• Door naar de hoofd inhoud
  • Skip to secondary menu
  • Spring naar de eerste sidebar
  • Spring naar de voettekst
Neerlandistiek. Online tijdschrift voor taal- en letterkunde

Neerlandistiek

Online tijdschrift voor taal- en letterkundig onderzoek

  • Over Neerlandistiek
  • Contact
  • Homepage
  • Categorie
    • Neerlandistiek voor de klas
    • Vertelcultuur
    • Naamkunde
  • E-books
  • Neerlandistische weblogs
  • Archief
    • 10 jaar taalcanon
    • 100 jaar Willem Frederik Hermans
  • Jong Neerlandistiek
  • Frisistyk
  • Mondiaal

In memoriam Wouter Voskuilen.

4 juni 2010 door Reageer

Op 20 mei 2010 overleed te Amsterdam op 82-jarige leeftijd Wouterus Wilhelmus Franciscus Voskuilen (geboren 15 november 1927 in Heeten), voormalig medewerker taalkunde aan het Instituut voor Neerlandistiek van de Universiteit van Amsterdam.
Wouter trad eind jaren ’50 toe tot de staf van de hoogleraar W.Gs Hellinga, die in verband met de oprichting van de universitaire M.O.-opleiding in de cursus 1958-59 sterk werd uitgebreid. Aan aankomende neerlandici heeft hij vele jaren colleges grammatica en taalkundige tekstinterpretatie gegeven.

De eerste jaren van zijn loopbaan vielen samen met de opkomst van de generatieve grammatica. In die begintijd werd onder leiding van collega en vriend Remmert Kraak in een kleine groep werk van Noam Chomsky besproken, vaak bij Wouter thuis, die dicht bij het Instituut woonde, dat destijds nog gevestigd was in het Oudemanhuispoort-complex. Al snel werd hem duidelijk dat deze nieuwe theoretische richting in de taalkunde, waar Kraak een groot voorstander van was, voor hem niet de ware taalkunde vertegenwoordigde; de traditionele taalkunde lag hem beter.
Vanwege zijn expertise op het gebied van grammatica-onderwijs aan M.O.-studenten werd hij uitgenodigd mee te werken aan de herziening van de Nederlandse Spraakkunst van Tinbergen, al eerder bewerkt door zijn collega Frank Lulofs. De resulterende editie “Tinbergen, Lulofs, Voskuilen” werd een begrip en is vanaf 1963 jarenlang gebruikt als inleiding in de traditionele grammatica.
Wouters gevoel voor taal en poëzie, gepaard aan een filosofische inslag, maakten hem tot een uniek docent. Zijn hart lag vooral bij het vak taalkundige tekstinterpretatie, destijds meestal “close reading” genoemd. Degenen die als student bij hem college hebben gevolgd, zullen zich zijn stimulerende colleges herinneren, onder meer over de dichters Achterberg, Leopold en Wilfred Smit. Over het gedicht “Droomlot” van Achterberg heeft hij ook geschreven, in de eerste jaargang van het in 1971 opgerichte Spektator Tijdschrift voor Neerlandistiek en over Leopolds gedicht “Om mijn oud woonhuis peppels staan” in het Liber Amicorum voor Han Dommisse Adieu adieu sweet bahnhof van 1984.
Zijn bemoeienis met poëzie beperkte zich niet tot Nederlandse gedichten. In een nummer van het tijdschrift Adem van 1987 staat een vertaling van T.S. Eliots gedicht “The love song of J. Alfred Prufrock”, waaraan hij heeft meegewerkt. Die vertaling vond zijn oorsprong in werkcolleges tekstinterpretatie, in 1976 gegeven aan het Instituut voor Neerlandistiek.
Met de dichter Wilfred Smit was hij goed bevriend. Samen met de slavist Frans van Houten heeft hij het in 1983 verschenen Verzameld Werk van Smit bezorgd en enkele maanden voor zijn dood is nog een boekje verschenen waarin Wouter en ik, collega’s van het eerste uur, varianten van een gedicht van Smit bespreken.
Vanwege zijn contactuele kwaliteiten werd hem in het begin van de jaren ’70 gevraagd mee te werken aan de oprichting van de lerarenopleiding “d’ Witte Leli”, waarbij hij als curator de afdeling Neerlandistiek vertegenwoordigde. Later was hij ook betrokken bij de fusie tussen de lerarenopleiding en de overige HBO-opleidingen. Dat vaak moeizame werk heeft hij met volle toewijding naast zijn taalkundige werk gedaan. Als het hem wat veel werd, bood de poëzie tegenwicht. In een interview naar aanleiding van zijn afscheid van de universiteit, gepubliceerd in het hierboven genoemde nummer van Adem, zei hij: “Al die verslagen, notulen en beleidsstukken die ik voor De Witte Leli door moet nemen – kijk, hier ligt een stapel van zeker een meter hoog -, is allemaal onkruid in mijn hoofd. En poëzie is een goede onkruidverdelger.” In dezelfde geest bedankte hij mij voor mijn bijdrage aan zijn afscheidsbundel In dienst van de tekst. 17 Interpretaties van poëzie. Die bijdrage ging over het gedicht “Kwarts glimmer veldspaat” van Judith Herzberg, waarin een ik-figuur, zittend op een rots van “gneis”, dat is oergesteente dat de drie genoemde mineralen bevat, zich één voelt worden met de omringende natuur. Wouter schreef: “Het gneis houdt op m’n tafel stukjes papier bij elkaar waarop staat: onkruid wieden, gootsteen verstopt, belastinggegevens plus formulieren opsturen, Devenez un bon maçon bij Joachimsthal bestellen…. Het stapeltje verandert wel, maar het wordt niet dunner.”
Na zijn vervroegde pensioen in 1987 kon hij zich geheel wijden aan een andere passie: zijn huis in Frankrijk. Ook daar zal een stapeltje papier met taken op zijn tafel hebben gelegen, maar dat leek daar kleiner en naast de poëzie had hij het bij boekhandel Joachimsthal bestelde boek om het te beheersen.

Ina Schermer-Vermeer

Delen:

  • Klik om af te drukken (Wordt in een nieuw venster geopend) Print
  • Klik om dit te e-mailen naar een vriend (Wordt in een nieuw venster geopend) E-mail
  • Klik om te delen op Facebook (Wordt in een nieuw venster geopend) Facebook
  • Klik om te delen op WhatsApp (Wordt in een nieuw venster geopend) WhatsApp
  • Klik om te delen op Telegram (Wordt in een nieuw venster geopend) Telegram
  • Klik om op LinkedIn te delen (Wordt in een nieuw venster geopend) LinkedIn

Vind ik leuk:

Vind-ik-leuk Aan het laden...

Gerelateerd

Categorie: Artikel Tags: Overleden

Lees Interacties

Laat een reactie achterReactie annuleren

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie gegevens worden verwerkt.

Primaire Sidebar

Gedicht van de dag

Willem Bilderdijk • Vertalen

Geloof my vry, wat andren snoeven;
Die d’ echten smaak en geur wil proeven,
Drink’ uit de oorspronkelijke flesch!

➔ Lees meer

Bekijk alle gedichten

  • Facebook
  • YouTube

Chris van Geel

JUNI ’57

Met niets meer bij me dan het te vlug geleefde,
nog in de flarden van haar vertrek gekleed,
loop ik het land op om naar de lucht te kijken
en hoe mijn liefde allengs in niets meer leek
op die voor haar.

Het is een juninacht – de kortste nacht
bijna. Ik voel met mijn hoofd het hooi van de opper
waartegen ik zit. Ik zie een blijvende
zonsondergang boven een vuurtorenlicht
en weinig sterren.

Bron: Spinroc en andere verzen, 1958

➔ Bekijk hier alle citaten

Agenda

19 september 2025: Laatzomer Conferentie NDN

19 september 2025: Laatzomer Conferentie NDN

22 juni 2025

➔ Lees meer
2 juli 2025: Boekpresentatie ‘Een nieuw geluid’

2 juli 2025: Boekpresentatie ‘Een nieuw geluid’

21 juni 2025

➔ Lees meer
26-29 juni: Dichters in de Prinsentuin 2025

26-29 juni: Dichters in de Prinsentuin 2025

18 juni 2025

➔ Lees meer
➔ Bekijk alle agendapunten

Neerlandici vandaag

sterfdag
1991 Cornelis Stutterheim
➔ Neerlandicikalender

Media

Hoe je taal maakt en hoe taal je raakt

Hoe je taal maakt en hoe taal je raakt

22 juni 2025 Door Redactie Neerlandistiek Reageer

➔ Lees meer
De structuur van wetenschappelijke artikelen

De structuur van wetenschappelijke artikelen

21 juni 2025 Door Marc van Oostendorp 1 Reactie

➔ Lees meer
Het culturele landschap van Frits van Oostrom

Het culturele landschap van Frits van Oostrom

19 juni 2025 Door Redactie Neerlandistiek Reageer

➔ Lees meer
➔ Bekijk alle video’s en podcasts

Footer

Elektronisch tijdschrift voor de Nederlandse taal en cultuur sinds 1992.

ISSN 0929-6514
Bijdragen zijn welkom op
redactie@neerlandistiek.nl
  • Homepage
  • E-books
  • Neerlandistische weblogs
  • Over Neerlandistiek
  • De archieven
  • Contact
  • Facebook
  • YouTube

Inschrijven voor de Dagpost

Controleer je inbox of spammap om je abonnement te bevestigen.

Copyright © 2025 · Magazine Pro on Genesis Framework · WordPress · Log in

  • Homepage
  • Categorie
    • Voor de klas
    • Vertelcultuur
    • Naamkunde
  • Archief
    • 10 jaar taalcanon
    • 100 jaar Willem Frederik Hermans
  • E-books
  • Neerlandistische weblogs
  • Jong Neerlandistiek
  • Frisistyk
  • Mondiaal Neerlandistiek
  • Over Neerlandistiek
  • Contact
%d