Deze uitspraak komt uit het Leidse stadsdialect, één van de vele Zuid-Hollandse dialecten. Het Leids wordt ook wel een sociolect genoemd. Waar een dialect afhangt van de regio, is een sociolect een variant van een taal die bepaalde leden van een sociale groep gebruiken. ‘Hebbie gips’ is een alternatief voor de uitspraak ‘Mankeer je iets aan je handen?’ In beide vormen is het … [Lees meer...] overHebbie gips?
Jong
Podcast: Leve(n) lezen met Annet Schaap
Marit Evers en Nynke de Haan gaan in gesprek met Annet Schaap over 'Kees de Jongen.' Beluister de aflevering hier: https://open.spotify.com/episode/7hG7pD3huBwafyD4x5lxAV?si=cb22ff9777fd449d … [Lees meer...] overPodcast: Leve(n) lezen met Annet Schaap
Podcast: leve(n) lezen met Karin Amatmoekrim
In deze aflevering spreken Marit en Nynke over 'Liefde in tijden van cholera' met Karin Amatmoekrim. Beluister de aflevering hier: https://open.spotify.com/episode/2EFUl5CNNhzGNBuZ3cjFnU?si=741bb18f93b346db … [Lees meer...] overPodcast: leve(n) lezen met Karin Amatmoekrim
De ien mag de koe strelen en de ander mag nie over ’t hek kijken
Het Nederlandse equivalent van dit Brabantse spreekwoord is: ‘De één mag een koe strelen en de ander mag niet over het hek kijken.’ ‘Een’ wordt in het Brabants vaak uitgesproken als ‘ien’, en ‘niet’ wordt hier geschreven als ‘nie’. Dit is waarschijnlijk het gevolg van verzachting of inkorting. De betekenis van deze zin is dat de een niet hetzelfde mag als de ander. Het laat een … [Lees meer...] overDe ien mag de koe strelen en de ander mag nie over ’t hek kijken
Hoe schrijf je een blog voor Jong Neerlandistiek?
Misschien heb je wel eens verlangend door onze site gescrold, en heb je gedacht: op zo’n site als Jong Neerlandistiek zou ik ook wel eens een stukje willen publiceren. In dat geval hebben we goed nieuws voor je: dat kan! Maar hoe schrijf je dan zo’n blog? Over die eeuwenoude kwestie heeft taalkundig duo Milfje Meulskens zich al eens uitgelaten, en ook de UU postte een … [Lees meer...] overHoe schrijf je een blog voor Jong Neerlandistiek?
Beter ne klaaine plezaante dan ne groëten ambetaante
Deze zin komt uit het Antwerps. Antwerps is een Vlaamse dialect, dat ongeveer 500 spreekwoorden bevat. In het standaard Nederlands zou het 'beter klein en leuk dan groot en vervelend' zijn. … [Lees meer...] overBeter ne klaaine plezaante dan ne groëten ambetaante
Iets in z’n oor late rijze
"Iets in z'n oor late rijze" is een uitdrukking uit het Utrechts dialect en betekent iets wel horen, maar het niet echt opslaan of onthouden. Een situatie die eenieder bekend voor zal komen: je bent druk bezig, soms zonder het zelf door te hebben. Je loopt door de supermarkt, maar met je gedachten nog helemaal bij de roman die je thuis zat te lezen. Je realiseert je dat je … [Lees meer...] overIets in z’n oor late rijze
Oet de tied kommn
In Twente wordt er gezegd dat als iemand is overleden, diegene ‘uit de tijd is gegaan’. Het Twents is een noordoostelijk Nederlands dialect dat wordt gesproken in het oosten van Gelderland, in steden als Enschede, Hengelo en Almelo. Willem Wilmink schreef hierover: ‘In ’t Nederlands is iemand dood gegaan,over zijn reis wordt nooit meer iets vernomen.In het Twents is … [Lees meer...] overOet de tied kommn
D’r zitte doeve op ’t daak
Dit is een spreekwoord uit het Venloos, dat in de gemeente Venlo wordt gesproken. Het Venloos is een Oost-Limburgs dialect en is gelegen in de overgangszone tussen het Brabants en het Limburgs. Het wordt derhalve ook als Kleverlands/Oost-Limburgs overgangsdialect beschouwd. De unieke positie van het Venloos wordt onder andere duidelijk doordat het deel uitmaakt van het … [Lees meer...] overD’r zitte doeve op ’t daak
Een mokerleuke blog
De trein die meer dan een kwartier vertraging heeft: mokerirritant. De boodschappen die je voor de hele vriendengroep moest doen: mokerduur. Het onderwerp waar je docent het nu al drie colleges over heeft: je snapt er nog steeds geen moker van. Dat we moker vroeger gebruikten voor een kleine, zware hamer weten veel jongeren al lang niet meer. Het woord is tegenwoordig veel … [Lees meer...] overEen mokerleuke blog
Expeditie Nederlands
‘Op wie gaan we vanavond bij de eilandraad?’ ‘Ja, ze is gewoon een te sterke speler, we moeten toeslaan nu het nog kan. Straks na de samensmelting wordt het een individuele strijd en dan wint ze alle immuniteitsproeven.’ Bij dit soort uitspraken zal eenieder die het programma kijkt zich nu in gedachten op een onbewoond eiland bevinden. Expeditie Robinson houdt de … [Lees meer...] overExpeditie Nederlands
Ik goan noar de mert mee mijn kabba achter een kieken
Deze zin komt uit het Zeelse dialect dat in Oost-Vlaanderen (België) wordt gesproken. Oost-Vlaanderen bestaat immers uit verschillende dialecten, meestal gebaseerd op gemeentegrenzen. Hier betreft het de gemeente Zele. Een Standaardnederlandse vertaling van de zin zou als volgt kunnen klinken: “Ik ga naar de markt met mijn boodschappentas om een kip”. … [Lees meer...] overIk goan noar de mert mee mijn kabba achter een kieken
Van wie ben jij d’r ien?
Deze vraag is een voorbeeld van het Texels dialect, al komt hij in het West-Fries ook voor. In het Standaardnederlands staat er ‘Van wie ben je er een?’ Het is een vraag naar wie je ouders zijn of uit welk gezin je komt. De uitspraak komt voort uit het principe van ons kent ons. De Texelaren kennen een groot deel van de eilandbevolking, dus de vraag moet heel letterlijk worden … [Lees meer...] overVan wie ben jij d’r ien?
Flexibele bijbaan voor studenten
Het bedrijf Enlabeler.com specialiseert zich in tekstclassificatie en datavalidatie, met een focus op Afrikaanse talen en dialecten, maar ook andere talen zoals Europees Portugees, Nederlands, Swahili en Hausa. Het bedrijf biedt human-in-the-loop processen om de nauwkeurigheid van taalmodellen te verbeteren. Samen met experts werken zij om vertalingen, ondertiteling en … [Lees meer...] overFlexibele bijbaan voor studenten
Hai is om Leerms kommen
Deze uitdrukking komt uit het Gronings en betekent dat iemand wijs is geworden door het maken van fouten. Er wordt verwezen naar het Groningse dorpje Leermens, dat in het Gronings wordt uitgesproken als ‘Leerms’. De letterlijke vertaling naar het Standaardnederlands luidt als volgt: 'Hij is om Leermens gekomen.' … [Lees meer...] overHai is om Leerms kommen
Dur loop un geit op ut begijnhof, un stuiver asje hem grijp
Deze zin is afkomstig uit het Dordts, een stadsdialect uit Zuid-Holland. De Schapekoppen, zoals de inwoners van Dordrecht ook wel worden genoemd, vervangen in deze zin de 'e' door een 'u' en de 'a' door een 'e'. In het Standaardnederlands luidt de zin als volgt: 'Er loopt een geit op het Bagijnhof, een stuiver als je hem grijpt.' … [Lees meer...] overDur loop un geit op ut begijnhof, un stuiver asje hem grijp
Een shockerende schrijver?
De aardbeving van Lissabon in 1755 trok over Europa net als de beeldenstorm van de Verlichting dat deed. Filosofen en schrijvers werden aan het denken gezet: wat zijn de implicaties van dit soort gebeurtenissen, hoe moeten we de samenleving inrichten? Pieter van Woensel (1747-1808), een schrijver die rampen en revoluties aan elkaar gelijkstelde, was één van hen. Over het … [Lees meer...] overEen shockerende schrijver?
De woordenschat van Kinderen voor Kinderen
We kennen het allemaal, Kinderen voor Kinderen – of je er nu zelf als kind naar luisterde of kinderen hebt die er nu naar luisteren. Sinds 1980 zijn de liedjes van het populaire kinderkoor een vast onderdeel van menig Nederlands huishouden. Oorspronkelijk is Kinderen voor Kinderen opgezet met het doel geld in te zamelen voor de VARA-speelgoedactie. Het koor bleek echter zo’n … [Lees meer...] overDe woordenschat van Kinderen voor Kinderen
Gij zijt of toch maar gij bent?: een kwestie van smaak
De meeste Vlamingen houden niet van jij in spontaan taalgebruik. In plaats daarvan zeggen ze veel liever gij. Dat is écht Vlaams. Logisch gevolg: wil een Vlaming op een spontane manier jij bent uitdrukken, dan zegt die gij zijt. Of toch niet? Het nieuwe gij bent ligt op de loer en verovert taalkundig terrein in Vlaanderen. Maar hoe komt dat, en waar komt het vandaan? Laat ik … [Lees meer...] overGij zijt of toch maar gij bent?: een kwestie van smaak
De hemel is altijd paars (2021) van Sholeh Rezazadeh
"Ik heb nooit begrepen waarom de mens belangrijker is dan wie of wat dan ook. Waarom draait alles om het geluk van de mensen? Wat hebben we Moeder Aarde aangedaan dat haar bomen gekapt moeten worden om te voorkomen dat ze op onze hoofden vallen?" De zin van de week komt uit ‘De hemel is altijd paars’ (2021, p9) van Sholeh Rezazadeh … [Lees meer...] overDe hemel is altijd paars (2021) van Sholeh Rezazadeh
Het engeltje en het duiveltje op jouw schouder
Bij de jaarlijkse essaywedstrijd voor middelbare scholieren van de Radboud Universiteit werden dit jaar scholieren uitgenodigd om naar aanleiding van een aantal opgegeven artikelen hun gedachten te laten gaan over het telefoonverbod op scholen. De winnares van dit jaar, Mirte Wassink van het Christelijk Lyceum in Apeldoorn, was een van de winnaars. Wij mogen haar essay hier … [Lees meer...] overHet engeltje en het duiveltje op jouw schouder
De digitale nomade
Bij de jaarlijkse essaywedstrijd voor middelbare scholieren van de Radboud Universiteit werden dit jaar scholieren uitgenodigd om naar aanleiding van een aantal opgegeven artikelen hun gedachten te laten gaan over het telefoonverbod op scholen. Rianne Flikkema van de CSG Bogerman in Sneek, stelde zich voor de gelegenheid haar school voor als een woestijn. Wij mogen haar essay … [Lees meer...] overDe digitale nomade
Stop met het handhaven van een microscoop-beleid
Bij de jaarlijkse essaywedstrijd voor middelbare scholieren van de Radboud Universiteit werden dit jaar scholieren uitgenodigd om naar aanleiding van een aantal opgegeven artikelen hun gedachten te laten gaan over het telefoonverbod op scholen. De winnares van dit jaar, Daphne Vogelaar van het Theresialyceum in Tilburg, verplaatste zich voor de gelegenheid in de gedachtewereld … [Lees meer...] overStop met het handhaven van een microscoop-beleid
Bezonken rood (1981) van Jeroen Brouwers
'De wind, die eigenlijk alleen zo nu en dan maar eens komt neergestreken, voortdurend komende van en onderweg naar elders, maar nooit constant op één plaats bezig, draagt vlaagsgewijs nu eens verkwikkende, dan weer onverkwikkende geuren aan, en soms een wolk vlinders of libellen, maar ook wel soms een zwerm zwarte vogels, – en is hij weer voorbij, dan blijft nog geruime tijd … [Lees meer...] overBezonken rood (1981) van Jeroen Brouwers
Waarachtige beschrijvingen uit de permafrost – Donald Niedekker
'Er waren eens een grootmoeder en een kind en dat kind leerde van zijn grootmoeder ''Er was eens'' te zeggen.' De zin van de week komt uit Waarachtige beschrijvingen uit de permafrost (2022, p.136) van Donald Niedekker. … [Lees meer...] overWaarachtige beschrijvingen uit de permafrost – Donald Niedekker
