Klemtoonverschuiving en morfonologie Door Ad Welschen U leest in uw dagblad: “Hij [verdachte Josef B.] hield buren altijd vriendelijk maar dringend op afstand. Moszkowicz [zijn advocaat] wilde voorafgaand aan de zitting geen aanvullende vragen beantwoorden.’’ (De Volkskrant, 21-1-20). En u leest de laatste zin nog eens, maar nu hardop, met de normale … [Lees meer...] overAanvullend of aanvullend?
Het toponiem ‘Jaffa’ in tweeërlei overdrachtelijke betekenis
Door Renaat Gaspar Wie tegenwoordig de naam Jaffa hoort, denkt waarschijnlijk aan ‘sinaasappels’. Ouderen herinneren zich misschien de morele oproep in 1973 om geen Zuid-Afrikaanse outspan-sinaasappels te kopen, maar die van een andere, ‘onbesmette’ herkomst. Dus evenmin de Spaanse soort uit het vermaledijde land van Franco, maar van een echte, ‘eerlijke’ soort uit een land … [Lees meer...] overHet toponiem ‘Jaffa’ in tweeërlei overdrachtelijke betekenis
Er over de zinsgrens
Door Marc van Biezen Dat de diverse functies van het pronomen er (presentatief, locatief, prepositioneel, kwantitatief) kunnen en soms moeten samenvallen in één (verschijningsvorm) is bekend. In zin 1 vervangt er zowel een zelfstandignaamwoordgroep bij een telwoord als een zelfstandignaamwoordgroep bij een voorzetsel. Twee keer er is ongrammaticaal. dat hij er twee op … [Lees meer...] overEr over de zinsgrens
Waarom is hij overleden?
Door Peter Nieuwenhuijsen In de populaire rubriek Ikje – in het NRC-Handelsblad – schrijft de Ik op 21 januari 2020 over haar vijfjariige dochter: “Als ze me vraagt waarom hij is overleden,…” Ik vraag me af hoeveel lezers van de NRC bij deze zin even gefronst hebben. Voor mij is hij eigenlijk ongrammaticaal, maar ik weet dat talloze andere sprekers van het Nederlands er geen … [Lees meer...] overWaarom is hij overleden?
ironie / sarcasme / cynisme
Verwarwoordenboek Vervolg (150) ironie / sarcasme / cynisme Deze drie woorden verschillen in betekenis. … [Lees meer...] overironie / sarcasme / cynisme
21/22 januari 2021, Utrecht: International Conference Cultural perceptions of safety
On Thursday 21st and Friday 22nd of January 2021 the Humanities Department of the Open University of the Netherlands organizes the international conference 'Cultural perceptions of safety'. The conference will be held in Utrecht, at the Academiegebouw, and is supported by the Huizinga Institute (Research Institute and Graduate School of Cultural History). … [Lees meer...] over21/22 januari 2021, Utrecht: International Conference Cultural perceptions of safety
Taalbeheersing maakt het verschil
Oproep voor bijdragen VIOT 2021 Op 20, 21 en 22 januari 2021 vindt aan de Universiteit Gent het vijftiende taalbeheersingscongres plaats van de Vereniging Interuniversitair Overleg Taalbeheersing (VIOT). Het thema voor dit congres is “Taalbeheersing maakt het verschil”. De congresorganisatie nodigt u van harte uit om een bijdrage aan het congres te leveren. … [Lees meer...] overTaalbeheersing maakt het verschil
Het belang van een komma?
Door Niels Bokhove In de kop van een achtergrondartikel van Joep Dohmen in NRC-Handelsblad van 18 januari jl. staat deze zin: BNNVARA verlengde het contract voor talkshow Pauw niet omdat presentator Jeroen Pauw meer wilde verdienen dan wettelijk mag. In eerste instantie las ik deze zin met in gedachten het vervolg ‘… maar om een andere reden’. Direct daarna begreep ik … [Lees meer...] overHet belang van een komma?
Promoveren in je moerstaal
Door Marita Mathijsen Eelco Verwijs is de eerste neerlandicus die in zijn moerstaal promoveerde, aan de Leidse universiteit. Promoveren in het Latijn was toen nog gebruikelijk. Hij was 27 jaar toen hij zijn briljante uitgave van Jacob van Maerlants Wapene Martijn maakte, de eerste kritische editie van dit werk in Nederland, in 1857 uitgegeven. Later werd … [Lees meer...] overPromoveren in je moerstaal
24 januari 2020, Leiden: Spotcatalogi en Imaginaire bibliotheken
Studiemiddag en boekpresentatie vrijdag 24 januari 202014:00 - 17:00 uurUniversiteitsbibliotheek (Vossiuszaal)Witte Singel 27, 2311 BG Leiden Deze studiemiddag is gewijd aan een bijzonder literair genre: spotcatalogi van niet-bestaande boeken. Dit komische genre, dat zijn oorsprong vond in het romanwerk van François Rabelais, kende vanaf de zestiende eeuw een grote, … [Lees meer...] over24 januari 2020, Leiden: Spotcatalogi en Imaginaire bibliotheken
De favoriete Nederlandstalige nummers uit 2019 volgens de Utrechtse afdeling Nederlands
De jaren twintig van de eenentwintigste eeuw zijn in beweging. Kerstbomen zijn ingepakt en op zolder gezet, of met man en macht naar buiten gesleept en in kalende groepjes op straat achtergelaten. Soms kun je de lente al in de lucht ruiken, maar voor ze goed en wel aanvangt, wacht ons nog een paar maanden vol grauwe dagen en regenbuien. Om deze tussenperiode wat schwung te … [Lees meer...] overDe favoriete Nederlandstalige nummers uit 2019 volgens de Utrechtse afdeling Nederlands
Nieuwe website over Guido Gezelle
Met trots stelt de Openbare Bibliotheek Brugge de nieuwe website www.Gezelle.be voor. De Brugse openbare bibliotheek is een erfgoedbibliotheek en bewaart o.a. het Gezellearchief. De duizenden documenten – brieven, poëziehandschriften, taalkundige notities, enz. – komen op de nieuwe site tot leven in verhalen, citaten, foto’s, geluidsfragmenten en filmpjes. Van de schandelijke … [Lees meer...] overNieuwe website over Guido Gezelle
Contact between Dutch and Ainu in Tokugawa Japan
Door Christopher Joby There is no evidence of the Dutch having contact with Ainu people during the Tokugawa period. The Dutch were mainly confined to Deshima, an island in the far west of the Japanese archipelago, while the Ainu lived in the north of Honshu and on Hokkaido (then called Ezo). Nevertheless, there is a Dutch-Ainu-Japanese vocabulary consisting of 43 sheets in … [Lees meer...] overContact between Dutch and Ainu in Tokugawa Japan
Taalverandering rond het woordje tandje
Letten op het belendende perceel (3) Triomf, triomf! hef aan, mijn luit,Want moeder zegt: de tand is uit!Laat dreunen nu de wanden!Eerst gaf Gods gunst het lieve wichtDen adem en het levenslicht,Nu geeft zij ‘t wichtje tanden. Zo dichtte Tollens Op den eersten tand van mijn jongstgeboren zoontje. Jazeker, het jongetje heette nog wichtje, taal kan veranderen. … [Lees meer...] overTaalverandering rond het woordje tandje
12 maart 2020, Heerlen: Conferentie “Meertaligheid op laaggeschoolde werkplekken in grensregio’s”
In verband met de ontwikkelingen rondom het coronavirus, moeten wij als organisatoren de conferentie “Meertaligheid op laaggeschoolde werkplekken" in Heerlen van 12 maart helaas uitstellen. Wij vinden dit uiteraard erg jammer, gezien alle voorbereidingen en het inspirerende programma dat we hadden samengesteld. Van uitstel komt dan ook geen afstel! We laten het … [Lees meer...] over12 maart 2020, Heerlen: Conferentie “Meertaligheid op laaggeschoolde werkplekken in grensregio’s”
Ans Wallinga makket tweintich filmkes oer Fryske stavering en grammatika
Ans Wallinga, learares Frysk yn Drachten, hat in rige fideo's op YouTube set om jins behearsking fan de Fryske stavering en grammatika te ferbetterjen. Se binne rjochte op in jong publyk, mar se binne ek gaadlik foar oaren dy't harren opskerpje wolle. … [Lees meer...] overAns Wallinga makket tweintich filmkes oer Fryske stavering en grammatika
berouw / spijt
Verwarwoordenboek Vervolg (149) Door Jan Renkema In het Verwarwoordenboek worden zo’n 500 woordparen behandeld met vaak onduidelijke verschillen: afgunst-jaloezie, bloot-naakt, geliefd-populair, plaats-plek, enz. Talrijke lezers hebben woordparen aangedragen met het verzoek om ook die te behandelen. Vandaar deze wekelijkse rubriek. Mocht u ook een … [Lees meer...] overberouw / spijt
Berlijnse avonden
Door Esther Bouma Gisterenochtend voerde ik een wel heel onverwacht gesprek. Een aantal jaren geleden deed ik hier een oproep onder docenten Nederlands in Duitsland en vroeg hen of zij wellicht Duitse cursisten in de lessen hebben/hadden die volgens het Kinderlandverschickungsprogramm in Nederland de zomervakanties doorbrachten. … [Lees meer...] overBerlijnse avonden
Taalverandering rond het woordje duidelijk
Letten op het belendende perceel (2) Door Siemon Reker Duidelijk is niet direct over het hoofd te zien voor wie Nederlands leert. Even tellen? Het woord staat meer dan 3500 maal genoteerd in de Handelingen gerekend over het hele kalenderjaar 2019 waarin verslagen van alle plenaire vergaderingen van de Tweede Kamer verzameld zijn. Maar duidelijk is een woord zonder meer, … [Lees meer...] overTaalverandering rond het woordje duidelijk
Taalverandering rond het woordje best
Letten op het belendende perceel (1) Door Siemon Reker Als we simpeltjes kijken naar het (ongecorrigeerde) verslag van de laatste plenaire vergadering van de Tweede Kamer in het vorige jaar, tellen we 23 maal het woord best. Is dat veel? Laten we in plaats van deze vraag een andere stellen: wat vergezelt best aan de rechterzijde? Natuurlijk, op zo’n … [Lees meer...] overTaalverandering rond het woordje best
Vacature: wetenschappelijk medewerker / programmeur Digital Humanities, Brussel
De onderzoeksgroep DIGI (Brussels Platform voor Digital Humanities) zoekt een full-time wetenschappelijk medewerker / programmeur voor de ondersteuning van haar digitale onderzoeksprojecten (bijv. Getuigenissen.org. … [Lees meer...] overVacature: wetenschappelijk medewerker / programmeur Digital Humanities, Brussel
28 februari 2020, Gent: Studienamiddag gebruikspoëzie
Van lijkzang tot strijdlied – Studiemiddag over gebruiksfuncties van Nederlandstalige poëzie door de eeuwen heen. Tijdens deze studiemiddag staat publieks- en gebruikspoëzie centraal. Door de eeuwen heen heeft poëzie een sociale functie in de samenleving en in de publieke ruimte. In de lezingen presenteren specialisten in de historische en moderne Nederlandstalige … [Lees meer...] over28 februari 2020, Gent: Studienamiddag gebruikspoëzie
Onze man in Moskou
Door Petra Couvée Jarenlang was Wladimir Belo-oesov het gezicht van het Nederlands in Moskou. Twee jaar geleden nam hij afscheid als hoofddocent Nederlands aan de Lomonosov Staatsuniversiteit van Moskou, na ruim veertig jaar trouwe dienst. Een terugblik op zijn gedreven docentschap. ‘Hoeveel soorten ‘er’ zijn er?’ Het portier staat open, ik stap uit de … [Lees meer...] overOnze man in Moskou
6/7 februari 2020, Kampen: Conferentie ‘De kindertreinen en verder’
Graag nodigt The Neo-Calvinism Research Institute en de Vakgroep Neerlandistiek van de ELTE u uit voor de internationale conferentie De kindertreinen en verder - Culturele, religieuze en politieke betrekkingen tussen Hongarije en de Lage Landen in het interbellum / The children trains and beyond - Cultural, religious and political contacts between Hungary and the Low … [Lees meer...] over6/7 februari 2020, Kampen: Conferentie ‘De kindertreinen en verder’
Harkspul: De sulveren rinkelbel
Harkspul 'In sulveren rinkelbel', nei oanlieding fan Babs Gezelle Meerburg har lêzing oer 'Froulju yn de Fryske literatuer' op 12-12-19 yn Obe. Makke troch studinten fan de NHLStenden Hogeschool.. (Beluister en bekijk dit hoorspel op YouTube) … [Lees meer...] overHarkspul: De sulveren rinkelbel