Subject: | Neder-L, no. 0109.c en 0109.d (tijdschriftenoverzicht) |
From: | BJP Salemans |
Reply-To: | Elektronisch tijdschrift voor de neerlandistiek |
Date: | Sun, 30 Sep 2001 23:47:31 +0200 |
Content-Type: | TEXT/PLAIN |
********************* *-Tiende-jaargang---------- Neder-L, no. 0109.c -----------ISSN-0929-6514-* | | | ************************************************************ | | * Neder-L, elektronisch tijdschrift voor de neerlandistiek * | | ************************************************************ | | | |Onderwerpen in dit bulletin: | |============================ | | (1) Rub: 0109.39: Evenementenagenda, met: | | - Lezing J.H. Bakker over het boek in het digitale | | tijdperk, vr 26 oktober 2001 (Amsterdam) | | - Theo Thijssen-wandelingen op zondag, tot zo 28 | | oktober 2001 (Amsterdam) | | - Lezing Kees Fens over Amsterdm, ma 29 oktober 2001 | | (Amsterdam) | | - 65-ste Boekenbeurs, do 1 - zo 11 november 2001 | | (Antwerpen) | | - Colloquium over teksteditie, do 22 en vr 23 | | november 2001 (Leicester) | | - Tentoonstelling over C.P. Tiele, wo 2 januari - zo | | 24 februari 2002 (Leiden) | | (2) Vac: 0109.40: Vacatures voor een germanist of neerlandicus en een | | theologisch geschoolde filoloog of historicus aan de | | UFSIA te Antwerpen (deadline: wo 31 oktober 2001) | | (3) Rub: 0109.41: Hora est! Promoties H. van Dijk op ma 8 oktober 2001 | | te Groningen en S. Zuckerman op di 9 oktober 2001 te | | Groningen | | (4) Rub: 0109.42: Hora est! Promotie E. Tol-Verkuyl in Nijmegen niet op | | 19 oktober, maar op ma 29 oktober 2001 | | (5) Med: 0109.43: K'aroli-studies en de Wet op de Privacy: verzoek aan | | bestellers zich te melden | | (6) Lit: 0109.44: Pas verschenen: L. Degand, Y. Bestgen, W. Spooren en | | L. van Waes (red.). Multidisciplinary Approaches to | | Discourse (Amsterdam, 2001) | | (7) Lit: 0109.45: Nieuw Vlaams dialectwoordenboek van Herman J. Claeys | | (8) Sym: 0109.46: Congres Onze Taal 2001 'Taal en beeld' op za 3 | | november 2001 te Rotterdam | | (9) Sym: 0109.47: Studiedag 'Ontmoetingen tussen culturen, vanuit een | | genderperspectief' op vr 19 oktober 2001 te Utrecht | |(10) Sym: 0109.48: Symposium over het tijdschrift Forum op za 27 oktober | | 2001 te Den Haag | |(11) Sym: 0109.49: Congres 'De Nederlandse boekenuitgeverij tussen | | 1950-2000' op vr 2 november 2001 te Amsterdam | |(12) Sym: 0109.50: Studiedag over de jonge Gerard Walschap op vr 5 | | oktober 2001 te Antwerpen | |(13) Sym: 0109.51: IGEL-conferentie over empirische bestudering van | | literatuur en media van wo 21 tot za 24 augustus 2002 | | in P'ecs, Hongarije - call for papers | | | |-------------------------- Neder-L, no. 0106.d --------------------------* | | |Maandelijks tijdschriftenoverzicht | |================================== | |(14) Tyd: 0109.52: Nederlandse Taalkunde, jrg. 6, no. 3, september 2001 | |(15) Tyd: 0109.53: Onze Taal, jrg. 70, no. 9, september 2001 | |(16) Tyd: 0109.54: Vooys, jrg. 19, no. 2, augustus 2001 | |(17) Tyd: 0109.55: Lijst redacteurs tijdschriftenoverzicht Neder-L | |(18) Informatie over Neder-L | | | *-------------------------- --------30-september-2001-* *********************
(1)-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=
Date: Sun, 16 Sep 2001 14:39:32 +0200
From: P.J. Verkruijsse <piet.verkruijsse@hum.uva.nl>
Subject: Rub: 0109.39: Evenementenagenda
=================
Evenementenagenda
=================
AMSTERDAM, Doelenzaal Universiteitsbibliotheek, Singel 425
Lunchlezing t.g.v. 10 jaar Boekenmarkt op het Spui, vrijdag 26 oktober 2001, 12.30-13.30 uur.
- Dr. Jan Hendrik Bakker, literair journalist bij de Haagsche Courant, spreekt over lezen in cyberspace: het boek in het digitale tijdperk. Gratis toegang.
AMSTERDAM, Theo Thijssen Museum, Eerste Leliedwarsstraat 16, +31 (0)20-4207119
Theo Thijssen-wandelingen, iedere zondag tot 28 oktober 2001, 13.00 uur.
- Wandelingen door het Amsterdam van Theo Thijssens jeugd. Vertrek bij het museum. Deelname: NLG 10,00; reserveren gewenst.
AMSTERDAM, Aula Universiteit, Singel 411
Lezing Kees Fens, maandag 29 oktober, 20.00 uur.
- Lezing door Kees Fens in het kader van de reeks over de stad Amsterdam onder de titel ‘De metamorfose van een buurt’. Toegang: NLG 10,00. Reserveringen: Congresbureau UvA, +31 (0)20-5254791, e-mail: congres@bdu.uva.nl, Internet: http://www.uva.nl/aktueel/adamreeks4.html
ANTWERPEN, Bouwcentrum, Jan van Rijswijcklaan 191, 2020 Antwerpen.
Vijfenzestigste Boekenbeurs, donderdag 1 – zondag 11 november 2001.
- Thema van de vijfenzestigste Boekenbeurs is Europa. Van 1 november tot 11 november komen bekende schrijvers uit heel Europa naar het Bouwcentrum. Marianne Fredriksson (Anna, Hanna en Johanna), Nicholas Evans (De Paardenfluisteraar), Jonathan Coe (De Rotters Club) en Lulu Wang (Seringendroom) zullen aanwezig zijn. De Boekenbeurs trok verleden jaar meer dan 164.000 bezoekers en is een van de belangrijkste boekenfeesten van de Lage Landen. Naast de boekenstands zijn er lezingen, debatten en voordrachten, tentoonstellingen; ook is er een educatief project opgezet. Nadere informatie op http://www.boekenbeurs.org/ en op http://www.boek.be/ van de Vereeniging ter Bevordering van het Vlaamsche Boekwezen (VBVB). Een mooie en informatieve website trouwens, dat www.boek.be.
LEICESTER, De Montfort University
Colloquium teksteditie, donderdag 22 en vrijdag 23 november 2001.
- Inaugural Colloquium for the European Society for Textual Scholarship. The Society is sponsored by The Centre for Technology and the Arts, Faculty of Humanities and Social Sciences, De Montfort University, Leicester, and by The Constantijn Huygens Institute for text editions and intellectual history, The Hague. Speakers will include Peter Shillingsburg, Hans-Walter Gabler, David Parker, Peter Robinson, Dick van Vliet, Bodo Plachta and Andreas Dress. Further information about the colloquium is at http://www.cta.dmu.ac.uk/ests/initcolloq.html.
LEIDEN, Universiteitsbibliotheek
Tentoonstelling over C.P. Tiele, 2 januari – 24 februari 2002
- Tentoonstelling over de bibliograaf C.P. Tiele. Nadere informatie: http://www.leidenuniv.nl/gg/Tiele/tiele.htm
(2)-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=
Date: Fri, 28 Sep 2001 17:14:38 +0200
From: "Thom Mertens" <Thom.Mertens@ufsia.ac.be>
Subject: Vac: 0109.40: Vacatures voor een germanist of neerlandicus en een theologisch geschoolde filoloog of historicus aan de UFSIA te Antwerpen (deadline: wo 31 oktober 2001)
===================
Vacatures Antwerpen
===================
UNIVERSITEIT ANTWERPEN
UNIVERSITAIRE FACULTEITEN SINT-IGNATIUS TE ANTWERPEN
ZELFSTANDIG ACADEMISCH PERSONEEL (M/V)
In de Faculteit Letteren en Wijsbegeerte
Twee voltijdse leden van het zelfstandig academisch personeel voor onderwijs, onderzoek en dienstverlening in de vakgroep Religieuze Wetenschappen:
1. een germanist of neerlandicus
Profiel:
- doctoraat op proefschrift;
- aantoonbare belangstelling voor de studie van spiritualiteit en mystiek in de Nederlanden van de Middeleeuwen tot het einde van de achttiende eeuw;
- bewezen kennis van het Latijn;
- bewezen onderwijservaring;
- bewezen actief engagement in de verschillende aspecten van het
academische leven (congressen, lezingen, redacties, etc.).
Taakomschrijving:
- onderzoek: teksteditie en onderzoek op het gebied van de geestelijke literatuur: zowel tekstanalytische als inhoudelijke studie; onderwijs: onderwijstaken op het gebied van de vakgroep Religieuze wetenschappen;
- dienstverlening: presentatie aan een breder publiek van de opgebouwde wetenschappelijke kennis van de spiritualiteit; taken in verband met het bestuur van de vakgroep en de redactie van het tijdschrift Ons Geestelijk Erf.
2. een filoloog of historicus met academische vorming in de theologie
Profiel:
- doctoraat op proefschrift;
- aantoonbare belangstelling voor de studie van spiritualiteit en mystiek in de Nederlanden van de Middeleeuwen tot het einde van de achttiende eeuw;
- bewezen kennis van het Latijn;
- bewezen onderwijservaring;
- bewezen actief engagement in de verschillende aspecten van het
academische leven (congressen, lezingen, redacties, etc.).
Taakomschrijving:
- onderzoek: op het gebied van de geestelijke literatuur en/of religieuze geschiedenis van de Middeleeuwen tot het einde van de achttiende eeuw; onderwijs: onderwijstaken op het gebied van de vakgroep Religieuze wetenschappen;
- dienstverlening: presentatie aan een breder publiek van de opgebouwde wetenschappelijke kennis van de spiritualiteit; taken in verband met het bestuur van de vakgroep en de redactie van het tijdschrift Ons Geestelijk Erf.
Aanstellingsmodaliteiten:
Indiensttreding begin 2002.
In principe gaat het om een tijdelijke aanstelling voor een termijn van drie jaar, met uitzicht op een vaste benoeming na die periode na gunstige beoordeling. Afhankelijk van de leeftijd, ervaring en kwalificaties van de kandidaat, is een vaste benoeming van bij de aanvang mogelijk.
De aanwervingsgraad is in principe die van docent. Afhankelijk van het dossier van de kandidaat is een aanstelling in een hogere graad mogelijk.
Informatie en kandidatuurstelling:
Voor meer informatie over de opdracht en het profiel bel naar prof. dr. Thom Mertens (vakgroep Religieuze Wetenschappen), tel. +32 (0)3-220.42.50 – e-mail: thom.mertens@ufsia.ac.be
Voor een gedetailleerde profiel- en opdrachtomschrijving en voor sollicitatieformulieren, surf naar http://www.ufsia.ac.be/vacatures/ of bel naar Martien Cryns (Personeelsdienst UFSIA), tel. +32 (0)3-220.45.07. De sollicitatieformulieren moeten uiterlijk op 31 oktober 2001 toekomen bij prof. dr. C. Reyns, rector UFSIA, Venusstraat 35, 2000 Antwerpen.
(3)-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=
Date: Thu, 27 Sep 2001 14:15:44 +0200
From: P.J. Verkruijsse <piet.verkruijsse@hum.uva.nl>
Subject: Rub: 0109.41: Hora est! Promoties H. van Dijk op ma 8 oktober 2001 te Groningen en S. Zuckerman op di 9 oktober 2001 te Groningen
=========
Hora est!
=========
Maandag 8 oktober 2001, 16.00 uur, RUG, Aula Academiegebouw, Broerstraat 5, Groningen.
H. van Dijk: ‘”In het liefdeleven ligt gansch het leven”. Het beeld van de vrouw in het Nederlands realistisch proza, 1885-1930’.
Promotor: prof. dr. G.J. Dorleijn.
Harold van Dijk onderzocht de kenmerken van vrouwelijke romanpersonages in de Nederlandse literatuur tussen 1885 en 1930. Ook vergeleek hij het beeld van de vrouw in de literatuur met het vrouwbeeld in historische en wetenschappelijke bronnen uit die periode. Van Dijk concludeert dat onder invloed van de vrouwenemancipatie het beeld van de vrouw na 1910 verandert. Belangrijker nog is volgens hem de invloed van Darwins evolutieleer, die het natuurhistorisch denken op gang bracht. De mens – dus ook de vrouw – wordt daarin primair gezien als onderdeel van de natuur. Van wezens die de neiging hebben zich te verliezen in romantische illusies, verandert een deel van de romanpersonages in levenslustige gezonde vrouwen met een natuurlijke gevoeligheid. Ook na 1910 blijven echter veel vrouwelijke romanpersonages hevig worstelen met de gevolgen van de vrouwenemancipatie, aldus Van Dijk.
Het proefschrift verschijnt bij uitgeverij Van Gorcum te Assen, prijs: NLG 98,50. Inlichtingen: http://www.rug.nl. Harold van Dijk is te bereiken via e-mail: harold.van.dijk@let.rug.nl.
Dinsdag 9 oktober 2001, 13.15 uur, RUG, Aula Academiegebouw, Broerstraat 5, Groningen.
S. Zuckerman: ‘The acquisition of “optional” movement’.
Promotores: Prof. dr. F. Zwarts en prof. dr. R. Bastiaanse.
Hoe kan het toch dat kinderen hun moedertaal zo snel en zo perfect leren, terwijl volwassenen vaak zo’n moeite hebben met het aanleren van een tweede taal? Volgens de bekende taalkundige Noam Chomsky en wetenschappers op het gebied van de Generatieve Taalkunde, hebben alle menselijke talen een gezamenlijke basis en zijn de verschillen tussen de talen van de wereld slechts oppervlakkig. De gezamenlijke basis voor taal zou in aanleg in de hersenen aanwezig zijn. En wat is aangeboren hoeft door het kind niet meer te worden aangeleerd. In deze visie is het dus logisch dat kinderen hun moedertaal snel leren, omdat ze de aangeboren taalbasis slechts hoeven aan te passen aan de taal die ze van hun ouders te horen krijgen. Uitgaande van deze theorie, onderzocht taalkundige Shalom Zuckerman het aspect van ‘optionaliteit’ dat in veel talen bestaat. Het gaat hierbij om twee zinnen met dezelfde woorden, die hetzelfde betekenen, maar een verschillende woordvolgorde hebben. Bijvoorbeeld de Nederlandse zinnen: ‘Ik denk dat Jan het boek gelezen heeft’ en ‘ik denk dat Jan het boek heeft gelezen’. Het is wellicht te verwachten dat een kind dat leert spreken hiervan in de war kan raken. Uit zijn experimentele onderzoek onder Nederlands-, Frans-, Engels- en Hebreeuwssprekende kinderen in de leeftijd van drie tot zes jaar concludeert Zuckerman dat kinderen een sterke voorkeur hebben voor een van de woordvolgorden en dat dit niet noodzakelijk dezelfde volgorde is als de volgorde die de ouders gebruiken. De kinderen kiezen vaak de optie die taalkundig gezien de simpelste is. In het Nederlands is ‘gelezen heeft’ de meest eenvoudige keuze. Ouders kunnen bij hun eigen kinderen zien of Zuckermans theorie klopt. Dat is het geval als hun kinderen vaker zeggen ‘gezien heeft’ dan ‘heeft gezien’.
Shalom Zuckerman (Boston, VS, 1967) studeerde psychologie en taalkunde in Isra”el. Hij verrichtte zijn promotieonderzoek bij de School of Behavioral and Cognitive Neurosciences (BCN) van de RUG. Sinds maart jl. is hij onderzoeker aan de Universiteit Utrecht. Inlichtingen: http://www.rug.nl. S. Zuckerman, tel. +31(0)30-2536213, e-mail: zuckerman@let.uu.nl (werk).
(4)-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=
Date: Sun, 16 Sep 2001 14:39:32 +0200
From: Ben Salemans <salemans@baserv.uci.kun.nl>
Subject: Rub: 0109.42: Hora est! Promotie E. Tol-Verkuyl in Nijmegen niet op 19 oktober, maar op ma 29 oktober 2001
=========
Hora est!
=========
In Neder-L 0109.25 stond vermeld dat Eva Tol-Verkuyl op vrijdag 19 oktober 2001 in Nijmegen zal promoveren. Die datum klopt niet: “non hora est”, zou Caesar zeggen. De promotie vindt op maandag 29 oktober 2001 plaats. In de webversie van Neder-L 0109.25 is dit inmiddels verbeterd.
(5)-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=
Date: Tue, 18 Sep 2001 12:21:32 +0100
From: J.A. van Leuvensteijn <ja.van.leuvensteijn@let.vu.nl>
Subject: Med: 0109.43: Karoli-studies en de Wet op de Privacy: verzoek aan bestellers zich te melden
=======================================
K’aroli-studies en de Wet op de Privacy
=======================================
In Neder-L 0104.13 (april 2001) heb ik een mededeling geplaatst over de bundel ‘K’aroli-studies, Hongaarse bijdragen aan de Neerlandistiek’. Wie 15 gulden heeft overgemaakt op rekening 3355.95.731 t.n.v. Steunfonds Karoli Universiteit te Oegstgeest om een exemplaar van de ‘K’aroli-studies’ te ontvangen, wordt verzocht om zijn/haar naam en adres te sturen naar J.A. van Leuvensteijn, Piet Heinlaan 20, 2341 SK Oegstgeest. Door de Wet op de Privacy houdt de bank sinds enige tijd adressen geheim; ook het terugstorten van het geld mislukt, doordat het formulier niet volledig kan worden ingevuld.
J.A. van Leuvensteijn
(6)-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=
Date: Wed, 12 Sep 2001 16:25:18 +0200
From: Wilbert Spooren <w.spooren@let.vu.nl>
Subject: Lit: 0109.44: Pas verschenen: L. Degand, Y. Bestgen, W. Spooren en L. van Waes (red.). Multidisciplinary Approaches to Discourse (Amsterdam, 2001)
==============
Pas verschenen
==============
Liesbeth Degand, Yves Bestgen, Wilbert Spooren & Luuk van Waes (red.). Multidisciplinary Approaches to Discourse. Amsterdam (Stichting VU Neerlandistiek) 2001. 204 blz., NLG 45, ISBN 90-72365-68-2.
Het boek bevat de tekst van negentien bijdragen aan de vierde Internationale Workshop over Multidisciplinary Approaches to Discourse (augustus 2001, Ittre, Belgie). Het thema van de workshop was ’tekstkwaliteit: wat maakt een goede tekst goed’. Het boek bevat bijdragen over tekstrepresentatie en -verwerking, documentstructuur, teksttypen en genres, multimodale documenten, tekstkwaliteit en tekstanalyse, beschreven vanuit verschillende disciplines (zoals theoretische en toegepaste taalkunde, computationele taalkunde en psychologie) van o.a. Francis Cornish, Patricia Wright en Rolf Zwaan.
Het boek is te bestellen door overmaking van NLG 45,- (incl. verzendkosten) op giro 2790626 t.n.v. Stichting VU Neerlandistiek, onder vermelding van MAD 2001.
(7)-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=
Date: Sun, 30 Sep 2001 12:09:36 +0200
From: Roger Thijs <roger.thijs@euro-support.be>
Subject: Lit: 0109.45: Nieuw Vlaams dialectwoordenboek van Herman J. Claeys
=======
Kal(le)
=======
Gisteren, zaterdag, gevonden in de Standaard-boekhandel te Mortsel, blijkbaar vers van de pers:
Herman J. Claeys, Vlaams Dialectenwoordenboek, 2001, Artus uitgevers & Herman J. Claeys, ISBN 90-804539-5-1, 621 blz., BEF 968 of 24 EURO.
Het is geen woordenboek van wijdverspreide “Belgicismen” of “Verkavelingsvlaams” maar een selectie van woorden uit de Vlaamse, Brabantse en Limburgse dialectwoordenschat. Men kan zich de vraag stellen over de zin van het alfabetisch door elkaar schuiven van woorden die verspreid zitten over een sterk uitgebreid dialectgebied.
Wij zochten naar “kallen” (Limburgs voor praten, spreken):
kal I (m) praat // kallen ( ~Eng. to call = roepen; ~ Zw. kalla = noemen; Deens kalde = roepen) – (L) 1. praten, spreken: Limburgs kallen; 2. babbelen, bazelen // kaletig (bn) – (L) op praten gesteld. // kallemoeie (v) – 1. (W) babbelaarster, klappei; 2. (Gent) bemoeizuchtige vrouw. // kalzamig (bn) – (Hass) spraakzaam; var. kelzamig (Genk) – Vgl. kallefakter & kallegaaien.
kal II, kalle (v), zie cale
cale (v) … (Fr) – 1. spie, wig, blokje; 2. erectie: m’e een kal staan – Ant.
kalle (v) (<Mnl. kallen = praten) – kraai, ekster, gaai – W
kalle I. (v) – pik, lul: ze kalle afsnakken – zich afrukken – Ost.
kalle II (v) (<Jiddish = bruid) – dwaas vrouwmens – W. O.
Achteraan in het boek zit er een uitgebreide lijst van locale dialectwoordenboeken, waaruit kennelijk gecompileerd werd. Vele titels waren mij onbekend; sommige ervan zijn kennelijk univeristeitsthesissen en moeilijk te vinden.
De weergave is dialect-Nederlands. Er is geen index Nederlands-dialect.
Mag er zijn, leuk om in te bladeren.
Roger Thijs
(8)-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=
Date: Thu, 13 Sep 2001 13:59:08 +0200
From: Onze Taal <onzetaal@onzetaal.nl>
Subject: Sym: 0109.46: Congres Onze Taal 2001 'Taal en beeld' op za 3 november 2001 te Rotterdam
=========================================
Congres Onze Taal 2001: ‘Taal en beeld’
Zaterdag 3 november, De Doelen, Rotterdam
=========================================
Onze taalcultuur is steeds meer ook een beeldcultuur geworden. Televisie, reclame, internet … taal en beeld vechten samen om onze aandacht. Hoe komt er op verschillende terreinen een wisselwerking tussen taal en beeld tot stand? Aan dit thema wijdt het Genootschap Onze Taal zijn congres van zaterdag 3 november in De Doelen te Rotterdam.
PROGRAMMA
10.15-10.20 Welkomstwoord door de voorzitter van het genootschap, mr. F.W. Kist, en inleiding door congrespresentatrice drs. Jacobine Geel
10.20-10.45 LEZING over taal en beeld in journalistieke tekeningen – door Jos Collignon, cartoonist in onder meer de Volkskrant, de Journalist, FNV Magazine en FEM/De Week
10.45-11.10 LEZING over beeld en taal van het beeldverhaal – door Kees Kousemaker, stripantiquaar, striphistoricus en strippublicist
11.10-11.25 OPTREDEN opvoering fragment musical Kuifje (premiere voor Nederland)
11.25-11.55 KOFFIEPAUZE
11.55-12.20 LEZING over taal en beeld in de sport – door Humberto Tan, presentator van Studio Sport
12.20-12.45 Uitreiking Groenman-taalprijs (van de Stichting LOUT) aan een bekende radio- of tv-persoonlijkheid
12.20-12.25: LOUT-voorzitter dr. H. Heestermans
12.25-12.30: juryrapport Groenman-taalprijs
12.30-12.45: reactie prijswinnaar
12.45-14.00 LUNCHPAUZE
14.00-14.25 LEZING over de relatie tussen taal en beeld in de reclame – door Hans van Walbeek, reclamemaker, verbonden aan reclamebureau Van Walbeek Etcetera
14.25-14.50 LEZING over beeldtaal en pictogramtaal – door Paul Mijksenaar, hoogleraar Industrieel Ontwerpen aan de TU Delft en directeur Bureau Mijksenaar
14.50-15.05 OPTREDEN poezie en muziek in gebarentaal: delen uit het theaterprogramma Zipper van Talking Hands
15.05-15.35 THEEPAUZE
15.35-16.00 LEZING over de opkomst (en ondergang) van de digitale beeldcultuur – door Francisco van Jole, internetjournalist van de Volkskrant en de TROS
16.00-16.15 OPTREDEN van Bart Chabot: hoe komt taal in beeld in Nederland?
16.15 SLUITING
In de pauze worden onder meer boeken verkocht, vinden presentaties plaats van verschillende diensten van het genootschap, en proberen leden van het genootschap u van een stelling over taalgebruik te overtuigen in een ‘sprekershoek’.
AANMELDING VOOR DEELNAME
Men kan zich tot 19 oktober aanmelden bij de administratie van het Genootschap Onze Taal: +31 (0)70-356.12.20, of via het aanmeldingsformulier op de website van het genootschap: http://www.onzetaal.nl/genoot/congres2001.html. De toegangsprijs van het congres bedraagt NLG 22,50.
LUNCH
Op grond van reacties bij vorige congressen is dit jaar niet gekozen voor een (duurder) lunchbuffet maar voor een individuele ‘lunchdoos’. Daarin vindt u twee belegde broodjes, een krentenbol, melk, fruit en cake. De lunchdoos kost NLG 15,-.
BETALING
Na ontvangst van het verschuldigde bedrag op girorekening 115040 van het Genootschap Onze Taal te Den Haag (o.v.v. ‘congres’) worden de bestelde kaart(en)/lunchbon(nen) aan u toegestuurd. Dit bedrag dient uiterlijk 19 oktober in ons bezit te zijn.
(9)-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=
Date: Thu, 13 Sep 2001 11:38:22 ?
From: M. Vogel <M.Vogel@let.rug.nl>
Subject: Sym: 0109.47: 16e Studiedag Werkverband Vrouwenstudies, Neerlandistiek, Literatuurgeschiedschrijving 'Ontmoetingen tussen culturen, vanuit een genderperspectief' op vr 19 oktober 2001 te Utrecht
==========================================================
Ontmoetingen tussen culturen, vanuit een genderperspectief
==========================================================
*---------------------------------------------* | | | Zestiende studiedag | | Werkverband Vrouwenstudies, Neerlandistiek, | | Literatuurgeschiedschrijving | | | | Ontmoetingen tussen culturen, | | vanuit een genderperspectief | | | | Vrijdag 19 oktober 2000, 10.00-16.00 uur | | Utrecht, Drift 21 (zaal 0.06) | | | *---------------------------------------------*
Programma:
10.00-10.15 Begroeting, opening van de studiedag.
10.15-10.55 Marja van Tilburg: ‘De verleiding van de Stille Zuidzee. De receptie van de Pacific in Europa eind 18e eeuw.’ Discussie.
10.55-11.40 Koffiepauze (buiten het gebouw).
11.30-12.10 Sabine Cohn: ‘”Her price is beyond pearls”. Encounters of gender images and reality, inside and outside Jewish Society in Eastern and Central Europe, at the end of the 19th century.’
Discussie.
12.10-12.30 Agnes Sneller bericht over de voortgang van de genderreeks onder redactie van Agnes Verbiest en haarzelf. Samen met Aart Hoekman van uitgeverij Veen zal zij het nieuwste deeltje presenteren.
12.30-13.45 Lunchpauze.
13.45-14.25 Liesbeth Brouwer: ‘De taal staat niet stil. Opmerkingen over modernisme en moderne ‘migrantenliteratuur’.’
Discussie.
14.25-15.05 Maaike Meijer: ‘Representaties van zigeuners in het Nederlandse/Europese lied in de 20e eeuw.’
Discussie.
15.05-16.00 Laatste overleg over de nieuwe naam van het Werkverband! Overleg over het opzetten van de website en over een nieuw databankidee.
Verdere mededelingen en discussie, o.a. over een voorstel van Maaike Meijer en Suzan van Dijk voor de volgende studiedag.
16.00 Informele voortzetting in het Polman’s Huis.
Wij nodigen alle leden van harte uit deel te nemen aan deze zestiende studiedag. Ook andere belangstellenden zijn welkom. We verheugen ons op de dag en hopen velen van u weer te zien!
Met hartelijke groet,
Petra Broomans (p.broomans@let.rug.nl)
Marianne Vogel (m.vogel@let.rug.nl)
(10)=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=
Date: Fri, 21 Sep 2001 09:59:15 +0200
From: Reinder Storm <Reinder.Storm@KB.NL>
Subject: Sym: 0109.48: Symposium over het tijdschrift Forum op za 27 oktober 2001 te Den Haag
====================================
Symposium over het tijdschrift Forum
====================================
De Vestdijkkring en het E. du Perron Genootschap organiseren gezamenlijk een symposium over het tijdschrift Forum. Dit tijdschrift verscheen maar kort, tussen 1932 en 1935, maar de invloed ervan heeft in de Nederlandse literatuur nog lang doorgewerkt. Onder de letterkundigen die in Forum publiceerden zijn grote namen, als Du Perron, Ter Braak, Slauerhoff, Vestdijk, Walschap, Gijsen en Elsschot.
De organisatie van dit symposium is een van de vele activiteiten waarmee de onlangs overleden Vestdijk-biograaf Hans Visser zich tot op het laatst intensief heeft bezig gehouden. De mede-organisatoren zetten zijn werkzaamheden vanzelfsprekend voort.
Het symposium wordt gehouden op zaterdag 27 oktober 2001 in de Aula van het Letterkundig Museum te Den Haag. De toegang is gratis voor de leden van de Vestdijkkring en het E. du Perron Genootschap. Overige belangstellenden betalen NLG 10,-, ter plaatse contant te voldoen.
Programma:
13.30 uur: ontvangst met koffie
14.00 uur: opening
14.10 – 14.40 uur: Andr’e van Oudvorst: “Vestdijk bij Voskuil”
14.40 – 15.10 uur: Lut Misinne: “Forum en Vlaanderen”
15.10 – 15.30 uur: pauze
15.30 – 16.00 uur: August-Hans den Boef: “Vestdijk, Forum en het modernisme”
16.00 – 16.30 uur: L’eon Hanssen: “De cultuurkritiek van Forum”
16.30 – 17.00 uur: gelegenheid tot discussie, waarna borrel.
(11)=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=
Date: Wed, 12 Sep 2001 16:05:05 +0200
From: Ingeborg Verheul <Ingeborg.Verheul@kb.nl>
Subject: Sym: 0109.49: Congres 'De Nederlandse boekenuitgeverij tussen 1950-2000' op vr 2 november 2001 te Amsterdam
================================================
De Nederlandse boekenuitgeverij tussen 1950-2000
================================================
Op vrijdag 2 november 2001 organiseert de Nederlandse Boekhistorische Vereniging een congres over de Nederlandse boekenuitgeverij in de periode 1950-2000. Dit congres vindt plaats in het Internationaal Instituut voor Sociale Geschiedenis (IISG) te Amsterdam, van 9.30 uur tot 17.00 uur.
Het programma wordt geopend met een key-note lezing van Laurens van Krevelen over vijftig jaar uitgeverij van het algemene boek. Daarna zal een zestal sprekers uit het vak en uit de boekwetenschap in drie parallelsessies lezingen en presentaties houden. Er wordt gesproken over vormgeving en illustratie van het kinderboek (Bregje Boonstra – kinderboekenrecencent bij NRC-Handelsblad), boekenclubs in Nederland (Yvonne van Oort – directeur ECI), de schoolboekenuitgeverij (Jan van Velthoven- ex-directeur Uitgeverij Malmberg), veranderingen in zetten en drukken (Erik Nijhof – onderzoeker vakgroep Geschiedenis – Universiteit Utrecht), experimenteren met literaire exploitatievormen van literaire manuscripten (Lisa Kuitert -hoogleraar boekwetenschap UvA) en de wetenschappelijke uitgeverij (Henk Hoeks – Uitgever Uitgeverij SUN). Caroline Damwijk (Divisiemanager Media INTRES) sluit de dag af met een bespiegeling over de (elektronische) toekomst van het boek
In het uitgebreide pauzeprogramma vindt tussen 12.00 en 14.00 uur naast rondleidingen en de vertoning van filmfragmenten een informatiemarkt plaats rond het thema: ‘wat is er bewaard gebleven van/over de Nederlandse boekenuitgeverij in de periode 1950-2000’. Diverse bibliotheken waar onder het IISG, de KB, de KVB en het IIAV zullen hun boekhistorische collecties presenteren.
Kosten voor de gehele dag (inclusief koffie/thee, lunch en drankje na afloop) bedragen voor NBV-leden NLG 47,50 (studenten NLG 37,50) en voor niet-leden NLG 60,-.
In september zullen de NBV-leden per post de inschrijvingsformulieren ontvangen. Voor meer informatie over het congres: Frank de Glas: e-mail: Frank.deGlas@let.uu.nl; telefoon: +31 (0)30-2536004 (overdag).
(12)=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=
Date: Fri, 28 Sep 2001 14:36:36 +0200
From: Joris Gerits <Joris.Gerits@ufsia.ac.be>
Subject: Sym: 0109.50: Studiedag over de jonge Gerard Walschap op vr 5 oktober 2001 te Antwerpen
==================
Studiedag Walschap
==================
De Stichting Gerard Walschap organiseert op vrijdag 5 oktober 2001 in het Hof van Liere, Prinsstraat 13, Antwerpen, een studiedag over de jonge Walschap.
Programma:
14.00 u: Verwelkoming door dr. Elke Brems, ondervoorzitter van de Stichting
14.15 u: Prof. dr. Joris Gerits (UA-UFSIA): ‘Belijdenis van leed en loutering; Walschaps poezie’
15.00 u: Prof. dr. Frank Peeters (HIVT en UA-UIA): ‘De vergeten Walschap: zijn katholiek tendenstheater 1924-1925’
15.45 u: Koffiepauze
16.15 u: Prof. dr. Dirk De Geest (KUL): ‘De Ziel en de wegen van Waldo’ Walschaps eerste roman?
17.00 u: Presentatie door Harold Polis van het nieuwe premieboek ‘Zijn alle kunstenaars gek?’ – een voor het eerst gepubliceerde lezing van G. Walschap, toegelicht en van een nawoord voorzien door drs. Ernst Bruinsma.
17.15 u: Receptie
De referaten van deze studiedag zullen in het voorjaar 2002 verschijnen in een Walschapnummer van het nieuwe literair-historisch tijdschrift ‘Z(acht) L(awijt)’.
(13)=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=
Date: Thu, 27 Sep 2001 15:11:56 +0200
From: Nel van Dijk <n.vandijk@fhk.eur.nl>
Subject: Sym: 0109.51: IGEL-conferentie over empirische bestudering van literatuur en media van wo 21 tot za 24 augustus 2002 in Pecs, Hongarije - call for papers
================
IGEL-conferentie
================
IGEL – International Society for the Empirical Study of Literature and Media
CALL FOR PAPERS
The International Society for the Empirical Study of Literature and Media (IGEL) will hold its VIIIth Biennial Conference at the University of P’ecs, Hungary, August 21-24, 2002.
The conference will provide an open forum for empirical and systemic research dealing with literature and media. The conference program will include paper sessions and moderated poster sessions. There will also be structured plenary discussion on methods and theory, and keynote addresses by distinguished specialists from different fields in the empirical study of literature and the media.
Researchers are invited to submit papers on the following, or related, topics. We would especially welcome junior researchers to present their research on posters or in paper sessions.
- Literary reading processes (emotional and cognitive)
- Social uses and functions of literature and related media products (e.g. film, theater)
- Conditions and processes of literary/media production, distribution and reception
- The role of literary and other cultural institutions: past, present and future
- The empirical study of historical reception and historical readers
- The social and cultural contexts of literature and media
- Literary and media education/socialization
- Qualitative and quantitative methods
For more information on IGEL, please visit:
http://www.arts.ualberta.ca/igel/
Deadline for the submission of paper abstracts (to a maximum of 300 words) is December 31, 2001.
If you would like to organize a symposium you should submit a proposal before November 15, 2001.
Please address all correspondence to the president of IGEL:
J’anos L’aszl’o,
Institute for Psychology, Hungarian Academy of Sciences
P.O. Box 398
H-1394 Budapest
Hungary
e-mail: laszloj@mtapi.hu
Conference fee:
IGEL members: 150 EUR (135 USD)
non-members: 175 EUR (160 USD)
students: 75 EUR (70 USD)
underwaged: 50 EUR (45 USD)
The conference fee includes the costs of the reception/welcome buffet,
excursion plus dinner, farewell banquette, lunches, coffee and tea
during breaks.
-Einde-------------------- Neder-L, no. 0109.c --------------------------
-Begin-------------------- Neder-L, no. 0109.d --------------------------
(14)=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-Neder-L-bericht, no. 0109.52=-=
NEDERLANDSE TAALKUNDE, jaargang 6, nummer 3, september 2001.
ISSN 1384-5845.
Door: Corrie de Haan, Opleiding Nederlands, UL.
Leiden, september 2001.
- Stefan Grondelaers, Hilde van Aken, Dirk Speelman, Dirk Geeraerts.
Inhoudswoorden en preposities als standaardiseringsindicatoren. De diachrone en synchrone status van het Belgische Nederlands. Blz. 179-202.
(Het Vlaams-Nederlands Comit’e voor Nederlandse taal en cultuur (VNC) subsidieert verschillende taalkundige projecten. Grondelaers e.a. hebben in het kader van het project “Lexicale variatie in het Standaardnederlands. Convergentie/divergentie en standaardisering/substandaardisering in het Belgische en Nederlandse Nederlands” onderzocht of het Belgische en Nederlandse Nederlands al dan niet naar elkaar toe zijn gegroeid. Zij hebben dat gedaan aan de hand van 12 kledingbegrippen, 15 voetbalbegrippen en 16 voorzetselverbindingen.) - Vicky van den Heede, Katrien Deygers, Johan de Caluwe, Johan Taeldeman.
Lexicale Noord/Zuid-variatie in het Standaardnederlands. Een synchrone en diachrone studie van werkwoorden op basis van corpora. Blz. 203-214.
(Binnen het hiervoor genoemde VNC-project “Lexicale variatie in het Standaardnederlands” werken Van den Heede e.a. aan een onderzoek naar werkwoorden. Op basis van een corpus teksten brengen zij de Noord/Zuid-variatie bij werkwoorden in kaart. In dit artikel staat de onderzoeksmethode centraal.) - Leonie Cornips, Willy Jongenburger.
Het design en de methodologie van het SAND-project. Blz. 215-232.
(Cornips en Jongenburger werken aan het VNC-project “Een syntactische atlas van Nederlandse dialecten” (SAND). In dit artikel bespreken zij de opzet en de methodologie van dit project.) - Forum:
Bregje Holleman, Joost Schilperoord. Taalkunde en taalbeheersing: What’s in a name. Blz. 233-238.
(In de vorige aflevering van Nederlandse Taalkunde pleitte Henk Verkuyl in deze rubriek voor een herbezinning op de relatie tussen taalkunde en taalbeheersing. Emotionele en historische oorzaken belemmeren volgens hem een verdere (onderwijs)integratie van taalkunde en taalbeheersing. Holleman en Schilperoord zijn daarentegen van mening dat een fundamenteel verschil in benadering en methodologie de twee disciplines gescheiden houdt.) - Boekbeoordelingen, op blz. 239-244:
. <Door: V’ictor S’anchez-Valencia:> H. Verkuyl. Semantiek. Het verband tussen taal en werkelijkheid. Amsterdam University Press, Amsterdam, 2000.
. <Door: Corrie de Haan:> Nicoline van der Sijs en Jaap Engelsman. Nota Bene. De invloed van het Latijn en Grieks op het Nederlands. Sdu Uitgevers, Utrecht/Amsterdam, 2000. - Signalementen, op blz. 245-249:
. <Door: Marc van Oostendorp:> Nicoline van der Sijs (ed.). Wie komt daar aan op die olifant? Een zestiende-eeuws taalgidsje voor Nederland en Indie, inclusief het verhaal van de avontuurlijke gevangenschap van Frederik Houtman in Indie. Veen, Amsterdam/Antwerpen, 2000.
. <Door: Harrie Scholtmeijer:> Jo Daan. Geschiedenis van de dialectgeografie in het Nederlandse taalgebied. Rondom Kloeke en het Dialectenbureau. Koninklijke Nederlandse Academie van Wetenschappen, Amsterdam, 2000.
. <Door: Harrie Scholtmeijer:> A. Fien (+), J.B. Keuter, A. van der Linde-van der Weerdt [e.a.]. Woordenboek van de Kamper Taal. Aangevuld, bewerkt en ingeleid door Ph. Bloemhoff-de Bruijn. IJsselacademie, Kampen, 2000.
. <Door: Henny van der Neut:> Dora Dolle-Willemsen en Agnes Verbies. Taal in de klas. Contact, Amsterdam/Antwerpen, 1999.
. <Door: Henny van der Neut:> Ewoud Sanders.De taal van het jaar. Nieuwe woorden en uitdrukkingen editie 2000. Contact, Amsterdam/Antwerpen, 2000. - Uit de tijdschriften. Blz. 250-252.
(Deze rubriek geeft kort weer wat er in andere tijdschriften op het gebied van de taalkunde is verschenen.) - Ontvangen boeken. Blz. 253.
(15)=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-Neder-L-bericht, no. 0109.53=-=
ONZE TAAL, jaargang 70, nummer 9, september 2001.
ISSN 0165-7828.
Door: Jac Aarts, m.m.v. Jacques Bennis.
Arnhem, september 2001.
- Frank Jansen.
“Taal is vooral ook leuk”. Een blik op de Nederlandse taalcolumns. Blz. 204-206.
(In dit artikel worden de taalcolumnisten Huib Boogert (De Telegraaf), Wim Dani”els (Eindhovens Dagblad en Brabants Dagblad), Liesbeth Koenen (NRC Handelsblad), Jan Kuitenbrouwer (de Volkskrant) en Ewoud Sanders (Nederlandse Staatscourant) met elkaar vergeleken. Opmerkelijk is de kloof die er blijkt te bestaan tussen deze taalcolumnisten en algemene columnisten als Ronald Plasterk, Max Pam, S. Montag, Frits Abrahams, Jan Blokker, Jan Mulder, Koos van Zomeren en anderen die ook vaak over taal schrijven. Zou een rondetafelgesprek verhelderend kunnen werken? Onderwerp: taal en communicatie.) - Redactie Onze Taal.
Loos alarm. Blz. 210.
(Wederom voorbeelden van lachwekkende alternatieven die de Word-spellingchecker geeft voor woorden en namen die hij niet kent. Voor ‘Willem Elsschot’ suggereert hij ‘Willem Nekschot’ als alternatief. Wie in Velp woont kan zijn woonplaats beter ‘Help’ noemen, aldus deze checker.) - Taaladviesdienst.
Vraag en antwoord. Blz. 211.
(Is “controleren” ok correct in de betekenis “beheersen” of is het dan een anglicisme? Wat is het verschil tussen “over” en “na” bij tijdsaanduidingen? En wat doet iemand die het huwelijk “door de bijslaap voltrekt” (aldus Van Dale in 1950): “consumeert” hij of “consummeert” hij?) - Marc van Oostendorp.
Zingen in gebarentaal. Doventolken op het concertpodium. Blz. 212-213.
(De Amerikaanse actrice Mindy Brown vertaalt al sinds eind jaren tachtig muziek in gebarentaal. Tijdens haar theateropleiding volgde ze uit louter nieuwsgierigheid ook een cursus Amerikaanse Gebarentaal. Ze trad geregeld op met het LA Philharmonic Orchestra en sprak dan van te voren met de dirigent over zijn visie op de te spelen stukken, welke beelden en wat voor een verhaal hij daarbij had. Brown en de bekende Nederlandse doventolk Gerdinand Wagenaar treden op met het theater-programma “Zipper”. Op het congres van Onze Taal op 3 november zal een deel van “Zipper” te zien zijn.) - Taaladviesdienst.
Andere woorden voor “royalty watcher”. Ander woord voor … “loungen”. Blz. 214-215.
(142 Lezers stuurden 199 verschillende alternatieven in, van “oranjegluurder” en “kroonkijker” tot “vorstenvolger”. “Volger” wordt beschouwd als de beste vertaling van “watcher”, vandaar dat de keus is gevallen op “koningshuisvolger”. Een ander woord wordt nu gevraagd voor “loungen”, een vorm van uitgaan – voor zowel jongeren als ouderen – die het beste kan worden omschreven als “het zalig nietsdoen in gezelschap”, met de nadruk op sfeer, comfort en onthaasten.) - Ingmar Heytze.
Rapture. Blz. 215. Raptus.
(Rond 1997 ontstond er een serieus literair debat over de vraag of rap en poezie geen verwante kunstvormen waren, sterker nog: of rap eigenlijk niet een nieuwe poezie was. “Rappers hebben de poezie door mond-op-mondbeademing op het nippertje gered. De poezie zal van binnenuit worden geelektrificeerd en nooit meer dezelfde zijn”, aldus Gerrit Komrij. Een juiste voorspelling of niet, het succes van de nederhop geeft de dichter in ieder geval stof tot nadenken. En als het gaat om plezier en vrijheid in de omgang met taal, geven rappers dichters makkelijk het nakijken.) - Jan Erik Grezel.
“Compleet is een woordenboek nooit”. Interview met dr. F. de Tollenaere, de archeoloog van het Nederlands. Blz. 216-218.
(F’elicien de Tollenaere (89) studeerde Germaanse filologie in Gent. Hij kwam na een korte periode als leraar terecht bij het Woordenboek der Nederlandsche Taal in Leiden terecht, waar hij veertig jaar werkte. Hij nam het initiatief tot oprichting van het Instituut voor Nederlandse Lexicologie (INL) in Leiden en legde het fundament voor de Nederlandse computerlexicologie met zijn boek “Nieuwe wegen in de lexicologie”. Hij werd bekend door zijn bewerking van het het populaire “Etymologisch woordenboek” van Jan de Vries.
De Tollenaere vertelt over zijn werk aan het WNT (“ik deed een jaar over het voorvoegsel “ver-“, en ook aan “van” heb ik een jaar gewerkt”). Woordenboekenmakers en etymologen nemen veel over van hun voorgangers, ook hun fouten. Maar hij is altijd erg kritisch geweest en heeft zodoende veel fouten kunnen herstellen. Overnemen mag, maar wel met bronvermelding.) - Redactie Onze taal.
Tamtam (Taalberichten). Blz. 219.
(Drie berichten:- Spraakverwarring oorzaak dodelijk vliegtuigongeluk (in ’00 kwam een Britse piloot bij een ongeluk op de luchthaven Charles de Gaulle om het leven en raakte zijn collega zwaar gewond, doordat de verkeersleider Frans sprak, terwijl de piloten die taal niet machtig waren);
- Weinig Nederlands in allochtone gezinnen (in bijna de helft van de gezinnen van Turkse of Marokkaanse afkomst in Den Haag wordt weinig of geen Nederlands gesproken. Toch blijkt ook dat allochtonen het belang van de Nederlandse taal onderkennen)
- Dordtse politie leert Papiamento (Om beter met de Antilliaanse jongeren te kunnen communiceren hebben Dordtse politieagenten basaal Papiamento geleerd. Het blijkt te helpen).)
- Nicoline van der Sijs.
Verre familie. Blz. 220-221. Etymologica.
(Het Nederlands heeft naaste en verre familie. Onze naaste familie zijn de andere Germaanse talen, waaronder het uitgestorven Gotisch. Onze verre familie omvat veel meer talen. Daarin kunnen we woorden kunnen vinden die de Indo-Europese talen gemeenschappelijk hebben, de zg. erfwoorden. De oudste geschreven Indo-Europese taal is het Hettitisch (spijkerschrift). Hierin zijn veel oude kenmerken behouden gebleven. Voor de bestudering van de Indo-Europese talen zijn de gegevens van de Indo-Iraanse tak het belangrijkst. Hierin zijn zeer veel teksten overgeleverd. Nauw verwant hieraan zijn het (Oud-)indisch en het Iraans. De oudste geschreven vorm van het Oudindisch zijn teksten in het Sanskriet. Van het Sanskriet, Grieks en Latijn bestaan verreweg de meeste teksten. Dat is de reden waarom bijna ieder Nederlands woord dat tot het Indo-Europees kan worden herleid, wel een verwant uit een of meer van deze talen heeft.) - Ewoud Sanders.
Van Aardenburg tot Zwijndrecht (2). Uitdrukkingen met een woordspeling op een plaatsnaam. Blz. 222-225.
(Het Nederlands telt zeer veel uitdrukkingen waarin een plaatsnaam voorkomt: “kijken of je het in Keulen hoort donderen”, “zo oud als de weg naar Rome”. Ooit kon een plaats zich onderscheiden, waarna er een gevleugelde uitdrukking kon ontstaan. Een relatief kleine groep geografische uitdrukkingen stoelt echter op een talig principe: op woordspeligheid of volksetymologie. Zo kun je van een dom iemand speels zeggen “Hij komt/is van Domburg”. Sanders heeft een verzameling van 105 geografische uitdrukkingen aangelegd die stoelen op dit talige principe. Dit is deel twee; deel 1 verscheen in Onze Taal, nr 7/8.) - Guus Middag.
Diensthuis. Blz. 226-227. Woordenboek van de poezie.
(Met “ijzeren diensthuis” in zijn gedicht “Liefst niet” doelt Anton Korteweg op het met aluminiumplaten afgewerkte gebouw waarin het Nederlands Letterkundig Museum is gehuisvest waarvan hij directeur is. Het gedicht staat in de bundel “Voor de goede orde” (1988). “Werkhuis” zou in dit verband beter hebben gepast, ware het niet dat hij ook wil verwijzen naar Exodus 20:2: “Ik ben de Heere uw God, die u uit Egypteland, uit het diensthuis, uitgeleid heb”. Noteren wij daarom in het woordenboek van de poezie: “‘diensthuis’ (bijbels): slavernij; ook wel, ten onrechte, gebruikt voor de vrijwillige slavernij van een leuke directeursbaan, acht uur per dag, bij een landelijke museuminstelling op het gebied van de Nederlandse letterkunde en dierzelver documentatie, of voor het pand, aan alle eisen van de Arbowet voldoend, waarin deze functie wordt uitgeoefend (Prins Willem-Alexanderhof 5, 2595 BE Den Haag).”) - Battus.
Het lam is lam. Opperlandse vingeroefeningen (2). Blz. 227.
(Een voorproefje uit de herziene uitgave van zijn “Opperlandse taal- en letterkunde”: honderd voorbeelden van zelfstandige naamwoorden die tevens bijvoeglijk naamwoord zijn, zoals “het lam is lam, het wild is wild”. Deze opsomming is nog niet volledig. “U kunt er vast tien bij verzinnen.”) - Hans Heestermans.
Hoe braaf is braaf? Over veranderende woordbetekenissen. Blz. 230-231.
(Er was een tijd dat “stout” “fier”,”zelfbewust” betekende. Hoe kunnen woordbetekenissen veranderen van positief naar negatief en andersom?. Deze vraag behandelde Heestermans in zijn lezing tijdens de jaarvergadering van het Genootschap Onze Taal op 7 juni 2001. Ook bij het tegengestelde van “stout”, namelijk “braaf” zien we een ontwikkeling van het positieve naar het minder positieve. Ook het omgekeerde komt voor: bv. het woord “wreed”, dat in de jeugdtaal van nu “leuk” betekent.) - Marc van Oostendorp.
Het bedrijfsleven en het Fries. Blz. 232. Het proefschrift van … Ab van Langevelde.
(Voor zijn proefschrift “Bilingualism and Regional Economic Development” (RUG) interviewde de econoom Van Langevelde 24 managers van Friese bedrijven, die in meerderheid van mening waren dat het Fries goed was voor de klantenbinding en de sfeer op de werkvloer gunstig beinvloedde. Uit de interviews bleek echter ook dat de ondernemers zich nogal boos maakten over de invoering van Friestalige gemeentenamen, want dat was verwarrend en duur. Overigens neemt het aantal Friestaligen in Friesland nog steeds af.) - P.H.M. Smulders.
Kort verslag jaarvergadering Genootschap Onze Taal. Blz. 228-229.
( Steeds meer belangstelling voor de Taaladviesdienst en voor de website, een licht dalend ledenaantal, informatie over de pas gestarte Tilburgse leerstoel Taalverzorging van Jan Renkema en de benoeming van Ludo Permentier als nieuw bestuurslid: dat zijn enkele hoofdpunten uit het verslag over de jaarvergadering van het Genootschap Onze Taal.) - Raymond No”e.
Inzicht. Blz. 233-234. Inzicht.
(Deze rubriek licht u in over nieuwe boeken, con gressen, lezingen e.d. in taalkundig Nederland. Deze keer: korte besprekingen van acht boeken, een tentoonstelling en een website.)
. Andrew Baxter, “Effectief corresponderen in het Engels” ;
. “Van Dale Handwoordenboek Italiaans-Nederlands / Nederlands-Italiaans”;
. Luc Herman en Bart Vervaeck, “Vertelduivels. Handboek verhaalanalyse” (een overzicht van traditionele en recente inzichten uit de verhaalanalyse);
. P.G.J. van Sterkenburg, “Vloeken” (zo’n tweehonderd pagina’s meer dan de eerste druk);
. A.M. Duinhoven, “Analyse en synthese in het Nederlands” (de zinsbouw van het hedendaags Nederlands (en elke andere taal) is het product van de steeds terugkerende keuze tussen analyse en synthese, simpel gezegd, tussen “tafel waaraan mensen ontbijten” en “ontbijttafel”);
. Merel Houdijk en Joke Scheepers, “Voorbereid op taalstage”;
. G.F. Diercks en J.C.F. Nuchelmans, “Latijn dat leeft. Repertorium van Latijnse woorden en uitdrukkingen in het Nederlands van nu”;
. L. Koelmans, “Het Nederlands van Michiel de Ruyter. Morfologie, woordworming, syntaxis”;
. “Het ABC op reis” (een tentoonstelling die de komende twee jaar door Nederland zal reizen. Ze gaat in op alfabetisering en analfabetisme);
. Een interessante website is die van Ruud Hendrickx, de taaladviseur van de VRT. De site lijkt op de stijlboeken die sommige kranten hebben uitgegeven. Hier vindt u ook Hendrickx’ taalcolumn en de complete tekst van het Taalcharter van de VRT, waarin deze omroep zijn taalbeleid formuleert. Zie http://www.taaldatabanken.com/
(16)=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-Neder-L-bericht, no. 0109.54=-=
VOOYS, Tijdschrift voor Letteren, jaargang 19, nummer 2, augustus 2001.
ISSN 0921-3961.
NLG 8,75 bij de betere boekhandel, jaarabonnement NLG 25,-
Door: Marloes van Beersum.
Utrecht, 19 september 2001.
- Martijn Vermast en Patrick Rooijackers.
Ik-genieting met Wij-glazuur. De tweede Bossche wand van Antoon Derkinderen: meningen over gemeenschapskunst. Blz. 68-80.
(“Gecultiveerde barbaren”, zo noemde de componist Alphons Diepenbrock (1862-1921) zijn tijdgenoten. Met de kunst die hij voorstond, het ideaal van de generatie van Negentig, gemeenschapskunst, hoopte hij de verloren glans van vroeger tijden te laten herleven. Als in november 1896 de overdraging van de tweede Bossche wand van schilder en geestverwant Antoon Derkinderen (1859-1925) plaatsheeft, is dit de eerste gelegenheid waarop Diepenbrocks idealen aan de praktijk getoetst kunnen worden. Martijn Vermast en Patrick Rooijackers laten in hun artikel zien hoe ideaal en ontgoocheling in een leven hand in hand kunnen gaan.) - Saskia Pieterse.
Zonder rechten, als een hond. De morele strekking van Disgrace. Blz. 82-86.
‘Een gewapende filosofe’, zo noemt David Lurie, hoofdpersoon in Coetzees roman Disgrace, zijn dochter Lucy. Zij weet echter dat een wapen haar niet kan beschermen tegen eventuele indringers, en ook David zal dat ervaren. Heeft Coetzee een politiekcorrecte roman geschreven over de nog steeds moeizame verhouding tussen blank en zwart, of moet de lezer het zelf uitzoeken? De critici zijn het er niet over eens. Saskia Pieterse laat zien hoe dat komt.) - Wilbert Surewaard.
De bladzijden van het Hooglied en revolverpatronen. L’invention de l’autre in Babels Rode Ruiterij. Blz. 87-95.
(‘Het andere’, het ongedachte, het onvoorstelbare, speelt een belangrijke rol in het werk van de Franse filosoof Jacques Derrida. Hij zoekt en vindt zijn heil daarbij in experimentele literatuur van onder anderen Georges Bataille, Maurice Blanchot en Francis Ponge. Wilbert Surewaard toont in zijn artikel aan dat wilde stilistische experimenten niet per se nodig zijn om ‘het andere’ te evoceren, en dat ook een minder experimenteel auteur zoals de Russische schrijver Isaak Babel erin slaagt ‘het andere’ te benaderen.) - W.P. Gerritsen.
Column ‘Lof van de voetnoot’. Blz. 96-97.
(De column van emeritus hoogleraar W.P. Gerritsen over de vaak onderschatte en gelaakte voetnoot.) - Nico van der Sijde.
Artaud en Beckett: zoekers naar ‘het andere’. Blz. 98-107.
(Kort geleden verscheen Het waarnemend lichaam van Wilma Siccama: een interessant boek over twee interessante experimentele literatoren, Antonin Artaud en Samuel Beckett. Zij weet op fraaie wijze aannemelijk te maken dat beide auteurs gefascineerd werden door lichamelijkheid en zintuiglijkheid. Daarbij beschouwt zij deze auteurs vooral als ‘deconstructionisten’, als kritische afbrekers van conventionele zekerheden. Nico van der Sijde ziet ze vooral als experimentele zoekers en betoogt dat hun werk een lange queeste naar het ‘andere’, het onbekende, het absoluut nieuwe is. Dit stuk is geen recensie en geen polemiek: Van der Sijde gebruikt het boek van Siccama puur als een springplank voor persoonlijke impressies over Artaud, Beckett en hun zoektocht naar ‘het andere’.) - Krijn Peter Hesselink.
Op zoek naar een vaderland van leven en vriendschap. Geest versus materie in Platonovs Tsjevengoer. Blz. 108-112.
(‘Godsdienst is opium voor het volk’, zei Marx ooit. Nu stelt de Russische schrijver Platonov in zijn roman Tsjevengoer het communisme bijna gelijk aan godsdienst, met alle fatale gevolgen van dien. Voor Platonov zelf pakte zijn schrijven niet minder noodlottig uit. Krijn Peter Hesselink laat zien hoe een stadje en zijn maker ten onder gaan.) - Eveline Bos.
Gulliver en zijn kamerpot. W.F. Hermans in interviews. Blz. 114-122.
(“Wie Hermans in zijn woonstad Groningen opzoekt, ontmoet allerminst een rancuneuze, eenzelvige kankeraar, maar een ontvankelijke, vriendelijke man.” Lijkt het zo, of komt de schrijver van deze woorden enigszins teleurgesteld over? Een interview met de grote schrijver was niet zomaar iets, daarvoor diende men zich te wapenen. Is de geinterviewde Hermans dezelfde als de schrijver? Eveline Bos zocht een antwoord in de vele interviews die de auteur gaf.) - Recensies, blz. 123-128.
. <Door: Joachim von der Thuesen:> Evert van der Starre, Chamfort, de lachende mensenhater. Misantropie in de achttiende eeuw. Zutphen (Walburg Pers) 2000. 157 blz. NLG 35,15.
. <Door: Annelies de Jeu:> ’t Zoet der eenzaamheid. Gedichten van Juliana Cornelia de Lannoy. Bloemlezing met inleiding en commentaar door Pim van Oostrum. Amsterdam (AUP) 2001. 127 blz. NLG 29,50.
. <Door: Bertram Mourits:> Frank Berndsen, Met alle respect. Over literatuurkritiek. Groningen (Uitgeverij Passage) 2001. 156 blz. NLG 33,90.
(17)=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-Neder-L-bericht, no. 0109.55=-= *-------------Redacteurs--tijdschriftenoverzicht--Neder-L-----------------* | Amsterdamer Beitraege Tanneke Schoonheim <schoonheim@inl.nl> | | de Achttiende Eeuw: Rudy Beernink <R.Beernink@slo.nl> | | de Boekenwereld: Marja Smolenaars < m.smolenaars@wolmail.nl> | | Cahiers voor een Lezer: Reinder Storm <Reinder.Storm@kb.nl> | | Driemaandelijkse Bladen: Harrie Scholtmeijer | | <Harrie.Scholtmeijer@meertens.knaw.nl> | | Gezelliana: Piet Couttenier <Piet.Couttenier@ufsia.ac.be> | | Gramma/TTT: Peter-Arno Coppen <P.A.Coppen@let.kun.nl> | | Leuvense Bijdragen: Hans Smessaert | | <Hans.Smessaert@arts.kuleuven.ac.be> | | Literatuur: Jose Rekers <jjrekers@hotmail.com> | | Literatuur Zonder Bea Ros <Bea@Zunneberg-Ros.nl> | | Leeftijd: | | Lust & Gratie: Fleur Speet <fspeet@hetnet.nl> | | Mededelingen Stichting Frank van Lamoen <f.v.lamoen@hccnet.nl> | | Jacob Campo Weyerman: | | Meesterwerk: Els Ruijsendaal <ruisdaal@cistron.nl> | | Millennium: ... Een nieuwe redacteur wordt gezocht ... | | Moer: Herman Giesbers <H.Giesbers@let.kun.nl> | | Over Multatuli: Reinder Storm <Reinder.Storm@kb.nl> | | Naamkunde: Tanneke Schoonheim <schoonheim@inl.nl> | | Nederlandse Letterkunde: Marja Geesink <marja.geesink@pica.nl> | | Nederlandse Taalkunde: Corrie de Haan <c.de.haan@LET.leidenuniv.nl> | | Neerlandica Extra Muros: Olga van Marion <ovmarion@rullet.leidenuniv.nl>| | de Negentiende Eeuw: Jan Stroop <J.Stroop@hum.uva.nl> | | Ons Erfdeel: Jaap van Veen <JaapJvanVeen@cs.com> | | Ons Geestelijk Erf: Thom Mertens <thom.mertens@ufsia.ac.be> | | Onze Taal: Jac Aarts <j.aarts@chello.nl> | | de Parelduiker: Wieneke 't Hoen <Wieneke.t.Hoen@chi.knaw.nl> | | Queeste: ... Een nieuwe redacteur wordt gezocht ... | | Spiegel der Letteren: Betty van Wonderen | | <Betty=van=Wonderen@uba.uva.nl> | | Taal en Tongval: Roland de Bonth, <salemans@baserv.uci.kun.nl> | | Tabu: Ton van der Wouden <vdwouden@let.rug.nl> | | Tekst[blad]: Judith Mulder <tekst.en.uitleg@wxs.nl> | | TNTL: Karina van Dalen-Oskam <dalen@inl.nl> | | Tijdschrift voor ... Een nieuwe redacteur wordt gezocht ... | | Taalbeheersing | | Tydskrif vir Nederlands Jean Jordaan <rgo_anas@rgo.sun.ac.za> | | en Afrikaans: | | Vaktaal: Guido Leerdam <G.Leerdam@dienst.vu.nl> | | Verslagen KANTL: Edward Vanhoutte <evanhout@uia.ua.ac.be> | | Vonk: Rita Rymenans <rymenans@uia.ua.ac.be> | | Vooys: Marloes van Beersum | | <m.p.vanbeersum@students.let.uu.nl> | | de Zeventiende Eeuw: Ton Harmsen <harmsen@rullet.leidenuniv.nl> | *-------------------------------------------------------------------------* (18)=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-= *-------------------------------------------------------------------------* | | | Informatie over Neder-L: | | ======================== | | Algemene informatie opvragen over Neder-L: stuur mail naar | | listserv@nic.surfnet.nl met daarin de boodschap: GET NEDER-L INFO | | Abonnement nemen op Neder-L: stuur mail naar listserv@nic.surfnet.nl | | met als boodschap: SUB NEDER-L uw-voornaam/voorletters uw-achternaam | | Neder-L op het web/WWW: Neder-L-nummers zijn vanaf januari 1997 in | | web-formaat te lezen via: http://baserv.uci.kun.nl/~salemans/ | | Nadere informatie over Neder-L in web-formaat: zie artikel 9706.01 | | Er is ook een WWW-archief met alle e-mailversies van Neder-L sinds | | juni 1992, dat ook op trefwoord doorzocht kan worden; de URL van dit | | listserv-archief: http://listserv.surfnet.nl/archives/neder-l.html | | Neder-L wordt ook verspreid via de Internet-newsgroup bit.lang.neder-l | | Oude Neder-L-bulletins opvragen: stuur mail naar listserv@nic.surfnet.nl| | met daarin een boodschap als: GET NEDER-L LOG9206 | | (resultaat: logboek met Neder-L-artikelen van juni '92 wordt gestuurd)| | Of maak gebruik van het listserv-archief (zie enkele regels hierboven)| | Bijdrage voor Neder-L opsturen: stuur mail naar neder-l@nic.surfnet.nl | | Contact met redactie: stuur mail naar Salemans@baserv.uci.kun.nl, naar | | Willem.Kuiper@hum.uva.nl, naar Piet.Verkruijsse@hum.uva.nl (voor de | | evenementenagenda) of naar P.A.Coppen@let.kun.nl | *-------------------------------------------------------------------------* *-Einde-------------------- Neder-L, no. 0109.d --------------------------*
Laat een reactie achter