver schuiven in hun artikel vervolgens de verantwoordelijkheid … [Lees meer...] overIn de strijd tegen de ontlezing zijn hbo-lerarenopleidingen onmisbaar
