Taal & Tongvalcolloquium 2014, vrijdag 28 november, Gent
Op vrijdag 28 november vindt in de Koninklijke Academie voor Nederlandse Taal- en Letterkunde (KANTL) in Gent het jaarlijkse Taal & Tongvalcolloquium plaats. Dit jaar is het thema (De)standardisation in Europe: Qualitative and quantitative approaches. Het programma is rijk gevuld, met naast vier internationale plenaire sprekers ook veertien presentaties in drie parallelsessies.
Achtergrond
In de loop van de laatste decennia hebben een toenemende immigratie, globalisering, democratisering en informalisering van onze samenleving(en) geleid tot een veranderde, en misschien zelfs verzwakte positie van de standaardtalen binnen Europa. Zo worden standaardtalen in Denemarken en Duitsland bijvoorbeeld in toenemende mate gekenmerkt door processen van demotisering, waarbij het concept van een standaardtaal overeind blijft, maar die standaardtaal meer variatie incorporeert. In andere gemeenschappen, zoals Noorwegen, wordt dan weer veeleer van destandaardiseringgesproken: daar verliest de gevestigde standaardtaal net haar positie van de enige ‘beste taal’. Dergelijke maatschappelijke wijzigingen hebben gevolgen voor het onderzoek dat naar taalgebruik, taalpercepties en –ideologieën wordt gevoerd: veeleer traditionele methodologieën worden ingeruild voor experimentelere onderzoeksmethoden, en taalgebruik wordt ook in nieuwe contexten onderzocht.
Ook de Nederlandse standaardtaal ontsnapt niet aan die maatschappelijke veranderingen. In Nederland wordt het Poldernederlands beschouwd als een uitdager van de standaardtaal, maar het is (nog) niet duidelijk in hoeverre het daar om demotisering, dan wel destandaardisering gaat. In Vlaanderen wordt de traditioneel sterke positie van de standaardtaal dan weer uitgedaagd door tussentaal, een verzamelnaam voor de intermediaire taalregisters tussen standaardtaal en dialect in. Tussentaal wordt steeds vaker gebruikt in situaties die vroeger voor de standaardtaal waren bestemd, en het is dan ook maar de vraag of er in Vlaanderen sporen van destandaardisering of demotisering opduiken. In toenemende mate worden in Vlaanderen en Nederland experimentele studies opgezet om deze vragen te beantwoorden, en de resultaten van die studies zijn zeker ook buiten ons taalgebied relevant: het Nederlandse taalgebied is immers een perfecte kweekvijver om met methodologische innovaties te experimenteren, gezien de brede taalvariatie en de diversiteit van taalideologieën en taalattitudes.
Drie onderzoeksvragen
Op het Taal & Tongvalcolloquium 2014 brengen we onderzoekers en geïnteresseerden samen om te discussiëren over standaardtaalideologieën, en hoe die het best kunnen worden bestudeerd. Drie vragen staan daarbij centraal:
1. Welke methoden kunnen we gebruiken om inzicht te krijgen in standaardtaalgebruik en standaardtaalideologieën? Leveren nieuwe, experimentele methoden dezelfde resultaten op als traditionele methodologieën, of zijn er toch verschillen?
2. Vinden we sporen van destandaardisering en/of demotisering in het Nederlandse taalgebied? Hoe zijn die te verklaren?
3. In welke (nieuwe, niet-traditionele) contexten kunnen standaardtaalideologieën worden onderzocht?
Achttien bijdragen
De hierboven beschreven thema’s en onderzoeksvragen krijgen uitgebreid aandacht op het Taal & Tongvalcolloquium, met plenaire lezingen van Winifred Davies (Aberystwyth University, Wales), Stefan Grondelaers (Radboud Universiteit Nijmegen), Tore Kristiansen (universiteit van Kopenhagen) en Barbara Soukup (Universiteit Wenen).
Daarnaast zijn er ook veertien papers van onderzoekers, met een divers gamma aan thema’s: bijdragen over innovatief lectometrisch onderzoek bijvoorbeeld, maar ook studies van (standaard)taalgebruik en –ideologieën in het onderwijs, in de media, binnen het gezin, en zelfs in hiphop.
Praktische informatie
Het Taal & Tongvalcolloquium 2014 vindt plaats op vrijdag 28 november in de KANTL, Koningstraat 18 in Gent. Meer informatie is terug te vinden op de website (http://www.nederlandsetaalkunde.ugent.be/taalentongval2014), en met vragen kunt u terecht op het e-mailadres taalentongval2014@ugent.be. Op de website vindt u het volledige programma en alle reis- en verblijfsinformatie, en onder Registrationkunt u nog tot vrijdag 21 november inschrijven. Deelname aan het colloquium kost 20 euro (gratis voor studenten); daarnaast kunt u ook nog inschrijven voor de lunch (8 euro) en voor het diner (30 euro), indien u dat wenst. We hopen u op 28 november te mogen verwelkomen!
Laat een reactie achter