In een eerdere bijdrage (Waar werd de Heliand geschreven?) hebben we gezien dat er aanwijzingen zijn dat de dichter van de Heliand voor zijn werk uit verschillende bronnen heeft geput. Waarschijnlijk het belangrijkste document dat daartoe behoort, is het Latijnse diatessaron dat samen met andere documenten in de Codex Fuldensis is opgenomen. Dit manuscript, dat zich in het … [Lees meer...] overDe positionering van de transfiguratie in de Heliand
Heliand
Het evangelie van de Heliand (7): het symbool van de voetwassing
In de vorige bijdragen hebben we laten zien hoe treffend de dichter van de Heliand essentiële punten uit de evangeliën kan verduidelijken, zoals onvoorwaardelijke vergeving en verlossing, en liefde, ook voor mensen die niet tot je vriendenkring behoorden. Het zijn kernpunten van het evangelie en de dichter is in staat deze over te brengen naar de wereld van de Saksische … [Lees meer...] overHet evangelie van de Heliand (7): het symbool van de voetwassing
Het evangelie van de Heliand (6): botsende werelden
We begonnen deze serie bijdragen over de Heliand met de vraag hoe de dichter van dit werk in staat kon zijn om na een jaren durende gewelddadige kerstening door Karel de Grote het nieuwe, christelijke geloof meer aanschouwelijk te maken voor de Saksische bevolking, een geloof dat immers sterk verschilde van de religie die de Saksen kenden. De dichter kon dit bereiken door zijn … [Lees meer...] overHet evangelie van de Heliand (6): botsende werelden
Het evangelie van de Heliand (5): vergeving en verlossing
Wie niet het rechte pad bewandelt in zijn leven kan volgens de dichter van de Heliand een tocht naar de hel voorkomen door een andere, goede levenswijze na te streven, waarmee hij verlossing krijgt en naar de hemelweide kan gaan. De goede manier van leven baseert de dichter op de evangeliën van het Nieuwe Testament, maar het is duidelijk dat deze wordt ingevuld met gedragingen … [Lees meer...] overHet evangelie van de Heliand (5): vergeving en verlossing
Het evangelie van de Heliand (4): bovennatuurlijke entiteiten
De Heliand is gebaseerd op de vier evangeliën van het Nieuwe Testament (NT). Het is daarom interessant om na te gaan in hoeverre de dichter zich heeft gebaseerd op dit deel van de Bijbel bij het vullen van de driedelige locatie hemelweide-middelgaard-hel met bovennatuurlijke entiteiten, én daarbij vast te stellen welke elementen uit de Oudgermaanse mythologie door hem zijn … [Lees meer...] overHet evangelie van de Heliand (4): bovennatuurlijke entiteiten
Het evangelie van de Heliand (3): hemel, aarde en hel
In de vorige bijdrage over het evangelie van de Heliand werd met fragmenten getoond hoe de dichter van dit werk door middel van een uitgebreide inculturatiestrategie de teksten uit de vier evangeliën aanschouwelijk heeft weten te maken voor zijn negende-eeuwse doelgroep, de leken-elite of krijgsadel. Deze derde bijdrage heeft hemel, aarde en hel als thema. Hoe heeft de dichter … [Lees meer...] overHet evangelie van de Heliand (3): hemel, aarde en hel
Het evangelie van de Heliand (2): inculturatie en literaire vorm
In de vorige bijdrage werd kort de ontstaansgeschiedenis van de Oudsaksische Heliand verteld. Dat riep de vraag op hoe we de aard van dit werk kunnen rijmen met de gewelddadige wijze waarop Karel de Grote het christelijk geloof aan de Saksen dacht op te kunnen dringen. De dichter kon een succesvolle evangelieharmonie maken door onder meer gebruik te maken van inculturatie, het … [Lees meer...] overHet evangelie van de Heliand (2): inculturatie en literaire vorm
Het evangelie van de Heliand (1): het ontstaan
Aan het begin van de negende eeuw werd een groot Oudsaksisch geschrift voltooid dat twaalf eeuwen later internationaal nog steeds volop in de belangstelling staat. We zullen nooit te weten komen of de dichter van de tekst dit verwacht had, maar het niet zo waarschijnlijk dat hij deze naar het lijkt onsterfelijke roem heeft nagestreefd. Zijn doel was om de boodschap van Jezus … [Lees meer...] overHet evangelie van de Heliand (1): het ontstaan
Waar werd de Heliand geschreven?
Onlangs verscheen een nieuwe, uitvoerig geannoteerde Nederlandse vertaling van het Oudsaksische diatessaron Heliand. Een van de onderwerpen die in Deel I, waarin dit werk in zijn context wordt geplaatst, voor het voetlicht komen, is de plaats waar de Heliand tot stand is gekomen. Net als in de beide Nedersaksische vertalingen uit 2022 (Sallands (Jan Nijen Twilhaar) en … [Lees meer...] overWaar werd de Heliand geschreven?
Verschenen: nieuwe Nederlandse vertaling Heliand
De Heliand wordt internationaal beschouwd als een hoogstaand kunstwerk. Het verscheen in 1830 voor het eerst in druk. Daarna volgden vele uitgebreide wetenschappelijke studies van dit werk. Ook werd het vertaald in het Duits, Engels, Frans en Deens. In 2006 verscheen de eerste Nederlandse vertaling. In 2012 volgden vertalingen in het Achterhoeks, Gronings, Twents en … [Lees meer...] overVerschenen: nieuwe Nederlandse vertaling Heliand
De Oudsaksische Heliand in het Nederlands
In de eerste helft van de negende eeuw voltooide de dichter van de Oudsaksische Heliand zijn werk, dat hij in opdracht van Lodewijk de Vrome (778-840) had geschreven. Zijn verhaal over Jezus Christus en zijn blijde boodschap was bedoeld voor de Saksische bevolking, die in de decennia daarvoor door een proces van christianisering was gegaan. De hertog van de Saksen, Widukind … [Lees meer...] overDe Oudsaksische Heliand in het Nederlands
Satan en de Saksen
Op 27 december jl. eiste secretaris Oleksii Danilov van de Nationale Veiligheidsraad in Oekraïne dat de van de Russisch-Orthodoxe Kerk afgesplitste Oekraïense tak zich moet distantiëren van Moskou en moet zeggen dat de Russische president Poetin Satan is. Ook het hoofd van de Russisch-Orthodoxe Kerk, patriarch Kirill, is volgens Danilov een duivel. … [Lees meer...] overSatan en de Saksen
16 september 2022: Mannefestaosie Nedersaksische literetuur en tael
Op 16 september vindt de Mannefestaosie Nedersaksische literetuur en tael 2022 plaats. Tijdens deze Mannefestaosie worden de Sallandse en Stellingswerfse vertalingen van de Heliand gepresenteerd. De Heliand wordt internationaal beschouwd als een hoogstaand kunstwerk. Het verscheen in 1830 voor het eerst in druk. Daarna volgden vele uitgebreide wetenschappelijke studies van … [Lees meer...] over16 september 2022: Mannefestaosie Nedersaksische literetuur en tael
Nieuwe Nedersaksische vertalingen van de Oudsaksische Heliand
De Oudsaksische Heliand wordt internationaal beschouwd als een hoogstaand kunstwerk. Het is een epos in stafrijm uit de eerste helft van de 9de eeuw, dat in 71 hoofdstukken (kapittels) vertelt over het leven van Jezus Christus, vanaf zijn geboorte tot en met zijn hemelvaart. De dichter heeft daarvoor van de vier evangeliën een lopend verhaal gemaakt: een diatessaron of … [Lees meer...] overNieuwe Nedersaksische vertalingen van de Oudsaksische Heliand
