Tiecelijn 38. Jaarboek 18 van het Reynaertgenootschap (204 p., 25 EUR) is uit op papier. (Ook de digitale versie, m.u.v. drie hoofdartikels is vanaf 23/11 te vinden op www.reynaertgenootschap.be). De papieren editie richt zich tot leden van de Reynaertcommunity die het werk van het Reynaertgenootschap belangrijk vinden, het financieel ondersteunen en van mooi vormgegeven en rijk geïllustreerde boeken houden.

Het thematische deel van het nieuwe jaarboek focust voor de tweede maal op ‘De metamorfosen van een politieke vos’ en presenteert nog twee bijdragen van het gelijknamige colloquium dat op 1 december 2023 in het Letterenhuis in Antwerpen werd gehouden. Het gaat om studies van Marnix Beyen (UAntwerpen) over de Reynaert en het ‘symbolische universum van de Vlaamse beweging’ en Jeroen Cornilly (Letterenhuis) over de rijke collectie reynaerdiana van het Letterenhuis, waaronder de fijnzinnige tekeningen van Lon Landau uit 1937-1938, gecreëerd voor een Reynaertopvoering in de KNS én het Reynaertwerk van Marc Liebrecht (Reynaertspel Sint-Niklaas 1973). De bijdrage van Rik Van Daele gaat over een uitgesproken politieke fabel in de originele Reynaert, met name over de kikkers die een koning wilden die hen nadien verslond.   

Tiecelijn 38 laat de diversiteit en creativiteit van het Reynaertonderzoek en de Nachlebung van de Reynaert zien. Yvan De Maesschalck analyseert Peter Holvoet-Hanssens recent gepubliceerde roodvos (Pelckmans) en recenseert Tom Lanoyes meesterlijke ReinAard (Prometheus). Reynaerts moderne wapenbroeder Isegrim beroert de gemoederen in Vlaanderen en Nederland. Dit zette Filip Reyniers aan tot een essay ‘Over de wolf en de wolvenjacht’.

In dit nummer verschijnt de bibliografie 2014-2024 van de moderne Reynaertbewerkingen, de Reynaertkroniek 2024, een verslag van het laatste congres van de International Reynard Society en een keur aan recensies van de hand van Hans Rijns, Paul Wackers, Lisanne Vroomen, Mark Nieuwenhuis en Ignace Buysse.

Het Reynaertgenootschap stelt in 2025 opnieuw twee Reynaertambassadeurs aan.

Reynaertambassadeurs worden gekozen op basis van kwaliteit, passie en bijzondere Reynaertverdiensten en onderscheiden om hun unieke prestatie of langdurige inzet. De titel wordt gegeven in de hoop dat de ambassadeurs zich blijvend zullen inzetten om het verhaal te vertellen, verbeelden of bestuderen. In 2023 werden universiteitsprofessor Frits van Oostrom en vertelster Veerle Ernalsteen gelauwerd, in 2024 kunstenaar Karen Oger en theatermaker Joost Van den Branden. In 2025 valt de eer te beurt aan theatermaker Dimitri Leue en auteur Tom Lanoye. Het Reynaertgenootschap is gelukkig, fier en trots dat beiden het ambassadeurschap willen aanvaarden en opnemen.

Dimitri Leue
Dimitri Leue schreef enkele jaren geleden de tekst van Van den vos die amoc maecte, die hij definieerde als een ‘schelmenstuk, een sluw slopen van het zeggenschap’. Deze ‘Reynaert de vos zoals wij hem nog nooit zagen of hoorden’ werd door Leue met veel respect voor het origineel bewerkt. De voorstelling ging in 2022 in het Leietheater in Deinze in première met Han Solo in de pels van ‘Vlaanderens meest aimabele slechterik’. In februari 2025 volgde een onwaarschijnlijk succesvolle theatertour met dezelfde vos in de hoofdrol. Frank Focketyn geeft gestalte en volume aan de goedgelovige leeuw Nobel, Inge Paulussen/Ini Massez spelen de pannen van het dak van het kasteel van Nobel als Grimbert de das en Jonas Leemans is de wolf die wraak wil ‘op die rotte vos’. De voorstelling knettert en spettert, verveelt geen seconde en eindigt steevast met een staande ovatie. Dat was ook zo tijdens de Nederlandse première in Den Dullaert in Hulst eind oktober 2025.

Dimitri Leue (Mortsel, 1974) studeerde af aan het Conservatorium van Antwerpen waar hij les kreeg van o.a. Dora van der Groen, Ivo Van Hove, Peter Van den Eede en Frank Focketyn. Hij groeide snel uit tot een vaste waarde in de theaterwereld die zich richt tot kinderen en jongeren. Hij werd door Vaneigens, Windkracht 10 en Teamspirit een bekend gezicht.  In het begin van zijn carrière maakte hij veel voorstellingen over de liefde en ook nog wat verdriet. Met de Kakkewieten speelde hij zowel op Pukkelpop als op het Theaterfestival, zij maakten voorstellingen met een hoek af. Later maakte hij met zijn oom Warre Borgmans en Antoon Offeciers een trilogie rond psychische aandoeningen i.s.m. Rataplan en TEGEK!? Hij schreef en speelde ook een heel palmares ecologische voorstellingen bij elkaar. (Bron: https://leue.be/wie/)

Tom Lanoye
Tom Lanoye stelde op 1 april van dit jaar in de Casino in Sint-Niklaas zijn schelmenroman ReinAard voor, een heerlijk vormgegeven boek met op de cover een vos van toneelontwerper Lon Landau. Binnenin lezen we een Reynaertbewerking die blijft plakken aan de ribben en barst van het schrijf- en spelplezier. Lanoye op zijn allerbest. Lanoye zou Lanoye niet zijn indien hij Willem (net als Shakespeare) en de vos niet helemaal naar zijn hand zou zetten, laat intreden in zijn eigen universum. Via de Shakespeareaanse vloeken à la RISJAAR MODDERFOKKER DEN DERDE, Reynaerts interne monologen, sluipt Lanoye Willems universum in. Lanoye laat ons – vooral in zijn eerste deel – alle hoeken van zijn hellehol zien. ‘Met een volmaakte balans tussen oergeestig en bloedserieus.’

Tom Lanoye (Sint-Niklaas, 1958) leeft en werkt in Antwerpen (België) en Kaapstad (Zuid-Afrika). Hij is romancier, dichter, columnist, scenarist en theaterauteur. Hij is een van de meest gelezen en gelauwerde auteurs van zijn taalgebied (Nederland en Vlaanderen), en kind aan huis bij alle grote Europese theaterfestivals. Vorig jaar ontving hij ten paleize de Prijs der Nederlandse Letteren 2024. Hij was daarmee de eerste Vlaamse auteur sinds 2012 (Leonard Nolens) die de Prijs ontving. (Bron: https://www.lanoye.be/)

In vroeger werk kwam de Reynaert eventjes ter sprake, o.a. in De draaischijf en Sprakeloos. Gestimuleerd door Frits van Oostrom schreef en publiceerde hij ReinAard, een werk dat op Pinksteren 2026 in de Antwerpse Bourla integraal wordt voorgelezen en ongetwijfeld ook op andere Vlaamse en Nederlandse podia te horen en te zien zal zijn.