Wittenskip is oeral. It jout ús hâldfêst, it helpt by it oplossen fan ús problemen en it biedt in manier om de wrâld te begripen. De lêste jierren ha we sjoen dat net elkenien sa maklik nei wittenskip sjocht. Dat ropt de fraach op: wat is dat no krekt? Oan de hân fan foarbylden út it hjoed en ferline sille wy op syk nei de oarsprong fan de wittenskip en nei it plak … [Lees meer...] over4 febrewaris 2025: Kolleezjerige Wat is Wittenskip?
wetenschap
Neerlandistiek in tijden van radicaal rechts
Er is nauwelijks georganiseerd neerlandistisch protest tegen de regering-Wilders. Zo weet ik van landelijke appgroepen van romanisten en germanisten die zich rond de demonstraties in november hebben verenigd, maar van neerlandici als collectief hoor je bitter weinig. En dat terwijl wij bij uitstek geëquipeerd zijn om niet alleen in opstand te komen, maar de opstand … [Lees meer...] overNeerlandistiek in tijden van radicaal rechts
6 december 2024: Uitreiking Boerhaave Biografieprijs
Op vrijdag 6 december wordt de Boerhaave Biografieprijs uitgereikt aan Wim van den Doel voor zijn biografie Snouck. Het volkomen geleerdenleven van Christiaan Snouck Hurgronje. AANMELDEN De driejaarlijkse Boerhaave Biografieprijs is een gezamenlijk initiatief van de Koninklijke Hollandsche Maatschappij der Wetenschappen en Rijksmuseum … [Lees meer...] over6 december 2024: Uitreiking Boerhaave Biografieprijs
De neerlandistiek in tijden van Wilders
Als we nu opportunistisch zijn, slepen wij neerlandici grote sommen gelds uit alle onheil die nu op ons af komt gestormd. De universiteiten moeten toch weer Nederlands worden? Nou, wij zijn er klaar voor, kom bij ons! De neerlandistiek zijn de Henk-en-Ingrid-studies bij uitstek. Er zijn allerlei aanwijzingen dat de draconische bezuinigingen op de universiteiten (bijna een … [Lees meer...] overDe neerlandistiek in tijden van Wilders
Het ‘Iedereen professor!’ symposium
Universitair (hoofd)docenten hebben tijdens een promotietraject grotendeels dezelfde plichten als hoogleraren, maar ze hebben niet dezelfde rechten. De Jonge Akademie pleit er met ‘Iedereen professor!’ op 1 februari 2024 voor deze rechten los te koppelen van het functieprofiel hoogleraar en deze toe te kennen aan alle universitair (hoofd)docenten (bij vastgestelde … [Lees meer...] overHet ‘Iedereen professor!’ symposium
Leefde Theo Thijssen nog maar
Wat zou Theo Thijssen (1879-1943) ervan gevonden hebben? Niet veel soeps, vermoed ik. Niet van het onderwijs, niet van de voorgestelde vernieuwingen in het onderwijs, in ieder geval. Volgens de ondertitel van Peter-Paul de Baars biografie was Thijssen 'schrijver, schoolmeester, socialist'. Maar het schrijverschap en het socialisme stonden allebei bij hem uitdrukkelijk in … [Lees meer...] overLeefde Theo Thijssen nog maar
Lale Gül schrijft het beste Nederlands
Wat je er ook verder over kunt zeggen: Ik ga leven van Lale Gül is een transgressief boek. De titel drukt een programma uit: ik trek me vanaf nu niets meer aan van jullie regels, en dat heeft de schrijfster, Lale Gül, geweten. Nadat ze eerst bedolven werd onder woedende reacties vanuit de Turks-islamitische kringen waaruit ze voortkwam, hebben nu ook de verdedigers van het … [Lees meer...] overLale Gül schrijft het beste Nederlands
Zo sjokte ik de hele dag met Corinne rond
40 jaar tandeloos (64) Hoe belangrijk is iemands jeugd voor diens latere levensloop? Dat is natuurlijk een van de centrale vraagstukken in De tandeloze tijd. Albert Egberts is als student impotent en iets later aan heroïne verslaafd. In beide gevallen wordt er een verband gesuggereerd met een jeugdtrauma van een dronken, tierende en met een mes zwaaiende vader. Nico … [Lees meer...] overZo sjokte ik de hele dag met Corinne rond
Een groot onbegrepen kind dat Noodlotje speelde
40 jaar tandeloos (55) In het onmisbare handboek "Mijlpalen en millimeterwerk" van Jan Brands leren we dat Van der Heijden bij het verschijnen van "Kwaadschiks" de roman beschreef als een nieuw type detective. Zijn boek was geen whodunnit, aangezien vanaf het begin duidelijk was wie er had geschoten, maar eerder een whotookit. De identiteit van het slachtoffer blijft … [Lees meer...] overEen groot onbegrepen kind dat Noodlotje speelde
Ik ben ook nog de peetvader van haar halfbroer
40 jaar tandeloos (54) Het woord staat er zomaar, achteloos, als we al ver over de helft in Kwaadschiks van A.F.Th. van der Heijden zijn. De advocaat Ernst Quispel wordt onder schot gehouden door zijn stomdronken cliënt Nico Dorlas. Om de man gunstig te stemmen roept Ernst eerst zijn dochter Cynthia aan, die ooit op Dorlas' pleegkind heeft gepast. En dan: Ik ben ook … [Lees meer...] overIk ben ook nog de peetvader van haar halfbroer
Alweer werd ik niet de kamer uit gestuurd
40 jaar tandeloos (46) In het allereerste artikel ooit op deze site, 'Over stijl' van Ton Anbeek en Arie Verhagen uit 2001, komt De tandeloze tijd al aan de orde. Het artikel van Anbeek en Verhagen is een pleidooi voor de stilistiek, het onderzoek naar stijl, als een overlap tussen taal- en letterkundig onderzoek. Als casus nemen de auteurs de eerste bladzijde van Het hof … [Lees meer...] overAlweer werd ik niet de kamer uit gestuurd
Wrakhoutkunstenaar
40 jaar tandeloos (43) In zijn stuk over Advocaat van de hanen in het Lexicon van literaire werken, (en in een eerder stuk in Ons Erfdeel) ontwikkelt Jaap Goedegebuure een opmerkelijk idee over het verschil tussen Albert Egberts (protagonist van de delen 1, 2 en 3 van De tandeloze tijd en bijfiguur in deel 4) en Ernst Quispel (protagonist van deel 4 en bijfiguur in deel … [Lees meer...] overWrakhoutkunstenaar
Met rebelse overmoed denken dat je over een vrije wil beschikt
40 jaar tandeloos (een intermezzo) "Elke schrijver die enige faam weet te verwerven," schreef Gerard Raat in 1999, "wordt het onderwerp van publicaties over zijn leven en werk." Ja, in 1999! Moet je nu, 25 jaar later nog eens komen. Er verschijnen schrijversbiografieën over morsdode schrijvers bij de vleet, maar boeken over iemands werk zijn inmiddels op de vingers van één … [Lees meer...] overMet rebelse overmoed denken dat je over een vrije wil beschikt
Als er eentje warme brieven gaat schrijven, nou
40 jaar tandeloos (24) Op het eerste gezicht zomaar een anekdote in Onder het plaveisel het moeras. De kunstenaar Flix vraagt Albert in Italië een fles in het water te gooien. In de fles zit een geadresseerde brief aan Flix' geliefde Thjum, en daarbij herinnert Albert zich dat hij als puber ook liefdesbrieven liet wegbrengen door een ander: ’s Avonds na het eten, … [Lees meer...] overAls er eentje warme brieven gaat schrijven, nou
Stenen van zondeloze mensen
Jurriën Rood meent dat je appels en peren wel met elkaar kunt vergelijken. Hij maakt hier nogal een groot punt van: je kunt echt alles met elkaar vergelijken. En dan kun je bijvoorbeeld zeggen dat appels dichter in de buurt komen van een ronde vorm. Jaja. Het is het soort opmerkingen die je als taalkundige weleens te horen krijgt op een feestje. Iemand is een succesvolle … [Lees meer...] overStenen van zondeloze mensen
Waarom wetenschappers zich niet kunnen permitteren niet-geëngageerd te zijn?
Kan je petten scheiden? Kan je de schrijver losmaken van de wetenschapper, de wetenschapper losmaken van de activist? Is dit anders in de geesteswetenschap dan in de 'harde' disciplines? Hoe verhouden deze wetenschappers zich tot elkaar? In deze aflevering verwonderen de Mediadoctoren zich over de geëngageerde wetenschapper. Dat doen we met Geert Buelens, hoogleraar Moderne … [Lees meer...] overWaarom wetenschappers zich niet kunnen permitteren niet-geëngageerd te zijn?
De groei van kennis vertraagt
Er zijn verontrustende tekenen dat de groei van de wetenschap aan het vertragen is. Er is nu ook een nieuwe aanwijzing voor: in een artikel in Nature laten de onderzoekers zien dat er in verschillende vakgebieden (van de natuurwetenschappen) steeds minder onderzoek is dat de zaken totaal op zijn kop zet , 'disruptief onderzoek', zoals de auteurs het noemen. De onderzoekers … [Lees meer...] overDe groei van kennis vertraagt
Ik open met een verwijzing
Interessante kwestie aan de VU: na protesten zijn daar de formules die aan het begin en het eind van academische plechtigheden zoals promoties of oraties worden uitgesproken aangepast. Ze heten daar respectievelijk het votum en de doxologie. Tot voor kort waren dit nog onversneden christelijke teksten, allebei citaten uit de Psalmen, maar volgens het College van Bestuur doen ze … [Lees meer...] overIk open met een verwijzing
Friezen die ‘daken’ zeggen
Als in hetzelfde gebied verschillende talen gesproken worden, gaan die talen onherroepelijk in de loop van de tijd meer op elkaar lijken. Hoe die wederzijdse beïnvloeding gaat, is een onderwerp van taalwetenschappelijk onderzoek en het Fries is daarbij in de internationale literatuur een belangrijk voorbeeld. Dat komt onder andere doordat er in Nederland decennialang … [Lees meer...] overFriezen die ‘daken’ zeggen
Peer review maakt de wetenschap traag
Een van de mysteries van het leven aan de begin van de eenentwintigste eeuw is: waarom zit er zo weinig vooruitgang in de wetenschap? Het vak is een gigantische industrie, er werken wereldwijd waarschijnlijk tienduizenden, misschien honderdduizenden mensen als beroepsonderzoeker, en toch zit er in de meeste vakken voor zover ik kan zien weinig schot. Er wordt natuurlijk … [Lees meer...] overPeer review maakt de wetenschap traag
Schaduwleven en onethisch hergebruik
In 2008 publiceerde Jan Paul Schutten Kinderen van Nederland, een geschiedenisboek voor kinderen. Het hoofdstuk over de achttiende eeuw had als titel ‘Otto’. Schutten gebruikte daarvoor een boek dat Arianne Baggerman en ik in 2005 hadden gepubliceerd bij uitgeverij Wereldbibliotheek, Kind van de toekomst. De wondere wereld van Otto van Eck (1790-1798). Schutten gaf een … [Lees meer...] overSchaduwleven en onethisch hergebruik
DBNL in beeld (7): samenwerking voor onderzoek en onderwijs
Ben jij (data)wetenschapper en op zoek naar een digitaal tekstcorpus voor jouw onderzoek? Of bereid je lesmateriaal voor waarbij de digitale beschikbaarheid van bepaalde (literaire) teksten enorm zou helpen? We gaan graag de samenwerking aan! Datasets en dataservices Teksten uit de DBNL worden regelmatig gebruikt voor wetenschappelijk (data-)onderzoek. Bijvoorbeeld om … [Lees meer...] overDBNL in beeld (7): samenwerking voor onderzoek en onderwijs
Wie heeft hier eigenlijk negenduizend pond betaald?
Het ontslag dat de Britse filosofe Kathleen Stock een paar dagen geleden nam van de Universiteit van Sussex, gaf aanleiding tot veel discussie in mijn WhatsApp-groepjes die vroeger heetten mijn vriendenkring. Mij lijkt het duidelijk dat Stock is weggepest. Een paar weken geleden stonden er studenten tijdens een open dag van de universiteit folders uit te delen die opriepen tot … [Lees meer...] overWie heeft hier eigenlijk negenduizend pond betaald?
Wetenschapologie en het einde van de wetenschap
Ben je wetenschapper, en wil je eens goed depressief worden, lees dan het nieuwe boek The science of science van Dashun Wang en Albert-László Barabási (gratis). Althans, de auteurs zelf slaan de enthousiaste toon aan die om Joost mag weten welke reden hoort bij de moderne wetenschap – hoe verfrissend zou het niet zijn om eens een wetenschapper te horen die sceptisch is over de … [Lees meer...] overWetenschapologie en het einde van de wetenschap
Kan de computer wetenschappelijke artikelen beoordelen?
Door Marc van Oostendorp Het aantal wetenschappelijke publicaties groeit volgens sommige beweringen – op hun beurt ook weer vervat in wetenschappelijke publicaties – exponentieel, en een wetenschappelijke lockdown is nog lang niet in zicht. Toch is het eigenlijk niet duidelijk of zo'n enorme groei de wetenschap nu vooruit helpt of juist remt. De vele vaccins binnen korte … [Lees meer...] overKan de computer wetenschappelijke artikelen beoordelen?
