| Subject: | Neder-L, no. 0103.b |
| From: | BJP Salemans |
| Reply-To: | Elektronisch tijdschrift voor de neerlandistiek |
| Date: | Wed, 21 Mar 2001 13:21:07 +0100 |
| Content-Type: | TEXT/PLAIN |
********************* *-Negende-jaargang--------- Neder-L, no. 0103.b -----------ISSN-0929-6514-* | | | ************************************************************ | | * Neder-L, elektronisch tijdschrift voor de neerlandistiek * | | ************************************************************ | | | | Onderwerpen in dit bulletin: | | ============================ | | (1) Rub: 0103.15: Evenementenagenda, met: | | - Oratie J. Koppenol, vr 23 maart 2001 (Amsterdam) | | - Brusselse Internationale Beurs voor het | | Antiquarische Boek, vr 23 - zo 25 maart (Brussel) | | - Boekenbeurs, za 24 maart 2001 (Deventer) | | - Presentatie roman 'Vrouwen zonder kleren' van | | Jackie Dewaele, vr 30 maart 2001 (Gent) | | - Avond van de Poezie, vr 6 april 2001 (Landgraaf) | | (2) Vac: 0103.16: Vacature voor een lecteur bij de vakgroep Nederlands | | aan de Sorbonne-Paris IV (deadline: zo 1 april 2001) | | (3) Web: 0103.17: Maart Taalmaand bij De Standaard | | (4) Med: 0103.18: Oprichting Kring Veldeke Belgisch Limburg | | (5) Med: 0103.19: Lezing Ren'ee van Bezooijen over Poldernederlands op | | vr 23 maart 2001 te Amsterdam; uitbreiding website | | Poldernederlands | | (6) Rub: 0103.20: Pas Verschenen: Bibliografie v.d. Nederlandse taal- en| | literatuurwetenschap 1999, aangev. m. de Bibliografie | | v.d. Friese taal- en literatuurwetenschap 1999, met | | aanv. vanaf 1980. Redactie: M. de Bolster, e.a. | | Redactie BFTL: Ph.H. Breuker, e.a. (Den Haag, 2000) | | (7) Rub: 0103.21: Pas Verschenen: Piet Calis. Het elektrisch bestaan. | | Schrijvers en tijdschriften tussen 1949 en 1951. | | (Amsterdam, 2001) | | (8) Sym: 0103.22: Conferentie taal- en spraaktechnologie op do 22 maart | | 2001 te Eindhoven | | (9) Sym: 0103.23: Arthurmiddag op vr 20 april 2001 te Utrecht | |(10) Sym: 0103.24: Studiedag 'Oude en Nieuwe Media' gewijd aan | | NWO-project 'Schrijfsters en hun publieken' op vr 20 | | april 2001 te Utrecht | |(11) Col: 0103.25: Linguistisch Miniatuurtje LXXVII: Door de verkeerde | | bril | |(12) Informatie over Neder-L | | | *-------------------------- ------------21-maart-2001-* *********************
(1)-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=
Date: Tue, 13 Mar 2001 22:19:27 +0100
From: P.J. Verkruijsse <piet.verkruijsse@hum.uva.nl>
Subject: Rub: 0103.15: Evenementenagenda
=================
Evenementenagenda
=================
AMSTERDAM, Vrije Universiteit, Aula, De Boelelaan 1105.
Oratie prof. dr. J. Koppenol, vrijdag 23 maart 2001, 15.45 uur.
- Oratie van dr. J. Koppenol, benoemd tot hoogleraar in de Oudere Nederlandse Letterkunde: ‘De schepping anno 1654; oudere letterkunde en de verbeelding’. Inl. +31 (0)20-4445666 en e-mail: veb@dienst.vu.nl.
BRUSSEL, Salle de la Madeleine (bij het Centraal Station en Grote Markt).
Zestiende Brusselse Internationale Beurs voor het Antiquarische Boek, 23 maart van 16.00 tot 21.00 uur, 24 maart van 11.00 tot 19.00 uur, 25 maart 2001 van 10.00 tot 17.00 uur.
- Antiquarische boekenbeurs. Entree BEF 150.
DEVENTER, Grote- of Lebu”inuskerk.
Boekenbeurs, zaterdag 24 maart 2001, 10.00-17.00 uur.
- Nadere informatie kunt u vinden via http://www.antiqbook.nl/ (activeer de banner ‘Boekenbeurs Deventer’ alwaar u ook de catalogus kunt raadplegen die ter gelegenheid van deze boekenbeurs werd uitgegeven).
GENT, Lunchcafe Walry, Zwijnaardsesteenweg 6.
Presentatie roman ‘Vrouwen zonder kleren’ van Jackie Dewaele, vrijdag 30 maart 2001, 20.00 uur.
- Inlichtingen: +32 (0)9-222.91.67; boekhandel@walry.be
LANDGRAAF, Raadhuis, Raadhuisplein 1.
Derde Avond van de Poezie, vrijdag 6 april 2001, 20.00 uur.
- Nadat ze zijn geintroduceerd en geinterviewd door de publicist Hans Groenewegen zullen voorlezen uit eigen werk: Judith Herzberg, Mustafa Stitou, Joke van Leeuwen en H.C. ten Berge. De entr’actes worden verzorgd door de accordeonist Carlo Plaum. Inlichtingen en kaarten bij de Stichting Poeziefestival Landgraaf, +31 (0)45-5695292. Entree NLG 15,00.
(2)-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=
Date: Thu, 15 Mar 2001 17:00:54 +0100
From: Marja Kristel - IVN (www.wxs.nl/~ivnnl) <ivnnl@wxs.nl>
Subject: Vac: 0103.16: Vacature voor een lecteur bij de vakgroep Nederlands aan de Sorbonne-Paris IV (deadline: zo 1 april 2001)
===============
Vacature Parijs
===============
Bij het D’epartement d’Etudes N’eerlandaises van de Universit’e de Paris-Sorbonne (Paris IV) ontstaat per 1 september 2001 een vacature voor een
Lecteur (m/v)
Functie-eisen:
- doctoraal- of licentiaatsexamen Nederlands, eventueel ATW of ALW;
- goede beheersing van het Frans;
- vermogen om in teamverband te werken.
Ervaring strekt tot aanbeveling.
Arbeidsvoorwaarden:
- de lecteur wordt aangesteld voor een periode van ‘e’en jaar, na gebleken geschiktheid eventueel verlengbaar met maximaal ‘e’en jaar;
- de lecteur ontvangt een salaris van ongeveer 7000 Franse frank (netto).
Inlichtingen en sollicitaties:
Gelieve uw sollicitatie voor 1 april 2001 te richten aan prof. dr. J. Stouten, Universit’e de Paris-Sorbonne, Facult’e d’Etudes Germaniques, D’epartement d’Etudes N’eerlandaises, 108, boulevard Malesherbes, 75017 Paris, Frankrijk.
Voor nadere inlichtingen kunt u contact opnemen met: prof. dr. J. Pekelder, tel.+33.2.38.59.97.89 (e-mail pekelder@libertysurf.fr)
(3)-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=
Date: Vrijdag 16 maart 2001, 12:42
From: Margreet Storm <mstorm@ntu.nl>
Subject: Web: 0103.17: Maart Taalmaand bij De Standaard
================================
Maart Taalmaand bij De Standaard
================================
Maart is Taalmaand bij De Standaard. Iedere dag verschijnt er in deze krant een column over taal en iedere week is er een bijlage. De artikelen zijn te lezen via pagina:
http://www.standaard.be/algemeen/taalmaand
Om een artikel te kunnen lezen moet u zich wel eerst even aanmelden. Hoe dat moet wordt op die pagina uitgelegd.
(4)-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=
Date: Sun, 18 Mar 2001 17:02:39 +0100
From: Roger Thijs <roger.thijs@euro-support.be>
Subject: Med: 0103.18: Oprichting Kring Veldeke Belgisch Limburg
=========================================
Oprichting Kring Veldeke Belgisch Limburg
=========================================
De Kring Veldeke Belgisch Limburg werd zaterdag 17 maart 2001 opgericht, aansluitend op de 6de Nederlandse Dialectendag.
Op de website:
http://www.veldeke.be
publiceren we de (Nederlandstalige) introductiebrochure, aangevuld met een vertaling in het (West-)Limburgs van Vliermaal.
Voor aanmelding kan het formulier op:
http://www.veldeke.be/formveld.htm
worden gebruikt.
Het heeft geen zin om inzake van administratie rondom het lidmaatschap met ondergetekende te corresponderen.
Met vriendelijke groet,
Roger Thijs
Dialecten in Belgie: http://www.euro-support.be/langbel/langbel.htm
VLDN: http://www.vldn.be
Veldeke: http://www.veldeke.be
(5)-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=
Date: Tue, 20 Mar 2001 21:04:35 +0100
From: Jan Stroop <j.stroop@hum.uva.nl>
Subject: Med: 0103.19: Lezing Ren'ee van Bezooijen over Poldernederlands op vr 23 maart 2001 te Amsterdam; uitbreiding website Poldernederlands
================
Poldernederlands
================
Het Amsterdam Center for Language and Communication (ACLC) organiseert tweewekelijks op vrijdagmiddag van 15.15-16.30 uur een lezing in het Bungehuis, Spuistraat 210, Amsterdam. Tenzij anders aangegeven vindt de lezing plaats in zaal 420. Na afloop van de lezing is er een borrel bij de Opleiding Algemene Taalwetenschap, Spuistraat 210, derde verdieping. Informatie: aclc@hum.uva.nl, tel. +31 (0)20-525.2543.
Vrijdag 23 maart 2001, 15.15 uur,
Ren’ee van Bezooijen (Algemene Taalwetenschap en Dialectologie, KUN):
Poldernederlands – Wie ziet er wat in?
Het onderzoek waarover ik zal vertellen is een perceptieve validatie van een aantal ideeen van Jan Stroop (1998) over het zogenaamde Poldernederlands, een zich verspreidend accent van het Nederlands dat vooral gekenmerkt wordt door een verlaging van het eerste element van de tweeklanken ei, ui en au. Centraal stonden de volgende hypotheses:
1. jonge vrouwen staan positiever tegenover het Poldernederlands dan andere mensen,
2. regionale herkomst speelt daarbij geen rol, en
3. een meer positieve houding tegenover het Poldernederlands gaat gepaard met een meer negatieve houding tegenover het ABN.
Deze hypotheses zijn getoetst in een luisterexperiment met 160 luisteraars, evenredig verdeeld over mannen en vrouwen, oud en jong, en west en zuidoost Nederland. Zij beoordeelden fragmenten ABN, Poldernederlands, Randstads en Amsterdams op schalen als normaal, modern en echt iets voor mij. De betrouwbaarheid van de oordelen was zeer hoog en de uitkomsten waren in overeenstemming met de aannames van Stroop: alle drie de hypotheses werden bevestigd.
Op 26 februari 2001 is de website Poldernederlands weer uitgebreid: http://www.hum.uva.nl/poldernederlands
(6)-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=
Date: Tue, 13 Mar 2001 22:19:27 +0100
From: P.J. Verkruijsse <piet.verkruijsse@hum.uva.nl>
Subject: Lit: 0103.20: Pas Verschenen: Bibliografie van de Nederlandse taal- en literatuurwetenschap 1999, aangevuld met de Bibliografie van de Friese taal- en literatuurwetenschap 1999, met aanvullingen vanaf 1980. Redactie: M. de Bolster, e.a. Redactie BFTL: Ph.H. Breuker, e.a. (Den Haag, 2000)
==============
Pas Verschenen
==============
Bibliografie van de Nederlandse taal- en literatuurwetenschap 1999, aangevuld met de Bibliografie van de Friese taal- en literatuurwetenschap 1999, met aanvullingen vanaf 1980. Redactie: M.E.A. de Bolster, P.M. Doorenbosch, J.J. Kelder, M. de Schepper. Redactie BFTL: Ph.H. Breuker, A. Feitsma, G.L. Meinsma. ‘s-Gravenhage: Nederlands Instituut voor Wetenschappelijke Informatiediensten, 2000. 659 blz.; ISSN 0045-186X.
Juist in het huidige tijdsgewricht waarin vrijwel niemand meer de gedrukte BNTL raadpleegt, maar de on line-versie daarvan, is een blik op de jaarlijkse neerlandistische en frisistieke productie aan te bevelen. Niet minder dan 659 bladzijden zijn nodig om de 7798 nommers uit 1999 te ontsluiten. Wat zonder dat iemand het merkt aan een database wordt toegevoegd, krijgt in gedrukte vorm vorm.
Bovendien wordt in dit jaardeel verantwoording afgelegd van enkele beleidswijzigingen. Zo zijn de rubrieken 2.4.5 en 4.4.5 (Uitgeverijen) opgeheven; studies daarover zijn ondergebracht in de rubrieken 2.6.0.2.3.4 en 4.6.0.2.3.4 (Bibliologie). Verder heeft het personenschema een aantal wijzigingen ondergaan: 0.3.2 en 0.4.2 (externe tekstkritiek) is opgeheven, maar wordt gecompenseerd via trefwoorden als ‘auteurschap’, ‘datering’ enz.; de onderverdeling in de rubrieken 0.3.5 en 0.4.5 in algemene en afzonderlijke motieven, thema’s enz. is opgeheven, evenals die in de rubrieken 0.3.6 en 0.4.6 (over bronnen, voorbeelden, nawerking, verfilming e.d.) en 0.3.9 en 0.4.9 (besprekingsartikelen en recensies).
Men kan zich nog steeds op de gedrukte BNTL abonneren voor NLG 85,00 per jaaraflevering (instellingen betalen NLG 145,00). Om de drie jaar verschijnt een cumulatief deel. De cumulatiedelen 18 (1940-1945) en 22-30 (1960-1998) zijn nog leverbaar. Het administratieadres is: NIWI Klantenservice, Postbus 95180, 1090 HD Amsterdam.
PJV
(7)-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=
Date: Tue, 13 Mar 2001 22:19:27 +0100
From: P.J. Verkruijsse <piet.verkruijsse@hum.uva.nl>
Subject: Rub: 0103.21: Pas Verschenen: Piet Calis. Het elektrisch bestaan. Schrijvers en tijdschriften tussen 1949 en 1951. (Amsterdam, 2001)
==============
Pas Verschenen
==============
Piet Calis. Het elektrisch bestaan. Schrijvers en tijdschriften tussen 1949 en 1951. Amsterdam: Meulenhoff, 2001. 409 blz.; ills.; ISBN 90-290-6954-6.
Piet Calis heeft zijn indrukwekkende vierluik voltooid: na ‘Het ondergronds verwachten’ (1989) over schrijvers en tijdschriften tussen 1941 en 1945, ‘Speeltuin van de titaantjes’ (1993) en ‘De vrienden van weleer’ (1999) over de jaren 1945-1948, is nu verschenen ‘Het elektrisch bestaan’ over de periode van de Beweging van Vijftig.
In een brede culturele context en gebruikmakend van ongepubliceerde correspondentie schetst Calis het literair klimaat rondom Reflex en Cobra, de tijdschriften Blurb, Braak, Libertinage en Podium en de hoofdfiguren uit deze jaren: Andreus, Borgers, Campert, Elburg, Hanlo, Hermans, Kousbroek, Kouwenaar, Lucebert, Polet, Rodenko, Schierbeek, Sierksma en Vinkenoog.
Tien jaar literatuur- en cultuurgeschiedenis in vier kloeke delen die in twaalf jaar verschenen zijn, is een bijzondere prestatie, zeker als die delen zich laten lezen als een roman. Calis’ verdienste is ook dat hij bij de literaire geschiedschrijving een belangrijke plaats inruimt voor de tijdschriften, de laboratoria van de literaire vernieuwing.
PJV
(8)-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=
Date: Fri, 16 Mar 2001 16:52:34 +0100
From: Lisanne Teunissen <LTeunissen@ntu.nl>
Subject: Sym: 0103.22: Conferentie taal- en spraaktechnologie op do 22 maart 2001 te Eindhoven
==================================================
Conferentie over taal- en spraaktechnologie brengt
aanbieders en gebruikers bij elkaar
==================================================
Op 22 maart 2001 vindt in Eindhoven een Vlaams-Nederlandse conferentie plaats over taal- en spraaktechnologie (TST). Het centrale thema is ‘de gebruiker in beeld’. Gerenommeerde TST-bedrijven geven tijdens de conferentie een overzicht van de huidige stand van zaken en de laatste ontwikkelingen. Daarnaast komen gebruikers van deze technologie aan het woord. Wat zijn hun behoeften, en wat heeft TST hun nu en in de toekomst te bieden?
De conferentie beoogt potentiele gebruikers van taal- en spraaktechnologie (denk bijvoorbeeld aan spraakgestuurde, meertalige elektronische diensten) uit sectoren zoals toerisme of e-commerce, en aanbieders van deze technologieen bij elkaar te brengen. Ook organisaties met een meer algemene belangstelling voor de huidige en toekomstige mogelijkheden van TST zijn welkom. Tijdens de conferentie zal er niet alleen aandacht besteed worden aan wat er nu op dit moment al mogelijk is, maar ook aan de behoeften van de gebruikers op langere termijn. Met name in verband met dit laatste aspect zal er uitvoerig worden stilgestaan bij de mogelijkheden die de Europese technologiesubsidies bieden aan gebruikers en ontwikkelaars om al dan niet gezamenlijk meer geavanceerde taal- en spraaktechnologietoepassingen te ontwikkelen.
De conferentie wordt georganiseerd in het kader van het met Europees geld gefinancierde project Euromap, dat tot doel heeft een brug te slaan tussen het wetenschappelijk TST-onderzoek en ‘de markt’. De organisatie is in gezamenlijke handen van de Nederlandse Taalunie, het Nederlandse ministerie van Economische Zaken, het agentschap Senter/EG-Liaison van dit ministerie, het Nederlandse wetenschapsfonds NWO, het Europese TST-netwerk ELSNET, de Administratie Wetenschap en Innovatie (AWI) van het ministerie van de Vlaamse Gemeenschap en het Instituut voor de aanmoediging van Innovatie door Wetenschap en Technologie in Vlaanderen (IWT).
De toegang tot de conferentie is gratis. Aanvang: 13.00 uur.
Voor meer informatie kunt u contact opnemen met:
- Peter van Poortvliet (Senter/EG-Liaison, p.van.poortvliet@egl.nl), telefoon +31 (0)70-361.02.50, of
- Lisanne Teunissen of Elisabeth D’Halleweyn (Nederlandse Taalunie, lteunissen@ntu.nl of e.dhalleweyn@ntu.nl), telefoon +31 (0)70-346.95.48.
(9)-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=
Date: Tue, 13 Mar 2001 10:26:12 +0100
From: Frank Brandsma <Frank.Brandsma@let.uu.nl>
Subject: Sym: 0103.23: Arthurmiddag op vr 20 april 2001 te Utrecht
============
Arthurmiddag
============
Op 20 april 2001 organiseert de Nederlandse afdeling van de International Arthurian Society een lezingenmiddag met als thema ‘Motif Transfer’. De middag vindt plaats in Utrecht, Drift 21. Toegang: gratis; iedere belangstellende is welkom.
Het programma is als volgt:
14.00 Opening door voorzitter Bart Besamusca
14.05 Elise de Bree: Een verhaal in kleur of zwart-wit: motif transfer van Le bel inconnu naar Lybeaus Desconus
14.30 Johan Hooge: ‘Wedert droem was so waerhede’. Dromen in de Queeste van den Grale
15.00 Theepauze
15.30 Martine Meuwese: Motif transfer in de Arthurverluchting
16.00 Ludo Jongen: Van feeen en kluizenaars
16.30 Marie-Jos’e Heijkant: Het motief van het verkrachte meisje in de Tavola Ritonda
17.00 Borrel
18.00 Sluiting, gezamenlijke maaltijd op eigen kosten voor wie dat wil.
Toegang: gratis; iedereen is welkom.
Opgeven en nadere informatie: Frank.Brandsma@let.uu.nl.
(10)=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=
Date: Tue, 20 Mar 2001 09:28:03 +0100
From: Suzan van Dijk <suzan.van.dijk@hum.uva.nl>
Subject: Sym: 0103.24: Studiedag 'Oude en Nieuwe Media' gewijd aan NWO-project 'Schrijfsters en hun publieken' op vr 20 april 2001 te Utrecht
*------------------------------------------------------------* | | | Vijftiende studiedag Werkverband | | Vrouwenstudies/Neerlandistiek/Literatuurgeschiedschrijving | | | | | | OUDE EN NIEUWE MEDIA | | Het NWO-project 'Schrijfsters en hun publieken, 1700-1880' | | | | Vrijdag 20 april 2001, 10.00-17.00 uur | | Utrecht, Drift 21, Diepenbrockzaal | | | *------------------------------------------------------------*
Geachte collega’s en belangstellenden,
Bij dezen nodigen wij u hartelijk uit voor de feestelijke vijftiende studiedag van het Werkverband Vrouwenstudies/Neerlandistiek/ Literatuurgeschiedschrijving op vrijdag 20 april a.s., te Utrecht.
De studiedag, die deze keer een meer openbaar karakter heeft, zal onder de titel ‘Oude en Nieuwe Media’ gewijd zijn aan het NWO-HI-project ‘Schrijfsters en hun publieken, 1700-1880’, dat onder leiding staat van Suzan van Dijk. Aan de hand van twee voorbeelden zal een indruk worden gegeven van de mogelijkheden die databases en elektronische publicatievormen bieden voor het bedrijven van (vrouwen)literatuurgeschiedenis.
Binnen het project ‘Schrijfsters en hun publieken’ wordt gepoogd het functioneren van vrouwelijke auteurs uit deze periode beter te begrijpen en inzichtelijk te maken. Daartoe wordt gebruik gemaakt van oude en van nieuwe media: reacties op het werk en de persoon van schrijfsters worden onder andere gevonden in contemporaine tijdschriften. De daar – en elders – gevonden receptiegegevens worden opgeslagen en hanteerbaar gemaakt met behulp van een database op Internet. Aangezien het project zijn oorsprong heeft in de samenwerking binnen het Werkverband, is besloten om, als afronding van de huidige eerste fase van het onderzoek, ook in dit kader – en daarom in Utrecht – enkele eerste resultaten ervan te presenteren.
Aan het begin van de dag zal de website worden geopend, waarbinnen de database en onderzoeksresultaten on-line te vinden (zullen) zijn. Suzan van Dijk geeft een rondleiding langs enkele Franse romanschrijfsters, hun werk en de receptie (nationaal en internationaal) van dat werk. Ingrid Tieken legt vervolgens verband tussen deze manier van netwerk(re)constructie op basis van de receptie van romans, en haar eigen netwerkonderzoek vanuit een socio-linguistische invalshoek en op basis van egodocumenten.
Na de lunch – op eigen gelegenheid – gaat Petra Broomans nader in op het gebruik van tijdschriften binnen het onderzoek naar de internationale receptie van schrijfsters. Marguerite Corporaal beargumenteert vervolgens dat het corpus zich niet moet blijven beperken tot het romangenre: op grond van haar eigen onderzoek suggereert zij dat toneelschrijfsters eveneens moeten worden opgenomen.
Daarna wordt een andere website bezocht die van belang is – inhoudelijk en als voorbeeld – voor de bestudering van vrouwenliteratuurgeschiedenis: het Damescompartiment van de Indische Letteren. Dit gebeurt onder leiding van Vilan van de Loo, die er de ontwerpster en de ‘conductrice’ van is.
Tenslotte blikken wij terug naar de eerste grote manifestatie binnen het project: het KNAW-colloquium ‘Met of zonder lauwerkrans?’. Het eerste exemplaar van de proceedings van dit colloquium zal worden overhandigd aan Hella Haasse, die al meer dan twintig jaar geleden het belang van dit type onderzoek heeft benadrukt.
Het programma vindt u hierbij. Met het oog op de organisatie verzoeken wij u vriendelijk om – middels het strookje hieronder – ons te laten weten of u van plan bent te komen.
Met vriendelijke groeten,
Petra Broomans (RUG en Universiteit Gent)
Suzan van Dijk (UvA)
Marianne Vogel (Universiteit Freiburg)
PROGRAMMA
10.00-10.15 begroeting, opening van de studiedag
10.15-11.00 Suzan van Dijk (UvA): ‘Les jugements universellement port’es sur les femmes’. Schrijfsters in een database: opzet, eerste resultaten en mogelijkheden.
11.00-11.15 discussie
11.15-11.30 koffiepauze
11.30-12.00 Ingrid Tieken-Boon van Ostade (RUL): Sarah Fielding (1710-1768) en haar ‘network of intellectual friendships’.
12.00-12.15 discussie
12.15-13.30 lunchpauze
13.30-14.00 Petra Broomans (RUG): ‘In dankbare herinnering’. Margaretha Meijboom (1856-1927) over vertaalsters en tijdschriften.
14.00-14.20 discussie
14.20-14.50 Marguerite Corporaal (RUG): ‘How oft have I with public voice run on’. De mogelijkheden tot onderzoek naar zeventiende-eeuwse Engelse toneelschrijfsters binnen dit database-project.
14.50-15.10 discussie
15.10-15.25 theepauze
15.25-16.10 Vilan van de Loo: Bezoek aan het ‘Damescompartiment’ – de vrouwelijke letteren uit Nederlandsch Indie.
16.10-16.25 discussie
16.25-16.40 Suzan van Dijk: Presentatie van de bundel ‘Writing the history of women’s writing. Toward an international approach’ (Proceedings van het KNAW-colloquium gehouden in september 1998, red. S. van Dijk, L. van Gemert, S. Ottway). Het eerste exemplaar zal zij overhandigen aan Hella Haasse.
16.40 receptie, aangeboden door KNAW, NWO en Huizinga Instituut
INTEKENSTROOK
Ondergetekende (naam). . . . . . . . . . . . . . .
zal aanwezig zijn tijdens de bijeenkomst van het Werkverband op 20-4-2001
a.u.b. sturen aan:
Drs. P. Koopman
Huizinga Instituut
Spuistraat 134
1012 VB Amsterdam
of via e-mail: paul.koopman@hum.uva.nl
(vermeld als subject: Utrecht, 20 april)
(11)=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=
Date: Wed, 07 Mar 2001 16:42:51 +0100
From: Peter-Arno Coppen <P.A.Coppen@let.kun.nl>
Subject: Col: 0103.25: Linguistisch Miniatuurtje LXXVII: Door de verkeerde bril
=================================
Linguistisch Miniatuurtje LXXVII:
Door de verkeerde bril
=================================
Ik draag al jaren een bril. Daardoor ben ik in staat de wereld enigszins scherp waar te nemen. Zet ik mijn bril af, dan verworden de voorwerpen om mij heen tot slechts vage contouren van hun origineel. Dat is een heel normaal verschijnsel, dat mijn wereldbeeld niet schokkend beinvloedt. Ik zal het bijvoorbeeld niet in mijn hoofd halen om te verkondigen dat de wereld om mij heen steeds vager wordt naarmate ik een sterkere bril nodig heb.
Laatst zag ik in een populairwetenschappelijke televisieuitzending een verklaring voor dit verschijnsel. Het schijnt dat onze visuele interpretatie veel beperkter is dan je op het eerste gezicht zou denken. Het is bijvoorbeeld niet zo, dat wij voortdurend bezig zijn met het opbouwen van een volledig visueel beeld uit de prikkels die wij op ons netvlies krijgen. Dat zou allemaal veel te bewerkelijk zijn. Nee, wat we doen is dit: we bouwen een consistent mentaal beeld op van de werkelijkheid, en toetsen daar onze visuele prikkels slechts marginaal aan. Zolang die prikkels niet strijdig zijn met ons beeld is er niets aan de hand. Visuele waarneming is alleen controleren of je fantasie klopt. Kijken doe je met je ogen dicht.
Waarom verklaart dit dat ik in staat ben om te veronderstellen dat de wereld hetzelfde blijft terwijl mijn ogen veranderen? Omdat het scherpe beeld al in mijn brein opgeslagen zit. Zelfs zonder bril weet ik dat de wereld scherper is dan ik haar waarneem. Daardoor kan ik accepteren dat een bril corrigeert voor mijn gebrekkige gezichtsvermogen.
Overigens is die verklaring geen voldoende voorwaarde voor een juiste visie op dit verschijnsel. Ik vermoed dat je mensen met een verminderend gezichtsvermogen best kunt aanpraten dat de wereld verandert in plaats van hun ogen. Misschien moeilijk, omdat we nu eenmaal uitgaan van de onveranderlijkheid van de materie (illusionisten maken gebruik van dit verwachtingspatroon), maar niet onmogelijk. Het is toch vanzelfsprekend dat de wereld van nu anders is dan die van twintig jaar geleden? Waarom zou je deze wereld dan net zo scherp kunnen zien als de oude? Omdat je waarnemingsvermogen toegesneden is op de wereld van je jeugd is het logisch dat je de wereld van nu minder scherp ziet. Het feit dat we dit bijna een stupide redenering vinden, toont aan hoe goed onze opvoeding in deze geweest is.
Het ligt voor de hand om te veronderstellen dat de interpretatie van taal van dezelfde principes uitgaat als visuele interpretatie: we bouwen een semantische wereld op voor de conversatie die we voeren (het discussiedomein), en wat we horen toetsen we marginaal aan dat beeld. Ons taalvermogen stelt ons in staat om de binnenkomende prikkels te analyseren tot toetsingscriteria voor onze semantische wereld. Dat gaat prima, zolang dat taalvermogen toegesneden is op de taal die om ons heen gesproken wordt.
Veel mensen ervaren dat hun taalvermogen in de loop der jaren de betekenisonderscheidingen in de taal minder scherp waarneemt. Woorden en uitdrukkingen passen niet meer zo helder op het mentale wereldbeeld dan ze vroeger leken te doen. Deze mensen klagen over vager wordende betekenissen en gemakzuchtig en slordig taalgebruik. Daaruit blijkt dat men ervan uitgaat dat de veranderende taal de oorzaak is van de vage waarneming. Maar is het niet eerder ons groeiende onvermogen om de taal scherp waar te nemen dan dat de taal zelf vager wordt?
Zelfs doorgewinterde taalwetenschappers kunnen zich niet aan die indruk onttrekken dat de vaagheid een kenmerk van de taal zelf is. Zo stelde Ton van der Wouden in een interview met de NRC, dat modale partikels vaak een “vervaging” van de betekenis van de zin tot gevolg hebben. Ik vind dat een onbegrijpelijke uitspraak. Zeg je ‘Kom hier’, dan gebied je iemand om naar je toe te komen. Ik begrijp niet wat daar zo helder aan is, maar vooruit. Voeg je nu een modaal partikel toe (‘Kom maar hier’), dan wordt het ineens “vaag”. Waarom in vredesnaam? Door dat ‘maar’ verschuif je de betekenis naar een aansporing, bijvoorbeeld doordat je het naar je toe komen als een aantrekkelijk alternatief voor het tegendeel voorspiegelt. Ik zal de eerste zijn om toe te geven dat ik die betekenis niet precies kan omschrijven, maar ik ben bereid om dat toe te schrijven aan mijn taalkundige onvermogen in plaats van dat ik de taal zelf de schuld geef.
Er is een overeenkomst tussen de klagende taalgebruiker en de taalkundige die vaagheid tot een betekeniskenmerk bestempelt. Beiden beschouwen de taaluiting als een zelfstandigheid die onafhankelijk is van een interpretatie. Maar het is juist die interpretatie, dat wil zeggen: de confrontatie met een wereldbeeld, die de scherpte van de betekenis bepaalt. Een heldere betekenis is een betekenis waarvan de gevolgen voor je mentale model duidelijk zijn.
De taal verandert, van die vaststelling zal niemand schrikken. Maar de taal kan alleen veranderen als de taalvermogens van onze medetaalgebruikers anders worden. Dat moet echter weer betekenen dat onze eigen taalvermogens verder weg komen te liggen van het gemiddelde. Ze verschuiven van het brandpunt van de taal in de richting van een perifere positie. Het gevolg is dat we taalkundig gezien steeds minder scherp waarnemen.
Dit verminderde taalkundige waarnemingsvermogen is geen ramp. We toetsen immers onze interpretaties slechts marginaal aan een al in volle scherpte opgebouwd wereldbeeld. Helaas bestaan er geen taalbrillen of gehoorapparaten die onze waarneming kunnen corrigeren. We zijn dus aangewezen op ons eigen vermogen tot rationalisering.
Wie bij zichzelf constateert (er zijn ook al geen taalopticiens) dat hij de talige wereld niet scherp kan waarnemen -en wie nadenkt over betekenis komt al vrij snel tot die conclusie- heeft de natuurlijke neiging om de veranderende taal de schuld te geven van dit onvermogen. Tegenover de onveranderlijkheid van de materie staat immers de veranderlijkheid van de taal. Verandert de materie in onze waarneming van vorm, dan is onze standaardverklaring dat ons gezichtsvermogen vermindert. Verandert daarentegen de taal in onze waarneming van vorm, dan ligt dat ineens aan de veranderde taal zelf.
Zo bezien is het klagen over vervaging en verloedering van taal een gemakzuchtig verschijnsel: je vertrouwt kritiekloos op je standaardverklaringen voor een verandering in je waarneming, en denkt niet verder na. Evenzeer is het beroep op het predikaat “vaag” onder taalkundigen twijfelachtig. In het beste geval betekent het “we kunnen de betekenis niet scherper omschrijven”. Maar in dat geval is er misschien wel alleen een andere bril nodig.
Peter-Arno Coppen
(12)=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=*-------------------------------------------------------------------------* | | | Informatie over Neder-L: | | ======================== | | Algemene informatie opvragen over Neder-L: stuur mail naar | | listserv@nic.surfnet.nl met daarin de boodschap: GET NEDER-L INFO | | Abonnement nemen op Neder-L: stuur mail naar listserv@nic.surfnet.nl | | met als boodschap: SUB NEDER-L uw-voornaam/voorletters uw-achternaam | | Neder-L op het web/WWW: Neder-L-nummers zijn vanaf januari 1997 in | | web-formaat te lezen via: http://baserv.uci.kun.nl/~salemans/ | | Nadere informatie over Neder-L in web-formaat: zie artikel 9706.01 | | Er is ook een WWW-archief met alle e-mailversies van Neder-L sinds | | juni 1992, dat ook op trefwoord doorzocht kan worden; de URL van dit | | listserv-archief: http://listserv.surfnet.nl/archives/neder-l.html | | Neder-L wordt ook verspreid via de Internet-newsgroup bit.lang.neder-l | | Oude Neder-L-bulletins opvragen: stuur mail naar listserv@nic.surfnet.nl| | met daarin een boodschap als: GET NEDER-L LOG9206 | | (resultaat: logboek met Neder-L-artikelen van juni '92 wordt gestuurd)| | Of maak gebruik van het listserv-archief (zie enkele regels hierboven)| | Bijdrage voor Neder-L opsturen: stuur mail naar neder-l@nic.surfnet.nl | | Contact met redactie: stuur mail naar Salemans@baserv.uci.kun.nl, naar | | Willem.Kuiper@hum.uva.nl, naar Piet.Verkruijsse@hum.uva.nl (voor de | | evenementenagenda) of naar P.A.Coppen@let.kun.nl | *-------------------------------------------------------------------------**-Einde-------------------- Neder-L, no. 0103.b --------------------------*
Laat een reactie achter