| Subject: | Neder-L, no. 9812.a |
| From: | BJP Salemans |
| Reply-To: | Elektronisch tijdschrift voor de neerlandistiek |
| Date: | Tue, 8 Dec 1998 00:50:49 +0100 |
| Content-Type: | TEXT/PLAIN |
********************* *-Zevende-jaargang--------- Neder-L, no. 9812.a -----------ISSN-0929-6514-* | | | ************************************************************ | | * Neder-L, elektronisch tijdschrift voor de neerlandistiek * | | ************************************************************ | | | | Onderwerpen in dit bulletin: | | ============================ | | (1) Rub: 9812.01: Evenementen-agenda, met: | | - Tentoonstelling over Abraham Ortelius, 11 december | | 1998 - 27 maart 1999 (Brussel) | | - Tentoonstelling over het handschrift-Van Hulthem, | | 9 april - 22 mei 1999 (Brussel) | | - Tentoonstelling 'Nederlands Buitengaats', vanaf 20 | | december (Enkhuizen) | | - Zes lezingen van W. Labov, 14 - 16 dec. (Nijmegen) | | - Helga Ruebsamen in Odeon, 9 december (Zwolle) | | (2) Med: 9812.02: 'Wat een taal!' verdwijnt niet helemaal! | | (3) Med: 9812.03: Oproep tot aanmelding van kandidaten voor de Rijklof | | Michael van Goensprijs 1999 | | (4) Med: 9812.04: Oproep: poezieprijzen voor jonge, debuterende dichters| | (5) Med: 9812.05: Even voorstellen: onderzoek drs. C.L. de Vink van het | | dialect van Katwijk aan zee | | (6) Med: 9812.06: Vergadering Werkverband Geschiedenis Taalkunde op 11 | | december te Utrecht | | (7) Ten: 9812.07: Tentoonstelling M. Sikkema tot 19 februari 1999 in | | Leeuwarden | | (8) Rub: 9812.08: Rubriek Hora Est!: overzicht promoties december 1998 | | (9) Web: 9812.09: Website INL | |(10) Lit: 9812.10: Pas verschenen: Lithografie in Nederland. Speciale | | uitgave van De Boekenwereld 15 (1998-1999), nr. 1. | | Utrecht, 1998 | |(11) Lit: 9812.11: Nieuw: Ewoud Sanders & Rob Tempelaars. Krijg de | | vinkentering. 1001 Nederlandse en Vlaamse | | verwensingen. Amsterdam, 1998 | |(12) Lit: 9812.12: Studentenkorting voor studie Interpretatiestructuur | | van Justine Pardoen | |(13) Lit: 9812.13: Pas verschenen: Cahier over de schrijver-criticus R. | | Blijstra | |(14) Lit: 9812.14: Dissertatie A. Willemsen. Kinder delijt. Middeleeuws | | speelgoed in de Nederlanden. Promotie op 16 december | | te Nijmegen | |(15) Col: 9812.15: Linguistisch Miniatuurtje LII: Verborgen voorwaarden | |(16) Col: 9812.16: Column Willem Kuiper, no. 41: Maria Onbevlekte | | Ontvangenis | |(17) Informatie over Neder-L | | | *-------------------------- --------------------------* *********************
(1)-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=
Date: Mon, 30 Nov 1998 12:11:16 +0100
From: P.J. Verkruijsse <piet.verkruijsse@hum.uva.nl>
Subject: Rub: 9812.01: Evenementen-agenda
==================
Evenementen-agenda
==================
BRUSSEL, Koninklijke Bibliotheek van Belgie, Nassaukapel, Kunstberg.
Tentoonstelling over Abraham Ortelius, 11 december 1998 – 27 maart 1999, ma.-za. 12 – 16.45 uur (gesloten 25-26 december, 1-2 januari). Toegang gratis.
- Tentoonstelling ‘Het Theatrum Orbis Terrarum van Abraham Ortelius: ontstaan van de atlas’ over de in 1570 te Antwerpen verschenen eerste echte atlas. Na de eerste druk met 35 kaarten groeide de atlas uit tot een boek met 119 kaarten in de editie van 1598, het sterfjaar van Ortelius.
BRUSSEL, Koninklijke Bibliotheek van Belgie, Kunstberg.
Tentoonstelling over het handschrift-Van Hulthem, 9 april – 22 mei 1999, ma.-za. 12 – 16.45 uur. Toegang gratis.
- Tentoonstelling ”s Levens felheid in een band: het handschrift-Van Hulthem als spiegel van literatuur en cultuur in de late Middeleeuwen’.
Op 8 april 1999 zal in de KB een tentoonstelling worden geopend over het beroemde handschrift-Van Hulthem, dat met meer dan 200 teksten van zeer uiteenlopende aard een van de belangrijkste tekstgetuigen van de Middelnederlandse letterkunde is, reden waarom de Vlaamse regering aan dit handschrift voor 1998 en 1999 de prestigieuze titel ‘Cultureel Vlaams Ambassadeur’ heeft verleend (contactpersoon: R. Jansen-Sieben). Verschillende aspecten zullen in deze expositie aan de orde komen. Niet alleen zal aandacht worden besteed aan de individuele teksten en de belangstelling die zij destijds en door de tijd heen genoten en nog steeds genieten, ook de tekstcollectie als geheel en de vorm waarin deze collectie is overgeleverd – het voor de late Middeleeuwen zo kenmerkende verzamelhandschrift – zullen worden belicht. Daarnaast wordt aandacht besteed aan filologische en boekwetenschappelijke zaken.
Na Brussel zal de expositie nog te zien zijn in Munster, Cambridge en Amsterdam. Binnenkort wordt in Neder-L nader ingegaan op deze bijzondere tentoonstelling. Nadere informatie: mevr. Desmeth of Saskia Hutten, KB, Keizerslaan 4, 1000 Brussel, 00 32 25195795.
ENKHUIZEN, Enkhuizer Almanakmuseum, 0229-3211033.
Tentoonstelling Nederlands Buitengaats, vanaf 20 december 1998, dagelijks van 11 uur tot zonsondergang.
- Expositie over Nederlands in het buitenland. Aan ongeveer 200 universiteiten over de gehele wereld wordt Nederlands gedoceerd.
NIJMEGEN, Collegezalencomplex KUN, Mercatorpad 1 / Max Planck Instituut, Wundtlaan 1.
Zes lezingen van William Labov, 14-16 december 1998, dagelijks 10.45-12.30 (collegezalen) en 14.30-17 uur (Max Planck).
- In het kader van de Nijmegen Lectures houdt William Labov van de University of Pennsylvania (Philadelphia) zes lezingen over ‘Linguistic change: some solved & unsolved problems’. Nadere informatie: Max Planck Instituut, Marlene Jonas: 024-3521454, fax 3521213, e-mail: Nijmegen.Lectures@mpi.nl.
ZWOLLE, Odeon.
Helga Ruebsamen in Odeon, 9 december 1998, 20 uur. Toegang: f.10,-.
- Avond rondom Helga Ruebsamen, georganiseerd door de stichting Literaire Activiteiten Zwolle.
(2)-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=
Date: Mon, 7 Dec 1998 16:53:22 +0100
From: Marc van Oostendorp <oostendorp@rullet.LeidenUniv.nl>
Subject: Med: 9812.02: 'Wat een taal!' verdwijnt niet helemaal!
========================================
‘Wat een taal!’ verdwijnt niet helemaal!
========================================
Het bericht over het verdwijnen van ‘Wat een taal!’ in Neder-L 9811.16 was een tikkeltje ongenuanceerd en heeft daardoor enkele misverstanden in het leven geroepen. De NPS-radio blijft een programma over taal uitzenden. Het verhuist echter van de donderdagochtend naar de donderdagmiddag en wordt onderdeel van een live-programma over taal en literatuur dat zal worden uitgezonden tussen 14:00 en 16:00. Het taalgedeelte blijft daarvan minstens een half uur uitmaken.
(3)-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=
Date: Mon, 23 Nov 1998 18:20:01 +0100 (MET)
From: Lia van Gemert <E.v.Gemert@let.kun.nl>
Subject: Med: 9812.03: Oproep tot aanmelding van kandidaten voor de Rijklof Michael van Goensprijs 1999
===================================
OPROEP
Rijklof Michael van Goensprijs 1999
===================================
De Commissie voor opdrachten op het gebied van de geschiedenis van de Nederlandse letterkunde, ressorterend onder de Maatschappij der Nederlandse Letterkunde te Leiden, looft opnieuw een prijs uit voor een wetenschappelijke publicatie op het gebied van de Nederlandse letterkunde. De prijs is in het bijzonder bedoeld om talentvolle, niet gepromoveerde vakgenoten te stimuleren tot publicaties op het vakgebied.
De prijs ontleent zijn naam aan Rijklof Michael van Goens (1748-1810), mede-oprichter van de Maatschappij der Nederlandse Letterkunde. Als vijftienjarige publiceerde hij zijn eerste wetenschappelijke verhandeling; hij promoveerde op zijn zestiende en schreef in de jaren daarna enkele vernieuwende artikelen over de Nederlandse literatuur in Europees perspectief. In 1766 werd hij hoogleraar te Utrecht.
De prijs wordt in beginsel driejaarlijks uitgereikt en bedraagt f.5000,-.
De te bekronen publicatie dient verschenen te zijn in een van de vaktijdschriften, in een daaraan gelijkwaardig medium, of afzonderlijk te zijn uitgegeven. De auteur mag op het moment van vervaardiging nog niet gepromoveerd zijn. Voor bekroning in 1999 komen in aanmerking ‘publicaties die verschenen zijn in de jaren 1995-1998’. Als jury treedt de genoemde Commissie op. Over de uitslag wordt niet gecorrespondeerd.
Kandidaten voor de prijs kunnen zich zelf aanmelden of door anderen voorgedragen worden. Aanmelding dient voor 1 februari 1999 te geschieden, bij het Secretariaat van de Commissie, p/a mevrouw L. Klumper, Oranjegracht 95, 2312 NE Leiden. Men gelieve zo mogelijk een beknopt curriculum vitae en een kopie of overdruk van de voorgedragen publicatie mee te zenden.
(4)-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=
Date: Mon, 30 Nov 1998 12:11:16 +0100
From: P.J. Verkruijsse <Piet.Verkruijsse@hum.uva.nl>
Subject: Med: 9812.04: Oproep: poezieprijzen voor jonge en debuterende dichters
================================================
OPROEP:
Poezieprijzen voor jonge en debuterende dichters
================================================
De v.z.w. Basiel De Craene – die als doel heeft ‘het beschermen en levendig houden van de christelijk-geinspireerde poezie en van de werken van E.H. Basiel De Craene’ – schrijft naar aanleiding van de tweejaarlijkse Poeziedag te Merendree op 28 augustus 1999 voor het gehele Nederlandse taalgebied drie poezieprijzen uit voor nog niet eerder gepubliceerde gedichten.
De Anton van Wilderodeprijs is bestemd voor jongeren tussen 14 en 18 jaar. Voor een serie van drie gedichten wordt BEF 15.000 uitgeloofd. De Basiel De Craeneprijs – ook voor drie gedichten – wordt toegekend aan debutanten en bedraagt BEF 20.000.
De Prijs Merendree voor een verzenbundel of gedichtencyclus van minimaal tien gedichten is BEF 30.000 groot.
De uiterste datum van inzending is 30 april 1999. Het reglement dient aangevraagd te worden bij het secretariaat van de v.z.w. Basiel De Craene, p/a Ronald Evrard, Heiste 46, B-9850 Nevele-Landegem, 09/3716847.
Ronald Evrard
(5)-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=
Date: Thu, 3 Dec 1998 14:01:50 +0200
From: C.L. de Vink <LDEVINK@RULLET.LEIDENUNIV.NL>
Subject: Med: 9812.05: Even voorstellen: onderzoek drs. C.L. de Vink van het dialect van Katwijk aan zee
==================================================
Even voorstellen: onderzoek drs. C.L. de Vink (UL)
==================================================
Sinds 1 januari 1998 werkt drs. C.L. de Vink (UL) in samenwerking met prof. dr. C. van Bree aan een ‘Algemeen en Vergelijkend Woordenboek van het dialect van Katwijk aan Zee’ (het AVWK). Dit woordenboekproject heeft een tweeledig doel: 1. de herziening en uitbreiding van Overdieps ‘Woordenboek van de volkstaal van Katwijk aan Zee’ (1949) (om een completer beeld van het dialect te verkrijgen zullen nog ontbrekende woorden worden toegevoegd; waar nodig worden de woorden van taalkundig commentaar voorzien); 2. de vergelijking van het Katwijkse woordmateriaal met dat van de omringende en langs de kust voorkomende Hollandse dialecten.
(6)-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=
Date: Tue, 24 Nov 98 13:57:03 MET
From: J. Noordegraaf <noordegj@let.vu.nl>
Subject: Med: 9812.06: Vergadering Werkverband Geschiedenis Taalkunde op 11 december te Utrecht
=====================================================
Vergadering Werkverband Geschiedenis van de Taalkunde
=====================================================
Op vrijdag 11 december 1998 houdt het Werkverband Geschiedenis van de Taalkunde zijn 32ste vergadering.
Deze vergadering wordt gehouden in Utrecht, en wel in kamer 0.54 (De Vooys-kamer) van het gebouw Trans 10.
De bijeenkomst begint om 10.15 u. en eindigt uiterlijk om 13.00 u. Na afloop is er gelegenheid om gezamenlijk de lunch te gebruiken.
Agenda:
- Opening
- Lezingen
- Mw. Dr. M.J. van der Wal (Universiteit Leiden)
James Boswell in Utrecht: kennismaking met de Nederlandse taal en taalwetenschap - Dr. M. Hietbrink (Vrije Universiteit Amsterdam)
Een strategische (ver)taalopvatting: naar aanleiding van twee vertalingen van Pierre Le Tourneur (1733-1788)
- Mw. Dr. M.J. van der Wal (Universiteit Leiden)
- Mededelingen, verslagen en lopende zaken
- Plaats en datum van de volgende bijeenkomst
- Wat verder ter tafel komt en rondvraag
- Sluiting
Ook belangstellende niet-leden zijn welkom.
(7)-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=
Date: Tue, 1 Dec 1998 12:34:10 +0100
From: "Frysk Letterkundich Museum" <post@flmd.nl>
Subject: Ten: 9812.07: Tentoonstelling Marten Sikkema t/m 19 februari 1999 in Leeuwarden
=========================================================
Tentoonstelling t/m 19 februari 1999 in Leewarden:
‘De winter wol us wiisheid leare’. Marten Sikkema 80 jaar
=========================================================
Deze tentoonstelling wil aan de hand van handschriften, brieven, boeken en foto’s een beeld geven van het werk van Govert Alettinus Gezelle Meerburg. Als Marten Sikkema verwierf deze in Utrecht geboren neerlandicus, die tijdens de Tweede Wereldoorlog in Friesland was ondergedoken, faam als dichter, vertaler, criticus en schrijver van korte verhalen.
Met andere jonge Friese schrijvers publiceerde hij na de oorlog werk in de zogenaamde ‘Reiddomp-rige’, een reeks publicaties genoemd naar de roerdomp, een vogel die zich graag in riet- en moerasland schuilhoudt, maar die niettemin van zich laat horen.
In het illegale tijdschrift De rattelwacht had de dichter anoniem al verzen van zijn hand gepubliceerd, maar in 1946 komt hij na de winterse periode, die de oorlog in menig opzicht was geweest, meteen met maar liefst twee dichtbundels voor de dag: Stjerrerein en Swart en wyt. De Friese literatuur maakt in die tijd na de oorlog met name in het o.a. ook door hem geredigeerde tijdschrift De Tsjerne een bloeiperiode mee. Voor zijn dichtbundel Seinen (1959) wordt de dichter in 1961 de Gysbert Japicxprijs toegekend.
Ondertussen had Sikkema zich ook op andere literaire fronten verdienstelijk gemaakt. Voor de radio en de Leeuwarder Courant verzorgde hij boekbesprekingen, terwijl hij het Openluchttheater in Beetsterzwaag voorzag van vertalingen van toneelstukken. Ook als schrijver van korte verhalen trad hij naar voren. Zijn kwaliteit als poezie-vertaler liet hij zien in bundels als Noarderljocht (1953) en De jaden fluit (1969).
De tentoonstelling wil als eerbetoon aan Marten Sikkema die op 10-12-1998 zijn tachtigste verjaardag hoopt te vieren al deze aspecten belichten in de context van de tijd van het ontstaan van zijn werk. Bovendien zal voor het eerst een portret van de schrijver worden geexposeerd dat speciaal voor deze gelegenheid gemaakt is door Meinte Walta.
Frysk Letterkundich Museum en Dokumintaasjesintrum Grutte Tsjerkestrjitte 212, 8911 EG Ljouwert
tel. (058) 212 08 34, faks (058) 213 26 72, Email: post@flmd.nl
(8)-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=
Date: Wed, 25 Nov 1998 01:08:09 +0100
From: P.J. Verkruijsse <piet.verkruijsse@hum.uva.nl>
Subject: Rub: 9812.08: Rubriek Hora Est!: overzicht promoties van december 1998
=====================================
Rubriek Hora Est!:
overzicht promoties van december 1998
=====================================
Reeds plaatsgevonden, op 27 november 1998 te Utrecht:
Y.S. Winter: Coordination, plurality and scope in natural language.
Promotor: prof. dr. H.J. Verkuyl, UU.
17 december 1998, 11 uur, Aula UvA, Singel 411.
P.M.H. Cuijpers: Teksten als koopwaar: vroege drukkers verkennen de markt.
Promotor: prof. dr. H. Pleij, UvA.
(9)-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=
Date: Thu, 19 Nov 1998 22:20:39 +0100 (MET)
From: Gerard Gast <GASTG@rulxha.leidenuniv.nl>
Subject: Web: 9812.09: Website INL
===========
Website INL
===========
Sinds 19 november 1998 heeft het INL een website, nog volop in ontwikkeling, maar toch: http://www.inl.nl/
(10)=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=
Date: Mon, 30 Nov 1998 12:11:16 +0100
From: P.J. Verkruijsse <Piet.Verkruijsse@hum.uva.nl>
Subject: Lit: 9812.10: Pas verschenen: Lithografie in Nederland. Speciale uitgave van De Boekenwereld 15 (1998-1999), nr. 1. Utrecht: Matrijs, 1998
==============
Pas verschenen
==============
Lithografie in Nederland. Speciale uitgave van De Boekenwereld 15 (1998-1999), nr. 1 (oktober 1998). Utrecht: Matrijs, 1998. 168 blz.; ills.; f.19,95. Abonnementsprijs (5 nrs.) f.49,50.
Ter gelegenheid van het feit dat Alois Senefelder 200 jaar geleden de steendruk uitvond, komt De Boekenwereld met een speciaal nummer waarin het accent vooral ligt op het ontstaan en de vroege toepassing van de lithografie in Nederland. In niet minder dan 25 bijdragen worden allerlei (ook anekdotische) aspecten van de Nederlandse lithografie behandeld door kenners van deze innoverende druktechniek als Helen C.M. Marres-Schretlen, Rob Meijer, A.G. van der Steur en J.A. Brongers.
Hoewel de destijds nieuwe techniek vooral werd toegepast voor het vermenigvuldigen van partituren, landkaarten, handschriften e.d., komt men ook pleidooien tegen voor het lithograferen van complete boeken. Werk van kunstenaars als Th. van Hoytema, C.A. Lion Cachet, R.N. Roland Holst, J. Toorop, Jan Veth en A.J. Derkinderen is via de steendruk verspreid. Via ’t Nut is de bekende ‘Algemeene ophelderende verklaring van het oud letterschrift’ (1818) van Jacobus Koning in steenplaatdruk uitgegeven.
Dit prachtig geillustreerde themanummer bevat verder bijdragen over de stangenpers, een draagbaar lithopersje, de steengravure, porselein- (steendruk op hoogglanspapier) en visitekaartjes, Johan Braakensiek, Jan Mankes, lithografie en de detectiveroman, het tijdschrift Wendingen enz. Er is een overzicht van steendrukkers, werkzaam in Nederland voor 1840, en een ‘voorlopige bibliografie’ van literatuur over de steendruk in Nederland.
P.J. Verkruijsse
(11)=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=8
Date: Mon, 23 Nov 1998 14:22:35 +0100
From: Ingezonden mededeling
Subject: Lit: 9812.11: Nieuw: Ewoud Sanders & Rob Tempelaars. Krijg de vinkentering. 1001 Nederlandse en Vlaamse verwensingen. Amsterdam, 199
=====
Nieuw
=====
Ewoud Sanders & Rob Tempelaars. Krijg de vinkentering. 1001 Nederlandse en Vlaamse verwensingen. Met een Woord vooraf door Gerrit Komrij. Amsterdam: uitgeverij Contact, 1998. 192 p. ISBN 90 254 1245 9. Prijs: 24,90.
Nederlanders verwensen het meest met ziektes
Nergens ter wereld wordt zoveel met ziektes verwenst als in Nederland. In Vlaamse verwensingen spelen uitwerpselen een grotere rol. Tot die conclusie komen Ewoud Sanders en Rob Tempelaars in het onlangs verschenen boek ‘Krijg de vinkentering! 1001 Nederlandse en Vlaamse verwensingen’.
Na oproepen in de media kregen de auteurs honderden brieven met verwensingen toegestuurd uit het hele Nederlandse taalgebied. Daarnaast stuurden zij enqueteformulieren rond aan scholen en verzamelden zij informatie via Internet. Op basis van vorm, betekenis en benoemingsmotief maken zij een onderscheid tussen onder meer ziekteverwensingen (zoals ‘krijg een vet hart’), doodverwensingen (‘stik de rotmoord’), verdwijnverwensingen (‘loop naar de Mookerhei’), ironische verwensingen (‘ik hoop dat je oud wordt, maar dan vannacht nog’), rijmende verwensingen (‘val in moten voor mijn poten’) en zelfverwensingen (‘ik mag doodvallen als …’). Ook onderzochten zij de onderliggende, taalkundige structuur. Omdat de grote, traditionele woordenboeken nogal terughoudend zijn met het opnemen van straattaal, worden de meeste verwensingen hiermee voor het eerst vastgelegd. Dat geldt ook voor uitdrukkingen die dagelijks te horen zijn.
De auteurs komen tot de conclusie dat er het meest wordt verwenst door jongeren, vooral op scholen. Ook het leger blijkt een rijke voedingsbodem. Ouderen verwensen het vaakst in het verkeer. In de grote steden wordt beduidend meer en grover verwenst dan in dorpen.
De onderwerpen die in verwensingen aan bod komen, kunnen per taal- of cultuurgebied sterk verschillen. In Nederland staan verwensingen met ziekte van oudsher op de eerste plaats. Tegenwoordig hebben de meeste ziekteverwensingen betrekking op kanker. Daarna volgen vormen van diarree, tering en tyfus. Pest en pokken lijken enigszins op hun retour. De taboewaarde van ziekteverwensingen is nog altijd groot.
Verwensingen zijn sterk aan mode onderhevig. Tot de jongste behoren ga montignaccen, krijg de varkenspest, krijg de gekke-koeienziekte en krijg het syndroom van Braakhekke. Een van de oudste is steek de moord. Die dateert al uit het begin van de zestiende eeuw. Over het algemeen blijken vooral god en de duivel hun sterke positie in verwensingen te hebben verloren. Dit valt samen met de ontkerkelijking van de maatschappij.
(12)=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=
Date: Mon, 23 Nov 98 16:29:35 MET
From: J. Noordegraaf <noordegj@let.vu.nl>
Subject: Lit: 9812.12: Studentenkorting voor studie Interpretatiestructuur van Justine Pardoen
=================================================
Interpretatiestructuur tegen gereduceerd tarief
=================================================
In Neder-L 9811.13 is de publicatie aangekondigd van de studie van Justine Pardoen, Interpretatiestructuur. Een onderzoek naar de relatie tussen woordvolgorde en zinsbetekenis in het Nederlands.
Deze studie, de handelseditie van een VUA-dissertatie, is verschenen bij de Stichting Neerlandistiek VU, De Boelelaan 1105, NL-1081 HV Amsterdam. Het ISB nummer is 90-72365-53-4. De prijs van dit fraai uitgevoerde en omvangrijke werk is Hfl. 115,00 (excl. verzendkosten).
Om dit interessante boek ook voor studenten financieel gemakkelijker bereikbaar te maken is besloten om een speciale studentenprijs vast te stellen: Hfl. 65,00. Bij schriftelijke bestellingen gelieve men dan aan te tekenen: ‘studententarief’. Het boek wordt daarna zo spoedig mogelijk aan het opgegeven adres verstuurd.
(13)=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=
Date: Wed, 25 Nov 1998 14:53:45 +0200
From: "J.M.J. Sicking" <J.M.J.Sicking@let.rug.nl>
Subject: Lit: 9812.13: Pas verschenen: Cahier over de schrijver-criticus R. Blijstra
=============================================
Pas verschenen:
Cahier over de schrijver-criticus R. Blijstra
=============================================
In de reeks Cahiers voor Nederlandse Letterkunde is een aflevering verschenen die handelt over de schrijver R. Blijstra (1901-1975): indertijd bekend als redacteur van bladen als Critisch Bulletin en Het Vrije Volk, als pleitbezorger van het genre science-fiction en als auteur van romans en verhalen als De aanslag (1936), Een schot in de bergen (1954) en De oude dame en de tafelronde (1964).
Hans van Stralen bespreekt in zijn uitvoerige artikel eerst Blijstra’s literatuuropvattingen en gaat daarna dieper in op diens verhalend proza. De belangrijkste conclusie is dat Blijstra zich vooral heeft geconcentreerd op de problematische verhouding tussen individu en samenleving en voortdurend een balans heeft proberen te vinden tussen engagement en distantie. Hij kan geen vertegenwoordiger van het literaire existentialisme worden genoemd, maar toont op verschillende punten wel verwantschap met die richting.
Bestellingen van dit nummer zijn alleen mogelijk door overmaking van 25 gulden op postbanknummer 3808367, ten name van Uitgeverij Passage te Groningen, onder vermelding van: nr. 1998/2.
(14)=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=
Date: Thu 3 December, 16.20 PM
From: Bets Berntsen <B.Berntsen@bureau.kun.nl>
Subject: Lit: 9812.14: Dissertatie A. Willemsen. Kinder delijt. Middeleeuws speelgoed in de Nederlanden. Promotie op 16 december te Nijmegen
=====================================================================
Dissertatie A. Willemsen. Kinder delijt. Middeleeuws speelgoed in de Nederlanden. Promotie op 16 december te Nijmegen.
=====================================================================
Eerste studie van middeleeuws speelgoed in de Nederlanden
We kennen ze vaak alleen nog van plaatjes of schilderijen: hoepelende, tollende, knikkerende of steltlopende kinderen op het schoolplein. Hoewel? Sommige objecten beleven thans weer een revival, zoals de jojo. En weer ander speelgoed is van alle tijden, zoals blokken, bellenblaas, pop, poppenkast, windmolen of vlieger. Alleen het materiaal is anders. Zo gebruikte men vroeger veel hout, aardewerk, been en tin-lood.
De Nijmeegse kunsthistorica Annemarieke Willemsen heeft een uitvoerige studie gemaakt van meer dan duizend speelgoedvondsten, afbeeldingen en teksten. Tezamen geven die een prachtig beeld van het leven van een gewoon kind in die tijd in de noordelijke en zuidelijke Nederlanden (1100-1550).
Mw. Willemsen hoopt op 16 december te promoveren aan de Katholieke Universiteit Nijmegen.
Het proefschrift Kinder delijt. Middeleeuws speelgoed in de Nederlanden is de eerste studie van middeleeuws speelgoed in de Nederlanden. Dat speelgoed is niet alleen een tot nu toe onbekend deel van de materiele cultuur van de middeleeuwse mens, maar het is ook een sleutel tot de plaats van het kind in de samenleving van het verleden. De studie biedt voor het eerst een genuanceerd beeld van het dagelijks leven van een doorsnee kind in een Nederlandse of Vlaamse stad in de late Middeleeuwen.
Getijdenboeken
De studie is baanbrekend vanwege de integratie van vele soorten bronnen betreffende een onbelicht aspect van de middeleeuwse wereld. In het onderzoek is zeer divers materiaal voor het eerst ontsloten: honderden archeologische speelgoedvondsten uit de Nederlanden, honderden afbeeldingen van speelgoed in de middeleeuwse kunst, met name in verluchte handschriften, en vele contemporaine teksten.
In de middeleeuwse kunst zijn spelende kinderen een gebruikelijk element. En hoewel het speelgoed in de regel een zeer klein detail is, is het nooit zonder betekenis. In het algemeen wordt het gebruikt om te benadrukken dat een kind is afgebeeld en om een persoon als kind te karakteriseren. De meest oogstrelende kunstwerken met speelgoed zijn waarschijnlijk de laatmiddeleeuwse getijdenboeken uit Gent en Brugge, beroemd vanwege hun combinatie van realisme en illusionisme, waar bij een aantal een serie randen met spelende kinderen is opgenomen in de overvloedig gedecoreerde kalender. Ook ‘heilige’ kinderen ziet men vaak afgebeeld met speelgoed, zelfs het Jezuskind rijdt soms op een stokpaard.
In de loop van de zestiende eeuw reflecteren kunstwerken met speelgoed de opkomst van een sterk moralisme. De thema’s werden aangepast aan nieuwe technieken en een smaakverandering ten gunste van impliciete en expliciete lessen.
Miniaturen
De hoeveelheid en varieteit aan speelgoed in de Middeleeuwen in onze streken, tezamen met gegevens over productie en verkoop van speelgoed en de betekenis ervan in de kunst, geven aan dat het spel een herkende eigenschap van kinderen was, waarop door de toenmalige volwassenen werd ingespeeld.
Zo was bijvoorbeeld in de combinatie van productie en handel een gezond pragmatisme herkenbaar. Het eerste aardewerk speelgoed dat op grotere schaal werd vervaardigd, waren rammelaars die op de pottenbakkersschijf werden gedraaid en miniatuur-gebruiksvoorwepen in ceramiek. Miniaturen van een tin-loodlegering werden al in de veertiende eeuw massaal geproduceerd. Voor het gieten werden vormen gebruikt die een grootschalige productie mogelijk maakten. Deze gespecialiseerde en georganiseerde manier van het maken van speelgoed is nauw verbonden met een georganiseerde manier van verkoop.
Geen miniatuur-volwassenen
De studie van speelgoed biedt op die manier een bijzondere en genuanceerde blik op de leefwereld van kinderen in het verleden. In de Middeleeuwen waren kinderen geen miniatuur-volwassenen, zoals algemeen is beweerd, maar een duidelijke afgebakende leeftijdsgroep met eigen behoeften en wensen. De kindertijd werd gekenmerkt door spel en gekarakteriseerd door speelgoed. Wie goed kijkt, zal zien dat overal in de middeleeuwse stad kinderen aan het spelen waren, die hun hoepels over de straatstenen lieten ratelen, hun tollen draaiend hielden op het schoolplein of op een grafsteen, en hun bootjes lieten varen in de plassen.
Personalia
Annemarieke Willemsen (1969, Vught) studeerde kunstgeschiedenis en klassieke archeologie aan de KU Nijmegen. Ze werkte onder meer mee aan de tentoonstelling ‘Sophia speelt met Poppe-goet’, Rotterdam, Museum Boymans van Beuningen/Sophia Kinderziekenhuis, 1994. In 1997 werkte ze mee aan de catalogus voor de tentoonstelling ‘Kindercultuur’, Noordbrabants Museum (1997).
Informatie
- Promotie mw. drs. J.M.F. Willemsen op het gebied van de Letteren
- Titel dissertatie: A. Willemsen. Kinder delijt. Middeleeuws speelgoed in de Nederlanden. Proefschrift Katholieke Universiteit Nijmegen. Nijmegen University Press, 1998, 424 pagina’s, prijs: f.95,00. ISBN 90 5710 061 4.
- Promotor: dhr. prof. dr. A.M. Koldeweij
- Datum: woensdag 16 december 1998 om 15.30 uur precies
- Plaats: Aula/Congresgebouw KUN, Comeniuslaan 2, Nijmegen
(15)=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=
Date: Thu, 03 Dec 1998 11:43:20 +0100
From: Peter-Arno Coppen <P.A.Coppen@let.kun.nl>
Subject: Col: 9812.15: Linguistisch Miniatuurtje LII: Verborgen voorwaarden
====================================================
Linguistisch Miniatuurtje LII: Verborgen voorwaarden
====================================================
In de NRC van dinsdag 1 december 1998 stond een paginagrote advertentie van de NCRV, waarin deze omroep haar programma’s aanprees. Het betrof, aldus de omroep, “Programma’s waar je helemaal niet gelovig voor hoeft te zijn om ze te waarderen.” Ik weet niet meer waarom ik de advertentie las (misschien omdat er “fatsoen” bovenstond, dat spreekt me wel aan aan het begin van zo’n maand van bezinning), maar het gevolg is in elk geval dat zo’n zin nu alweer een paar dagen in mijn hoofd rondzingt.
Wat is er aan de hand met die zin? Is het soms dat woordje “ze”, waarvan ik de neiging heb om het weg te laten? Maar ik weet ook wel dat dat helemaal niet kan: “programma’s waar je helemaal niet gelovig voor hoeft te zijn om te waarderen”, dat is gewoon fout, niet eens een twijfelgeval.
Is het dan de betekenis die me op het verkeerde been zet? Wil ik soms parafraseren: “Je hoeft helemaal niet gelovig te zijn om deze programma’s te waarderen”? Uiteraard is dat de bedoelde interpretatie. Maar houdt dat dan soms in dat het woord “programma’s” verplaatst is en er een dummy woordje “ze” achterblijft? Is “ze” een resumptive pronoun?
Maar dat kan ook helemaal niet! Van verplaatsing kan in deze constructie geen sprake zijn. Ik kan namelijk alle klassieke barrieres voor verplaatsing opwerpen en toch blijft de zin goed: “programma’s waar je helemaal niet gelovig voor hoeft te zijn om de omroep die ze uitzendt te waarderen”, of “…om te weten waar ze over gaan”, die zijn allebei goed. Toch zit “ze” hier ingebed in respectievelijk een complexe NP en een wh-eiland. Verplaatsing uit deze domeinen is volslagen onmogelijk.
Geen verplaatsing dus. “Ze” is gewoon het object bij “waarderen”, en anaforisch verbonden met “programma’s”. Problematisch hieraan is natuurlijk wel, dat “ze” geen gewone vrije anafoor is die ook een extralinguistisch antecedent kan hebben: het is onmogelijk om “ze” te interpreteren als iets anders dan die programma’s.
Zit het probleem dan soms in dat zinsdeel “waar…voor”? Wat gebeurt er als ik de bijvoeglijke bijzin bij “programma’s” herschrijf tot: “Voor deze programma’s hoef je niet gelovig te zijn om ze te waarderen”. Of: “Je hoeft voor deze programma’s niet gelovig te zijn om ze te waarderen”. Ik weet niet hoe het u vergaat, maar ik heb een groeiende twijfel bij deze parafraseringen. Hoe komt dat eigenlijk?
En wat is precies de semantiek van dat “voor deze programma’s”? De traditionele zinsontleding zal hier ongetwijfeld kiezen voor een “bijwoordelijke bepaling van beperking”. Daar kan ik wel inkomen, maar ik heb er toch moeite mee. Ten eerste: als dat zo is, waarom kan ik dan niet het woordje “voor” vervangen door “met betrekking tot” of “van”? Die eerste mogelijkheid bestaat wel, maar dan moet je de bepaling helemaal buiten de zin halen: “met betrekking tot deze programma’s geldt: je hoeft niet gelovig te zijn om ze te waarderen”. En ten tweede: waarom verandert de semantiek van de bepaling als ik de bijzin weglaat? “Je hoeft voor deze programma’s niet gelovig te zijn”. Ik kan niet precies omschrijven wat hiervan de betekenis is, maar het is in ieder geval niet: “met betrekking tot deze programma’s geldt: je hoeft niet gelovig te zijn”.
Is er iets geks met dat woordje “ze”, is de betekenis van “waar…voor” onduidelijk, tot overmaat van ramp is er ook nog een probleem met betrekking tot de betekenis van de bijzin. Als traditionele zinsontleder heb je weer weinig problemen: de ontleding “bijwoordelijke bijzin” is zo gekozen, maar dat is dan bij gebrek aan beter. Maar wat drukt de bijzin in deze constructie uit? Doel? Voorwaarde? Kun je “om” hier vervangen door “teneinde”? “Programma’s waar je niet gelovig voor hoeft te zijn teneinde ze te waarderen?”. Of moet je zeggen: “Programma’s waar je niet gelovig voor hoeft te zijn als je ze wilt kunnen waarderen”? Allebei parafrases die volgens mij niet de bedoeling van de zin dekken.
Als ik het goed zie, is onze constructie een voorbeeld van een onderschikking met voorwaardelijke betekenis, waarbij de voorwaarde in de hoofdzin uitgedrukt is. Een eenvoudiger voorbeeld is: “je moet winnen om een prijs te krijgen”. Dat betekent: “(alleen) als je wint, krijg je een prijs”. De modaliteit uit de hoofdzin (moeten) wordt vertaald naar het conditionele “als”. Bij negatie krijg je dan: “Je hoeft niet te winnen om toch een prijs te krijgen”. In parafrase: “Als je niet wint krijg je (mogelijk) toch een prijs”.
Als we nu deze drie verschijnselen (dat gekke “ze” en die onduidelijke voor-bepaling die van elkaar afhankelijk lijken, en dat voorwaardelijke karakter van de hoofdzin) bij elkaar optellen, dan komen we tot de volgende analyse die zou kunnen verklaren waarom de oorspronkelijke zin vreemd klinkt:
In de constructie met voor-bepaling en voornaamwoord delen beide een thematische functie: in ons voorbeeld de objectsfunctie bij “waarderen”. Er is geen sprake van verplaatsing, maar wel van een anaforische relatie waarbij de thematische functie overgedragen wordt. Dat lijkt me in overeenstemming met de aard van een resumptive pronoun. Je hebt het ook in andere constructies, alleen dan meestal met een van-bepaling. Bijvoorbeeld: “Van Ben hoop ik dat zijn proefschrift snel af is”. Dat betekent: “ik hoop dat Bens proefschrift snel af is”. Ik zou ook hier zeggen dat “van Ben” geen aparte thematische functie heeft.
Voor deze deling van thematische functie is wel een structurele relatie nodig. Zeg ik: “Van de broer van Ben hoop ik dat zijn proefschrift snel af is”, dan kan dat onmogelijk meer betekenen dat ik hoop dat Bens proefschrift snel af is. Het zinsdeel “van Ben” moet blijkbaar in een c-commanderende positie ten opzichte van “zijn” staan. Ook inbedding van zo’n van-bepaling in een vooropstaande bijzin is onmogelijk. Je kunt een zin als “Als ik het goed kan inschatten is Bens proefschrift snel af” niet omzetten in: “Als ik het van Ben goed kan inschatten is zijn proefschrift snel af”.
Wat is er nu in ons voorbeeld aan de hand? De hoofdzin: “voor deze programma’s hoef je helemaal niet gelovig te zijn” heeft een voorwaardelijke betekenis, ondergeschikt aan de bijzin. Eigenlijk staat er: “als je voor deze programma’s niet gelovig bent, dan kun je ze toch waarderen”. Ja, als ik het zo zeg dan is het hartstikke fout! Maar dat komt dus omdat je in deze constructie geen deling van thematische functie tussen “voor deze programma’s” en “ze” kunt hebben. Om die deling toch te kunnen realiseren, moet je “voor deze programma’s” buiten de zin plaatsen: “voor deze programma’s geldt: als je niet gelovig bent, kun je ze toch waarderen”.
Zo’n eenvoudig reclamezinnetje levert een rijke oogst op aan grammaticale bespiegelingen. Zou de omroep zich realiseren dat er meer stof tot nadenken in haar reclameteksten zit dan in menig radio- of televisieprogramma?
Peter-Arno Coppen
(16)=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=
Date: Thu, 03 Dec 1998 14:45:51 +0100
From: Willem Kuiper <Willem.Kuiper@let.uva.nl>
Subject: Col: 9812.16: Column Willem Kuiper, no. 41: Maria Onbevlekte Ontvangenis
==========================================================
Column Willem Kuiper, no. 41: Maria Onbevlekte Ontvangenis
==========================================================
Acht december vieren wij dit te vaak verkeerd begrepen feest. Zo iemand nog weet heeft van leven en werken van de moedermaagd, en uit zijn kindertijd de woorden “onbevlekte ontvangenis” onthouden heeft, dan wordt die onbevlekte ontvangenis altijd in verband gebracht met de vlekkeloze conceptie van haar Zoon… Terwijl dat een heel ander feest is, dat op 25 maart gevierd wordt, en dat wij Maria Boodschap noemen.
Nee, Maria Onbevlekte Ontvangenis slaat op de conceptie van Maria zelf.
Als gevolg van de zondeval van Adam en Eva had de voortplanting een substantiele niveauverlaging ondergaan. Door zijn Heer in de hemel uit het oog te verliezen, moest Adam voor straf naar de grond. Kon hij voor zijn zondeval de vruchten die de aarde voortbracht moeiteloos van de bomen plukken, vanaf dat moment moest hij bukken, zweten, gelijk een beest van de grond eten, en na zijn dood tot compost wederkeren. Deze verdierlijking strekte zich ook uit tot het: “Gaat heen en vermenigvuldigt u!” Dat ging sindsdien alleen nog maar bevlekt, dat wil zeggen bezoedeld door de erfzonde van de wellust.
Toen de Almachtige Vader van Zijn ergste woede over de uitglijder Zijner schepselen bekomen was, stelde Hij hen vergeving en verlossing in het vooruitzicht. Iets meer dan vijfduizend jaar later was het zo ver. God besloot Zijn Zoon mens te laten worden. De Zoon immers had de mens naar Zijn beeld en gelijkenis geschapen, waarna de Vader er Zijn Geest in had gezonden, dus Hij was de aangewezen persoon om deze missie te vervullen.
Hoe dat allemaal in zijn werk ging, kunnen wij onder meer lezen in de biografie die de evangelist Johannes over zijn tante en pleegmoeder Maria schreef. Dat boek is tijdens Reformatie en Contrareformatie in ongenade gevallen, maar was daarvoor een belangrijke bron van informatie over de moeder Gods.
Johannes’ levensbeschrijving is ook in het Middelnederlands bewerkt, onder andere in de Noordnederlandse vertaling van de Legenda Aurea en in de zogeheten Bliscapen: zeven vijftiende-eeuwse Brusselse toneelstukken waarin de zeven vreugden die Maria tijdens haar leven meemaakte gedramatiseerd zijn. De onbevlekte ontvangenis maakt deel uit van het eerste van de zeven vreugden.
Kort samengevat luidt het verhaal als volgt: Een rijk maar desondanks godvruchtig man, Joachim geheten, afkomstig uit het geslacht van Juda, is twintig jaar lang kinderloos gehuwd met Anna, een vrouw uit het geslacht van koning David. Na zoveel jaren van onvruchtbaarheid wordt Joachim door de hogepriesters de toegang tot de tempel ontzegd, waarna hij niet meer onder de ogen van de mensen durft te komen en bedroefd en beschaamd buiten de stad zijn toevlucht zoekt te midden van zijn kuddes. Daar verblijft Joachim vijf maanden zonder dat Anna weet waar haar man zich ophoudt.
Een even ongeruste als ongelukkige Anna beklaagt haar lot: eerst kinderloos – het ergste wat je in de Joodse samenleving kan overkomen – en nu ook nog haar man kwijt, en dat terwijl het hun bedoeling was hun kind als tempelmaagd aan God af te staan. Daarop verschijnt een engel die haar meedeelt dat zij (vijf maanden) zwanger is, en dezelfde engel verschijnt ook aan Joachim om hem te vertellen dat zijn vrouw Anna een dochter zal baren. Joachim keert een maand later terug in Jeruzalem, waar Anna hem opwacht onder de Gouden Poort.
Vraag mij niet hoe zij nu precies ontvangen is, maar dit is dus de onbevlekte ontvangenis van Maria. Het bewijs wordt geleverd door een ander Maria-feest, Maria Geboorte op 8 september.
Waar en wanneer zij ontvangen is? Ik wou dat ik het wist. Traditioneel – en de iconografie sluit zich daarbij aan – geldt de ontmoeting onder de Gouden Poort als het moment van de onbevlekte ontvangenis, maar volgens mijn Legenda Aurea-handschrift is Anna – wat overigens ‘moeder’ betekent – dan al zes maanden zwanger! De engel die Joachim boodschapt zegt letterlijk:
Ende du [Joachim, WK] selste weten dat si een dochter had
ontfaen doe du se achter lietste die dochter sel sijn die
tempel Gods ende die Heilige Geest sel rusten in haer.
De bron van dit van de traditie afwijkende tijdstip is mij niet bekend. Jacob van Maerlant kan het niet zijn. In Scolastica (AD 1271), beter bekend onder de foutieve benaming Rijmbijbel, rept hij – in navolging van zijn bron, Petrus Comestors Historia scolastica (ca. 1180) – met geen woord over Maria’s conceptie. Wel in de Spiegel historiael (ca. 1285): Partie I, Boek 6, kapittel 28, maar zonder in details te treden. Dat kon hij ook niet, want ten tijde van Jacob was Maria nog niet onbevlekt ontvangen. De dogmatische denktank was toen nog niet verder gekomen dan te bedenken dat Maria – men dacht 40 dagen na haar conceptie – in de moederschoot gezuiverd was en daardoor van smetten vrij. De onbevlekte ontvangenis dateert van na Jacob. Het dogma pas van 1854.
Die smetteloosheid was daarom zo belangrijk omdat in de hoofden van de middeleeuwers God zich gedurende Zijn zwangerschap heel wel bewust was van waar Hij als mens verbleef. Daar wijst de aartsengel Gabriel Hem ook op als hem opgedragen wordt Maria te boodschappen. Het is een maagd, zegt Gabriel in de Eerste Bliscap, maar het blijft een vrouw…
Een bevlekt ontvangen maagd kan nog zo maagd zijn, ze is en blijft bevlekt, en biedt daarom in de ogen van deze aartsengel met smetvrees geen eerbiedwaardig onderkomen aan Gods zoon in wording. Om Hem negen maanden lang te huisvesten in een smetteloze ambiance liet God daarom eerst een vlekvrije maagd bouwen. En dat vieren wij 8 december: de eerstesteenlegging van Maria, tempel Gods, Amstel Hotel onder de baarmoeders.
Willem.Kuiper@Hum.UvA.NL
De (Middelnederlandse) tekst van de Eerste Bliscap vindt men in: Die eerste bliscap van Maria. Opnieuw uitgegeven en toegelicht door Willem de Vreese. ‘s-Gravenhage 1931 [met interessante bijlagen, WK]; Die eerste bliscap van Maria en Die sevenste bliscap van onser vrouwen. Ingeleid en van aantekeningen voorzien door W.H. Beuken. Culemborg 1973; Maria op de markt, Middeleeuws toneel in Brussel. Vertaling Willem Kuiper en Rob Resoort. Amsterdam 1995. Griffioen.
De onuitgegeven tekst van de 8 december-legende in de Noordnederlandse vertaling van de Legenda Aurea is genomen uit het handschrift UB Amsterdam, VI B 14 (Winterstuk, Utrecht AD 1438), en gebaseerd op mijn digitale diplomatische editie van dit handschrift. Voor deze gelegenheid heb ik de tekst enigszins aangepast, dat wil zeggen dat ik de afgekorte woorden voluit geschreven heb, de in de tekst aangebrachte correcties verwerkt, en het gebruik van de hoofdletters en de interpunctie heb aangepast aan hedendaagse conventies, evenals het gebruik van de: u, v, w, i, j en y.
U kunt hem vinden in het Neder-L archief: URL http://baserv.uci.kun.nl/~salemans/kuiper/teksten/8dec.html
Voor meer informatie over Maria en haar onbevlekte ontvangenis kan men terecht bij:
- Louis Goosen, Van Andreas tot Zacheus. Thema’s uit het Nieuwe Testament en de apocriefe literatuur in religie en kunsten. Nijmegen [SUN] 1992.
- Jozef Janssens, De Mariale persoonlijkheid van Jacob van Maerlant. Antwerpen 1963, p. 104-109.
- J.J.M. Timmers, Christelijke symboliek en iconografie. Bussum [Fibula – Van Dishoeck] 1974.
(17)=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=*-------------------------------------------------------------------------* | | | Informatie over Neder-L: | | ======================== | | Algemene informatie opvragen over Neder-L: stuur mail naar | | listserv@nic.surfnet.nl met daarin de boodschap: GET NEDER-L INFO | | Abonnement nemen op Neder-L: stuur mail naar listserv@nic.surfnet.nl | | met als boodschap: SUB NEDER-L uw-voornaam/voorletters uw-achternaam | | Neder-L op het web/WWW: Neder-L-nummers zijn vanaf januari 1997 in | | web-formaat te lezen via: http://baserv.uci.kun.nl/~salemans/ | | Nadere informatie over Neder-L in web-formaat: zie artikel 9706.01 | | Er is ook een WWW-archief met alle e-mailversies van Neder-L sinds | | juni 1992, dat ook op trefwoord doorzocht kan worden; de URL van dit | | listserv-archief: http://listserv.surfnet.nl/archives/neder-l.html | | Neder-L wordt ook verspreid via de Internet-newsgroup bit.lang.neder-l | | Oude Neder-L-bulletins opvragen: stuur mail naar listserv@nic.surfnet.nl| | met daarin een boodschap als: GET NEDER-L LOG9206 | | (resultaat: logboek met Neder-L-artikelen van juni '92 wordt gestuurd)| | Of maak gebruik van het listserv-archief (zie enkele regels hierboven)| | Bijdrage voor Neder-L opsturen: stuur mail naar neder-l@nic.surfnet.nl | | Contact met redactie: stuur mail naar Salemans@baserv.uci.kun.nl, naar | | Willem.Kuiper@hum.uva.nl, naar Piet.Verkruijsse@hum.uva.nl (voor de | | evenementenagenda), naar Oostendorp@rullet.leidenuniv.nl (voor | | neerlandistiek op het Web), of naar P.A.Coppen@let.kun.nl | *-------------------------------------------------------------------------**-Einde-------------------- Neder-L, no. 9812.a --------------------------*
Laat een reactie achter