Stel je staat in een drukke kroeg en je wilt iemand aan de andere kant van de bar vragen of hij een drankje wil. Door de muziek en het rumoer ben je natuurlijk totaal niet te verstaan. En tóch begrijpt die persoon wat jij bedoelt. Linda Drijvers (Radboud Universiteit) vertelt in dit college hoe onze hersenen in dit soort situaties al hun krachten bundelen om zo verschillende … [Lees meer...] overHoe kun je iemand verstaan in een drukke kroeg?
Langstlopende theatertraditie ter wereld herleeft in Amsterdam
Van 1638 tot 1968 werd Joost van den Vondels Gijsbreght van Aemstel altijd opgevoerd rond nieuwjaarsdag in de Amsterdamse stadsschouwburg; een record waar geen WestEnd productie aan kan tippen. Van 3 t/m 5 januari 2020 keert Theater Kwast voor het derde jaar op rij terug met de Gijsbreght van Aemstel in de resten van oude Schouwburg op de Keizersgracht … [Lees meer...] overLangstlopende theatertraditie ter wereld herleeft in Amsterdam
30 november 2019, Amersfoort: Achterbergsymposium 2019
Door Pieta van Beek Bijna is het weer zover: de laatste zaterdag in november, de traditionele datum van ons jaarlijkse symposium. Wij nodigen u van harte uit. Net als vorig jaar zullen we voor dit symposium bijeenkomen in de Mannenzaal (tegenover Flehite), Westsingel 47, 3811 BB Amersfoort. … [Lees meer...] over30 november 2019, Amersfoort: Achterbergsymposium 2019
Toekenning MNL-fellowship aan Bart Verheijen
De Maatschappij der Nederlandse Letterkunde heeft op 8 november 2019 een fellowship toegekend aan Bart Verheijen voor onderzoek naar slavernij en abolitionisme in Nederlands-Indië tussen 1814-1848. Een MNL-fellow krijgt een beurs om gedurende twee of drie maanden onderzoek te doen. De beurs is een onkostenvergoeding van 1500 euro per maand met een maximum van 4500 euro. … [Lees meer...] overToekenning MNL-fellowship aan Bart Verheijen
29 november 2019, Antwerpen: Ruusbroecdag 2019, Verlatenheid in de mystiek
Ic roepe, ic claghe: de minne hevet de daghe ende ic de nachte ende orewoet (Hadewijch, Lied 18) Het gevoel van verlatenheid is een kernthema in de liefdesmystiek. In de queeste naar de goddelijke geliefde ervaart men onvermijdelijk zowel aanwezigheid als afwezigheid. Mystieke auteurs hebben deze paradoxale ervaring met krachtige beelden weten te verwoorden: de woestijn, de … [Lees meer...] over29 november 2019, Antwerpen: Ruusbroecdag 2019, Verlatenheid in de mystiek
Nederlanders en Vlamingen houden wél vast aan hun taal!
Door Nicoline van der Sijs Al eerder werd in Neerlandistiek aandacht besteed aan het pilotonderzoek naar het behoud of verlies van de Nederlandse taal, cultuur en identiteit onder geëmigreerde Nederlanders en Vlamingen, dat wordt uitgevoerd door het Meertens Instituut en de Taalunie [1; 2; 3]. Vandaag maken we de resultaten van dit onderzoek bekend [onderzoeksrapport]. De … [Lees meer...] overNederlanders en Vlamingen houden wél vast aan hun taal!
Nieuwe online tentoonstelling: Vergeten schrijvers tot leven gewekt
Eeuwige schrijversroem en een vaste plek in de literaire canon, het is lang niet iedereen gegund. Waarom kennen we nog wel J. Slauerhoff of Louis Couperus, maar niet Til Brugman of Margot Scharten-Antink? Onderzoeker Elli Bleeker van de KNAW Humanities Cluster dwaalde drie maanden door het omvangrijke archief van het Literatuurmuseum op zoek naar vergeten schrijvers. Op zoek … [Lees meer...] overNieuwe online tentoonstelling: Vergeten schrijvers tot leven gewekt
Jos Telling on Bare superlatives and relative clauses in Dutch
Vandaag gaf Jos Telling van en aan de Universiteit Utrecht een lezing over 'bare superlatives and relative clauses in Dutch'. De video is hier te zien. Hier is de samenvatting. … [Lees meer...] overJos Telling on Bare superlatives and relative clauses in Dutch
Praten ouders écht minder met hun kinderen door smartphones?
Taalkundige factcheck Door Sterre Leufkens Een levende taal gaat met zijn tijd mee. Het is dan ook geen gekke gedachte dat het Nederlands (en ons gebruik daarvan) verandert als gevolg van nieuwe technologie, zoals de smartphone. Vorige week was er opeens een golfje nieuws over dat thema. In berichten in o.a. het Parool en Metronieuws werd verslag gedaan van onderzoek … [Lees meer...] overPraten ouders écht minder met hun kinderen door smartphones?
20 november 2019, Amsterdam: Dutch Masterpieces: on translating Multatuli and Slauerhoff
Wednesday November 20th, 7.30 PM award-winning translators Ina Rilke and David McKay discuss Multatuli's Max Havelaar en J.J. Slauerhoffs Adrift in the Middle Kingdom (Het leven op aarde) at Athenaeum Bookstore, Spui 14-16. Kristen Gehrman is your moderator. Admission is free, but RSVP. Aanmelden / sign up … [Lees meer...] over20 november 2019, Amsterdam: Dutch Masterpieces: on translating Multatuli and Slauerhoff
Vers geplakt: Marie-Elisabeth Belpaire
Voor de Antwerpse zender ATV maakt Maud Vanhauwaert, stadsdichter van Antwerpen, een serie filmpjes over poëzie. Dit is aflevering 2, over Marie-Elisabeth Belpaire. … [Lees meer...] overVers geplakt: Marie-Elisabeth Belpaire
meer / plas / poel / ven / vijver
Verwarwoordenboek Vervolg (142) Door Jan Renkema In het Verwarwoordenboek worden zo’n 500 woordparen behandeld met vaak onduidelijke verschillen: afgunst-jaloezie, bloot-naakt, geliefd-populair, plaats-plek, enz. Talrijke lezers hebben woordparen aangedragen met het verzoek om ook die te behandelen. Vandaar deze wekelijkse rubriek. … [Lees meer...] overmeer / plas / poel / ven / vijver
Te verschijnen: De rede, bron van geluk voor iedereen, over Adriaan Koerbagh
Verschijnt 15 november (Persbericht Vantilt) Filosoof Hannah Laurens belicht in De rede, bron van geluk voor iedereen het denken van Adriaan Koerbagh, een ‘vergeten’ radicale verlichtingsfilosoof en vriend en tijdgenoot van Spinoza. Het boek verschijnt bij een tentoonstelling over Koerbaghs leven en denken, die op 15 november opent in Het Spinozahuis in Rijnsburg. Boek … [Lees meer...] overTe verschijnen: De rede, bron van geluk voor iedereen, over Adriaan Koerbagh
Te verschijnen: Marc Kregting, Zilverlingen. Taal over taal
‘Oorspronkelijk wilde ik ridder worden of tuinarchitect’, herinnert Marc Kregting zich. Maar dat was voordat in 1994 zijn debuutboek De gezel verscheen. Kreeg hij toen een vak of een identiteit? Vijfentwintig jaar later maakt Kregting de som op in Zilverlingen – een onbeschaamd geretoucheerde keuze uit zijn columns en notities over taal. … [Lees meer...] overTe verschijnen: Marc Kregting, Zilverlingen. Taal over taal
Boeva! Haro!
Bavo Claes en de/zijn literatuurkritiek Door Jos Joosten Op Rekto-Verso opende schrijver Bavo Claes met het artikel ‘De zorgelijke staat van de literaire kritiek: een praktijkgeval’ de aanval op de (Vlaamse) literatuurkritiek. Nou ja, ‘opende’? Kritiek op de kritiek kent een eeuwenlange traditie, met soms geestige hoogtepunten als Goethes gedicht ‘Rezensent’ met de … [Lees meer...] overBoeva! Haro!
Dis nie myne nie, dit is nie joune nie
Door Joan Hambidge 'n Biografie oor 'n bekende persoon word vanuit 'n bepaalde blikhoek geskryf. Wanneer 'n mens 'n biografie oor Afrikaans aanpak, is dit 'n narratief waarin verskillende en dikwels teenstrydige stemme aangehoor word. Of selfs ongevraagde inligting uitgeblaker word. … [Lees meer...] overDis nie myne nie, dit is nie joune nie
Verschenen: Tiecelijn 32, over hybride helden en Roa en Reynaertbanken
De nieuwe Tiecelijn is klaar. We nemen de kaap van 9000 pagina’s vossenstudie sinds het prille begin in de zomer van 1988. Op zondag 17 november wordt in de Bib van Sint-Niklaas (Hendrik Heymanplein 3) het twaalfde jaarboek van het Reynaertgenootschap voorgesteld. Gastspreker is Niels Schalley, verbonden aan de Phoebus Foundation. Zijn lezing handelt over ‘Kreupele bisschoppen, … [Lees meer...] overVerschenen: Tiecelijn 32, over hybride helden en Roa en Reynaertbanken
Pas verschenen: Zie ik wou graag zijn jou, bloemlezing van Herman Gorter
Herman Gorter (1864-1927) was een van de meest geliefde en vernieuwende dichters uit de Nederlandse literatuurgeschiedenis. Velen zullen zich bijvoorbeeld ‘Een nieuwe lente en een nieuw geluid’ herinneren, de beginregels van zijn grote epos Mei. … [Lees meer...] overPas verschenen: Zie ik wou graag zijn jou, bloemlezing van Herman Gorter
In memoriam Anneke Reitsma (1949-2019)
Geboren Pematang Siantar: 31 december 1949, overleden Idsegahuizum: 15 oktober 2019 Door Johan Reijmerink Op de herfstige zondagmiddag van 8 november 1981 hoorde ik voor het eerst Anneke Reitsma op een literaire middag een lezing houden in het voormalige Hotel ‘s-Gravenhof te Zutphen. Zij hield een voordracht over het werk van Ida Gerhardt. De violiste Emmy Verhey … [Lees meer...] overIn memoriam Anneke Reitsma (1949-2019)
Zijn natuurlijke talen groter dan verzamelingen?
Door K.P. Hart Dit is de vierde in een korte serie blogposts naar aanleiding van een discussie op twitter over dit stuk op Neerlandistiek van Marc van Oostendorp dat zelf weer een reactie op dit artikel van Paul Postal was. In de eerste post kwalificeerde ik een opmerking uit het stuk van Postal als lariekoek. Daar gaat deze post over. … [Lees meer...] overZijn natuurlijke talen groter dan verzamelingen?
Word kampioen in de gymnastiek van de neerlandistiek!
Maud Vanhauwaert (stadsdichter Antwerpen) prijst de allereerste Olympiade Nederlands aan. De Olympiade vindt plaats op 5 februari 2020. Lees er alles over op: www.olympiadenederlands.org. Schrijf je nu in! … [Lees meer...] overWord kampioen in de gymnastiek van de neerlandistiek!
Te verschijnen: Nicoline van der Sijs, 15 eeuwen Nederlandse taal
Hoe ontstond het Nederlands uit het Indo-Europees? Hoe belangrijk was het contact met sprekers van andere talen, dialecten of groepstalen? Waarom leren we op school dat hij vindt met dt moet, maar ik vind met een d? … [Lees meer...] overTe verschijnen: Nicoline van der Sijs, 15 eeuwen Nederlandse taal
1 miljoen extra voor Fryske Akademy
(Persbericht Fryske Akademy) De Raad van Toezicht en directeur-bestuurder a.i. Willem Smink van de Fryske Akademy zijn blij met het besluit van het College van Gedeputeerde Staten om het onderzoeksinstituut financieel te ondersteunen. ‘De voorgenomen reorganisatie wordt hiermee mogelijk gemaakt en zo kan de Fryske Akademy weer werken aan een gezonde toekomst', zegt … [Lees meer...] over1 miljoen extra voor Fryske Akademy
Marokkanen assimileren wel, maar anders
Door Khalid Mourigh Eerder schreef ik dat de meeste woorden in straattaal uit het Sranan Tongo afkomstig zijn; waggie ‘auto’, mattie ‘vriend’, os(so) ‘huis’ en torrie ‘verhaal’ zijn voor grootstedelijke jongeren inmiddels net zo Hollands als stroopwafels en kaas. Het lexicon is ook het eerste waar mensen aan denken bij straattaal. Toch vormt het gebruik van ‘vreemde’ woorden … [Lees meer...] overMarokkanen assimileren wel, maar anders
Ik jouisseer vreemde Franse woorden
Door Marten van der Meulen Onze taal stikt van de vreemde woorden. Schattingen over de aanwezigheid van woorden van niet-Oergermaanse origine in het lexicon van het Nederlands schommelen rond de 75%. Van veel van deze woorden weten we al lang niet meer dat het om importwoorden gaat. Wie weet nog dat kelder uit het Latijn komt, of bus uit het Engels? Andere importwoorden … [Lees meer...] overIk jouisseer vreemde Franse woorden