De LHBTIQ+-gemeenschap en gender studies als wetenschappelijke discipline staan in toenemende mate onder druk. Ze zijn geregeld doelwit van extreemrechtse figuren en gender studies wordt te pas en te onpas een ‘ideologische’ discipline genoemd. In de Verenigde Staten worden de rechten van bijvoorbeeld transgenders geofferd uit angst voor bezuinigingen. In Nederland hebben extreemrechtse studentengroeperingen inmiddels voet aan de grond in officiële inspraakorganen van de universiteit. Hoe ga je daar als genderwetenschapper mee om? Hoe reageer je op zogenaamde ‘gender-kritische’ collega’s? Wat betekent het als ook vanuit linkse hoek wordt voorgesteld om bijvoorbeeld transgenderrechten in sport ‘maar even te laten voor wat ze zijn’, omdat het om een erg kleine groep zou gaan, zoals sommige democraten in de Verenigde Staten zeggen? En heb je als docent in gender studies een andere rol ten aanzien van het welzijn van je studenten, omdat het curriculum je studenten persoonlijk kan raken, dan bijvoorbeeld een universitair docent wiskunde?
Over deze en andere vragen gaat host Tommy van Avermaete in deze aflevering in gesprek met universitair docent gender studies en film- en literatuurwetenschap Looi van Kessel. Ook spreekt hij twee universitair medewerkers die anoniem wensen te blijven. Met hen heeft hij het over de veiligheid van hen die tot de LHBTIQ+-gemeenschap behoren, zowel binnen als buiten de muren van de universiteit. En het gaat over de vraag of het diversiteitsbeleid van de universiteit wel volstaat om de universiteit tot een werkelijk inclusieve plek te maken.
“als docent gender studies”: als docent wat-dan-ook zou ik ‘genderstudies’ in elk geval correct schrijven, zonder spatie dus, maar de vakdocent des te meer!
“docent gender studies en film- en literatuurwetenschap”: want waarom zou je een samenstelling met ‘wetenschap’ wél aaneenschrijven (en dus met weglatingsteken achter ‘film’), zoals het ook hoort, maar een samenstelling met ‘studie(s)’ niet?
Ik denk dat de ¨genderbeweging” zich zelf geen dienst bewijst door zo de bijzondere indentiteit (het anders zijn) te benadrukken en rechten op te eisen. Dit is alleen maar een denkrichting die voorkomt uit vijftig jaar aandacht in het onderwijs voor het individu en het ego. Ik weet nog dat we in de jaren zeventig bijeenkomsten hielden met Turkse muziek en Marokkaanse hapjes. Dat heeft de integratie eerder afgeremd dan bevorderd. Aanpakken! Werken aan gezamenlijk doelen en belangen, dát verbindt mensen.
Onder muzikanten in de VS waren veel voorbeelden (Miles Davis en Gill Evans) hoe zwart en wit met elkaar optrokken. Er waren veel coöperatieve bedrijven. Maar de wereld is altijd verdeeld door blindheid en domheid. Richt je op kennis, op waardeoverdracht, op ontwikkeling, zoek gezamenlijke belangstelling in wetenschap en technologie. Overbrug de verschillen. Een derde van de kinderen in de wereld krijgt geen goed onderwijs (en zijn dus een gemakkelijke prooi voor uitbuiting). Ons probleem is verdeeldheid, niet het anders zijn.
Gender Studies ís een ideologische discipline (en dat zeg ik als MA Literary Studies). Het is niet ’te pas en te onpas’ zo genoemd, het is gewoon een feit. De kennis die ze oplevert, is ideologiekritisch van aard. Own it!