door Bart FM Droog,
oud-officieel stadsdichter van Groningen
oud-officieus gemeentedichter van Emmen
Gek toch, die berichtgeving rond de benoeming van Anne Vegter. In meerdere kranten staat dat ze de vierde Dichter des Vaderlands (DdV) is. Klopt niet, ze is de vijfde. Ook wordt gemeld dat de eerste DdV, Gerrit Komrij, democratisch gekozen zou zijn. Klopt ook niet: in het jaar 2000 kreeg Rutger Kopland de meeste stemmen bij een door het NRC Handelsblad en Poetry International georganiseerde internetverkiezing. Kopland, die kennelijk zonder dat hij het zelf wist op het stembiljet was beland, bedankte voor de eer, waarna Gerrit Komrij tot eerste DdV benoemd (!) werd.
Komrij, die was aangesteld voor een periode van vijf jaar, gooide na vier jaar de handdoek in de ring. Waarom? Wie het weet mag het zeggen. De inmiddels overleden Komrij deed daar zóveel tegenstrijdige uitspraken over, dat er niets zinnigs over geconcludeerd kan. Whatever: na Komrij’s aftreden werd Simon Vinkenoog via een door mij inderhaast opgezette internetverkiezing verkozen tot tweede Dichter des Vaderlands. De uitslag werd bekend gemaakt in het tv-actualiteitenprogramma Nova, alle media berichtten er destijds over – dus om dat anno 2013 dood te zwijgen, is – zeer vrij naar Máxima – een beetje dom.
Hoe dan ook: via een zeer merkwaardige selectieprocedure werd in de loop van 2004 het stembiljet voor de verkiezing van de derde Dichter des Vaderlands samengesteld. Daarop stonden, net als bij de allereerste verkiezing, aanvankelijk wéér namen van dichters die of van niets wisten of die al te kennen hadden gegeven het ambt niet te ambiëren. Tragisch dieptepunt was daarbij het opvoeren van de toen al dementerende Hanny Michaëlis. Wie aanvankelijk ontbrak tussen de kandidaten was… Driek van Wissen. Die kwam alleen maar op de lijst omdat ze mij kandidaat wilden stellen. Ik weigerde en vertelde ze dat beter Van Wissen konden kandideren.
In december 2004 gaan dan de verkiezingen van start. En wat blijkt? De stemsite is niet beveiligd. Privacygevoelige informatie over de eerste negenhonderd stemmers ligt op straat. Wat zegt Poetry? “De stemsite is gehackt”. Er was meer gedonder rond deze verkiezingen, waardoor enkele tientallen dichters zich genoopt voelden om de toenmalige premier lastig te vallen met een open brief. Daarin werd verzocht simpelweg een officiële Dichter des Vaderlands, dus van staatswege uit, te benoemen. Net als dat bij stadsdichters door colleges van burgemeesters en wethouders gebeurt. Nu had de minister-president destijds last van een ontstoken teen en kon dus niet ingrijpen.
Gelukkig won Driek van Wissen met een overweldigde meerderheid van stemmen de verkiezing en werd zodoende in 2005 de derde Dichter des Vaderlands. Een rol die hij tot in de verste uithoeken van ons koninkrijk met verve vervulde.
2008. Poetry en NRC schrijven nieuwe verkiezingen uit. Komrij, Vinkenoog en Van Wissen worden niet geconsulteerd. Uit de hoge hoed goochelt men tien namen: de kandidaat-DdV’sen: Tsead Bruinja, Maria van Daalen, Ruben van Gogh, Ingmar Heytze, Joke van Leeuwen, Erik Menkveld, Ramsey Nasr, Hagar Peeters, Ilja Leonard Pfeijffer en Marjoleine de Vos.
Na enkele weken verwijderen Poetry en NRC, zonder aan te geven waarom, vijf kandidaten uit de race. Wel publiceren ze een profielschets waar geen van de resterende kandidaten aan voldoet. Anyhow, de verkiezingen worden gehouden. Ramsey Nasr krijgt de meeste stemmen en wordt in januari 2009 uitgeroepen tot de vierde Dichter des Vaderlands.
In september 2012 maakt Poetry bekend dat de volgende DdV benoemd zal worden. Dit omdat de dichters geen zin zouden hebben in de chaos zoals die bij eerdere verkiezingen speelde. Of dat echt waar is weet ik niet. Wel weet ik dat die chaos inherent was aan de wijze waarop het NRC en Poetry destijds de boel aanpakten: amateuristisch.
Enfin: Anne Vegter is benoemd. Zij is de vijfde Dichter des Vaderlands. Dat is heel mooi. Ze is helaas niet benoemd door H.M. de Koningin of door het kabinet, maar door een private krant en een festivalorganisatie. Als Anne Vegter er voor zorgt dat haar opvolger (m/v) zich over vier jaar de officiële Nederlandse Dichter des Vaderlands mag noemen, dan is haar missie wat mij betreft geslaagd.
Laat een reactie achter