Twee monumentale overzichtswerken over Nederlandse poëzie Dit stuk verscheen eerder in NRC (17 september 2025) Er zijn van die boeken waarbij een mens maar net de verleiding kan weerstaan om de keukenweegschaal erbij te pakken. Een nieuw geluid. De geboorte van de moderne poëzie van Nederland van Gillis Dorleijn en Wiljan van den Akker is er zo eentje: 1262 bladzijden … [Lees meer...] over‘waaiende vergezichten / vergezelden onze wanhoop’
Vijftigers
Over de Vijftigers zijn we nooit compleet
Omdat het 75 jaar geleden is dat het 1950 was, schreef Graa Boomsma een dik boek, Breken is bouwen. Het is een verzameling van zes uitvoerige studies over een aantal aspecten van de groep die we de Vijftigers noemen: hun relatie met de oorlog, met de historische (dat wil vooral zeggen: vooroorlogse) avantgarde, over vrouwelijke en over Vlaamse vijftigers, over de manier waarop … [Lees meer...] overOver de Vijftigers zijn we nooit compleet
Te verschijnen ‘Breken is bouwen’ van Graa Boomsma
De complete geschiedenis van de Vijftigers Breken is bouwen. 75 jaar Vijftigers vertelt voor het eerst het volledige verhaal van de literaire beweging rond Lucebert, Kouwenaar, Schierbeek, Claus en vele anderen. Hoe beroerde de Tweede Wereldoorlog hun hoofd en hart? Waar en hoe in hun werk werden ze aangeraakt door expressionisme, dada, surrealisme of andersoortige … [Lees meer...] overTe verschijnen ‘Breken is bouwen’ van Graa Boomsma
Briefwisseling Frieda Koch-Lucebert verschijnt in druk
Op 24 februari 1923 was het honderd jaar geleden dat Frieda Koch, keramiste en muze van de Vijftigers, werd geboren. Op 15 september 1924 valt de honderdste geboortedag van dichter en beeldend kunstenaar Lucebert. Aan het eind van het Koch-jaar en aan de start van het Lucebert-jaar zal hun correspondentie voor het eerst in druk verschijnen. Frieda Koch & … [Lees meer...] overBriefwisseling Frieda Koch-Lucebert verschijnt in druk
De opstekende vrieswind van de Koude Oorlog in een gedicht van Jan Elburg
In een poging om de poëzie van de Vijftigers beter te leren kennen, heb ik mij verdiept in de bloemlezing vijf 5tigers, de door Gerrit Kouwenaar in 1955 samengestelde bloemlezing uit de poëzie van Remco Campert, Jan Elburg, Gerrit Kouwenaar, Lucebert en Bert Schierbeek. Geen gemakkelijke opgave, aangezien er bij de Vijftigers van een eenduidige poëtica nauwelijks sprake … [Lees meer...] overDe opstekende vrieswind van de Koude Oorlog in een gedicht van Jan Elburg
Is het onbegrijpelijk? Het is te verstaan
Harry Mulisch over de poëzie van de jaren vijftig Aan een veelzijdig oeuvre als dat van Harry Mulisch blijken af en toe toch nog weer nieuwe kanten te ontdekken. En zo publiceerde het Artistiek Bureau in Groningen onlangs de poëzierecensies die de schrijver in de jaren vijftig maakte, voorafgegaan door een heel inzichtelijk voorwoord van Mulisch-kenner Marita Mathijsen. … [Lees meer...] overIs het onbegrijpelijk? Het is te verstaan
Naast de eend is er alleen, voor zover we weten, die vertrouwde haas
Ondanks de CPNB worden er nog steeds essays geschreven en hele goede. Sommige kun je zelfs gratis van het internet downloaden. De revolutie van de Vijftigers van Gert de Jager is er zo een, een essay zoals goede essays zijn: zoekend zonder onhelder te worden, persoonlijk zonder uit het oog te verliezen dat het om een onderwerp gaat. In De revolutie aan de Vijftigers keert De … [Lees meer...] overNaast de eend is er alleen, voor zover we weten, die vertrouwde haas
Verschenen: Gert de Jager, De revolutie van de Vijftigers. Een theoretische exercitie
Tussen 1949 en 1954 voltrok zich een heuse revolutie in de Nederlandse poëzie. Hoe kun je zo’n machtsgreep van ambitieuze jongemannen het beste begrijpen? Wat gebeurt er als het literaire wereldje in een crisis lijkt te verkeren? Om die vragen te beantwoorden bespreekt Gert de Jager aspecten van de kunstsociologie van Bourdieu, theorieën over beeldvorming en meer traditionele … [Lees meer...] overVerschenen: Gert de Jager, De revolutie van de Vijftigers. Een theoretische exercitie
Bert Schierbeek en ik
Boeken over literatuur worden bijna niet meer uitgegeven. De uitzondering is de schrijversbiografie, waarvan er ieder jaar wel een paar verschijnen. Het is een eigenaardig genre, met die nadruk op de persoonlijke wederwaardigheiden van de auteur: waarom zou het leven van een schrijver interessanter zijn dan ơfwel het leven van de buurvrouw ofwel dan zijn oeuvre? Niemand is … [Lees meer...] overBert Schierbeek en ik
Kouwenaar als magiër en mysticus
Door Danny Habets Boeken als de Bijbel of de Tao-Teh-Tjing moet je eerst honderd keer lezen, en dan snap je er iets van, aldus Prof. H. van Praag in Acht wegen der mystiek. Op niets lijkt dit zo van toepassing als de gedichten van Gerrit Kouwenaar. … [Lees meer...] overKouwenaar als magiër en mysticus
De vergeten luisterhoek van de literatuur
Verkorte voorpublicatie uit Lars Bernaerts & Siebe Bluijs (red.), Luisterrijk der letteren. Hoorspel en literatuur in Nederland en Vlaanderen, dat op 6 december verschijnt. Hier staat meer informatie over de presentatie. . Door Lars Bernaerts en Siebe Bluijs Een van de bekendste vernieuwingsbewegingen in de naoorlogse Nederlandse literatuur is ongetwijfeld de beweging … [Lees meer...] overDe vergeten luisterhoek van de literatuur
