• Door naar de hoofd inhoud
  • Skip to secondary menu
  • Spring naar de eerste sidebar
  • Spring naar de voettekst
Neerlandistiek. Online tijdschrift voor taal- en letterkunde

Neerlandistiek

Online tijdschrift voor taal- en letterkundig onderzoek

  • Over Neerlandistiek
  • Contact
  • Homepage
  • Categorie
    • Neerlandistiek voor de klas
    • Vertelcultuur
    • Naamkunde
  • E-books
  • Neerlandistische weblogs
  • Archief
    • 10 jaar taalcanon
    • 100 jaar Willem Frederik Hermans
  • Jong Neerlandistiek
  • Frisistyk
  • Mondiaal

voornamen

Specifiek adellijke voornamen

29 mei 2019 door Gerrit Bloothooft Reageer

Voornamendrift (41)   Door Gerrit Bloothooft De adel kiest voornamen die deels traditioneel zijn en deels modenamen van een bredere elite. Echt herkennen doe je de adel niet aan de eerder besproken top-voornamen. Maar er zijn wel minder frequente voornamen waarbij de kans relatief groot is dat de drager van adel is. We selecteerden de voornamen die minstens 10 keer … [Lees meer...] overSpecifiek adellijke voornamen

Het aantal voornamen bij de adel

23 mei 2019 door Gerrit Bloothooft Reageer

Voornamendrift (40) Door Gerrit Bloothooft ‘Het is toch een opvallend feit, dat het geven van meer voornamen het meest voorkomt in de groote steden en wel in de meer gegoede kringen. Ten plattenlande, sommige streken daargelaten, werd tot dusverre meestal slechts één voornaam aan de kinderen toegekend.’ Dit is een zinsnede uit de Memorie van Toelichting bij een … [Lees meer...] overHet aantal voornamen bij de adel

De voornamen van de adel

16 mei 2019 door Gerrit Bloothooft 1 Reactie

Voornamendrift (39)   Door Gerrit Bloothooft en David Onland De adel profileert zich als een hoogstaande groep in de samenleving die wortelt in de middeleeuwse standenmaatschappij, ook al is het overgrote deel van de hedendaagse adel pas in de 19e eeuw verheven. Waar de adel oorspronkelijk macht had, ging het toen en vooral nu ook om status: het voeren van een … [Lees meer...] overDe voornamen van de adel

Het koppelteken van Willem-Alexander

9 mei 2019 door Gerrit Bloothooft 10 Reacties

Voornamendrift (38)  Door Gerrit Bloothooft Ik kwam Marie Désirée tegen, een vijftiger. Ze zei dat haar ouders eigenlijk hadden gewild dat ze bij haar geboorte als Marie-Désirée ingeschreven zou worden maar dat de ambtenaar van de burgerlijke stand dat geweigerd had. Een koppelteken zou niet in een voornaam gebruikt mogen worden. Totdat het bij de geboorte van prins … [Lees meer...] overHet koppelteken van Willem-Alexander

Nieuwe feiten over naamswijzigingen

30 maart 2019 door Redactie Neerlandistiek 4 Reacties

Door Leendert Brouwer Deze week was in het nieuws dat het aantal naamswijzigingen opmerkelijk vermeerderd is. RTL Nieuws bracht maandag de primeur op zijn website waar het onder ‘lifestyle’ gelabeld is. Vervolgens namen andere nieuws-sites dat grif over, zoals dat gaat. RTL heeft er bovendien werk van gemaakt om de interactiviteit te bevorderen. Zonder het CBG daarvan op de … [Lees meer...] overNieuwe feiten over naamswijzigingen

Herkenbare voornamenlijstjes

21 februari 2019 door Gerrit Bloothooft Reageer

Voornamendrift (37) Door Gerrit Bloothooft en David Onland De voornamen in toplijstjes hoor je op de crèche of basisschool omdat voor de meeste kinderen de eerste voornaam nu ook de roepnaam is. Dat was vroeger anders. Voor 50-plussers staat er vaak een andere voornaam in het paspoort dan hoe ze zich voorstellen (dat begrijpt een buitenlandse douane niet en kan … [Lees meer...] overHerkenbare voornamenlijstjes

Maria, bron van inspiratie

14 februari 2019 door Gerrit Bloothooft 7 Reacties

Voornamendrift (36) Door Gerrit Bloothooft en David Onland Maria was tot 1990 de naam die het meest aan meisjes werd gegeven. Maar die, net zoals Johannes, vaak anders werd genoemd. Figuur 1 laat de populariteit van haar roepnamen zien vanaf 1940, toen nog bijna één op de tien meisjes als Maria werd aangegeven bij de burgerlijke stand. Voor 30% van die meisjes was de roepnaam … [Lees meer...] overMaria, bron van inspiratie

Een corpus van roepnamen en voornamen

31 januari 2019 door Gerrit Bloothooft Reageer

Voornamendrift (34) Door Gerrit Bloothooft en David Onland Niet iedereen heeft een voornaam die ook zo in de burgerlijke stand staat. Dat noemen we dan de roepnaam, terwijl de officiële naam ook wel de doopnaam wordt genoemd. Blijkbaar forceert de kerk in de doop een voornaam die ouders ook aan de staat doorgeven, maar die in de dagelijkse praktijk niet functioneert. ‘Wim, … [Lees meer...] overEen corpus van roepnamen en voornamen

Topnamen in 2018 voor meisjes voorspellen

2 oktober 2018 door Gerrit Bloothooft Reageer

Voornamendrift (32) Door Gerrit Bloothooft Ook voor meisjes kan voorspeld worden wat de top-20 voor 2018 zal worden. Eigenlijk is het lijstje niet het belangrijkste. Wel wat de modellering van de populariteit leert over de processen van verspreiding en de rol van voortrekkers en sociale groepen daarbij. Hier is mijn lijst, met 2017 als … [Lees meer...] overTopnamen in 2018 voor meisjes voorspellen

Topnamen in 2018 voor jongens voorspellen

25 september 2018 door Gerrit Bloothooft 7 Reacties

Voornamendrift (31) Door Gerrit Bloothooft Met een model moet je ook kunnen voorspellen. Omdat ik denk populariteitsverdelingen van voornamen goed te kunnen modelleren als verspreiding door een sociaal netwerk, wil ik me wel eens wagen aan het voorspellen van de top-20 van jongensnamen in 2018 die in januari 2019 bekend zal worden gemaakt. Ik denk dat die er zo uit zou … [Lees meer...] overTopnamen in 2018 voor jongens voorspellen

Aan elkaar knopen

22 mei 2018 door Gerrit Bloothooft 2 Reacties

Voornamendrift (27) Door Gerrit Bloothooft Nieuwe voornamen, ze beginnen allemaal met de eerste naamgeving. Een flink aantal blijft een eenmalige vondst van de ouders, andere worden nagevolgd, en een enkele naam wordt heel populair. Die aantallen liggen wonderlijk genoeg vast, in een Zipfiaanse verdeling. Een van de mooiste resultaten die ik in deze serie kon laten zien is … [Lees meer...] overAan elkaar knopen

Productieve beginletters van voornamen

8 mei 2018 door Gerrit Bloothooft 1 Reactie

Voornamendrift (26) Door Gerrit Bloothooft en David Onland Welke voorletter genereert de meeste verschillende voornamen? Deze vraag werd gesteld naar aanleiding van een eerdere bijdrage over chocolade letters: hoeveel stuks moeten fabrikanten per letter maken. Het aantal verschillende namen per beginletter valt te tellen en dat deden we voor alle geboorten tussen 2005-2014 en … [Lees meer...] overProductieve beginletters van voornamen

Nieuwe uniseksnamen

1 mei 2018 door Gerrit Bloothooft 2 Reacties

Voornamendrift (25) Door Gerrit Bloothooft en Steffi Harte Nieuwe uniseksnamen zijn meestal van niet-Nederlandse (vaak Engelse)  oorsprong. Ze worden vaak rond hetzelfde jaar voor het eerst aan zowel een meisje als een jongen gegeven. Blijkbaar is de vorm en betekenis zodanig dat zo’n naam onmiddellijk als genderneutraal wordt ervaren. Dat merken ouders in het begin … [Lees meer...] overNieuwe uniseksnamen

Stuivertje wisselen tussen de geslachten

24 april 2018 door Gerrit Bloothooft Reageer

Voornamendrift (24) Door Gerrit Bloothooft en Steffi Harte … [Lees meer...] overStuivertje wisselen tussen de geslachten

Genderneutrale voornamen

17 april 2018 door Gerrit Bloothooft 2 Reacties

Figuur 2. Percentage vrouwennamen op -je sinds 1880.

Voornamendrift (23) Door Gerrit Bloothooft en David Onland Nu we steeds vaker genderneutraal worden aangesproken rijst de vraag of ouders er ook meer voor gaan kiezen om hun kinderen een uniseksnaam te geven. En of dragers van zo’n naam dat eigenlijk wel prettig vinden. Zoals Ilja, die het erg vervelend vindt om in een brief als mevrouw te worden aangesproken, terwijl toch de … [Lees meer...] overGenderneutrale voornamen

De populairste meisjesnamen per beginletter en lengte

10 april 2018 door Gerrit Bloothooft Reageer

Voornamendrift (22) Door Gerrit Bloothooft Wat de vorige aflevering voor jongens  is gedaan kan ook voor meisjes: per beginletter de populairste naam geven met een bepaald aantal letters. En dan voor traditionele vernoemingsnamen in de periode 1925-1934 en voor moderne modenamen uit 2005-2014. … [Lees meer...] overDe populairste meisjesnamen per beginletter en lengte

Voornamen knutselen

6 april 2018 door Gerrit Bloothooft Reageer

Voornamendrift (21)  Door Gerrit Bloothooft en David Onland Ewoud Sanders schreef op 4 april in de NRC over het combineren van de beginletters van de voornamen van ouders tot een voornaam voor hun kind. Hij dacht dat de keuze voor Robin als combinatie van de beginletters van vader Robertus  en moeder Ingrid  allang zijn tijd zou hebben gehad. Maar een oproep op twitter  leidde … [Lees meer...] overVoornamen knutselen

De populairste jongensnamen per beginletter en lengte

3 april 2018 door Gerrit Bloothooft 3 Reacties

Voornamendrift (20) Door Gerrit Bloothooft Wie als ouder een naam zoekt voor zijn kind zal letten op de beginletter en de lengte  van de naam (naast vast nog veel meer aspecten die een naam mooi kunnen maken). Rond Sinterklaas heb ik geschreven over de populariteit van beginletters en in de vorige aflevering ging het over de lengte van voornamen. Nu ga ik dat combineren en … [Lees meer...] overDe populairste jongensnamen per beginletter en lengte

Kort, korter, kortst

27 maart 2018 door Gerrit Bloothooft Reageer

Voornamendrift  (19)  Door Gerrit Bloothooft We willen stoere kinderen. En die wens wordt uitgedrukt in een korte naam, want die kun je krachtig roepen. Maar eigenlijk denk ik dat, alhoewel we er niet veel gegevens over hebben, de roepnaam vroeger om die reden ook al kort was. In ieder geval voor katholieke kinderen want de gelatiniseerde naam waarmee ze ingeschreven en gedoopt … [Lees meer...] overKort, korter, kortst

Nadoen

20 maart 2018 door Gerrit Bloothooft 1 Reactie

Voornamendrift (18)  Door Gerrit Bloothooft We leren en leven door na te doen en zijn zelden origineel. Dat is misschien wel zo rustig want stel je voor dat we allemaal een unieke voornaam zouden hebben. Hoe we nadoen en kopiëren is trouwens boeiend genoeg. Het is de sleutel om te begrijpen hoe vernieuwingen breed navolging kunnen vinden, of juist niet. De kern van mijn eerdere … [Lees meer...] overNadoen

Van Amaryllis tot Zinnia, bloemennamen voor meisjes

13 maart 2018 door Gerrit Bloothooft 3 Reacties

Voornamendrift (17)  Door Gerrit Bloothooft De boekenweek staat dit jaar in het teken van de natuur. Dat is een mooie reden om de populariteit van bloemennamen als voornaam onder de loep te nemen. Het is in Nederland niet zo gebruikelijk om voornamen met een direct inzichtelijke betekenis te kiezen (voor veel voornamen moeten we een voornamenboek raadplegen), maar … [Lees meer...] overVan Amaryllis tot Zinnia, bloemennamen voor meisjes

De ontwikkeling van een Zipfiaanse verdeling

9 maart 2018 door Gerrit Bloothooft 5 Reacties

Voornamendrift (16)  Door Gerrit Bloothooft Figuur 1. Ontwikkeling van de Zipfiaanse verdeling voor 29.756 nieuwe voornamen uit de periode 1920-1960, voor 1, 2, 3, 5, 10, 20 en 54 jaar na introductie van een naam. Met ook het totale resultaat per 2014. Ik moet bekennen dat ik na 15 afleveringen Voornamendrift nog geen verklaring voor de Zipfiaanse verdeling van voornamen … [Lees meer...] overDe ontwikkeling van een Zipfiaanse verdeling

De voorspellende waarde van het eerste jaar van een nieuwe voornaam

6 maart 2018 door Gerrit Bloothooft 1 Reactie

Voornamendrift (15) Door Gerrit Bloothooft Figuur 1. Zipf verdeling van 29.756 voornamen die voor het eerst tussen 1920 en 1960 zijn gegeven, berekend op basis van het gemiddeld aantal namen per logaritmisch interval. In aflevering 11 liet ik zien dat de snelheid van opvolgende naamgevingen na de introductie van een nieuwe naam afhangt van de latere populariteit. Maar … [Lees meer...] overDe voorspellende waarde van het eerste jaar van een nieuwe voornaam

Maria, de mode van niet-vernoemen

27 februari 2018 door Gerrit Bloothooft 2 Reacties

Voornamendrift (14)  Door Gerrit Bloothooft Figuur 1. Populariteit van Maria, benaderd met een cumulatieve modelcurve in rood. Je kunt het niet vernoemen van opa of oma in de eerste naam van een kleinkind beschouwen als een modeverschijnsel. Er is een eerste ouderpaar dat de er de brui aangaf, wat als inspiratie diende voor andere ouders, waarna niet vernoemen … [Lees meer...] overMaria, de mode van niet-vernoemen

Femke, twee maal populair

23 februari 2018 door Gerrit Bloothooft 2 Reacties

Voornamendrift (13) Door Gerrit Bloothooft Figuur 1. Populariteit van Femke (18.778 geboorten), benaderd met twee modelcurven. Een modeverschijnsel komt en gaat. Na Annie, Willy en Corrie in de jaren veertig kwamen in de jaren vijftig en zestig Yvonne, Ingrid, Monique, Marcel en Remko aan de beurt. Het waren voor Nederland (bijna) nieuwe namen, met de eigenschap dat … [Lees meer...] overFemke, twee maal populair

« Vorige
Volgende »

Primaire Sidebar

Gedicht van de dag

Sint Nicolaas

Zie eens, Mietje! wat al lekkers
U, Sint Nicolaas al bragt;
Omdat ge’ als gehoorzaam Meisje,
Uw verpligting hebt volbragt.

➔ Lees meer

Bekijk alle gedichten

  • Facebook
  • YouTube

Chris van Geel

De koeien schemeren door de heg,
het paard is uit taaitaai gesneden,
in ieder duindal ligt dun sneeuw.

De branding vlecht een veren zee
waar zon over omhoog stijgt, licht waarin
geen plaats om uit te vliegen is.

Bron: Uit de hoge boom geschreven, 1967

➔ Bekijk hier alle citaten

Agenda

2 januari 2026: Vlekflits

2 januari 2026: Vlekflits

5 december 2025

➔ Lees meer
11 december 2025: Anne Frank, schrijfster

11 december 2025: Anne Frank, schrijfster

3 december 2025

➔ Lees meer
11 december 2025: Proefcollege Nederlands

11 december 2025: Proefcollege Nederlands

2 december 2025

➔ Lees meer
➔ Bekijk alle agendapunten

Neerlandici vandaag

geboortedag
1946 Dick Wortel
➔ Neerlandicikalender

Media

Dichter Esther Jansma (24 december 1958-23 januari 2025)

Dichter Esther Jansma (24 december 1958-23 januari 2025)

2 december 2025 Door Redactie Neerlandistiek Reageer

➔ Lees meer
De postkoloniale podcast met Remco Raben over Pramoedya Ananta Toer

De postkoloniale podcast met Remco Raben over Pramoedya Ananta Toer

30 november 2025 Door Redactie Neerlandistiek Reageer

➔ Lees meer
Peter van Zonneveld over Tjalie Robinson/Vincent Mahieu (1993)

Peter van Zonneveld over Tjalie Robinson/Vincent Mahieu (1993)

29 november 2025 Door Redactie Neerlandistiek Reageer

➔ Lees meer
➔ Bekijk alle video’s en podcasts

Footer

Elektronisch tijdschrift voor de Nederlandse taal en cultuur sinds 1992.

ISSN 0929-6514
Bijdragen zijn welkom op
redactie@neerlandistiek.nl
  • Homepage
  • E-books
  • Neerlandistische weblogs
  • Over Neerlandistiek
  • De archieven
  • Contact
  • Facebook
  • YouTube

Inschrijven voor de Dagpost

Controleer je inbox of spammap om je abonnement te bevestigen.

Copyright © 2025 · Magazine Pro on Genesis Framework · WordPress · Log in

  • Homepage
  • Categorie
    • Voor de klas
    • Vertelcultuur
    • Naamkunde
  • Archief
    • 10 jaar taalcanon
    • 100 jaar Willem Frederik Hermans
  • E-books
  • Neerlandistische weblogs
  • Jong Neerlandistiek
  • Frisistyk
  • Mondiaal Neerlandistiek
  • Over Neerlandistiek
  • Contact