Over Wie schön weiß ich bin, Slaaf kindje slaaf en Hoe mooi wit ik ben van Dolf Verroen In Hoe mooi wit ik ben van Dolf Verroen krijgt Maria een tot slaaf gemaakte jongen cadeau voor haar twaalfde verjaardag. Zij wordt de eigenaar van de zevenjarige Koko, een jongen die zijn ouders niet kent en alleen weet dat hij ‘van de markt’ komt. Het hele verhaal, dat veertig korte … [Lees meer...] overDe ogen van de slaaf
21e eeuw
Een analysedidactiek voor jeugdliteratuur
Onderzoekend lezen in de klas In het eerste artikel over de recente historische jeugdromans Offerkind (2020) van Rob Ruggenberg en Onheilsdochter (2022) van Jean-Claude van Rijckeghem liet ik zien hoe de verschillende vertelwijzen en representaties van personages en machtsverhoudingen invloed hebben op de lezer. Als bijvoorbeeld discriminatie of seksueel geweld niet worden … [Lees meer...] overEen analysedidactiek voor jeugdliteratuur
Seksueel geweld en autonomie in historische jeugdromans
Een vergelijkende analyse van Offerkind van Rob Ruggenberg en Onheilsdochter van Jean-Claude van Rijckeghem Vierduizend jaar geleden wordt een meisje seksueel belaagd door haar broer. Elke keer als ze elkaar zien betast hij haar. Haar zussen vinden dat zij hem zijn gang moet laten gaan. Haar vader lijkt het niet erg te vinden en haar dorpsgenoten ‘grinniken’ om de … [Lees meer...] overSeksueel geweld en autonomie in historische jeugdromans
Het kind als redder in Zeemeermeisje van Jowi Schmitz
De carnavaleske transformatie van Miki Een zomer vol vrije tijd, croissantjes en chai lattes in Amsterdam, en een minicruise naar Schotland in de meest luxueuze hut die het schip te bieden heeft zonder dat je ouders je allemaal kinderachtige regels opleggen. Voor welke tiener zou dat geen droomvakantie zijn? Voor Miki. Zij maakt zich namelijk zorgen om haar ouders (gaan ze … [Lees meer...] overHet kind als redder in Zeemeermeisje van Jowi Schmitz
Poëzie en dreiging van trekkers en landbouwmachines
De zomer komt er aan. Op het land wordt gewerkt met landbouwmachines. Mariken Heitman geeft in haar roman Wormmaan prachtige beschrijvingen van beestachtige machines met klauwen, messen en scharen die het land bewerken. Haar beschrijvingen roepen herinneringen op aan de ‘agrarische cyclus’ van Armando en aan gedichten van H.H. ter Balkt over de schoonheid van … [Lees meer...] overPoëzie en dreiging van trekkers en landbouwmachines
Een zomer met Manon Uphoff
Er zijn voor mij drie redenen om deze zomer een groot deel van het werk van Manon Uphoff te lezen of herlezen. De eerste is dat ik er zin in heb, ik beschouw Uphoff als een van de interessantste Nederlandse schrijvers van dit moment. Er staat bij haar altijd iets op het spel, ik geloof niet dat ik ooit een pagina van haar heb gelezen waarop niks gebeurde. De tweede reden is dat … [Lees meer...] overEen zomer met Manon Uphoff
Esther Gerritsen: The Votes of the Nijmegen Jury
Vorige week hadden we het slotcollege in de altijd weer inspirerende collegereeks ‘Literatuur vandaag’ van de Nijmeegse Master Letterkunde. Elk jaar staat het werk van een levende Nederlandstalige auteur centraal. Deze keer was dat Esther Gerritsen, van wie we de afgelopen maanden met een kleine twintig studenten zes romans grondig bespraken. Een aardig moment is elk jaar de … [Lees meer...] overEsther Gerritsen: The Votes of the Nijmegen Jury
Bange mensen, bange mensen
De meer dan tweehonderd pagina’s grote dichtbundel In het vlees (2020) van Roelof ten Napel doet zichtbaar iets met conventies. Zo staat de inhoudsopgave in het midden, na een lange afdeling sonnetten waarvan de romeinse nummering niet wordt gevolgd en die dus kriskras door elkaar staan. Na de inhoudsopgave begint de tweede afdeling die ongepagineerd is. Tot slot komt louter … [Lees meer...] overBange mensen, bange mensen
Over de doden
Het was een feestelijke middag met een welbeschouwd wat macabere en ernstige aanleiding. Gisteren werd op begraafplaats Rustoord het fraaie boek Wie ligt hier? gepresenteerd. Hierin schrijven Peter Altena en Peter de Beukelaer de biografieën van zo’n vijftig bekende én onbekende Nijmegenaren die hier begraven liggen (de jongste twee maanden oud geworden). Het is een mooi … [Lees meer...] overOver de doden
Amazon bezorgt ook in Onderweer
Recensie van Buitenleven van Nina Polak Een betaalbaar vrijstaand huis met een grote tuin in een rustige omgeving. Wie wil dat nou niet? Rivka Schaap. Ze denkt dat ze buiten wil wonen, maar lang houdt ze het niet vol in Onderweer, een op het oog rustig dorpje in het hoge noorden dat het decor vormt van Nina Polaks derde roman Buitenleven. Ze doet haar best en koopt boeken … [Lees meer...] overAmazon bezorgt ook in Onderweer
Een en al agency
Dappere discursieve meisjes in de sprookjes van Pim Lammers Waar blijft de feministische progressieve prins? vraagt Celeste van Veenen in haar tweede artikel over sprookjesbewerkingen (Neerlandistiek, 15 mei 2022). In de pas verschenen sprookjes over Roa van Pim Lammers wil de prinses helemaal geen prins, ze wil een prinses. Zelf is ze trouwens veel liever een ridder dan … [Lees meer...] overEen en al agency
In Memoriam Jeroen Brouwers
Ter nagedachtenis van Jeroen Brouwers, schrijver, essayist en polemist, een terugblik op zijn geruchtmakende roman Bezonken rood die leidde tot een verhitte polemiek met Rudy Kousbroek, een pennenstrijd die duurde tot en met de vijftigste druk in maart 2020, een jubileumeditie met een ‘eenmalige nawoord’ van Brouwers, waarin hij na veertig jaar opnieuw uithaalt naar de dan al … [Lees meer...] overIn Memoriam Jeroen Brouwers
Niemand is vrij
Deze middag gaat schrijver Gustaaf Peek in gesprek met Alfred Birney en Dik van der Meulen over zijn nieuwste, historische roman A.D. … [Lees meer...] overNiemand is vrij
Hoe het licht erin komt
Van het Boekenweekessay van Marieke Lucas Rijneveld, Het warmtefort, heb ik genoten. Het zijn mooie herinneringen aan de basisschool in Nieuwendijk, een dorp in het kleine Noord-Brabantse strookje gereformeerde Biblebelt, met veel aandacht en waardering voor de juffen, vooral juf Christa en juf Els, die voor Marieke Lucas waren als juf Engel in het boek (en de film) Matilda van … [Lees meer...] overHoe het licht erin komt
Het einde van de poëzie
(maar niet heus) Er zijn gedichten die een grimlach om mijn mond toveren. Neem nu de nieuwe bundel van Mark Boog met de omineuze titel 'Het einde van de poëzie', die op de titelpagina alweer wordt hernomen: 'en andere gedichten' (Amsterdam: Cossee, 2022). Het openingsgedicht, dat begint met de regel 'Tuig een verhaal op', is op zichzelf een kleine cursus creatief … [Lees meer...] overHet einde van de poëzie
Een veel te kleurrijk boek
Een van de eerste lessen die een schrijver van zijn of haar redacteur leert is: gebruik niet te veel adjectieven. M. Vasalis leerde het van Simon Vestdijk en Hella S. Haasse volgde in deze het advies op van neerlandicus A.L. Sötemann. De dichter of schrijver dient het gebruik van bijvoeglijke naamwoorden te beperken, evenals herhaling van hetzelfde woord. Sholeh Rezazadeh lapt … [Lees meer...] overEen veel te kleurrijk boek
Tobi Lakmaker: Die Geschichte meiner Sexualität
Kopje Koffie. Der niederländisch-flämische Bücherpodcast #6 Kopje koffie – bei einer Tasse Kaffee kommen die Journalistinnen Katharina Borchardt und Bettina Baltschev mit Autor:innen aus den Niederlanden und Flandern ins Gespräch und stellen frische Neuerscheinungen aus unseren Nachbarländern vor. Dabei sind auch Auszüge in Originalsprache und viel Persönliches von ihren … [Lees meer...] overTobi Lakmaker: Die Geschichte meiner Sexualität
Van wereld veranderen
Recensie van De rest van ons leven van Els Beerten (met lessuggesties) Na bijna acht jaar is er weer een jeugdroman van Els Beerten verschenen: De rest van ons leven. Voor haar laatste young adult Eén mens is genoeg (2014) won de Vlaamse auteur de Boekenleeuw. Els Beertens bekendste young adult Allemaal willen we de hemel (2008) werd onderscheiden met de Gouden Uil … [Lees meer...] overVan wereld veranderen
Een plaats in de schoolboeken
Recensie van Hier huizen draken van Marie Claus Alleen al vanwege de titel zou je de nieuwe dichtbundel Hier huizen draken van Marie Claus willen lezen. Die is mysterieus en ligt door de alliteratie en de versmaat lekker in de mond. Waar huizen de draken en wat doen ze, wilde ik meteen weten. Het motto van Ursula Le Guin dat voorafgaat aan de eerste afdeling - People who … [Lees meer...] overEen plaats in de schoolboeken
De vrouw zonder clitoris
Recensie van Make women come van Nina de la Parra Is een vrouw van 23 ‘klein’? In haar debuut Make women come heeft Nina de la Parra (1987) ervoor gekozen om twee versies van het personage Nina te laten optreden: ‘kleine Nina’ van 23 en ‘grote Nina’ van 33. De oudere versie zou de jongere voor fouten en vergissingen willen behoeden en waarschuwt af en toe achteraf. ‘Grote … [Lees meer...] overDe vrouw zonder clitoris
Terug naar Santpoort-Zuid
(In herinnering aan Menno Wigman en F. Starik) Vandaag, 1 februari, is het vier jaar geleden dat de dichter Menno Wigman (1966-2018) overleed. Op de begrafenis op Zorgvlied was ‘iedereen’ van de literaire grachtengordel aanwezig om afscheid te nemen van de jonggestorven dichter, die evenals de door hem bewonderde Rainer Maria Rilke, slechts 51 jaar was geworden. Toen we … [Lees meer...] overTerug naar Santpoort-Zuid
De recensiedokter: De clichéreceptie van Marieke Lucas Rijnevelds Komijnsplitsers
Recensiedokter Evi Aarens diagnosticeert literaire recensies. Vandaag de vraag waarom de recensenten van kwaliteitskranten zo clichématig reageren op Marieke Lucas Rijnevelds Komijnsplitsers (Atlas Contact, 2022). Er is een goede reden een abonnement te nemen op de Vlaamse Poëziekrant. Helaas variëren de recensies sterk in kwaliteit, maar de interviews met dichters zijn … [Lees meer...] overDe recensiedokter: De clichéreceptie van Marieke Lucas Rijnevelds Komijnsplitsers
Stalin leest mee
De Nieuwe Contrabas Podcast #46 Hans en Chrétien bespreken de lang ongepubliceerd gebleven roman ‘De Letterdodersclub’ van Sigizmoend Krzjizjanovksi, die te lezen valt als een manifest tegen het schrijven en tegen de Stalinistische censuur die elke geschreven letter kan napluizen. Verder komt de jonge Vlaamse schrijfster Ibe Rossel (‘Shakespeare kent me beter dan mijn … [Lees meer...] overStalin leest mee
Sociaal pedagogisch biograaf
Verhalen van Anton Valens (1964-2021) Na het overlijden vorig jaar van de schrijver Anton Valens (57) ben ik op grond van enkele necrologieën en aanbevelingen in schrijverskringen met een inhaalslag begonnen. Inmiddels heb ik vier boeken van Valens gelezen. Een ontdekking. In tegenstelling tot veel andere schrijvers ligt in zijn werk het accent niet bij hem zelf, maar … [Lees meer...] overSociaal pedagogisch biograaf
Nestor van het nieuwe millennium
Door alle aandacht voor de jongste generatie dichters, die van het niet meer zo heel jonge nieuwe millennium, zou je nieuwe bundels van wat oudere dichters over het hoofd kunnen zien. Dat in hun boeken nauwelijks nog dageraads- en mei-liederen klinken zal geen verbazing wekken. Het is er herfst, zoals in 'Enfin', de bundel waarmee Anton Korteweg vijftig jaar dichterschap … [Lees meer...] overNestor van het nieuwe millennium
