"En wij weten niet of het u is opgevallen", zegt een van de vertellers van de roman Wij zijn licht van Gerda Blees, "maar toevallig zijn het vaak uitgerekend de mensen die met de mond het geloof in de universele kracht van liefde belijden die vervolgens komen met een eindeloze lijst van zaken die géén liefde zijn, die fout zijn en verkeerd, zoals wij, onschuldig brood uit een … [Lees meer...] overWij zijn licht, jullie zijn lezers
21e eeuw
Ontembaar leed / dat pandemie heet
Over de nieuwe Herzberg Covid en de lockdown hebben intussen al een heus stapeltje letterkunde opgeleverd (naast overigens het nodige andere, zoals de prachtige Netflix-special ‘Inside’ van Bo Burnham). Het is lang niet allemaal goed, maar soms ook heel erg wel, zoals Slot van Octavie Wolters. Een aparte vermelding in deze rij verdient Sneller langzaam de nieuwste bundel … [Lees meer...] overOntembaar leed / dat pandemie heet
De mensen van Ester Naomi Perquin in de brugklas
‘Manieren van leven’ heet het tweede gedicht in Ongevraagd advies (2022), de vijfde bundel van Ester Naomi Perquin. Ik las het, en het liet me niet meer los. Ik besloot het met mijn brugklas te lezen omdat de leerlingen gretige denkers zijn die niet bang zijn voor hun gevoelens. We lazen bovendien net een boek over een beer, Soldaat Wojtek van Bibi Dumon Tak. In Perquins … [Lees meer...] overDe mensen van Ester Naomi Perquin in de brugklas
13 en 20 april 2023: Klimaatkwesties in literatuur en poëzie
Het toegenomen besef van de urgentie van klimaatproblematiek klinkt ook in de literatuur luid door: er verschijnt steeds meer ‘klimaatfictie’ en ‘eco-poëzie’, bijvoorbeeld van Adriaan van Dis’ KliFi en Emy Koopmans Het boek van alle angsten. Maar wat beogen de schrijvers van deze werken precies en hoe moet je zulke publicaties duiden? Daarover gaan deze bijeenkomsten: we … [Lees meer...] over13 en 20 april 2023: Klimaatkwesties in literatuur en poëzie
16 december 2022 – 19 februari 2023: Tentoonstelling Willy Roggeman, Ninove
Willy Roggeman: een leven geschreven De Vlaamse schrijver Willy Roggeman werd in 1934 in Ninove geboren. Hij heeft zijn geboortestad nooit echt verlaten. Op zijn 88e heeft hij een verzameld werk van meer dan honderd titels geschreven, waarvan het merendeel niet werd gepubliceerd. Al bij zijn eerste stappen als schrijver kwam Roggeman in het centrum van de Vlaamse … [Lees meer...] over16 december 2022 – 19 februari 2023: Tentoonstelling Willy Roggeman, Ninove
Chrétien Breukers
Tekening Robert Kruzdlo … [Lees meer...] overChrétien Breukers
Peter Terrin – De gebeurtenis
Live vanuit Walter's Bookshop gaan Roos & Willem in gesprek met boekhandelaar Erwin de Vries en leesclubvoorzitter Joke Rosier over de nieuwe roman van Peter Terrin, wat nog een hele puzzel bleek voor het viertal. Verder natuurlijk het laatste boekennieuws over wel en niet uitgereikte prijzen, Europese boekentips en een vrolijke column over de wildgroei aan boekenclubs door … [Lees meer...] overPeter Terrin – De gebeurtenis
Een verdieping lager in de werkelijkheid
Oktober met Manon Uphoff Er zou eens een theoloog of godsdienstwetenschapper moeten schrijven over het werk van Manon Uphoff. Er klinken altijd, zij het meestal zacht, religieuze ondertonen in haar werk, en haar fascinatie voor mythen en verhalen als manieren om zin te geven aan ons getourmenteerde bestaan kun je ook interpreteren als een zoektocht. De studie van die … [Lees meer...] overEen verdieping lager in de werkelijkheid
Wie joeg mij hol de wereld in?
Van literatuurlessen op de middelbare school herinner ik me dat elk boek gegarandeerd een ‘motief’ of zelfs een ‘leidmotief’ had. Dat klonk als een misdaad, een stelling die bevestigd werd door de bijbehorende opdracht dat we dat (leid)motief moesten opsporen. Toen ik zelf begon te publiceren leek het me dus wel handig in elk geval die vraag te kunnen beantwoorden. Dus … [Lees meer...] overWie joeg mij hol de wereld in?
De ontsnappingskunstenaar: Marijke Schermer
Wellicht zijn er twee soorten literatuur: teksten die een werkelijkheid beschrijven en teksten die een werkelijkheid tevoorschijn denken. De romans van Marijke Schermer behoren tot die tweede soort. In 2021 schreef zij: Veel gevoelens zou ik helemaal niet hebben als ik ze niet zou beschrijven, of ik zou ze in mezelf niet herkennen als ik ze niet al eens door iemand anders … [Lees meer...] overDe ontsnappingskunstenaar: Marijke Schermer
Unaniem
Als de jury van een grote (altijd: ‘prestigieuze’ zeggen) cultuurprijs besluit tot de weinig opzienbarende bekroning van alweer Arnon Grunberg, zou je toch op zijn minst verwachten dat men iets tracht te maken van het juryrapport c.q. persbericht. Kennelijk was daar de tijd niet voor. Het juryrapport lijkt net zo haastig geschreven als de helft van Grunbergs boeken. Maar, … [Lees meer...] overUnaniem
De ogen van de slaaf
Over Wie schön weiß ich bin, Slaaf kindje slaaf en Hoe mooi wit ik ben van Dolf Verroen In Hoe mooi wit ik ben van Dolf Verroen krijgt Maria een tot slaaf gemaakte jongen cadeau voor haar twaalfde verjaardag. Zij wordt de eigenaar van de zevenjarige Koko, een jongen die zijn ouders niet kent en alleen weet dat hij ‘van de markt’ komt. Het hele verhaal, dat veertig korte … [Lees meer...] overDe ogen van de slaaf
Een analysedidactiek voor jeugdliteratuur
Onderzoekend lezen in de klas In het eerste artikel over de recente historische jeugdromans Offerkind (2020) van Rob Ruggenberg en Onheilsdochter (2022) van Jean-Claude van Rijckeghem liet ik zien hoe de verschillende vertelwijzen en representaties van personages en machtsverhoudingen invloed hebben op de lezer. Als bijvoorbeeld discriminatie of seksueel geweld niet worden … [Lees meer...] overEen analysedidactiek voor jeugdliteratuur
Seksueel geweld en autonomie in historische jeugdromans
Een vergelijkende analyse van Offerkind van Rob Ruggenberg en Onheilsdochter van Jean-Claude van Rijckeghem Vierduizend jaar geleden wordt een meisje seksueel belaagd door haar broer. Elke keer als ze elkaar zien betast hij haar. Haar zussen vinden dat zij hem zijn gang moet laten gaan. Haar vader lijkt het niet erg te vinden en haar dorpsgenoten ‘grinniken’ om de … [Lees meer...] overSeksueel geweld en autonomie in historische jeugdromans
Het kind als redder in Zeemeermeisje van Jowi Schmitz
De carnavaleske transformatie van Miki Een zomer vol vrije tijd, croissantjes en chai lattes in Amsterdam, en een minicruise naar Schotland in de meest luxueuze hut die het schip te bieden heeft zonder dat je ouders je allemaal kinderachtige regels opleggen. Voor welke tiener zou dat geen droomvakantie zijn? Voor Miki. Zij maakt zich namelijk zorgen om haar ouders (gaan ze … [Lees meer...] overHet kind als redder in Zeemeermeisje van Jowi Schmitz
Poëzie en dreiging van trekkers en landbouwmachines
De zomer komt er aan. Op het land wordt gewerkt met landbouwmachines. Mariken Heitman geeft in haar roman Wormmaan prachtige beschrijvingen van beestachtige machines met klauwen, messen en scharen die het land bewerken. Haar beschrijvingen roepen herinneringen op aan de ‘agrarische cyclus’ van Armando en aan gedichten van H.H. ter Balkt over de schoonheid van … [Lees meer...] overPoëzie en dreiging van trekkers en landbouwmachines
Een zomer met Manon Uphoff
Er zijn voor mij drie redenen om deze zomer een groot deel van het werk van Manon Uphoff te lezen of herlezen. De eerste is dat ik er zin in heb, ik beschouw Uphoff als een van de interessantste Nederlandse schrijvers van dit moment. Er staat bij haar altijd iets op het spel, ik geloof niet dat ik ooit een pagina van haar heb gelezen waarop niks gebeurde. De tweede reden is dat … [Lees meer...] overEen zomer met Manon Uphoff
Esther Gerritsen: The Votes of the Nijmegen Jury
Vorige week hadden we het slotcollege in de altijd weer inspirerende collegereeks ‘Literatuur vandaag’ van de Nijmeegse Master Letterkunde. Elk jaar staat het werk van een levende Nederlandstalige auteur centraal. Deze keer was dat Esther Gerritsen, van wie we de afgelopen maanden met een kleine twintig studenten zes romans grondig bespraken. Een aardig moment is elk jaar de … [Lees meer...] overEsther Gerritsen: The Votes of the Nijmegen Jury
Bange mensen, bange mensen
De meer dan tweehonderd pagina’s grote dichtbundel In het vlees (2020) van Roelof ten Napel doet zichtbaar iets met conventies. Zo staat de inhoudsopgave in het midden, na een lange afdeling sonnetten waarvan de romeinse nummering niet wordt gevolgd en die dus kriskras door elkaar staan. Na de inhoudsopgave begint de tweede afdeling die ongepagineerd is. Tot slot komt louter … [Lees meer...] overBange mensen, bange mensen
Over de doden
Het was een feestelijke middag met een welbeschouwd wat macabere en ernstige aanleiding. Gisteren werd op begraafplaats Rustoord het fraaie boek Wie ligt hier? gepresenteerd. Hierin schrijven Peter Altena en Peter de Beukelaer de biografieën van zo’n vijftig bekende én onbekende Nijmegenaren die hier begraven liggen (de jongste twee maanden oud geworden). Het is een mooi … [Lees meer...] overOver de doden
Amazon bezorgt ook in Onderweer
Recensie van Buitenleven van Nina Polak Een betaalbaar vrijstaand huis met een grote tuin in een rustige omgeving. Wie wil dat nou niet? Rivka Schaap. Ze denkt dat ze buiten wil wonen, maar lang houdt ze het niet vol in Onderweer, een op het oog rustig dorpje in het hoge noorden dat het decor vormt van Nina Polaks derde roman Buitenleven. Ze doet haar best en koopt boeken … [Lees meer...] overAmazon bezorgt ook in Onderweer
Een en al agency
Dappere discursieve meisjes in de sprookjes van Pim Lammers Waar blijft de feministische progressieve prins? vraagt Celeste van Veenen in haar tweede artikel over sprookjesbewerkingen (Neerlandistiek, 15 mei 2022). In de pas verschenen sprookjes over Roa van Pim Lammers wil de prinses helemaal geen prins, ze wil een prinses. Zelf is ze trouwens veel liever een ridder dan … [Lees meer...] overEen en al agency
In Memoriam Jeroen Brouwers
Ter nagedachtenis van Jeroen Brouwers, schrijver, essayist en polemist, een terugblik op zijn geruchtmakende roman Bezonken rood die leidde tot een verhitte polemiek met Rudy Kousbroek, een pennenstrijd die duurde tot en met de vijftigste druk in maart 2020, een jubileumeditie met een ‘eenmalige nawoord’ van Brouwers, waarin hij na veertig jaar opnieuw uithaalt naar de dan al … [Lees meer...] overIn Memoriam Jeroen Brouwers
Niemand is vrij
Deze middag gaat schrijver Gustaaf Peek in gesprek met Alfred Birney en Dik van der Meulen over zijn nieuwste, historische roman A.D. … [Lees meer...] overNiemand is vrij
Hoe het licht erin komt
Van het Boekenweekessay van Marieke Lucas Rijneveld, Het warmtefort, heb ik genoten. Het zijn mooie herinneringen aan de basisschool in Nieuwendijk, een dorp in het kleine Noord-Brabantse strookje gereformeerde Biblebelt, met veel aandacht en waardering voor de juffen, vooral juf Christa en juf Els, die voor Marieke Lucas waren als juf Engel in het boek (en de film) Matilda van … [Lees meer...] overHoe het licht erin komt
