Door Marc van Oostendorp Waarom voeren mensen lange gesprekken met de een maar niet met de ander? Er bestaat een hele discipline die gespreksanalyse heet – onze medewerker Lucas Seuren schrijft er regelmatig over – maar ik kan in de handboeken die ik heb geraadpleegd heb geen antwoord vinden op deze in mijn ogen toch vrij belangrijke vraag. Ik dacht eraan toen ik onlangs in … [Lees meer...] overWaarom praten mensen meer met collega’s dan met hun echtgenoten?
Zoekresultaten voor: gesprek
Dionyzos als porno
Door Marc van Oostendorp Er bestaat in de literatuur een heel trage discussie over een paar zinnen in de roman Dionyzos van Louis Couperus. Er zijn tot nu drie korte bijdragen geleverd: in 1904, in 1952, en in 2017 in Arabesken, het tijdschrift van het Couperus Genootschap We zijn er voorlopig nog niet uit. Wat is er aan de hand? In Dionyzos komen zinnen voor zoals de … [Lees meer...] overDionyzos als porno
Arabesken nummer 49 is verschenen: ‘Stijlvol’
Verleden jaar verscheen de meest uitgebreide biografie die ooit over Louis Couperus is geschreven. Deze titanenklus van neerlandicus Rémon van Gemeren kreeg zowel kritiek als lof toegezwaaid, maar er klonk unaniem bewondering, zo blijkt als het uitgebreide recensie-overzicht die de redactie van Arabesken voor dit nummer samenstelde. Reden genoeg voor redacteur Liesje Schreuders … [Lees meer...] overArabesken nummer 49 is verschenen: ‘Stijlvol’
Waarom zeggen mensen ‘hun hebben’?
Door Marten van der Meulen Hun als onderwerp is waarschijnlijk voor veel mensen één van de ergste taalfouten. Het is ook één van de bekendste taalfouten: zo figureert hun in de titels van twee boeken over taalnormen (Hun hebben de taal verkwanseld van Jan Stroop uit 2011, en Hun hebben gelijk van Peter Burger uit 2004). En toch kom je geregeld zinnen tegen als "Hun hebben een … [Lees meer...] overWaarom zeggen mensen ‘hun hebben’?
Twistgezangen van Vleesch en Visch: oplichterij
Door Marita Mathijsen Oplichterij in de literatuur: het gebeurde al vóór Ossian. Ook Van Lennep deed eraan mee. De Rijmkroniek van Klaas Kolijn, zogenaamd uit de twaalfde eeuw maar in werkelijkheid in de zeventiende eeuw geproduceerd, is er een bekend Nederlands voorbeeld van. Iedereen tuinde indertijd in het bestaan van het Oera Linda Boek dat in 1872 werd uitgegeven als een … [Lees meer...] overTwistgezangen van Vleesch en Visch: oplichterij
Taalcanon lanceert tweede animatiefilmpje: Hoe sprak de oermens?
Vandaag lanceert het taalcanonteam een animatiefilmpje over de taal van de oermens. Het is het tweede filmpje in een reeks, bedoeld voor het voortgezet onderwijs. De filmpjes geven een korte introductie op een onderwerp uit de taalcanon, en kunnen gebruikt worden als opstapje voor een les over taal in de klas. Grumpf. Grunt. Burp. Zo praten oermensen in strips en tekenfilms. … [Lees meer...] overTaalcanon lanceert tweede animatiefilmpje: Hoe sprak de oermens?
Mijn leermeester
Door Marc van Oostendorp Vandaag gaat Ben Hermans met pensioen, degene door wie ik fonoloog ben geworden, degene die er voor heeft gezorgd dat ik van de duizenden bloemen in het boeket van de wetenschappen heb gekozen voor de klankleer. Ben is een geleerde die je niet snel vergeet,en die op vrijwel alle collega’s een onuitwisbare indruk heeft gemaakt. Vooral vanwege zijn … [Lees meer...] overMijn leermeester
8 juli 2017, Antwerpen: Opening tentoonstelling Komrij’s Kreta
In boekhandel De Slegte in Antwerpen wordt op 8 juli aanstaande de tentoonstelling Komrij’s Kreta geopend. Mark Schaevers zal die middag in gesprek gaan met Arie Pos, de biograaf van Komrij en gastredacteur van het speciale Komrijnummer van het literair-historische tijdschrift De Parelduiker. … [Lees meer...] over8 juli 2017, Antwerpen: Opening tentoonstelling Komrij’s Kreta
“Ze is van mijn leeftijd. Ik ben alleen iets ouder”, zei Theodor Holman
Er zijn audities voor ons managementhorrorfeuilleton De verleden tijd van lijken. Door Marc van Oostendorp Het valt nog niet mee om bekende neerlandici te engageren voor de doorstart van De verleden tijd van lijken. Ze zeggen allemaal dat ze het een grote eer vinden, en sommigen – Frits Abrahams, Renske Leijten, Thomas Heerma van Voss – zijn ook bij me langsgekomen om hier … [Lees meer...] over“Ze is van mijn leeftijd. Ik ben alleen iets ouder”, zei Theodor Holman
Een slimme meid kiest geen Nederlands?
Door Marc van Oostendorp Als je in Nijmegen een intellectueel tegenkomt, komt het gesprek natuurlijk al snel op correctiewerk. "Gewoon allemaal een 7 geven," zei mijn gespreksgenoot. "En als er iemand moeilijk doet, maak je er een 8 van." Een jongen naast hem op het bankje hoorde het duidelijk geamuseerd aan. "Daar zit er één," zei ik. "Nee hoor," zei de jongen. "Ik ga … [Lees meer...] overEen slimme meid kiest geen Nederlands?
De keukenhandschoenen van Gerrit Kouwenaar
Door Marc van Oostendorp Gerrit Kouwenaar genoot er aan het eind van zijn leven nog van als collega-dichters ruzie met hem maakten. In haar boek Een tuin in de winter beschrijft Anna Enquist hoe zij en de inmiddels wat dove en teruggetrokken Kouwenaar waren uitgenodigd bij Henk Bernlef thuis: "Vijf mensen aan tafel in een ruime kamer, dat moest akoestisch te doen zijn." Al … [Lees meer...] overDe keukenhandschoenen van Gerrit Kouwenaar
De wiskunde van erbij horen
Door Marc van Oostendorp Het gebruik van wiskundige modellen verdeelt de taalwetenschappelijke gemeenschap in drieën. Er is een groep die iedere vorm van wiskunde volkomen wantrouwt en vindt dat het verkeerd is om de vloeibare sociale en psychologische werkelijkheid van de taal op wat voor manier dan ook in formules te vangen; naar mijn indruk zitten in deze groep momenteel … [Lees meer...] overDe wiskunde van erbij horen
De Cours besproken: 100 jaar later
Door Jan Noordegraaf In 1991 was het vijfenzeventig jaar geleden dat de Cours de linguistique générale van Ferdinand de Saussure (1857-1913) in druk verscheen. Naar aanleiding daarvan werd in november van dat jaar onder het motto ‘75 jaar Cours’ aan de Vrije Universiteit in Amsterdam een symposium gehouden waarin ‘Saussuriaanse concepties’ ter discussie werden gesteld … [Lees meer...] overDe Cours besproken: 100 jaar later
De verleden tijd van lijken blijft De verleden tijd van lijken
De focalisator blijkt de boel te professionaliseren in ons managershorrorfeuilleton De verleden tijd van lijken. Door Marc van Oostendorp Er is veel gebeurd sinds de vorige aflevering, beste lezer. Zoals u zich herinnert is toen de focalisator van uw geliefkoosde horrorfeuilleton De verleden tijd van lijken in een manager veranderd. Even voor de duidelijkheid: die focalisator … [Lees meer...] overDe verleden tijd van lijken blijft De verleden tijd van lijken
Komrij op Kreta
Door Marc van Oostendorp Arie Pos presenteerde deze week zijn reconstructie van de nooit eerder gepubliceerde eerste roman van Gerrit Komrij (1944-2012), 'De lange oren van Midas'. Een gesprek in een rumoerige Rotterdamse Mauritsstraat. (Excuses voor de geluidskwaliteit; ik heb een nieuwe camera – de beeldkwaliteit is daarom wel een stuk hoger, maar ik had die niet meteen in … [Lees meer...] overKomrij op Kreta
Taal en haar functie
Door Lucas Seuren Recent werd ik gewezen op een blogje van de Schotse taalkundige Geoffrey Pullum waarin hij probeert duidelijk te maken dat er een onderscheid is tussen de structuur van taal en de functie van taal. Pullum legt uit dat veel grammaticaboeken geen adequaat onderscheid maken tussen syntaxis en semantiek, en daardoor verwarring zaaien over termen als beweringen … [Lees meer...] overTaal en haar functie
Lucas Seuren: Toevallig Neerlandicus
Door Lucas Seuren Ik ben geen Neerlandicus—om John F. Kennedy maar wat te parafraseren. Op de middelbare school was Nederlands niet bepaald mijn favoriete vak. Ik heb me door mijn leeslijst gebluft door, net als veel van mijn medescholieren, een stapel samenvattingen te lezen. Ongetwijfeld had mijn docent het door—hij was absoluut een Neerlandicus—maar liet hij me ermee … [Lees meer...] overLucas Seuren: Toevallig Neerlandicus
Marita Mathijsen: Drie scenario’s
Door Marita Mathijsen Het zwarte scenario Aan alle Nederlandse universiteiten is Neerlandistiek opgegaan in Literatuurwetenschap, Algemene taalkunde en Argumentatie-analyse. Als apart vak bestaat het niet meer. Alle colleges worden in het Engels gegeven, zowel op bachelorniveau als op masterniveau. Wie in Nederlandse literatuur geïnteresseerd is, kan voorbeelden daaruit … [Lees meer...] overMarita Mathijsen: Drie scenario’s
Helen de Hoop: Leve taal!
Door Helen de Hoop De studenten zaten al te wachten toen ik het lokaal binnenkwam. Terwijl ik mijn powerpointpresentatie installeerde, kwam een van hen naar me toe om te vragen of ik het ook over dyslexie zou gaan hebben. Ik moest haar teleurstellen. Ik had maar twee uur en mij was gevraagd een college te geven over taalwetenschap en dus had ik keuzes moeten maken. Sowieso … [Lees meer...] overHelen de Hoop: Leve taal!
Johan Polak en de letteren
Door Marc van Oostendorp Deze week verscheen de biografie J.B.W.P. Het leven van Johan Polak. Ik had een gesprek met de auteur Koen Hilberdink over de favoriete auteurs van Polak. En wat was nu uiteindelijk diens belangrijkste verdienste? Bekijk deze video op YouTube. Bestelinformatie bij de uitgever. … [Lees meer...] overJohan Polak en de letteren
28 jun-1 juli 2017: Die Suider-Afrikaanse Vereniging vir Neerlandistiek-kongres 2017
Kontrapunt: Kontrastiewe en komparatiewe perspektiewe op die Afrikaanse en Nederlandse taal- en literatuurstudie Congres 2017 van de Zuid-Afrikaanse Vereniging voor Neerlandistiek Chiaroscuro in die skilderkuns behels die onthullende spel van lig en skadu. Die een kan nie sonder die ander bestaan nie. Deur die kontras van 'n ligte figuur teen 'n donker agtergrond, en … [Lees meer...] over28 jun-1 juli 2017: Die Suider-Afrikaanse Vereniging vir Neerlandistiek-kongres 2017
Jij of u: wanneer gebruik je wat?
Uit de tijdschriften Door Marten van der Meulen In de vorige aflevering van deze nieuwsbrief ging het over synoniemen, over woorden die hetzelfde lijken te betekenen. Lijken, omdat ze in de praktijk net anders zijn. De woorden 'content' en 'tevreden' bijvoorbeeld worden gebruikt in een andere context: 'content' is wat deftiger. Van de woorden 'u' en 'jij' denkt waarschijnlijk … [Lees meer...] overJij of u: wanneer gebruik je wat?
Taalcanon lanceert eerste animatiefilmpje: Hoe leert een kind zijn moedertaal?
Door Mathilde Jansen Vandaag, op de Internationale Dag van het Kind, lanceert het taalcanonteam vol trots een animatiefilmpje over kindertaal. Het is het eerste filmpje in een reeks, bedoeld voor het voortgezet onderwijs. De filmpjes geven een korte introductie op een onderwerp uit de taalcanon, en kunnen gebruikt worden als opstapje voor een les over taal in de … [Lees meer...] overTaalcanon lanceert eerste animatiefilmpje: Hoe leert een kind zijn moedertaal?
De ‘spreekautobiografie’
Door Roland de Bonth Bij de overgang van de onder- naar de bovenbouw, aan het begin van de vierde klas, krijgen leerlingen vaak de opdracht een leesautobiografie te schrijven. Het doel van dit document is dat leerlingen zich de boeken herinneren die aan hen zijn voorgelezen door ouders, grootouders, juffen en meesters en de boeken voor de geest halen die zij tot zich … [Lees meer...] overDe ‘spreekautobiografie’
’t Dialectenbureau (en ik)
Door Jan Stroop Dat ik begin 1966 solliciteerde bij ’t Dialectenbureau kwam door mijn promotor, prof. Weijnen. Die was er steeds op uit om zijn afgestudeerden aan een baantje te helpen. En dat lukte hem aardig: het hele Instituut voor Lexicologie in Leiden bijvoorbeeld zat er vol mee: Piet van Sterkenburg, Hans Heestermans en Fons Moerdijk. Allemaal West-Brabanders trouwens, … [Lees meer...] over’t Dialectenbureau (en ik)
